Στο κενό έπεσε η προσπάθεια της Κυβέρνησης να βάλει οριστικά λουκέτο στο Δασικό Κολέγιο στον Πρόδρομο και να προχωρήσει σε μετεξέλιξή του σε εκπαιδευτικό κέντρο για θέματα δασών και περιβάλλοντος. Η διερεύνηση που έγινε αφορούσε την αξιοποίηση ολόκληρου ή μέρος των υποδομών του Κολεγίου από εκπαιδευτικά ιδρύματα Ανώτατης και Ανώτερης Εκπαίδευσης που λειτουργούν στην Κύπρο.
Σήμερα, μετά το ναυάγιο επανεξετάζεται πολύ σοβαρά η επαναλειτουργία του Δασικού Κολεγίου από το Τμήμα Δασών, με τις ίδιες περίπου συνθήκες πριν από το κλείσιμό του. Η πρόταση για επαναλειτουργία αναμένεται να υποβληθεί από τον υπουργό Γεωργίας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται συζητήσεις και διαβουλεύσεις με το υπουργείο Οικονομικών για θέματα προσωπικού, αλλά και για την εργοδότηση των φοιτητών στο Τμήμα Δασών.
Σημειώνεται ότι για το θέμα του Δασικού Κολεγίου λήφθηκε απόφαση στις 20 Μαρτίου 2013 για τη μη πρόσληψη νέων σπουδαστών, ενώ αργότερα την 1η Ιουλίου 2015, αποφάσισε τη μετεξέλιξή του σε εκπαιδευτικό κέντρο. Η απόφαση αυτή προκάλεσε πολλές αντιδράσεις ακόμα και μέσα στο Τμήμα Δασών, με την Κλαδική των υπαλλήλων να κάνει λόγο για δραματική υποβάθμιση και κατάργηση της δασικής εκπαίδευσης στην Κύπρο.
Το Δασικό Κολέγιο Κύπρου είναι ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που άρχισε τη λειτουργία του το 1951 με κύριο σκοπό την εκπαίδευση στον τομέα της Δασοπονίας, προσωπικού τόσο του Τμήματος Δασών της Κύπρου, όσο και των δασικών υπηρεσιών χωρών του εξωτερικού. Έξι πρώην διευθυντές του Τμήματος Δασών με επιστολές του τα τελευταία χρόνια κατέγραψαν τη θέση τους για την αναγκαιότητα να παραμένει σε λειτουργία το Δασικό Κολέγιο. Όπως υποστηρίζουν, το 1878 έναν χρόνο μετά τη διακυβέρνηση της Κύπρου από τους Άγγλους ιδρύθηκε το Τμήμα Δασών, το οποίο μαζί με το Κτηματολόγιο είναι τα αρχαιότερα Τμήματα της Κύπρου.
Η ανάγκη για δασική εκπαίδευση τέθηκε την επόμενη χρονιά και έγινε πραγματικότητα 40 χρόνια μετά, την 1η Οκτωβρίου 1951. Από τότε, αναφέρουν, το Δασικό Κολέγιο διαδραματίζει ρόλο κέντρου δασικής εκπαίδευσης για τη δασική υπηρεσία της Κύπρου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής.
Οι πρώην διευθυντές υποστηρίζουν ότι το Δασικό Κολέγιο της Κύπρου είναι ίσως το μοναδικό ίδρυμα που η προσφερόμενη εκπαίδευση βασίζεται κατά περίπου 50% στη θεωρία και κατά το άλλο 50% στην πρακτική.
Υποστηρίζουν ότι το Τμήμα Δασών είναι ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας στην Κύπρο, αφού τα δάση καλύπτουν το 19% του νησιού.
Στην τοποθέτησή τους, οι πρώην διευθυντές του Τμήματος Δασών καλούν όλους τους καθ’ ύλην αρμόδιους να αφουγκραστούν την αγωνία τους και να εργαστούν για την ανατροπή οποιασδήποτε σκέψης για τερματισμό της λειτουργίας του Δασικού Κολεγίου και να αρθούν οι επιφυλάξεις του υπουργείου Οικονομικών για πρόσληψη νέων δασικών μαθητευόμενων εφόσον δεν υπάρχει οποιαδήποτε πολιτική απόφαση.
Ανάγκη για δασική εκπαίδευση στην Κύπρο
Μετά την αναστολή εισδοχής νέων σπουδαστών στο Δασικό Κολέγιο, υπήρχε αντίδραση και από τους πρώην διευθυντές του Τμήματος Δασών οι οποίοι απέστειλαν δύο επιστολές στον υφυπουργό παρά τω Προέδρω, με την τελευταία λίγες ημέρες πριν την καταστροφική πυρκαγιά της 19ης Ιουνίου 2016 στην περιοχή Σολέας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το Προεδρικό ουδέποτε απάντησε στις δύο επιστολές.
Η τελευταία επιστολή εστάλη στις 6 Ιουνίου 2016 και φέρει την υπογραφή του πρώην γενικού διευθυντή του υπουργείου Γεωργίας και πρώην διευθυντή του Τμήματος Δασών Λουκά Παιονίδη και συνυπογράφουν οι πρώην διευθυντές Ευριπίδης Μιχαηλίδης, Λεόντιος Λεοντιάδης, Σάββας Θεοφάνους, Άριστος Ιωάννου και Δημήτρης Χριστοφίδης.
Όπως υποστηρίζουν, η αποστολή του Δασικού Κολεγίου επιτέλεσε σημαντική επιτυχία στη βελτίωση και διατήρηση της κυπριακής δασοπονίας, να καταρτίζει με γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορικές ιδιότητες για συγκεκριμένο επαγγελματικό σκοπό.
Υποστηρίζουν ότι πρόκειται για στοχευμένη επαγγελματική κατάρτιση, με αντιδιαστολή με την πανεπιστημιακή εκπαίδευση στον ευρύτερο τομέα του Τμήματος Δασών, η οποία σκοπό έχει την καλλιέργεια νοητικών ικανοτήτων, την παροχή γνώσεων και την ανάπτυξη δεξιοτήτων και στάσεων με γενικότερη κατεύθυνση και όχι προσανατολισμό, αποκλειστικά στις εργασίες και καθήκοντα της τεχνικής πυραμίδας του Τμήματος Δασών.
Οι πρώην διευθυντές υποστήριξαν ότι η κατάργηση το Δασικού Κολεγίου δεν θα απαλλάξει το Τμήμα Δασών από την ανάγκη επιμόρφωσης των αποφοίτων πανεπιστημίου με τις επαγγελματικές γνώσεις δεξιότητες και στάσεις που προϋποθέτει η επιτέλεση των καθηκόντων της τεχνικής πυραμίδας με την αναμενόμενη αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα.
Έχουν την άποψη ότι η σημαντικότερη προσφορά του Δασικού Κολεγίου αφορά τη δασοπυρόσβεση. Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι με το κλείσιμό του, οι επιπτώσεις στην κυπριακή δασοπονία θα είναι πολλαπλές και θα αφορούν στην προστασία, ανάπτυξη και αειφόρο διαχείριση των δασικών πόρων του νησιού. Θεωρούμε ότι η σημαντικότερη αρνητική εξέλιξη θα είναι η αδυναμία αποτελεσματικής αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών στο νησί, παράγοντας που από μόνος του μπορεί να οδηγήσει στον αφανισμό των κυπριακών δασών.
«Η αποτελεσματική πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών απαιτεί προσωπικό το οποίο να έχει καταρτιστεί στο συγκεκριμένο αντικείμενο των δασικών πυρκαγιών με εξειδικευμένο πρόγραμμα θεωρίας και πρακτικής άσκησης, να είναι πειθαρχημένο και να επιδεικνύει πραγματικό ζήλο και αγάπη για τα δάση και επιπρόσθετα να έχει άριστη γνώση του γεωγραφικού χώρου που εκδηλώνεται μια δασική πυρκαγιά», αναφέρουν οι έμπειροι πρώην διευθυντές του Τμήματος Δασών.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι η κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών είναι εξαιρετικά επικίνδυνη αποστολή και το προσωπικό πρέπει να είναι άρτια εκπαιδευμένο με συσσωρευμένη εμπειρία, που δεν επιτυγχάνονται μόνο με τη θεωρητική προσέγγιση.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΠΑΜΕ ΚΑΛΑ
Η Κύπρος διαχρονικά θεωρείται στον τομέα αυτό η καλύτερη απ’ όλες τις χώρες της νότιας Ευρώπης. Με βάση τα τελευταία επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ευρώπης, η Κύπρος έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου, παρά το γεγονός έχει πιο δυσμενείς κλιματολογικές συνθήκες και επομένως θα μπορούσε να δικαιολογήσει κάποιος πολύ χειρότερα αποτελέσματα.
Συγκεκριμένα, τα στατιστικά στοιχεία δασικών πυρκαγιών σε έξι κράτη-μέλη στη νότια Ευρώπη καταδεικνύουν ότι η χώρα μας βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση από τα υπόλοιπα. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Κομισιόν για το 2015 στην Κύπρο σε 87 πυρκαγιές η έκταση που κάηκε ανέρχεται στα 652 εκτάρια. Η μέση καμένη έκταση ανά πυρκαγιά φθάνει τα 7,5 εκτάρια.
Στις περιοχές με σημείο έναρξης όπου αρμόδια υπηρεσία κατάσβεσης ήταν το Τμήμα Δασών κάηκαν εντός του κρατικού δάσους δύο εκτάρια, έξω από το δάσος και σε απόσταση 2 χλμ από την οροθετική του κρατικού δάσους 31 εκτάρια και εντός του κρατικού δάσους σε απόσταση 2 χλμ. 33 εκτάρια. Σε περιοχές πέραν των 2 χλμ. από την οροθετική του κρατικού δάσους αρμόδια υπηρεσία για την κατάσβεση είναι η Πυροσβεστική όπου κάηκαν 619 εκτάρια.