Οι πρόχειροι χειρισμοί της κυβέρνησης στην εφαρμογή του Σχεδίου κτίΖΩ άφησαν εκτεθειμένους περίπου 40 πρόσφυγες ιδιοκτήτες διαμερισμάτων οι οποίοι επέλεξαν να μη συμμετάσχουν στο πρόγραμμα αλλά να εισπράξουν το χρηματικό ποσόν που αναλογεί στο οικόπεδο επί του οποίου είχε ανεγερθεί η πολυκατοικία στην οποίαν διέμεναν.
Αξίζει να σημειωθεί, πως κάποιοι από τους πρόσφυγες παρέδωσαν τα κλειδιά από τον Ιούλιο του 2024 και ανέμεναν πως σε 1-2 μήνες θα εισέπρατταν το ποσό που τους αναλογεί. Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς θεωρώντας ότι το κράτος θα τηρούσε την υπόσχεση του ανέθεσαν σε εργολάβους, αλουμινιτζήδες ή και άλλους τεχνικούς να εκτελέσουν εργασίες στα σπίτια/διαμερίσματα των γονέων τους (όπου μετακόμισαν) αλλά βρέθηκαν πλήρως εκτεθειμένοι έναντι των εργολάβων/υπεργολάβων οι οποίοι ανέλαβαν συντηρήσεις και επιδιορθώσεις θεωρώντας ως δεδομένο ότι το κράτος θα τηρούσε τον λόγο του και θα κατέβαλλε το αντίτιμο του οικοπέδου.
Το πρόβλημα διαπιστώθηκε όταν οι πρόσφυγες αποτάθηκαν στο Τμήμα Κτηματολογίου προκειμένου να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά, ενημερώθηκαν πως έπρεπε να προσκομίσουν και βεβαίωση απαλλαγής από τον Φόρο κεφαλαιουχικών κερδών, βεβαίωση από τον Φόρο Εισοδήματος για το ποσόν που θα εισέπρατταν από το υπουργείο Εσωτερικών καθώς και βεβαίωση ότι τους έχει αποκοπεί ποσοστό 0,4% από την πράξη που έκαναν.
Οι πρόσφυγες τα είχαν με το υπουργείο Εσωτερικών το οποίο προώθησε την εφαρμογή του Σχεδίου κτίΖΩ, χωρίς να υπολογίσει και τη «λυπητερή» από τους φόρους οι οποίοι προέρχονταν κυρίως από το υπουργείο Οικονομικών (φόρος εισοδήματος και φόρος κεφαλαιουχικών κερδών) αλλά και το τέλος 0,4% που επιβάλλεται σε πράξεις μεταβάσεων ακίνητης περιουσίας. Βεβαίως το υπουργείο Εσωτερικών το οποίο δεν επεδίωκε να στερήσει από τους πρόσφυγες μέρος του χρηματικού ποσού που τους αναλογούσε, τα βρήκε μπαστούνια και αναζητούσε τρόπους απαλλαγής των δικαιούχων από τους φόρους και τα τέλη που όφειλαν να πληρώσουν με βάση τη νομοθεσία. Η «ορθόδοξη» διαδικασία παρέπεμπε σε ετοιμασία νομοσχεδίων, νομοτεχνική επεξεργασία τους από τη Νομική Υπηρεσία, και δεν συμμαζεύεται, οπόταν, πέραν των περίπου οκτώ μηνών που παρήλθαν, θα απαιτούνταν πολλοί μήνες ακόμη μέχρι να κατατεθεί ολοκληρωμένη νομοθεσία η οποία θα ρύθμιζε τις πιο πάνω εκκρεμότητες. Το υπουργείο Εσωτερικών, αφού «είδε και απόειδε», επέλεξε την συντομοτέρα οδό που ήταν η προσέγγιση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, με σκοπό να καταθέσει η ίδια προτάσεις νόμου (σε συνεννόηση με το ίδιο το υπουργείο) οι οποίες δεν απαιτείται να περάσουν από τη Νομική Υπηρεσία, όπου οι υποθέσεις χρονίζουν.
Χθες, μετά τη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, ο πρόεδρος της κ. Νίκος Κέττηρος γνωστοποίησε πως η Επιτροπή θα καταθέσει τρεις προτάσεις νόμου που θα αφορούν την απαλλαγή όσων θέλουν να αποχωρήσουν από το Σχέδιο και να πάρουν την αποζημίωση. Πρόσθεσε δε, ότι η απαλλαγή θα αφορά τον φόρο κεφαλαιουχικών κερδών, τα μεταβιβαστικά τέλη και από το τέλος του 0,4% που επιβάλλεται για την απώλεια χρήσης των κατεχομένων περιουσιών των προσφύγων.
«Αυτοί οι άνθρωποι με βάση τις υφιστάμενες νομοθεσίες θα πρέπει να πληρώσουν αυτά τα ποσά για να φύγουν από το Σχέδιο», είπε ο κ. Κέττηρος, για να προσθέσει, πως «αυτό είναι πάρα πολύ άδικο».
Τέλος, είπε πως οι προτάσεις θα κατατεθούν ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής στις 27 Μαρτίου.
Όσον αφορά τη διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών και τους κανονισμούς που αφορούν τη διαχείριση τους, ο κ. Κέττηρος ανέφερε ότι αναπτύχθηκε προβληματισμός σχετικά με την επιβολή των ενοικίων. Με βάση πρόταση της Υπηρεσίας Διαχείρισης, οι πρόσφυγες που διαχειρίζονται επαγγελματικά υποστατικά θα πληρώνουν 75% του αγοραίου ενοικίου ενώ οι μη πρόσφυγες θα πληρώνουν το αγοραίο ενοίκιο.
Σημειώνεται, πως ενώπιον της Επιτροπής, ο Δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος ο οποίος εκπροσωπούσε και την Ένωση Δήμων, εισηγήθηκε ότι για τον καθορισμό του ενοικίου είναι σωστό να υπολογίζεται και ο τζίρος της κάθε επιχείρησης.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής τάχθηκε υπέρ της άρσης των στρεβλώσεων επικαλούμενος και την περίπτωση μηχανουργείου του οποίου ο πρόσφυγας διαχειριστής κλήθηκε να πληρώσει €1.500-€2.000 από €100 που πλήρωνε μέχρι πρόσφατα.
Την ίδια ώρα ξεκαθάρισε πως «είναι αποδεκτό να αυξηθούν τα ενοίκια εκεί που είναι πολύ χαμηλά, χωρίς ωστόσο η αύξηση να είναι εξοντωτική διότι σε αυτή την περίπτωση οι πρόσφυγες διαχειριστές θα εγκαταλείψουν τα επαγγελματικά τους υποστατικά.