Για πρώτη φορά στην έκδοση διατάγματος για την ελάχιστη χρήση αιγοπρόβειου γάλακτος στο χαλλούμι ΠΟΠ, το υπουργείο Γεωργίας λαμβάνει υπόψη για καθορισμό της ποσόστωσης το διαχωρισμό του προστατευόμενου προϊόντος σε δύο είδη: αυτού που παρασκευάζεται με 100% αιγοπρόβειο γάλα και αυτού που παρασκευάζεται με ανάμειξη των τριών ειδών γάλακτος. Αποτέλεσμα αυτής της ιδέας είναι να μειωθεί για πρώτη φορά η ποσόστωση ελάχιστης χρήσης αιγοπρόβειου γάλακτος πολύ πιο κάτω από την πραγματική διαθέσιμη ποσότητα, με βάση το λογισμικό σύστημα του Τμήματος Γεωργίας.
Το υπουργείο Γεωργίας προχώρησε στη μείωση της ελάχιστης χρήσης αιγοπρόβειου γάλακτος στο 20% από το 30% που βρίσκεται σήμερα, παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία που το ίδιο Υπουργείο επικαλείται κάνουν λόγο για δυνατότητα παραγωγής ποσοτήτων πέραν του 24%. Παρατηρούνται έτσι πισωγυρίσματα στον καθορισμό των ποσοστώσεων, οι οποίες θα έπρεπε να μεταβάλλονται σταδιακά ώστε η ελάχιστη αναλογία αιγινού και πρόβειου γάλακτος στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χαλλουμιού, να αυξηθεί στο 50+% μέχρι τον Ιούλιο του 2029, οπόταν εκπνέει η μεταβατική περίοδος που δόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για συμμόρφωση με τον σχετικό κανονισμό.
Το υπουργείο Γεωργίας εισηγήθηκε στο υπουργείο Εμπορίου να διαφοροποιήσει το υφιστάμενο διάταγμα με την εφαρμογή νέου που να καθορίζει την ποσόστωση του αιγοπρόβειου γάλακτος στο 20% για την περίοδο από 20 Μαρτίου μέχρι 31 Ιουλίου 2025 και στο 15% για την περίοδο από 1η Αυγούστου μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2025. Σημειώνεται ότι από την 1η Μαρτίου η ελάχιστη χρήση αιγοπρόβειου γάλακτος στο χαλλούμι ήταν στο 30%.
Δύο είδη χαλλουμιού: Ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου;
Σε μια προσπάθεια να τεκμηριώσει την απόφασή του για το νέο διάταγμα, το υπουργείο Γεωργίας, για πρώτη φορά μετά την κατοχύρωση του προϊόντος ως ΠΟΠ, κάνει λόγο για δύο είδη χαλλουμιού, το μικτό χαλλούμι και το 100% αιγοπρόβειο χαλλούμι. Σημειώνεται ότι στις Βρυξέλλες κατοχυρώθηκε, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, μόνο ένα χαλλούμι το οποίο προνοεί ελάχιστη χρήση αιγοπρόβειου γάλακτος στο 50%+. Και αυτή η υπεροχή του αιγοπρόβειου γάλακτος είναι που δίνει στο χαλλούμι την ξεχωριστή του γεύση και ενισχύει την παραδοσιακή του προέλευση. Αυτή ήταν εξάλλου και η βασική παράμετρος της καταχώρισης του προϊόντος στους καταλόγους προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης της ΕΕ.
Σύμφωνα με την υπουργό Γεωργίας, από τη συνολική παραγωγή των 45.000 τόνων χαλλουμιού, οι 41.000 τόνοι διατίθεται στις εξαγωγές. Από αυτές τις 41.000 τόνους περίπου οι 39.000 τόνοι είναι μικτό χαλλούμι. «Από μόνα τους τα ποσοτικά δεδομένα κάνουν εμφανές πως αυτό που τροφοδοτεί τους παραγωγούς μας είναι οι εξαγωγές μικτού χαλλουμιού και άρα αυτές επιβάλλεται να διαφυλαχτούν. Σε αντίθετη περίπτωση η συνολική ετήσια παραγωγή χαλουμιού εκτιμάται ότι ενδέχεται να μειωθεί έως και 40%. Αν συμβεί αυτό θα θέσει σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων», ανέφερε η κ. Παναγιώτου.
Περαιτέρω, η αρμόδια Υπουργός ανέφερε ότι «σύμφωνα με τις ημερήσιες δηλώσεις που καταγράφονται στο λογισμικό του Τμήματος Γεωργίας και οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες και επαληθευμένες, σήμερα υπάρχει διαθεσιμότητα μόνο 16,64% για παραγωγή μικτού αιγοπρόβειου χαλλουμιού. Αυτό σημαίνει ότι το τρέχον διάταγμα δεν ανταποκρίνεται στην διαθεσιμότητα αιγοπρόβειου γάλακτος, το οποίο είναι πολύ λιγότερο».
Υπενθύμισε πως από τον Ιούλιο 2024 δήλωσαν πως στον καθορισμό της ποσόστωσης στα διατάγματα, ανάμεσα σε άλλα, θα λαμβάνεται υπόψη και η διαθεσιμότητα αιγοπρόβειου γάλακτος, όπως παρουσιάζεται στο λογισμικό.
Η αρμόδια Υπουργός αναφέρθηκε στους βασικούς στόχους που έθεσε η Κυβέρνηση για τη διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο αγροδιατροφικό εξαγωγικό προϊόν και τη διασφάλιση της ΠΟΠ που δίνει δυναμική στο προϊόν, με στόχο τη διατήρηση του ως του κύριο εξαγωγικού διατροφικού προϊόντος, αφού το 91% όλης της παραγωγής χαλλουμιού διατίθεται στις εξαγωγές.
Διαθέσιμα για επενδύσεις στην αιγοπροβατοτροφία 26 τεμάχια
Τη διάθεση 26 κρατικών τεμαχίων και κτηνοτροφικών οικοπέδων για ανέγερση νέων αδειούχων μονάδων, δυναμικότητας πέραν των 800 παραγωγικών αιγοπροβάτων, ανακοίνωσε η υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου. Η αξιοποίηση των τεμαχίων εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των αιγοπροβάτων κατά σχεδόν 21.000, επιταχύνοντας την αύξηση στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος.
Η ανέγερση της κτηνοτροφικής μονάδας θα επιδοτείται μέσω της επενδυτικής παρέμβασης του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 έως και €600.000 για νέους κτηνοτρόφους ή €400.000 για υφιστάμενους.
Η αδειοδότηση και η εξασφάλιση κρατικής γης θα ολοκληρώνεται εντός τριών μηνών, ενώ για εξασφάλιση κτηνοτροφικού οικοπέδου σε κτηνοτροφική περιοχή η διαδικασία θα ολοκληρώνεται σε 15 ημέρες.
Περαιτέρω, η υπουργός Γεωργίας αναφέρθηκε σε συνεδρία που πραγματοποίησε την Τετάρτη με εκπροσώπους των αιγοπροβατοτρόφων, σημειώνοντας ότι οι κεφαλικές επιδοτήσεις δεν θα δίνονται στη βάση του αριθμού των ζώων, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά στη βάση της παραγωγικότητας των ζώων, που για το 2025 ξεπερνούν τα 200 λίτρα έκαστον και παραδίδουν το γάλα τους για σκοπούς τυροκόμησης χαλλουμιού ΠΟΠ.
«Νοείται πως τα επόμενα χρόνια τα ελάχιστα λίτρα παραγωγικών ζώων θα αυξάνονται, ώστε να υπάρχει περαιτέρω κίνητρο. Δηλαδή, και λέω ένα τυχαίο αριθμό, εάν φέτος θα είναι στα 250 λίτρα, του χρόνου η επιδότηση θα είναι στα 300 λίτρα κ.ο.κ. Μαζί με αυτό θα λαμβάνουν επιδότηση και για τα πρωτόγεννα παραγωγικά ζώα τα οποία θα πρέπει να διατηρεί ο κάθε αιγοπροβατοτρόφος για να αυξήσει την παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος», είπε η κ. Παναγιώτου.
Σημείωσε ότι «αυτά θα συνοδεύονται από αυστηρές δικλείδες ασφαλείας, που θα συνδέονται με τη δέσμευση για μη διάθεση των ζώων που επιδοτούνται για σφαγή», για να συμπληρώσει ότι οι λεπτομέρειες του νέου αυτού τρόπου επιδότησης θα αποφασιστούν μαζί με τους εκπροσώπους των αιγοπροβατοτρόφων και των τεχνοκρατών του Τμήματος Γεωργίας τις επόμενες μέρες.
Αναφερόμενος στα κρατικά τεμάχια, ο λειτουργός Γεωργίας Α’ Μάκης Αβραάμ είπε πως τα 11 βρίσκονται στην κτηνοτροφική ζώνη της Αθηένου, άλλα 11 στην κτηνοτροφική ζώνη της Ξυλοτύμπου και από ένα στις κτηνοτροφικές ζώνες Ορμήδειας, Κοφίνου, Χοιροκοιτίας και Κάτω Μονής.
Είπε επίσης, ότι για την παραχώρηση αυτών των τεμαχίων για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων θα δίνεται προτεραιότητα σε νεοεισερχόμενους κτηνοτρόφους ηλικίας κάτω των 40 ετών, αλλά και σε άτομα που είναι καταρτισμένα σε θέματα κτηνοτροφίας.
