Ανήσυχη ηρεμία επικρατεί στα πάνω δώματα της Εκκλησίας της Κύπρου εν αναμονή των εξελίξεων στην υπόθεση του Μητροπολίτη Ταμασού Ησαΐα, δεδομένου ότι από την απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα θα κριθεί κατά πόσο ενδέχεται να διωχθεί και κατ’ επέκταση να οδηγήσει σε πρόωρη κούρσα διαδοχής του στο θρόνο ή κατά πόσο θα ηρεμήσουν τα πνεύματα μέχρι την επόμενη φορά που θα χηρεύσει κάποιος από τους 17 θρόνους της Ιεράς Συνόδου.
Το γεγονός ότι ο φάκελος της υπόθεσης των καταγγελιών των μοναχών της μονής Οσίου Αββακούμ κατά του Μητροπολίτη Ησαΐα όχι μόνο παραμένει ανοικτός, αλλά φαίνεται να πλησιάζει και η ώρα λήψης της απόφασης, ως προς το τι δέον γενέσθαι, αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά και πυροδοτεί σενάρια.
Τα στρατόπεδα μετρούν τις δυνάμεις τους αλλά και τις πιθανές συμμαχίες, αν και στην παρούσα φάση φαίνεται πως ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος ελέγχει το παιγνίδι και γενικότερα τη Σύνοδο, δεδομένου ότι όσοι τον ψήφισαν δεν φαίνεται να μετακινήθηκαν. Ακόμη και αν στα διάφορα ζητήματα που ανακύπτουν παρατηρούνται διαφορετικές προσεγγίσεις, επί της ουσίας η κατάσταση φαίνεται να παραμένει αμετάθετη. Όπως μας υπεδείχθη από εκκλησιαστικούς κύκλους, ειδικά στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, η διαδοχή δεν αποτελεί απλώς θέμα προσώπων αλλά και θέμα της πορείας που επιθυμούν οι ιεράρχες να ακολουθήσει ή ίδια η Εκκλησία. Αυτό που φαίνεται να παίζεται ή έστω να τίθεται κατά καιρούς στη ζυγαριά, είναι κατά πόσον η Εκκλησία της Κύπρου θα παραμείνει πιο ανοικτή στο λαό, όπως συνέβαινε εδώ και αρκετά χρόνια ή κατά πόσον θα στραφεί προς άλλες κατευθύνσεις προσεγγίζοντας περισσότερο την εκδοχή του Αγίου Όρους και γενικά ενός πιο κλειστού συστήματος λειτουργίας.
Η θέση ότι η κατάσταση ευνοεί τον Αρχιεπίσκοπο φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι δεν εισακούστηκαν οι φωνές ή οι εισηγήσεις για εκλογή του Αρχιεπισκόπου από το λαό με υποβάθμιση του ρόλου της Συνόδου. Το γεγονός ότι η Σύνοδος εξακολουθεί να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό και τους συσχετισμούς και, βεβαίως, το αποτέλεσμα. Οι υποστηριχτές της ενεργότερης εμπλοκής του λαού θα μπορούσαν, ίσως, να το παλέψουν, αν οι Μητροπολίτες Κύκκου και Ταμασού δεν έσκιζαν τα δεφτέρια τους με τον Μητροπολίτη Λεμεσού. Γίνεται αντιληπτό πως με ένα ποσοστό 70%-80%, δεν θα ήταν τόσο εύκολο να παρακαμφθεί η βούληση του λαού.
Βεβαίως, σε περίπτωση κατά την οποία ανοίξει ο δρόμος που οδηγεί σε αργία ή έκπτωση του Μητροπολίτη Ησαΐα, δεν παίζεται ο αρχιεπισκοπικός θρόνος, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι να προστεθεί άλλος ένας Συνοδικός στο στρατόπεδο του Αρχιεπισκόπου ή του Λεμεσού Αθανάσιου, κάτι το οποίο άπτεται των συσχετισμών ενώπιον της Ιεράς Συνόδου.
Σημειώνεται, πάντως, πως ακόμη και αν αποφασιστεί ποινική δίωξη του Μητροπολίτη Ταμασού, δεν σημαίνει ότι θα καταδικαστεί κιόλας αλλά το θέμα είναι κατά πόσον σε αυτό το ενδεχόμενο θα αντέξει την πίεση που θα ασκείται, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, όσο παραμένει σε εκκρεμότητα η διαδικασία.
Όσον αφορά την Ιερά Σύνοδο δεν είναι εύκολο να παραμερίσει τον Μητροπολίτη Ταμασού χωρίς να καταδικαστεί από δικαστήριο, αν και το άρθρο 14 φαίνεται να της δίνει το δικαίωμα. Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται ότι:
«Εις περίπτωσιν καθ’ ην υφίστανται αποχρώσαι ενδείξεις περί τελέσεως υπό Αρχιερέως σοβαρού εκκλησιαστικού αδικήματος, η Ιερά Σύνοδος δύναται, δι’ αποφάσεως, λαμβανομένης δια πλειοψηφίας των τριών τετάρτων των μελών αυτής, να αφαιρέσει απ’ αυτού την διοίκησιν και διαποίμανσιν της επαρχίας αυτού, μέχρι της εκδόσεως τελεσιδίκου δικαστικής αποφάσεως. Περαιτέρω, εις όλως εκτάκτους και εξαιρετικάς περιστάσεις, εις ας υφίστανται αποχρώσαι ενδείξεις περί τελέσεως βαρυτάτου εκκλησιατικού αδικήματος και έχει προκληθεί εις του λόγου τούτου ισχυρός σκανδαλισμός, δύναται προσέτι η Ιερά Σύνοδος να καταστήσει τούτον αργόν, δια της ως άνω πλειοψηφίας, μέχρις της εκδόσεως τελεσιδίκου δικαστικής αποφάσεως».
Σημειώνεται, πως σε περίπτωση που με τον ένα ή τον άλλον τρόπο φύγει από την μέση ο Ταμασού Ησαΐας, πέραν των εκτός της Ιεράς Συνόδου κληρικών που μπορούν να διεκδικήσουν το θρόνο της Ταμασού, στο παιγνίδι βρίσκονται και οι επίσκοποι της Ιεράς Συνόδου, Αρσινόης Παγκράτιος, Αμαθούντος Νικόλαος, Λήδρας Επιφάνιος, Νεαπόλεως Πορφύριος, Μεσαορίας Γρηγόριος, Χύτρων Λεόντιος και Καρπασίας Χριστοφόρος. Υπενθυμίζεται, πως ο τελευταίος είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον και για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο αλλά τελικά απέσυρε την υποψηφιότητά του. Εξάλλου, σχεδόν βέβαιο θεωρείται πως ούτε ο Χύτρων Λεόντιος ενδιαφέρεται για τον θρόνο.
Αυτός που ίσως θα περιλαμβανόταν στα φαβορί για τον θρόνο της Ταμασού ή και για άλλο θρόνο σε περίπτωση χηρείας, ήταν o ηγούμενος της Μονής Οσίου Αββακούμ Νεκτάριος, κάτι το οποίο, ωστόσο, είναι πλέον αδύνατο ένεκα του σκανδάλου που προηγήθηκε.
Υπενθυμίζεται, πως υποψήφιοι για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο στις τελευταίες εκλογές ήταν οι Πάφου Γεώργιος (εξελέγη Αρχιεπίσκοπος), ο Μητροπολίτης Κυρηνείας Χρυσόστομος, ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος, ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασίλειος και ο Μητροπολίτης Ταμασού Ησαΐας.
«Oι οποιεσδήποτε εξελίξεις περνούν από τα χέρια του Αρχιεπισκόπου»
Ο θεολόγος Θεόδωρος Κυριακού, του οποίου την εκτίμηση ζητήσαμε σχετικά με τις υπόγειες διεργασίες που συντελούνται εν αναμονή των εξελίξεων, παρατήρησε, πως «ενόσω το μπαλάκι πηγαινοέρχεται μεταξύ Αστυνομίας και Γενικού Εισαγγελέα στην υπόθεση του Μητροπολίτη Ταμασού αυξάνονται τα κουτσομπολιά και οι εικασίες ως προς τις πιθανές εξελίξεις στην όλη υπόθεση». Κάποιοι, λέει ο κ. Κυριακού, χωρίς καμία αιτία και χωρίς οτιδήποτε χειροπιαστό στοιχείο, τουλάχιστον προς το παρόν, συζητούν μέχρι και διαδοχή του Ταμασού Ησαΐα αλλά ίσως στην συνέχεια απογοητευτούν.
Είναι όμως χρήσιμο, συνεχίζει ο κ. Κυριακού, να ξέρουμε τα δεδομένα στην Σύνοδο τα οποία καθορίζουν τις ενέργειες του Σώματος, τόσο σε αυτή την υπόθεση όσον και σε άλλες τώρα ή στο μέλλον. Μέχρι τώρα οφείλουμε να σημειώσουμε, ότι ο Μητροπολίτης Ταμασού, δεδομένου μάλιστα πως δεν υπάρχει οτιδήποτε ενοχοποιητικό ενώπιον της Συνόδου, τυγχάνει της εμπιστοσύνης του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος αυτή την στιγμή ελέγχει πλήρως την Σύνοδο.
Ο κ. Κυριακού παρατηρεί και τα εξής: «Βεβαίως, εντός της Συνόδου υπάρχει η γνωστή ομάδα του Μητροπολίτη Λεμεσού με τους τρεις χωρεπισκόπους Λήδρας-Αμαθούντος-Νεαπόλεως. Υπάρχουν επίσης δύο μοναχικοί ιεράρχες, οι Μητροπολίτες Μόρφου και Πάφου. Οι υπόλοιποι είναι κοντά στον Αρχιεπίσκοπο. Αξίζει να σημειώσουμε, ότι οι σχέσεις Αρχιεπισκόπου και Κύκκου (πνευματικού πατέρα του κ. Ησαΐα) βρίσκονται στο καλύτερο τους σημείο. Να πούμε, εν τέλει, ότι οι οποιεσδήποτε εξελίξεις θα περάσουν από τα χέρια του Αρχιεπισκόπου».
Αυτό είναι το σκηνικό στο οποίο θα παιχτεί το παιγνίδι και αυτό το γνωρίζουν ή όφειλαν να γνωρίζουν όλοι, συμπλήρωσε.