Με διάταγμα του υπουργού Εσωτερικών, το ΕΤΕΚ αναλαμβάνει εμμέσως, όχι μόνο τον ρόλο Πολεοδομίας για το 50% των αναπτύξεων αλλά και ρόλο έκδοσης των αδειών οικοδομής και η ασφάλεια των ιδιοκτητών/ ενοίκων αλλά και η στατική επάρκεια των οικοδομών, εξαρτάται από την ευσυνειδησία των μελετητών.

Βεβαίως, πέραν της ευσυνειδησίας των μελών του ΕΤΕΚ, σε πρώτη φάση θα διενεργούνται και επιτόπιοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι στο 15% των υπό ανέγερση κτηρίων και όταν οργανωθούν πλήρως οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), επίσης, θα διενεργούν ελέγχους στα εργοτάξια.

Στον αντίποδα των πιο πάνω, εν δυνάμει, κινδύνων αντιπαραβάλλεται η επίσπευση των διαδικασιών, η ελαχιστοποίηση της ταλαιπωρίας των πολιτών και των επαγγελματιών, η διευκόλυνση του κατασκευαστικού τομέα κ.ά.

Το διάταγμα του υπουργού Εσωτερικών αφορά τη νέα ταχεία διαδικασία εξέτασης αιτήσεων οικοδομής για αναπτύξεις μεσαίου ρίσκου (Κατηγορίας Β), εντός του χρονικού περιθωρίου των 40 εργάσιμων ημερών και εντάσσεται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του τομέα της αδειοδότησης.

Σημειώνεται, πως αν οι ΕΟΑ δεν απορρίπτουν τις αιτήσεις στο προκαθορισμένο διάστημα (είτε επειδή δεν προλαβαίνουν είτε για άλλους λόγους), αυτές θα θεωρούνται εκδοθείσες. Μέσω του διατάγματος καλύπτονται αναπτύξεις μέχρι τέσσερις ορόφους και οι οποίες διαθέτουν μέχρι 20 διαμερίσματα ή 12 κατοικίες σε σειρά.

Στις αρχές Μαρτίου είχε προηγηθεί υλοποίηση της αυτόματης διαδικασίας υποβολής/ έκδοσης των πολεοδομικών αδειών για την ίδια Κατηγορία αναπτύξεων. Το σχετικό Διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την Παρασκευή 28 Μαρτίου.

Στην Κατηγορία Β εμπίπτουν αναπτύξεις μεσαίου ρίσκου, δηλαδή τριών ή τεσσάρων μονάδων κατοικίας, οικιστικού συγκροτήματος μέχρι 12 κατοικίες σε σειρά και τετραώροφων πολυκατοικιών μέχρι 20 διαμερίσματα και ένα υπόγειο.

Με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών γνωστοποιήθηκε, πως στο εξής «οι απαραίτητες άδειες πολεοδομίας και οικοδομής, που επιτρέπουν την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών των πιο πάνω αναπτύξεων, εξασφαλίζονται σε 80 εργάσιμες ημέρες, εύκολα και χωρίς καθυστέρηση, ηλεκτρονικά μέσω του Συστήματος Ιππόδαμος».

Το Υπουργείο υπενθυμίζει, πως το νέο σύστημα αδειοδότησης εφαρμόζεται ήδη από τον Οκτώβριο του 2024 για τις χαμηλού ρίσκου αναπτύξεις (μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες), για τις οποίες οι άδειες πολεοδομίας και οικοδομής εκδίδονται εντός συνολικά 40 εργάσιμων ημερών.

Εξαιρούνται αιτήσεις όπου υπάρχουν διατηρητέα, ειδικές περιοχές

Προφανώς, για να αποτραπούν παρατράγουδα, όπως ο επηρεασμός Περιοχών Ειδικού Χαρακτήρα ή και αξιόλογες οικοδομές, ή το φαινόμενο να κτίσει κανείς στη μέση του δρόμου ή σε σημεία που προγραμματίζεται η κατασκευή υποδομών του δημοσίου, στο διάταγμα του υπουργού περιλαμβάνονται εξαιρέσεις, από την πιο πάνω διαδικασία. Στις εξαιρέσεις περιλαμβάνονται και οι ακόλουθες:

➤ Όταν το οικόπεδο ή υπό δημιουργία οικόπεδο εμπίπτει σε Περιοχή Ειδικού Χαρακτήρα (ΠΕΧ).

➤ Όταν στο οικόπεδο ή υπό δημιουργία οικόπεδο υφίσταται οικοδομή για την οποία έχει εκδοθεί Διάταγμα Διατήρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 38 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου.

➤  Όταν το οικόπεδο ή υπό δημιουργία οικόπεδο βρίσκεται εντός πυρήνα χωριού του Παραρτήματος Ζ της Δήλωσης Πολιτικής για την Ύπαιθρο ή περιοχής Natura 2000 ή ελεγχόμενης από το Τμήμα Αρχαιοτήτων περιοχής ή σε αυτό περιλαμβάνεται η ένδειξη ΑΜ.

>> Όταν το οικόπεδο ή υπό δημιουργία οικόπεδο εμπίπτει σε περιοχές όπου καθορίζονται Ειδικές Πρόνοιες στο ισχύον Σχέδιο Ανάπτυξης (όπως περιοχές πέριξ αεροδιαδρόμων, περιοχές με ασταθή εδάφη, κ.ά.).

➤ Όταν το οικόπεδο ή υπό δημιουργία οικόπεδο επηρεάζεται από οποιοδήποτε σχέδιο διάνοιξης ή συνέχισης οδικού δικτύου.

➤ Όταν η πρόσβαση της ανάπτυξης είναι από υπεραστικό δρόμο ή δρόμο πρωταρχικής σημασίας.

➤ Όταν για την εκτέλεσή της προτεινόμενης ανάπτυξης, απαιτείται ή συνεπάγεται η διαμόρφωση, διάνοιξη ή ουσιώδης διαπλάτυνση προσπέλασης σε υπεραστική οδό ή αρτηρία πρωταρχικής σημασίας.

Σημειώνεται, πως σε περίπτωση που μετά τη χορήγηση άδειας, διαπιστωθεί ότι έχουν δηλωθεί λανθασμένα στοιχεία που αφορούν ουσιώδη θέματα, η άδεια παύει αυτόματα να ισχύει και η αρμόδια Αρχή ενημερώνει σχετικά τον ιδιοκτήτη.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, ο νέος τρόπος έκδοσης αδειών προνοεί απλοποιημένες και γρήγορες διαδικασίες αδειοδότησης με σημαντική μείωση στον χρόνο εξέτασης και με μεταφορά της ευθύνης για την ακρίβεια, την ορθότητα και την πληρότητα μιας αίτησης στον ιδιώτη μελετητή του έργου, ο οποίος πιστοποιεί την ορθή εκτέλεση του έργου βάσει των όρων που προβλέπονται στις εκδοθείσες άδειες.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα πάντα με το Υπουργείο, διαφοροποιείται ο τρόπος άσκησης του ελέγχου της ανάπτυξης, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα στις οικοδομές και να περιοριστούν οι αυθαίρετες κατασκευές. Για τον σκοπό αυτό, ο έλεγχος μεταφέρεται από το χαρτί στο έδαφος, με επιτόπιες επισκέψεις στο εργοτάξιο σε τρία στάδια καθ’ όλη τη διάρκεια της ανέγερσης. Στο παρόν στάδιο και εν αναμονή της νομοθετικής ρύθμισης που προωθείται σε συνεργασία με το ΕΤΕΚ για την εισαγωγή του θεσμού του Ελεγκτή Δόμησης, ο έλεγχος στα εργοτάξια ασκείται από τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης, ως οι Αρχές Αδειοδότησης.