Συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς οι εργασίες της Ερευνητικής Επιτροπής που συστάθηκε για να διερευνήσει την κυκλοφορία οχημάτων στην κυπριακή αγορά από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τρίτες χώρες, με επίκεντρο τις διαδικασίες ανάκλησης, ιδίως όσον αφορά οχήματα που φέρουν ελαττωματικούς αερόσακους Τakata.
Στις πρώτες συνεδρίες της Επιτροπής, που πραγματοποιήθηκαν στις 3 και 9 Απριλίου 2025, κατέθεσαν ως πρώτη ομάδα εκπρόσωποι του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκινήτων και Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ), παραθέτοντας στοιχεία και θέσεις για τις διαδικασίες εισαγωγής και ελέγχου των οχημάτων.
Σήμερα, Μεγάλη Πέμπτη, κατέθεσαν οι εκπρόσωποι της Παγκύπριας Συντεχνίας Εμπορίας Αυτοκινήτων (ΠΑ.Σ.Ε.Α.), οι οποίοι προσήλθαν στην Επιτροπή ως δεύτερη ομάδα καταθετών. Την ΠΑ.Σ.Ε.Α. εκπροσώπησαν τρία μέλη της ηγεσίας της, συνοδευόμενα από τον νομικό τους σύμβουλο.
Αυτά ήταν: Αντιπρόεδρος της Συντεχνίας Αντρέας Αντωνίου (Emporium cars) και πρόεδρος της τοπικής Επιτροπής Λεμεσού, Χαράλαμπος Κολοκοτρώνης πρόεδρος της τοπικής Επιτροπής Λευκωσίας και ο Αντρέας Κίτσος μέλος της Συντεχνίας.
Πρώτος κατέθεσε ο Χαράλαμπος Κολοκοτρώνης, ο οποιος αναφέρθηκε στην πρακτική πριν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2004 τονίζοντας οτι περιλάμβανε ελάχιστους ελέγχους στην εμπορία και δεν υπήρχε αυστηρό σύστημα ελέγχου οχημάτων. Πρόσθεσε ότι μετά τον Μάιο θεσπίστηκε το SVA (Single Vehicle Approval – Έλεγχος Μεμονωμένων Οχημάτων) χαρακτηρίζοντας το αυστηρό σύστημα ελέγχου.
Όπως είπε κατά τον έλεγχο ΜΟΤ δεν μπορεί να διαπιστωθεί ότι το αυτοκίνητο πιθανό να φέρει ελαττωματικό αερόσακο ΤΑΚΑΤΑ. Το μεταχειρισμένο όχημα, διευκρίνισε, περνά από ΜΟΤ για μια επιπρόσθετη επαλήθευση για την καταλληλότητά του πριν πάρει την άδεια να κυκλοφορήσει στους κυπριακούς δρόμους.
Για την εγκύκλιο του ΤΟΜ που εκδόθηκε το 2017, ο κ. Κολοκοτρώνης είπε «εμείς λάβαμε γνώση στις 21/11/2024 και σε κανένα στάδιο δεν κληθήκαμε να συνδιαμορφώσουμε το περιεχόμενό της». Ξεκαθάρισε, μάλστα, ότι δεν τεθηκε υποψη των εισαγωγέων αυτοκινήτων με την έκδοση της. Σημειώνεται οτι με βάση την εγκύκλιο του 2017 για οχήματα για τα οποία δεν υπάρχει ευρωπαϊκή έγκριση τύπου, δηλαδή αυτά που εγγράφονται στην Κύπρο ως μεταχειρισμένα και προέρχονται από τρίτες χώρες, τα οποία είναι της αντίστοιχης μάρκας που ο διανομέας του κατασκευαστή αντιπροσωπεύει ή διανέμει, δεν φέρουν ευθύνη οι εισαγωγείς των καινούργιων οχημάτων.
Για το ζήτημα των ανακλήσεων, είπε ότι πριν το 2020 υπήρχε η εντύπωση πως επρόκειτο για θέμα το οποίο χειριζόταν το ΤΟΜ.
Ο κ. Κολοκοτρώνης κατήγγειλε οτι οι εισαγωγές μεταχειρισμένων αυτοκινήτων μπορεί να φαίνεται ότι κρατούν το 35% και να χρεώνονται στα μέλη της ΠΑΣΕΑ, ωστόσο σημείωσε πέραν των μισών αυτοκινήτων δεν εισάγονται από τα μέλη της Συντεχνίας, αλλά από ιδιώτες και “πειρατές” που τα φέρνουν για να τα εμπορεύονται χωρίς έλεγχο.
Από την πλευρά του, ο Αντρέας Αντωνίου, κατήγγειλε ότι στην Επιτροπή Μεταφορών της Βουλής, περί τα τέλη του 2024, εκπρόσωποι των εισαγωγέω αυτοκινήτων, «παραδέχτηκαν ενώπιον του Υπουργού Μεταφορών και του ΤΟΜ ότι εδώ και 20 χρόνια 40.000 αυτοκίνητα δικά τους δεν τα είχαν κάνει ανάκληση». Πρόσθεσε ότι δεν τους έλεγξε ποτέ η εποπτική Αρχή.
Ο Αντρέας Κίτσος, ο οποίος είναι και διαχειριστής μονάδας SVA στη Λάρνακα, ανέφερε ότι ο σταθμός του άνοιξε το 2001 και όλοι οι έλεγχοι διεξάγονταν από εξειδικευμένους Βρετανούς υπαλλήλους.
Ξεκαθάρισε ότι εκτός από τη δική του μονάδα SVA, λειτουργούν ακόμη 2 στη Λεμεσό, 1 στην Πάφο και 1 στην επαρχία Λευκωσίας. Ερωτηθείς από τον Πρόεδρο της Ερευνητικής αν είναι συμβατό να είναι κάποιος ιδιοκτήτης σταθμού SVA και ταυτόχρονα έμπορας μεταχειρισμένων οχημάτων, ο κ. Κίτσος απάντησε «κανονικά όχι». Επομένως, συμπεραίνεται, σύμφωνα με τον προεδρο της Επιτροπής: «Δεν είναι συμβατό ένας που διατηρεί σταθμό SVA να είναι και εισαγωγέας μεταχειρισμένων αυτοκινήτων».
Σύμφωνα με τον κ. Κίτσο όλες οι ανακλήσεις έρχονται από κατασκευαστή μετά από παράπονα οδηγών για συγκεκριμένα εξαρτήματα. Αναφερόμενος στο θέμα των ελαττωματικών αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ ανέφερε ότι τα εργοστάσια πήραν σοβαρά και απευθύνθηκαν στους κατασκευαστές για να γίνουν οι αλλαγές. Πρόσθεσε ότι «εμάς δεν είναι αρμοδιότητα μας να ελέγχουμε ανακλήσεις, βάσει των όρων εντολής μας». Ο Πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι σύμφωνα με τα όσα λέχθηκαν η ουσία είναι ότι το σύστημα SVA εγγυάται την ασφάλεια των οδηγών και ότι ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις ευρωπαϊκού κανονισμού.
Σημειώνεται ότι, όπως ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, στην επόμενη συνεδρίαση θα κληθεί η Αστυνομία προκειμένου να καταθέσει για δυστύχημα και ατυχήματα που προκλήθηκαν λόγω ελαττωματικών εξαρτημάτων αλλά και συγγενείς θυμάτων που έχασαν τη ζωή τους σε δυστυχήματα. Γνωστοποίησε μάλιστα ότι οι καταθέσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν τέλος Μαΐου.
Η Ερευνητική Επιτροπή, η οποία διορίστηκε με Διάταγμα του Γενικού Εισαγγελέα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 11 Μαρτίου 2025, έχει ως αποστολή τη διαλεύκανση όλων των παραμέτρων που σχετίζονται με τη διάθεση, έγκριση και ανάκληση οχημάτων στη χώρα, με χρονική αναφορά από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ μέχρι και σήμερα.
Σύμφωνα με τους όρους εντολής της, η Επιτροπή διερευνά μεταξύ άλλων:
• Τη διαδικασία εισαγωγής και έγκρισης τύπου οχημάτων από την ΕΕ και τρίτες χώρες, είτε αυτά διαθέτουν έγκριση τύπου ΕΕ είτε όχι.
• Τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν στην Κύπρο για ανακλήσεις οχημάτων, καθώς και την εφαρμογή της σχετικής εγκυκλίου του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ημερ. 21/03/2017).
• Τον τρόπο εποπτείας και ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές όσον αφορά την ασφάλεια των οχημάτων και την ενημέρωση των καταναλωτών.
• Τις ευθύνες κατασκευαστών, εισαγωγέων και εμπόρων για πιθανές πράξεις ή παραλείψεις σχετικά με ελαττωματικά οχήματα.
• Πιθανές ευθύνες από τα ευρήματα της έρευνας και εισηγήσεις για βελτίωση του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου.
Η έρευνα εστιάζει κυρίως στα προβλήματα που προέκυψαν από τα ελαττωματικά εξαρτήματα ασφαλείας, όπως οι αερόσακοι της ιαπωνικής εταιρείας ΤΑΚΑΤΑ, οι οποίοι έχουν προκαλέσει παγκοσμίως σειρά ανακλήσεων οχημάτων από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Οι συνεδρίες της Επιτροπής αναμένεται να συνεχιστούν και τις επόμενες εβδομάδες με τη συμμετοχή επιπλέον εμπλεκομένων φορέων, με στόχο την πλήρη διαλεύκανση των γεγονότων και την ενίσχυση της ασφάλειας στον τομέα των μεταφορών.
