Τη δυνατότητα κατασκευής μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης για σκοπούς ύδρευσης μόνο για ξενοδοχειακές μονάδες έδωσε το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφαση στις 14/11/2024.
Επίσης, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 9/10/2018 παρεχόταν η δυνατότητα κατασκευής μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης, οι οποίες θα ικανοποιούσαν τις ανάγκες μεγάλων καταναλωτών για σκοπούς άρδευσης, όπως είναι ομάδες αγροτών, ξενοδοχειακές μονάδες, γήπεδα γκολφ, υδροπάρκα και άλλες συναφείς μονάδες.
Με βάση τον οδηγό που ίσχυε μέχρι σήμερα και το σχετικό οδηγό για τη δημιουργία των μονάδων παραγωγής μέχρι και 1.500 κυβικά μέτρα ημερησίως, υπήρχε μια ευέλικτη και σύντομη διαδικασία για τις πιθανές αιτήσεις, ούτως ώστε η όλη διεκπεραίωση της διαδικασίας εξέτασης να μην υπερβαίνει τον ένα μήνα.
Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 26/3/2025 αποφασίστηκαν σχέδια χορηγιών για εγκατάσταση μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης πόσιμου νερού για ξενοδοχειακές μονάδες, καθώς και απλοποιημένο πλαίσιο αδειοδότησης πουν να επιτρέπει την αδειοδότηση μικρών μονάδων αφαλάτωσης εντός μίας εβδομάδας.
Παρότι προηγήθηκε διαβούλευση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος με όλα τα εμπλεκόμενα Τμήματα του Υπουργείου (Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, Τμήμα Περιβάλλοντος, Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών) για την τροποποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης των μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης, όπως αυτή ισχύει από τις 9/10/2018, στα νέα σχέδια χορηγιών δεν περιλαμβάνονται χάρτες, στους οποίους να δεικνύονται οι προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και οι περιοχές λουόμενων, για τις οποίες η Περιβαλλοντική Αρχή θα επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων.
Φαίνεται δηλαδή να διαγράφηκε ο συγκεκριμένος όρος που περιλαμβανόταν πριν την τελευταία απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για την αδειοδότηση μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης σε προστατευόμενες παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές.
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει ανησυχίες, με το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος Terra Cypria να αποστέλλει σχετική επιστολή προς την Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, εγείροντας πέντε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτών των έργων και τη συμμόρφωσή τους με τις κοινοτικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις ισχύουσες νομοθεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη διατήρηση της φύσης.
Πλέον, αναμένονται οι απαντήσεις της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος στα ερωτήματα που εγείρει το Terra Cypria, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ορθότητα της διαδικασίας αδειοδότησης και χρηματοδότησης των μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης, καθώς και η αποφυγή πρόκλησης οποιασδήποτε ζημιάς σε παράκτιες και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Άφησαν απροστάτευτες περιοχές Natura 2000
Συγκεκριμένα, τίθενται τα ακόλουθα πέντε ερωτήματα από το Terra Cypria όσον αφορά τα σχέδια χορηγιών για εγκατάσταση μικρών ιδιωτικών μονάδων αφαλάτωσης ή άλλων συναφών εγκαταστάσεων, για παραγωγή μέχρι και 1.500 κυβικών μέτρων ημερησίως:
1) Εάν τα εν λόγω σχέδια χορηγιών αφορούν τη διαχείριση υδάτινων πόρων και συνεπώς εάν έπρεπε να υποβληθούν εκ των προτέρων σε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, με βάση τις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις πρόνοιες της εναρμονιστικής νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2) Εάν επιτρέπεται η χωροθέτηση, κατασκευή και λειτουργία μίας τέτοιας εγκατάστασης εντός ή/και πλησίον των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000 ή/και Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, με βάση τον περί Αλιείας Νόμο ή/και τους περί Αλιείας Κανονισμούς.
3) Εάν στα πλαίσια της απλοποιημένης διαδικασίας αδειοδότησης μίας τέτοιας εγκατάστασης θα υποβάλλεται Έκθεση Πληροφοριών από τον Κύριο του Έργου και θα εκδίδεται Αιτιολογημένη Διαπίστωση από την Περιβαλλοντική Αρχή.
4) Εάν στα πλαίσια της απλοποιημένης διαδικασίας αδειοδότησης μίας τέτοιας εγκατάστασης θα υποβάλλεται Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης από τον Κύριο του Έργου και θα εκδίδεται η Έκθεση Προελέγχου ή/και Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης από την Περιβαλλοντική Αρχή.
5) Εάν έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα τα Διατάγματα Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και Άγριας Ζωής για τις παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές που έχουν κηρυχθεί ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης από την Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ή/και τα Διατάγματα Προστασίας και Διαχείρισης των Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων για τις παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές που έχουν κηρυχθεί ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας από τον Υπουργό Εσωτερικών.
