Την τεράστια αποτυχία της πολιτείας να ενεργοποιεί μηχανισμούς προστασίας ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και δη παιδιών ήρθε ν’ αποδείξει για μια ακόμη φορά η αποκάλυψη της φρικτής καταγγελίας για κακοποίηση πέντε παιδιών από πατέρα και μητέρα, με το ένα να καταγγέλλει και σεξουαλική παρενόχληση. Κι όλα αυτά χρόνια έπειτα από τις συγκλονιστικές υποθέσεις του μικρού Στυλιανού και της Έλενας Φραντζή, μετά τις οποίες υποτίθεται πως θα λαμβάνονταν μέτρα.
Στο σκαμνί βρίσκονται, για άλλη μια φορά, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, οι οποίες, όπως αποκάλυψε χθες το philenews, γνώριζαν για τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των πέντε παιδιών, τα οποία διέμεναν σε δύο παράγκες δίπλα από μάντρες, που έγιναν παρανάλωμα του πυρός τα ξημερώματα της Δευτέρας. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» από δύο ανεξάρτητες πηγές, οι ΥΚΕ, που γνώριζαν εδώ και αρκετά χρόνια για τις συνθήκες διαβίωσης, είχαν ζητήσει από την οικογένεια να μετακινηθεί από τον χώρο. Αυτό συνέβη τουλάχιστον δύο φορές, ωστόσο, η οικογένεια επέστρεφε ξανά στις παράγκες που βρίσκονταν στα κτηνοτροφικά υποστατικά, αναγκάζοντας τα παιδιά τους, σύμφωνα με τις καταγγελίες, να εργάζονται σε αυτά υπό απάνθρωπες συνθήκες. Σύμφωνα με μία πηγή, μάλιστα, τουλάχιστον τα τελευταία τρία χρόνια, όπως προκύπτει μέσα από μαρτυρίες που διερευνώνται, η οικογένεια διέμενε στα συγκεκριμένα υποστατικά.
Μετά τον σάλο που προκλήθηκε οι ΥΚΕ, μέσω ανακοίνωσης χθες το απόγευμα, παραδέχθηκαν πως γνώριζαν για τις συνθήκες διαβίωσης, ωστόσο, δεν έδωσαν ικανοποιητικές απαντήσεις ως προς τις ενέργειές τους, που θα καταγραφούν σε έκθεση γεγονότων, η οποία ζητήθηκε από την υφυπουργό Πρόνοιας. «Οι ΥΚΕ δίδουν μέγιστη προτεραιότητα στη διαχείριση αναφορών που λαμβάνουν για πιθανή άσκηση ενδοοικογενειακής βίας και με την πρώτη αναφορά για τις πιο πάνω ενδείξεις, οι αρμόδιοι λειτουργοί των ΥΚΕ προχώρησαν άμεσα σε ενέργειες και καταγγελία στην Αστυνομία, που ουσιαστικά οδήγησαν στη ποινική διαδικασία και όσων μέτρων λήφθηκαν ακολούθως». Σημειώνεται πως οι ΥΚΕ ενημερώθηκαν πρόσφατα για την υπόθεση κακοποίησης από το σχολείο του παιδιού της οικογένειας, το οποίο εκμυστηρεύτηκε όσα βίωνε με τα αδέλφια του τα τελευταία χρόνια.
Σ’ ό,τι αφορά στις κάκιστες συνθήκες διαβίωσης των παιδιών, οι ΥΚΕ αναφέρουν πως ενημερώθηκαν «από ανώνυμη αναφορά» και πως «προέβαιναν τα τελευταία χρόνια σε ενέργειες και τακτικές επισκέψεις, προειδοποιημένες και απροειδοποίητες, στο σπίτι της οικογένειας με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους». Εντούτοις, όπως σημειώνουν, «στο πλαίσιο της συνεργασίας που υπήρχε με όλους τους εμπλεκόμενους, περιλαμβανομένων και των μελών της οικογένειας, δεν υπήρξαν αναφορές για τις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν οι γονείς για σεξουαλική κακοποίηση και εργασιακή εκμετάλλευση των παιδιών τους».
Η ανακοίνωση των ΥΚΕ, πάντως, αντί να απαντά, πληθαίνει τα βασανιστικά ερωτήματα για την υπόθεση που συγκλονίζει το παγκύπριο. Πώς είναι δυνατόν να επιτρέπεται έστω και μία μέρα να διαμένουν παιδιά υπό τέτοιες συνθήκες; Πώς είναι δυνατόν να μην διαπιστώθηκε πως αυτά τα παιδιά, όπως τα ίδια κατήγγειλαν στην πορεία, κακοποιούνταν και εξαναγκάζονταν να εργάζονται σε μάντρες και χωράφια;
Για την πρωτοφανή, για τα κυπριακά δεδομένα, υπόθεση, έχει ζητήσει στοιχεία και η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, η οποία ξεκίνησε από χθες αυτεπάγγελτη έρευνα. «Η πρώτη ενημέρωση που έλαβα είναι πως γενικά η οικογένεια παρακολουθείτο από τις ΥΚΕ. Είχαν διαπιστωθεί οι κακές συνθήκες διαβίωσης και φρόντισαν, όπως τουλάχιστον μου ανέφεραν, να μετακινηθούν από τον χώρο που διέμεναν», ανέφερε στον «Φ» η κ. Μιχαηλίδου.
Ερωτήματα πάντως προκύπτουν και για τα σχολεία που φοιτούσαν τα παιδιά, αλλά και για την τοπική κοινωνία. «Τέτοια θέματα καλύπτονται συνήθως από ένα πέπλο σιωπής από την τοπική κοινωνία. Τα παιδιά για να μπορέσουν να μιλήσουν πρέπει να βρουν υποστήριξη και γι’ αυτό πρέπει να υπάρχουν ψυχολόγοι και εκπαιδευμένο προσωπικό στα σχολεία. Άλλωστε, ως εκ του νόμου, είμαστε υποχρεωμένοι όλοι μας, όταν υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις, να τις καταγγέλλουμε. Όλα αυτά θα τα δούμε στην έρευνα», υπέδειξε η κ. Μιχαηλίδου.
Οι βαρύτατες ευθύνες της πολιτείας, στη διαχείριση τέτοιων υποθέσεων, αποδεικνύονται και από τη …σημασία που δίνει στη στελέχωση υπηρεσιών, που ασχολούνται με την προστασία ευάλωτων προσώπων, γεγονός που έψεξε και η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού. «Υπάρχει υποστελέχωση τόσο των ΥΚΕ όσο και του γραφείο μου, στο οποίο απέμειναν μόλις τρεις λειτουργοί. Δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσει ν’ ανταποκριθεί το σύστημα στα προβλήματα της κοινωνίας, είναι μια κατάσταση απαράδεκτη. Στο γραφείο μας είναι μια κατάσταση άνευ προηγουμένου και δεν προλαβαίνουμε ν’ ανταποκριθούμε στις πολύ αυξημένες μας υποχρεώσεις».
Αναστασία: Το σύστημα προφανώς έχει αποτύχει
Ξέσπασε κατά των ΥΚΕ και η τέως πρόεδρος του Συμβουλίου Φωνή, Αναστασία Παπαδοπούλου, μιλώντας στη μεσημβρινή εκπομπή του Alpha. «Μιλούμε για ακόμη μια περίπτωση που το σύστημα προφανώς έχει αποτύχει. Διάβασα στον Φιλελεύθερο πως επρόκειτο για μια οικογένεια που παρακολουθείτο από τις ΥΚΕ και δυστυχώς δεν κατάφεραν να εντοπίσουν μία παρατεταμένη κακοποίηση πέντε παιδιών», είπε και διερωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να μην εντοπιστεί η κακοποίηση. «Θυμάμαι -και νομίζω πως συνεχίζει η συγκεκριμένη δράση- πως εκπαιδεύονται οι λειτουργοί των ΥΚΕ για να μπορούν να εντοπίζουν σημάδια κακοποίησης. Είναι προφανές ότι απέτυχαν. Στο σχολείο δεν εντόπισε κανένας πως κάτι συμβαίνει με αυτά τα παιδιά; Στην κοινωνία δεν εντόπισε κανένας πως τα παιδιά δούλευαν στα χωράφια και υπέστησαν κακοποίηση; Είναι πάρα πολλά κενά σ’ αυτή την υπόθεση, που δυστυχώς φοβάμαι πως δεν είναι μεμονωμένη». Υπενθύμισε, ακόμη, πως υπό τη επίβλεψη των ΥΚΕ ήταν και ο Στυλιανός και η Έλενα Φραντζή. «Κάποτε πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα και να πούμε γιατί πέφτουν σε κάποια κενά αυτές οι περιπτώσεις. Γιατί υπάρχει η αδυναμία εντοπισμού και η αδυναμία αντίδρασης; Πρέπει να εντοπίσουμε το πρόβλημα και να μην το κρύβουμε κάτω από το χαλί».
Η υφυπουργός Πρόνοιας πάντως απέφυγε να δώσει απαντήσεις για την ανταπόκριση των ΥΚΕ, σημειώνοντας πως η υπόθεση βρίσκεται ενώπιον της δικαιοσύνης. Στην παρατήρηση δημοσιογράφων ότι υπάρχουν καταγγελίες πως οι ΥΚΕ δεν ανταποκρίθηκαν όπως θα έπρεπε, η κ. Ευαγγέλου είπε ότι «όλες οι αναφορές αξιολογούνται, όμως η εξέλιξη της υπόθεσης θα πρέπει να γίνει στο Κακουργιοδικείο για να μην επηρεαστεί ούτε η διαδικασία, αλλά κυρίως το καλώς νοούμενο συμφέρον των παιδιών».
Άγνωστη η αιτία της φωτιάς στα υποστατικά
Μέχρι αργά χθες το απόγευμα δεν είχαν ξεκαθαρίσει τα αίτια της φωτιάς στα δύο υποστατικά που διέμεναν τα πέντε παιδιά (τα δύο έχουν ενηλικιωθεί), που βρίσκονται πλέον υπό τη φροντίδα των ΥΚΕ.
Η φωτιά ξέσπασε λίγο πριν τη μία τα ξημερώματα της Δευτέρας και για την κατάσβεσή της εργάστηκαν τρία πυροσβεστικά οχήματα. Η πυρκαγιά κατασβέστηκε προτού επεκταθεί σε μάντρες με ζώα, ωστόσο κατέστρεψε εντελώς τα δύο πρόχειρα υποστατικά, στα οποία διέμενε η οικογένεια. Τα αίτια της φωτιάς διερευνώνται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και την Αστυνομία και δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο της κακόβουλης ενέργειας.
Υπενθυμίζεται πως ο πατέρας και η μητέρα παραπέμφθηκαν την περασμένη Παρασκευή σε απευθείας δίκη ενώπιον του Μόνιμου Κακουργιοδικείου. Το δικαστήριο διέταξε όπως παραμείνουν υπό κράτηση μέχρι τις 5 Μαΐου, που θα ξεκινήσει η δίκη τους, η οποία θα πραγματοποιηθεί κεκλεισμένων των θυρών για σκοπούς προστασίας των θυμάτων. Οι δύο αντιμετωπίζουν βαρύτατες κατηγορίες, που αφορούν σε εμπορία παιδιών, εκμετάλλευση στην εργασία ανήλικων και ενήλικων, σεξουαλική κακοποίηση και βία στην οικογένεια.
