Προς κατασκευήν τρεις λίμνες

Οι σχεδιασμοί για τη βασική κεντρική οδική αρτηρία που συνδέει ουσιαστικά τον Δήμο Δερύνειας με τον Δήμο Σωτήρας, μέσω των οδών Σταδίου και Αμμοχώστου αντίστοιχα, προχωρούν προς υλοποίηση. Η όλη καθυστέρηση που παρατηρήθηκε μέχρι σήμερα έχει να κάνει με τα μέτρα προστασίας της Λίμνης Παραλιμνίου από την ποιότητα του βρόχινου νερού που θα καταλήγει εκεί εξαιτίας των έργων. 
 

Αυτή τη στιγμή εξετάζεται από την Περιβαλλοντική Αρχή η Μελέτη Ειδικής Αξιολόγησης στην περιοχή του Δικτύου «Φύση 2000», από τα έργα διάθεσης των απορροών ομβρίων υδάτων του έργου αναβάθμισης της οδικής σύνδεσης των Δήμων Σωτήρας – Δερύνειας μήκους 4 χλμ., καθώς και δευτερεύοντος οδικού δικτύου μήκους 2 χλμ. περίπου. Το έργο αφορά στην επιδιόρθωση, διαπλάτυνση και αναβάθμιση του δρόμου δύο λωρίδων με πεζόδρομους και ποδηλατόδρομους, με δαπάνη που εκτιμάται γύρω στα €13 εκατομμύρια συμπεριλαμβανομένων των απαλλοτριώσεων.

 

Βασικός στόχος της βελτίωσης είναι η αύξηση της ικανότητας αλλά και ασφάλειας όλων των χρηστών (πεζών, ποδηλατιστών και οχημάτων) και η κατά το δυνατό βέλτιστη κυκλοφοριακή διαχείριση σε όλο το έργο. 

 

Με την αναβάθμιση της οδικής σύνδεσης θα δοθεί λύση στη διαχείριση των ομβρίων υδάτων του δρόμου και των λεκανών απορροής της ευρύτερης περιοχής, που μέχρι σήμερα εισρέουν ανεξέλεγκτα στη Λίμνη, μέσω της κατασκευής τριών λιμνών κατακράτησης οι οποίες οριοθετούνται στη δυτική πλευρά της Λίμνης Παραλιμνίου, περιοχή του δικτύου Natura 2000.

 

Το γραφείο μελετών I.A.CO Environmental & Water Consultants Ltd ανέλαβε να εκπονήσει την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση του Έργου στην επηρεαζόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000 της Λίμνης Παραλιμνίου, από την παροχέτευση ομβρίων πέραν των ορίων του πολεοδομικού έργου βελτίωσης του δρόμου που θα συνδέει τη Δερύνεια με τη Σωτήρα, κατόπιν συμφωνίας με την NGA Consulting, Engineers Ltd.

 

Στο πλαίσιο της διάθεσης των απορροών των ομβρίων υδάτων που θα προκύπτουν από την αναβαθμισμένη οδική σύνδεση των Δήμων Σωτήρας – Δερύνειας θα κατασκευαστούν τρεις λίμνες κατακράτησης των ομβρίων υδάτων του έργου. Η θέση των λιμνών κατακράτησης βρίσκεται πλησίον της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 – «Λίμνη Παραλιμνίου», με τη λίμνη 1 να εφάπτεται στο όριο της εν λόγω προστατευόμενης περιοχής. Η περιοχή Natura 2000 – «Λίμνη Παραλιμνίου» CY3000008 χαρακτηρίστηκε το 2009 ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) βάσει της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ για τα Άγρια Πτηνά, λόγω των σημαντικών ειδών και πληθυσμών πτηνοπανίδας που φιλοξενεί. Την ίδια χρονική περίοδο καθορίστηκε βάσει της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τους Οικότοπους ως ΤΚΣ και κατόπιν ως ΕΖΔ βάσει Υπουργικού Διατάγματος, κυρίως λόγω της παρουσίας στη Λίμνη του ενδημικού υποείδους νερόφιδου Natrix natrix cypriaca, αλλά και λόγω της παρουσίας σημαντικών ειδών χλωρίδας καθώς και σπάνιων οικοτόπων. Για την περιοχή εκπονήθηκε Διαχειριστικό Σχέδιο ως ΤΚΣ τον Οκτώβριο του 2011 και για την περιοχή ως ΖΕΠ το 2016.

 

Ως εκ τούτου, σύμφωνα και με τα παραπάνω και βάσει της υφιστάμενης κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας, στο πλαίσιο της μελέτης αυτής γίνεται αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων του έργου στην ΕΖΔ και ΖΕΠ και κατά πόσον αυτές είναι σημαντικές.

 

 

Όσον αφορά τη χωροθέτηση των λιμνών, οι μελετητές του έργου σε συνάντησή τους με το Τμήμα Περιβάλλοντος, στις 30/05/2019, ενημέρωσαν ότι έχουν εντοπίσει τρεις χώρους ανατολικά μεταξύ του δρόμου και της Λίμνης όπου υπάρχουν σε τεχνικά κατάλληλα σημεία, σε χαλίτικη γη, όπου σχεδιάζονται να υλοποιηθούν δεξαμενές κατακράτησης των όμβριων από όπου οι όποιες όμβριες απορροές ψηλότερου ρυπαντικού φορτίου θα μπορούν να περνούν από το στάδιο ελαιοδιαχωρισμού/ λιποπαγίδας, και έπειτα θα αφήνονται να απορροφώνται στο υπέδαφος ή και να υπερχειλίζουν μετά από κατακράτηση/καθίζηση στη λίμνη Παραλιμνίου. Το Τμήμα Περιβάλλοντος, ακολούθως μετά την παρουσίαση των θέσεων δήλωσε ότι η χωροθέτηση της λίμνης αρ. 1 εντός της ΕΖΔ & ΖΕΠ, δεν μπορούσε να γίνει αποδεχτή βάσει της αρχής της προφύλαξης.

 

Στις 27/08/2019, οι μελετητές του έργου επανήλθαν με την εισήγηση νέας πρότασης χωροθέτησης της λίμνης κατακράτησης αρ.1 δυτικά και εκτός ορίου της ΕΖΔ & ΖΕΠ σε ιδιωτικά τεμάχια εντός των ορίων του δήμου Σωτήρας, τα οποία νοουμένου ότι η λύση αυτή γινόταν αποδεκτή θα έπρεπε να απαλλοτριωθούν.

 

 

Στην περιοχή μελέτης λαμβάνουν χώρα υφιστάμενες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα ένα εργοστάσιο παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και πίστα motocross στο δυτικό όριο εκτός της λίμνης, και σκοπευτήριο στο νότιο μέρος. Η περιοχή περιμετρικά της Λίμνης αποτελείται κατά κύριο λόγο από οικιστικές πολεοδομικές ζώνες, με έντονα ανεπτυγμένη οικιστική ανάπτυξη, ενώ στα δυτικά της Λίμνης, υπάρχει Γεωργική Ζώνη με παρουσία μερικών διάσπαρτων μεμονωμένων κατοικιών, και Ζώνης Προστασίας.
Σημειώνεται επίσης ότι κατά μήκος του δρόμου Σωτήρας – Δερύνειας υπάρχει πρατήριο πώλησης υγρών καυσίμων, εντός της Γεωργικής Ζώνης, που διαθέτει ως απαιτείται διά νόμου δικό του σύστημα διαχείρισης όμβριων υδάτων.

 

 

Οι απειλές και κίνδυνοι για την περιοχή μελέτης όπως καταγράφηκαν στα διαχειριστικά σχέδια για την περιοχή Natura 2000 «Λίμνη Παραλιμνίου» – CY3000008 (2011) και για τη ΖΕΠ «Λίμνη Παραλιμνίου» (2016), αλλά και από την επιτόπια επίσκεψη στην περιοχή στις 12/01/2020 αφορούν κυρίως τις πιέσεις που δέχεται η λίμνη από τις δραστηριότητες αναψυχής που ασκούνται πλησίον και εντός της προστατευόμενης περιοχής (π.χ. απόρριψη μπαζών, σκυβάλων, περιμετρικά της Λίμνης, και άλλες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις). Ως κύρια απειλή της Λίμνης Παραλιμνίου αποτελεί το ιδιοκτησιακό και πολεοδομικό καθεστώς, το οποίο αποτελεί πεδίο ισχυρών αντιπαραθέσεων και ως συνεπακόλουθο επηρεάζει τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην προστασία της περιοχής (π.χ. συνεχής απόρριψη μπάζων και σκουπιδιών σε σημεία πλησίον της περιοχής Natura).