Το Terra Cypria – το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη νέα διαδικασία αδειοδότησης των μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης, με αφορμή τις πρόσφατες διευκρινίσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος για τα νέα σχέδια χορηγιών και την απλοποιημένη διαδικασία αδειοδότησης.
Παρά τις δηλώσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής προστασίας, το Terra Cypria επισημαίνει τα εξής κενά που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τις προστατευόμενες περιοχές και τη βιοποικιλότητα.
Όπως επισημαίνει το Terra Cypria, η νέα διαδικασία αδειοδότησης δεν αποκλείει τη χωροθέτηση, κατασκευή και λειτουργία μικρών μονάδων αφαλάτωσης εντός ή κοντά σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και άλλες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Αυτό γεννά ερωτήματα για την εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά την προστασία της φύσης και των άγριων πτηνών, ιδιαίτερα όταν η διαδικασία αδειοδότησης προχωρά γρήγορα, μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, χωρίς επαρκή περιβαλλοντική εκτίμηση.
Το Terra Cypria θεωρεί ότι τα νέα σχέδια χορηγιών, τα οποία αφορούν τη διαχείριση υδάτινων πόρων, όφειλαν να υποβληθούν εκ των προτέρων σε στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση και ειδική οικολογική αξιολόγηση, όπως απαιτεί η κείμενη νομοθεσία. Επιπλέον, η διαδικασία αδειοδότησης δεν περιλαμβάνει την απαραίτητη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, κάτι που θεωρείται κρίσιμο για τη διασφάλιση της προστασίας των οικοτόπων και των ειδών υπό απειλή.
Σύμφωνα με το Terra Cypria, ενώ το Τμήμα Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι η αδειοδότηση των μονάδων αφαλάτωσης εξετάζεται με βάση περιβαλλοντικούς όρους, η απουσία εξειδικευμένων εκθέσεων και μελετών σε σχέση με την οικολογική αξιολόγηση εγείρει ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας. Οι πρόσφατες διευκρινίσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος δεν φαίνεται να εξασφαλίζουν την απαιτούμενη προστασία των περιοχών Natura 2000 και άλλων οικολογικά ευαίσθητων ζωνών.
Το Terra Cypria επικαλείται το άρθρο 6.7 της Γνωμάτευσης του Τμήματος Περιβάλλοντος του 2011, το οποίο υπογραμμίζει ότι οι νέες μονάδες αφαλάτωσης θα πρέπει να αποφεύγουν την χωροθέτηση σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Η νέα διαδικασία αδειοδότησης, ωστόσο, δεν φαίνεται να ενσωματώνει αυτή την πρόβλεψη, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να εγκατασταθούν μονάδες αφαλάτωσης κοντά σε ευαίσθητες οικολογικές περιοχές.
Η θέση του Τμήματος Περιβάλλοντος ότι «δεν υπάρχουν κενά στη διαδικασία αδειοδότησης» δεν βρίσκει σύμφωνο το Terra Cypria, το οποίο εντοπίζει τουλάχιστον πέντε σοβαρά κενά στη διαδικασία. Ειδικότερα, τα νέα σχέδια χορηγιών δεν περιλαμβάνουν τις απαραίτητες διαδικασίες για την περιβαλλοντική αξιολόγηση, κάτι που, σύμφωνα με το Terra Cypria, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τις προστατευόμενες περιοχές και τα προστατευόμενα είδη.
Το θέμα έχει προκαλέσει αντιπαράθεση και δημοσιότητα, με το Terra Cypria να συνεχίζει να πιέζει για αυστηρότερη ρύθμιση και προστασία των περιοχών Natura 2000 και των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών. Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό, με τις αρχές να καλούνται να παράσχουν ξεκάθαρες και τεκμηριωμένες απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα που έχουν τεθεί.