«Το Imagine φέρνει σε επαφή παιδιά από τις δύο κοινότητες»

Στόχος τους είναι να ενισχύσουν τις προσπάθειες που γίνονται για να διευκολύνουν την επαφή και την αλληλοκατανόηση ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Γιατί, όπως λένε, ο ρόλος της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Παιδεία είναι να προτείνει ρεαλιστικές ιδέες που να λαμβάνουν μεν υπόψη τις πραγματικότητες και τις ανησυχίες, αλλά και να χαράσσουν νέους δρόμους. Ο Μιχαλίνος Ζεμπύλας συμπρόεδρος και Γιάννης Παπαδάκης μέλος της Δικοινοτικής Tεχνικής Επιτροπής για την Εκπαίδευση θεωρούν ότι είναι μεγάλη πρόκληση να καταφέρεις μέσα σε ένα ομολογουμένως περιοριστικό πλαίσιο να δώσεις λύσεις σε κάποια δύσκολα προβλήματα, αλλά και ταυτόχρονα να δημιουργήσεις καινούργια και ελπιδοφόρα ανοίγματα για το μέλλον.
 
-Δύσκολη η Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για την Εκπαίδευση;

Γ.Π.: Η εκπαίδευση γενικά είναι δύσκολο θέμα για λόγους πολιτικούς και φιλοσοφικούς. Πολιτικά υπάρχει μεγάλη ευαισθησία στα θέματα παιδείας και στις δυο πλευρές. Φιλοσοφικά πάντα τίθεται το μεγάλο ερώτημα κατά πόσον η Εκπαίδευση λειτουργεί πειθαναγκαστικά ή και ως προπαγάνδα.

-Καλείστε να αλλάξετε στερεότυπα εθνικισμού και διαχωρισμού;

Μ.Ζ.: Δεν είναι εύκολο να αλλάξεις αυτά τα στερεότυπα που παίρνουν χρόνια και χρόνια για να δημιουργηθούν. Ρόλος μας είναι να συμβάλουμε, μαζί με άλλους φορείς, στην προετοιμασία του εδάφους ώστε να είναι εφικτή η αλλαγή αυτή, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας.
-Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε;

Γ.Π.: Μια από τις δυσκολίες ήταν να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των θεσμών, του Γραφείου του Διαπραγματευτή, του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Εξωτερικών και αυτό μας πήρε χρόνο. Σήμερα, νιώθουμε ότι είμαστε σε καλή τροχιά.

Μ.Ζ.: Μια άλλη σημαντική δυσκολία ήταν ότι μάς πήρε χρόνο να κατανοήσουμε ότι υπάρχει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν οι δικοινοτικές τεχνικές επιτροπές. Ότι εμείς δεν καθορίζουμε πολιτική. Αυτό είναι ευθύνη της εκάστοτε εκλεγμένης ηγεσίας. Εμείς, ως Τεχνική Επιτροπή, υποβοηθούμε την πολιτική ηγεσία να δώσει λύσεις σε θέματα καθημερινότητας. Υπάρχει ίσως μια υπέρμετρη προσδοκία ότι θα αλλάξουμε το εκπαιδευτικό σύστημα, τα βιβλία, τους εκπαιδευτικούς. Τα εκπαιδευτικά συστήματα, όμως, δεν αλλάζουν έτσι απλά, μέσα από το έργο μιας τεχνικής επιτροπής, η οποία δεν έχει καν τέτοια εξουσιοδότηση. Απαιτείται πολυεπίπεδη προσπάθεια. Δικός μας ρόλος είναι να προτείνουμε ρεαλιστικές ιδέες που να λαμβάνουν μεν υπόψη τις πραγματικότητες και τις ανησυχίες, αλλά να χαράσσουν και νέους δρόμους. Θεωρώ ότι είναι μεγάλη πρόκληση να καταφέρεις μέσα σε ένα ομολογουμένως περιοριστικό πλαίσιο να δώσεις λύσεις σε κάποια δύσκολα προβλήματα, αλλά και ταυτόχρονα να δημιουργήσεις καινούργια και ελπιδοφόρα ανοίγματα για το μέλλον.

Γ.Π.: Ας μην ξεχνούμε ότι έχουμε να κάνουμε με παιδιά και πρακτικές δυσκολίες όπως είναι οι ώρες του σχολείου, οι εγκρίσεις από γονείς, το ενδιαφέρον από δασκάλους ή διευθυντές, θέματα ασφάλειας και διαχείρισης οποιουδήποτε θέματος μπορεί να προκύψει όταν συναντιόνται μαθητές από τις δυο πλευρές.

-Τα σχολεία της Λευκωσίας είναι πιο ευαισθητοποιημένα από των άλλων πόλεων;

Μ.Ζ.: Δεν θα το έλεγα. Μέχρι σήμερα στα δύο χρόνια εφαρμογής του προγράμματος Imagine (φέτος είναι η τρίτη χρονιά) συμμετείχαν 3.700 παιδιά και 600 εκπαιδευτικοί (Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι) από όλες τις επαρχίες και γωνιές της Κύπρου. Το πρόγραμμα -το οποίο υλοποιείται από τον Όμιλο Ιστορικού Διαλόγου και Έρευνας και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας- αγκαλιάστηκε από όλους και κυρίως από παιδιά, νέους και εκπαιδευτικούς που δεν έχουν έρθει ποτέ στο Λήδρα Πάλας και στο Σπίτι της Συνεργασίας όπου πραγματοποιούνται οι δικοινοτικές συναντήσεις. Αυτή, θεωρώ, είναι ίσως η μεγαλύτερή μας επιτυχία. Το Imagine φέρνει σε επαφή παιδιά από τις δυο κοινότητες για παιδαγωγικές δραστηριότητες που έχουν ως στόχους την αντιρατσιστική εκπαίδευση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ειρήνη. Η επιδίωξή μας δεν είναι απλά να βρεθούν μαζί τα παιδιά, να παίξουν, να περάσουν καλά, αλλά να πετύχουν συγκεκριμένους παιδαγωγικούς στόχους. Οι στόχοι αυτοί συνάδουν απόλυτα και εμπλουτίζουν τους διακηρυγμένους στόχους του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.

 

-Γιατί δεν δημοσιοποιούνται αυτά που αναφέρετε;

Γ.Π.: Οι Τεχνικές Επιτροπές είναι μέρος μιας πολιτικής διαδικασίας, οπότε δυστυχώς δεν εξαρτάται από εμάς το θέμα της δημοσιότητας ή διαφάνειας.

Μ.Ζ.: Ο ρόλος μας είναι να παράγουμε έργο. Η δημοσιοποίηση είναι σίγουρα σημαντική αλλά δεν αποφασίζουμε εμείς γι’ αυτό, αν και θα επιθυμούσαμε περισσότερη διαφάνεια. Αντιλαμβανόμαστε βέβαια την ίδια στιγμή ότι η δημοσιοποίηση όλων όσων αναφέρουμε ενέχει τον κίνδυνο της μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και της ακύρωσης όσων προσπαθούμε να πετύχουμε.

-Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η Επιτροπή σας κάνει ένα είδος προπαγάνδας.

Μ.Ζ: Όπως είπαμε οι δράσεις μας συνάδουν απόλυτα με τους διακηρυγμένους στόχους του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού π.χ. για τα θέματα αντιρατσιστικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, χρησιμοποιούμε παιδαγωγικές προσεγγίσεις, οι οποίες επιδιώκουν την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, της ενσυναίσθησης και της πολυπρισματικότητας. Θεωρούμε όμως ότι υπάρχουν αρκετά περιθώρια βελτίωσης ακόμη.

Γ.Π.: Για παράδειγμα, για να αποφύγουμε τον κίνδυνο της προπαγάνδας προσπαθούμε να δουλεύουμε πάνω σε συμπλέγματα θεμάτων, π.χ. αντιρατσισμού και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διότι πώς μπορεί να υπάρχει ειρήνη όταν υπάρχει καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Ή πώς γίνεται να υπάρχει ειρήνη στην απουσία της κοινωνικής δικαιοσύνης; Γι’ αυτό προσπαθούμε να έχουμε πιο διαθεματική προσέγγιση ώστε να προσεγγίσουμε τα θέματά μας όσο γίνεται πιο σφαιρικά και από πολλές οπτικές γωνιές.

-Το εκπαιδευτικό μας σύστημα προωθεί την κουλτούρα της ειρήνης και της συνύπαρξης;

Γ.Π.: Ο πρώτος πυλώνας των όρων εντολής μας ζητούσε να κάνουμε εισηγήσεις σε θέματα σωβινισμού, διακρίσεων, ρατσισμού και εμείς παραδώσαμε μια εκτεταμένη μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στις δυο πλευρές, για να διαπιστώσουμε τα προβλήματα. Παραδώσαμε τη μελέτη στους δυο ηγέτες, όπως μας το ζήτησαν, χωρίς όμως καμιά ανταπόκριση. Αν και αυτοί μας το ζήτησαν, τελικά και οι δυο την αγνόησαν.
Ποια τα πορίσματά της;

Γ.Π.: Διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν και στις δυο πλευρές σοβαρά προβλήματα. Τα τεκμηριώνουμε στη βάση ακαδημαϊκών μελετών και κάναμε εισηγήσεις βασισμένες σε ισχυρά εργαλεία.

Μ.Ζ.: Οι εισηγήσεις μας εδράζονται πάνω σε ιδέες και υλικό που ήδη υπάρχει από το Συμβούλιο της Ευρώπης ή την Ουνέσκο, οργανισμούς στους οποίους συμμετέχει η Κυπριακή Δημοκρατία και στη βάση συμφωνιών που έχει υπογράψει αλλά δεν υλοποιεί πάντοτε για διάφορους λόγους. Αυτό που έκανε σε γενικές γραμμές η έκθεσή μας είναι να πει το τι υλοποιείται και τι όχι από τους διακηρυγμένους στόχους. Όπως γνωρίζετε, από στόχους πάμε πολύ καλά! Στα χαρτιά, τα αναλυτικά μας προγράμματα μπορεί να είναι πολύ καλά. Το ζήτημα, όμως, είναι τι υλοποιείται στην πράξη. Αυτή η έκθεση εντοπίζει ακριβώς τη μεγάλη διαφορά που υπάρχει, τόσο στην Εκπαίδευση των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων, ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη. Ενώ στα λόγια είμαστε πάρα πολύ καλοί, στην πράξη τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Δηλαδή;

-Υπάρχουν ακόμα ρατσιστικές πρακτικές και συμπεριφορές, υπάρχει σωβινισμός στα σχολεία και στις δύο κοινότητες, και πολλές φορές δεν το συνειδητοποιούμε ή δεν θέλουμε να το παραδεχθούμε. Και οι δυο κοινότητες έχουν τεράστια ευθύνη, ηθική, πολιτική, και παιδαγωγική, απέναντι στις νέες γενιές έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν με θάρρος αυτά τα κενά και να πάρουν τις κατάλληλες πολιτικές αποφάσεις. Εμείς ως Επιτροπή κάνουμε αυτά που μπορούμε στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, αλλά οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν σε πολιτικό επίπεδο. Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης της πολιτείας να παραδεχθεί ότι υπάρχει συνειδητή ή ασυνείδητη καλλιέργεια του εθνικισμού στα σχολεία και να φτιάξει πολιτικές και πρακτικές έτσι ώστε να εξαλείψει αυτά τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα στην ελληνοκυπριακή εκπαίδευση για την καταπολέμηση του ρατσισμού στα σχολεία, επομένως θεωρώ ότι μπορούμε να χτίσουμε πάνω σε αυτή την προσπάθεια.

Γ.Π.: Εμείς θεωρούμε ότι αυτή η μελέτη έχει αξία κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες σε έναν πολυπολιτισμικό κόσμο, αν επιθυμούμε τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων. Οι νέοι πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για τη συνύπαρξη και σεβασμό με ή χωρίς λύση. Τα προβλήματα ρατσισμού, σωβινισμού, σεξισμού, τα οποία υφίστανται στα εκπαιδευτικά μας συστήματα, θα τα έχουμε μπροστά μας άσχετα αν θα υπάρξει ή όχι λύση.
 
Το παιχνίδι δεν είναι εντελώς χαμένο

-Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται το Imagine;

Μ.Ζ.: Κυρίως απευθύνεται στα παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα να ανοίξουν δρόμοι, τους οποίους να διευρύνουν στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί και μαθητές από μόνοι τους.

-Το πετύχατε;

Μ.Ζ.: Θεωρώ πως ναι και αυτό φαίνεται κυρίως σε κρίσιμες στιγμές. Όταν υπάρχει δυσκολία στο ευρύτερο πολιτικό επίπεδο και αρχίζεις να χάνεις την αισιοδοξία σου, βλέπεις όλες αυτές τις θετικές ενδείξεις από το Imagine και σου θυμίζουν ότι το παιχνίδι δεν είναι εντελώς χαμένο.
-Εξαρτάστε από την πορεία του Κυπριακού;

Μ.Ζ.: Σαφώς, κάθε φορά που υπάρχουν πολιτικές εντάσεις μπορεί να τίθεται και το ερώτημα γιατί να συνεχίζονται οι επαφές μεταξύ παιδιών και εκπαιδευτικών από τις δύο κοινότητες. Και απαντώ ότι είναι ακριβώς αυτές τις δύσκολες στιγμές που δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η προσπάθεια. Γιατί είναι από τις λίγες εναπομένουσες προσπάθειες που δίνουν μια θετική προοπτική και ελπίδα για ένα διαφορετικό μέλλον.

Γ.Π.: Μια από τις μεγαλύτερές μας ανησυχίες είναι να μην χρησιμοποιούνται οι Τεχνικές Επιτροπές ως υποκατάστατο της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού, με άλλα λόγια να μην παρουσιάζουν και οι δυο πλευρές τις δραστηριότητες των Επιτροπών ως άλλοθι.

Μ.Ζ.: Ο Γιάννης έχει δίκαιο, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος να επαναπαυθείς στις δραστηριότητες κάποιων Τεχνικών Επιτροπών.

Γ.Π.: Παραδόξως, όταν τα πράγματα είναι μαύρα πολιτικά, οι ιθύνοντες μας ενθαρρύνουν και μας στηρίζουν περισσότερο για να δείξουν ότι τα πράγματα κινούνται, αλλά αυτό μάς ανησυχεί. Δεν θέλουμε να χρησιμοποιούμαστε πολιτικά ως υποκατάστατο, για να φαίνεται ότι κινούνται τα πράγματα στην Κύπρο.

-Ποια είναι η σχέση σας με τους Τουρκοκύπριους;

Γ.Π.: Γενικά πολύ καλή. Κάποιες φορές θέλουν να προχωρήσουμε διαφορετικά. Η πρόκληση εκατέρωθεν είναι να καταλάβουμε ότι ο καθένας λειτουργεί μέσα σε διαφορετικούς πολιτικούς περιορισμούς.

Μ.Ζ.: Μια από τις πιο μεγάλες μας δυσκολίες είναι όχι μόνο να κατανοήσει ο ένας τις ευαισθησίες του άλλου, αλλά και να τις λάβει υπόψη στον σχεδιασμό μας.

Γ.Π.: Για παράδειγμα οι Τουρκοκύπριοι επιμένουν να γίνει μια έρευνα για τα βιβλία, ώστε να αλλάξουν, εμείς θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να μην είναι το πρωταρχικό.

Μ.Ζ.: Η πρόταξη του στόχου της αλλαγής των βιβλίων από τουρκοκυπριακής πλευράς μάς φέρνει σε δύσκολη θέση όχι μόνο για πολιτικούς λόγους, αλλά και για λόγους παιδαγωγικής πολιτικής και στρατηγικής. Τα βιβλία από παιδαγωγικής άποψης είναι σημαντικά μεν, αλλά πολλές έρευνες δείχνουν ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ο εκπαιδευτικός και οι παιδαγωγικές πρακτικές του. Ακόμη και με τα «χειρότερα» βιβλία, όταν έχεις κατάλληλα καταρτισμένους εκπαιδευτικούς μπορείς να αποδομήσεις τα στερεότυπα των βιβλίων και να τα προσεγγίσεις κριτικά. Επιπλέον είναι και θέμα στρατηγικής. Όταν γνωρίζεις ότι υπάρχει δυσκολία σε μια κοινότητα για το θέμα αυτό και κινδυνεύει να εκτροχιάσει όλες σου τις προσπάθειες, πρέπει πρώτα να δημιουργήσεις τις κατάλληλες συνθήκες μέχρι να γίνει πολιτικά, κοινωνικά και παιδαγωγικά εφικτή η αλλαγή αυτή.

 

-Στα σχεδόν τρία χρόνια λειτουργίας του Imagine είδατε τα παιδιά που έλαβαν μέρος να αλλάζουν;

Μ.Ζ.: Είναι δύσκολο να τεκμηριώσεις επιστημονικά ότι ένα πρόγραμμα αποκλειστικά και μόνο ευθύνεται για τις οποιεσδήποτε αλλαγές. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν καθημερινά τα παιδιά βομβαρδίζονται από ιδέες που δίνουν ακριβώς τα αντίθετα μηνύματα από αυτά που λαμβάνουν μέσα από το Imagine. Το ελπιδοφόρο βέβαια είναι ότι έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι τα παιδιά επηρεάζονται θετικά μέσα από το πρόγραμμα και διατηρούν επαφή ακόμα και μετά που τελειώνει το Imagine π.χ. μέσω των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δημιουργούν επαφές με παιδιά από την άλλη κοινότητα, κι αυτό επηρεάζει θετικά τις οικογένειες και τους φίλους τους. Είναι πολλοί οι εκπαιδευτικοί και μαθητές που ήρθαν φέτος στην αρχή της χρονιάς ζητώντας να ξανασυμμετάσχουν για δεύτερη και τρίτη φορά κι αυτό μας ενθαρρύνει ότι το Imagine έχει ουσιαστική θετική επίδραση στον ευρύτερο εκπαιδευτικό και μαθητικό κόσμο της Κύπρου και στις δυο κοινότητες.

-Είσαστε ευχαριστημένοι;

Μ.Ζ. Όχι, υπάρχουν πολλά ακόμα που θέλουμε να κάνουμε.

Γ.Π.: Δεν είμαστε ευχαριστημένοι γιατί αυτά που τώρα κάνουμε είναι σαν να αγγίζουμε το σύμπτωμα και όχι την ουσία του προβλήματος. Η ουσία του προβλήματος βρίσκεται ριζωμένη στην ευρύτερη κοινωνία και στα εκπαιδευτικά συστήματα. Οπόταν πρέπει να υπάρξουν ουσιαστικές συστημικές αλλαγές. Είναι πάντως μεγάλο βήμα το ότι οι δυο πλευρές δέχτηκαν να συνεργάζονται σε θέματα εκπαίδευσης.

Μ.Ζ.: Μέσα από το Imagine βγαίνουν όλοι κερδισμένοι, γιατί μέσα από αυτή την εμπειρία παιδιά και εκπαιδευτικοί ισχυροποιούν διαχρονικούς στόχους του εκπαιδευτικού μας συστήματος όπως είναι ο σεβασμός της διαφορετικότητας, η προώθηση της ειρήνης, της αλληλοκατανόησης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, όχι επιλεκτικά.

Γ.Π.: Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε το ότι όσα παιδιά συμμετέχουν στο Imagine είναι με τη συγκατάθεση των γονιών τους.

Μ.Ζ.: Το εκπληκτικό είναι ότι είχαμε περιπτώσεις γονιών που διαφωνούσαν και τα παιδιά τούς έπεισαν να αλλάξουν γνώμη διότι ήθελαν να συμμετέχουν στο Imagine. Ήταν μια ευκαιρία να συζητήσουν αυτό το θέμα μέσα στην οικογένεια κι αυτό είναι κέρδος.
-Υπάρχουν διαφωνίες;

Γ.Π.: Ζούμε σε ένα χώρο πλουραλισμού, πάντα υπάρχουν διαφωνίες. Τα συγκεκριμένα θέματα είναι αρκετά ευαίσθητα, έχουν να κάνουν με την παιδεία άρα δημιουργούν ανησυχίες, πιθανόν να υπάρχουν και κάποιες πολιτικές διαφωνίες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε.

Μ.Ζ.: Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και εντός της επιτροπής μας και εκτός. Ακριβώς επειδή υπάρχουν αυτές οι διαφωνίες, είναι σημαντικό να αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες ή ευαισθησίες σε κάθε κοινότητα και να έχουμε ένα ρεαλιστικό πλάνο, προχωρώντας βήμα-με-βήμα, που να τις λαμβάνει υπόψη. Χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, οι καλές προθέσεις από μόνες τους πολύ φοβάμαι ότι δεν θα μας πάρουν πολύ μακριά.
 
 Δημιουργία διαδικτυακού χώρου

Ποιες οι νέες δραστηριότητες της ακαδημαϊκής σχολικής χρονιάς 2019/2020; 

Γ.Π.: Για το κονδύλι που δίνεται για υποστήριξη των Τεχνικών Επιτροπών, έγινε αποδεκτή πρότασή μας η οποία στηρίζεται στη συνεργασία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ειδικών για να δημιουργήσουν σχέδια μαθήματος που θα είναι στα πλαίσια λειτουργίας υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο θα εδράζεται στην αντιρατσιστική εκπαίδευση, στην εκπαίδευση για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Μ.Ζ.: Επίσης θα δημιουργηθεί ένας δικτυακός τόπος που θα επιτρέπει την εύκολη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό και θα λειτουργεί και ως φόρουμ για ανταλλαγή εκπαιδευτικών ιδεών και πρακτικών. Άλλες δραστηριότητες που προγραμματίζουμε φέτος είναι οι δικοινοτικές «επισκέψεις μελέτης» (study visits) σε χώρους πολιτισμικής και περιβαλλοντικής σημασίας και στις δύο πλευρές. Έγιναν ήδη τρεις πιλοτικοί δικοινοτικοί περίπατοι εντός των τειχών της Λευκωσίας και στις δυο πλευρές.

 

Μια μεγάλη πρωτοβουλία που θα οργανώσουμε σύντομα, 16 Δεκεμβρίου, είναι το συνέδριο των διευθυντών. Για πρώτη φορά θα φέρουμε μαζί Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους διευθυντές Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, στο οποίο θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν για τη «μετασχηματιστική ηγεσία (transformational leadership)» στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για την ειρήνη. Τέλος συζητούμε με άλλες τεχνικές επιτροπές διάφορες συνεργασίες για κοινά πρότζεκτ που θα επιτρέψουν τις συνέργειες μεταξύ μας, χτίζοντας ο κάθε ένας στην εμπειρογνωμοσύνη που φέρνει ο άλλος. Κοινός στόχος όλων είναι να ενισχύσουμε τις προσπάθειες που γίνονται για να διευκολύνουμε την επαφή και την αλληλοκατανόηση ανάμεσα στις δύο κοινότητες.