Τη χειρότερη χρονιά από πλευράς θυμάτων συνεπεία πυρκαγιών διανύουμε φέτος, ενώ το φετινό καλοκαίρι προδιαγράφεται δυσοίωνο, λόγω της ξηρασίας, την ανομβρίας και των ψηλών θερμοκρασιών.

Μέχρι στιγμής φέτος μετρούμε εννιά νεκρούς από πυρκαγιές σε οικίες, με την Πυροσβεστική Υπηρεσία να τονίζει ότι δεν πρόλαβε να κάνει οτιδήποτε γιατί μέχρι να φτάσει ήταν αργά. Ωστόσο, πέρσι διέσωσε 35 πρόσωπα από πυρκαγιές, ενώ συνολικά το 2024 διέσωσε από διάφορες παγιδεύσεις (τροχαία, ασανσέρ, πηγάδια κ.ά.) 1.972 πρόσωπα, ενώ 57 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε διάφορα περιστατικά για τα οποία ανταποκρίθηκε (όχι μόνο πυρκαγιές).

Τα στοιχεία αυτά δόθηκαν χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παρέθεσε η Πυροσβεστική, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την φετινή αντιπυρική περίοδο. Μάλιστα, ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Μάριος Χαρτσιώτης, στον χαιρετισμό του, μίλησε για τη χειρότερη κατάσταση που έχει  δημιουργηθεί για πρόκληση πυρκαγιών και για κοκτέιλ παραγόντων ώστε να έχουμε μια πολύ άσχημη περίοδο φέτος. Γι’ αυτό, όπως ανέφερε, το Υπουργείο είναι αποφασισμένο να στηρίξει το δύσκολο έργο των πυροσβεστικών δυνάμεων γι’ αυτό και προωθεί δυο σημαντικά έργα: Τη δημιουργία ελικοδρομίου στην περιοχή Λινούς και στην εγκατάσταση 15 αισθητήρων σε 12 βιομηχανικές ζώνες για ανίχνευση φωτιάς ή καπνού.

Παραθέτοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό της Πυροσβεστικής, ο αρχιπύραρχος Νίκος Λογγίνος αναφέρθηκε σε μια σειρά δράσεις που υλοποιούνται και για το ολοστικό πρόγραμμα για συντονισμό όλων των κλήσεων παγκύπρια. Όπως ανέφερε θα ανεγερθεί δίπλα από τη Δημοσιογραφική Εστία τριώροφο κτήριο το οποίο θα στεγάσει το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (ΕΣΚΕΠΥ), το 112 και την Πολιτική Προστασία, όπως θα μετονομαστεί η Πολιτική Άμυνα. Από το κέντρο αυτό θα διέρχονται όλες οι κλήσεις για βοήθεια, θα υπάρχει συντονισμός για το ποιος θα ανταποκρίνεται. Θα υπάρχει επίσης ζωντανή εικόνα από ένα περιστατικό, είτε φωτιά είναι είτε κάτι άλλο και θα δίνονται οδηγίες για τον χειρισμό του.

Ο κ. Λογγίνος αναφέρθηκε και στις αλλαγές που γίνονται μετά την αυτονόμηση της Υπηρεσίας που την φέρνουν να περνά σε μια νέα σύγχρονη εποχή, για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων με τα ψηλά κτήρια, τους πύργους, τα ηλεκτρικά οχήματα με τις μπαταρίες λιθίου που δεν σβήνουν εύκολα αν αρπάξουν φωτιά, στην κατασκευή κτηρίων με πιο εύφλεκτα υλικά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Όσον αφορά στις πυρκαγιές, ο κ. Λογγίνος ανέφερε ότι πέρσι υπήρξε αύξηση στις αστικές και μείωση στις φωτιές υπαίθρου.  Συνολικά πέρσι η Υπηρεσία ανταποκρίθηκε σε 6.717 πυρκαγιές παγκύπρια οι οποίες άφησαν πίσω τους τέσσερις νεκρούς, 1.647τ.χλμ καμένη γη και ζημιές ύψους 29.580.390 εκατομμυρίων ευρώ. Το πιο σοκαριστικό όμως, είναι πως κύρια αιτία πρόκλησης των πυρκαγιών αποτελεί σε πέραν του 90% των περιπτώσεων, ο ανθρώπινος παράγοντας. Από τα στοιχεία της Υπηρεσίας προκύπτει ότι το 20% των πυρκαγιών στις αστικές περιοχές, οφείλονται στο άναμμα κεριών, σε ελαττωματικά τζάκια, σε θερμάστρες, μαγειρικά σκεύη και σε κακόβουλες ενέργειες.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία κατά τη διάρκεια του έτους 2024, είχε ανταποκριθεί συνολικά σε 12.770 κλήσειςγια παροχή βοήθειας, οι οποίες αφορούσαν κλήσεις για πυρκαγιές, ειδικές εξυπηρετήσεις και ψευδείς κλήσεις.

Από τις συνολικά 6717 πυρκαγιές παγκύπρια που ανταποκρίθηκε πέρσι η Υπηρεσία, οι 3280 αφορούσαν πυρκαγιές υπαίθρου και οι 3437 αφορούσαν αστικές πυρκαγιές. Διαπιστώνεται μια αύξησησε σύγκριση με το 2023, στο σύνολο όλων των πυρκαγιών (αστικών – υπαίθρου),της τάξης του 1,02%. Συγκεκριμένα, οι αστικές πυρκαγιές παρουσιάζουν αύξηση κατά 6,71% αφού από τις 3.221 το 2023 είχαμε 3.437 το ’24. Για την ύπαιθρο καταγράφηκε μείωση 4,32%, αφού από τις 3428 το ’23 μειώθηκαν στις 3.280 το ’24.

Αξιοσημείωτο είναι πως τις πυρκαγιές υπαίθρου καταγράφηκε πέρσι μια τρομερή αύξηση κατά 29,35% τον Μάιο, λόγω των λαμπρατζιών.

Επίσης, πέρσι καταγράφηκε αύξηση των πυρκαγιών καταγράφηκε για τους μήνες Φεβρουάριο κατά 12,96% και Μάρτιο κατά 13,49%, λόγω κυρίως της ξηρασίας που υπήρχε κατά τη χειμερινή περίοδο (από τα τέλη του 2023 και αρχές του 2024).

€29,5 εκατ. οι ζημιές πέρσι

Στάχτη κι’ αποκαΐδια έγιναν πέρσι περιουσίες και γη η αξία των οποίων ανέρχεται στα €29,580.390 εκατ.

Η καμένη έκταση της υπαίθρου, η οποία παρουσιάζεται για το 2024 (1647 τ.χλμ) μειωμένη κατά 4,79 τ.χλμ σε σχέση με το 2023 (21.26 τ.χλμ), γεγονός που οφείλεται στη μείωση του συνολικού αριθμού των πυρκαγιών Υπαίθρου σε σχέση με την περσινή χρονιά.

Η οικονομική πτυχή των ζημιών, παρουσιάζεται αυξημένη για το 2024. Όπως εξήγησε ο κ. Λογγίνος, οι φωτιές στο εργοστάσιο αφαλάτωσης στην Πάφο και σε ένα εργοστάσιο στα Λατσιά, εκτόξευσαν τις ζημιές στα 29,580.390 εκατ. ευρώ, από τα οποία 26,702.420 εκατ. ευρώ αφορούσαν αστικές πυρκαγιές και τα 2,877.970 εκ. ευρώ αφορούσαν πυρκαγιές υπαίθρου.

Αντίστοιχα,το 2023 υπήρξεσυνολικό ποσό ζημιών 9,525.145 εκατ. ευρώ, από τα οποία το ποσό των 8,444.580 εκατ. ευρώ αφορούσε τις αστικές πυρκαγιές και το ποσό των 1,080,565 εκατ. ευρώ αφορούσε τις πυρκαγιές υπαίθρου.

Κακόβουλες πυρκαγιές σε Λεμεσό και Πάφο

Αναφορικά με τον αριθμό πυρκαγιών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αυτός οφείλεται κυρίως λόγω της κακής συνήθειας των γεωργών να καψαλίζουν χωράφια μετά το θερισμό, ως επίσης και λόγω σκόπιμων καύσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται εκτός της νόμιμης περιόδου και χωρίς άδεια. Παρόλα ταύτα,καταγράφεται μείωση στις πυρκαγιές υπαίθρου κατά την αντιπυρική περίοδοκαι αυτό οφείλεται στις εκστρατείες πρόληψης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, με ενημέρωση του κοινού τόσο με τηλεοπτικές, όσο και ραδιοφωνικές συμμετοχές του Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

Επιπρόσθετα, καταλυτικός ήταν και ο ρόλος των περιπολιών τόσο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, όσο του Τμήματος Δασών, της Αστυνομίας και της Υπηρεσίας Θήρας, ως επίσης και άλλων οργανωμένων συνόλων.

Στις αστικές πυρκαγιές, διαπιστώνεται αύξηση της τάξης του 6.71%. Ο αριθμός πυρκαγιών που εκδηλώθηκε σε αστικές περιοχές το 2024 είναι 3.437, σε σύγκριση με 3.221 που εκδηλώθηκαν το έτος 2023. Οι κύριοι χώροι εκδήλωσης αστικών πυρκαγιών ήτανσε οικόπεδα (981), μηχανοκίνητα οχήματα (312), ιδιωτικές κατοικίες (267), αυλές σχολείων (220), διαμερίσματα πολυκατοικιών, σκυβαλλοδοχεία, άλλα υποστατικά και άλλους χώρους.

Όσον αφορά τιςαιτίες των πυρκαγιών υπαίθρου,αυτές οφείλονται σε καψαλίσματα, σκόπιμες καύσεις, καύσεις σκυβάλων, απόρριψη αποτσίγαρων, χρήση εργαλείων που προκαλούν σπινθηρισμούς στην ύπαιθρο, παρασκευή φαγητού σε μη εγκεκριμένους χώρους ή άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες στο ύπαιθρο που πιθανόν να προκαλούν πυρκαγιές. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν στη βάση κάποιων συλλήψεων, στις οποίες προέβη η Αστυνομία κατόπιν μαρτυριών, ως επίσης και στη βάση των συνθηκών του χώρου και της ώρας εκδήλωσης των πυρκαγιών, ότι αριθμός εξ αυτών ήταν κακόβουλες, ιδιαίτερα στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου.

Διαπιστώνεται για ακόμη μια χρονιά ότι:

α) Ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 78,74% επί του συνολικού αριθμού των πυρκαγιών υπαίθρου για το έτος 2024, (2.583 από τις 3.280), οφείλεται σε άναμμα φωτιάς χωρίς άδεια, το οποίο συγκαταλέγεται στην κατηγορία «κακόβουλης πράξης».

β) Η συμβολή του ανθρώπινου παράγονταόσον αφορά την πρόκληση πυρκαγιών στο ύπαιθρο, με το ποσοστό ναξεπερνά το 90%.