Τα πάνω – κάτω στον τομέα της Υγείας έφερε η χθεσινή απόφαση Δικαστηρίου το οποίο δικαίωσε πολίτη που απαίτησε την εξασφάλιση των φαρμάκων του μέσω του Γενικού Συστήματος Υγείας, κατόπιν συνταγογράφησης από εκτός ΓεΣΥ γιατρό.
Το Δικαστήριο, μάλιστα, στην απόφαση του επικαλείται το «γραμματικό νόημα» του νόμου που διέπει τη λειτουργία του ΓεΣΥ υποστηρίζοντας ότι σε συγκεκριμένες διατάξεις του, (που αφορούν τη χορήγηση φαρμάκων) δεν καθορίζει ρητά, ότι οι φαρμακοποιοί που είναι συμβεβλημένοι με τον ΟΑΥ υποχρεούνται να εκτελούν (μέσω του Συστήματος) μόνο συνταγές που εκδίδονται από γιατρούς του ΓεΣΥ.
Σύμφωνα με το Δικαστήριο, «πάροχος των φαρμακευτικών προϊόντων είναι ο φαρμακοποιός ο οποίος κατά τις διατάξεις του άρθρου 30 (β) θα πρέπει να είναι συμβεβλημένος με τον Οργανισμό, ενώ τέτοια υποχρέωση δεν προκύπτει ρητώς να απαιτείται για τον εκδότη της συνταγής παρά μόνο αυτή να εκδίδεται από γιατρό. Χωρίς αναφορά, είτε σε προσωπικό, είτε σε ειδικό γιατρό».
Καταστροφική για το Γενικό Σύστημα Υγείας χαρακτηρίζουν την απόφαση ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ και αναμένουν τροποποιητικό νομοσχέδιο από τον ΟΑΥ, ενώ νομικοί τονίζουν ότι για να αντιμετωπιστεί, το πρόβλημα που φαίνεται να δημιουργείται στο ΓεΣΥ, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) επιβάλλεται να ετοιμάσει και να προωθήσει στη Βουλή χωρίς καθυστέρηση τροποποίηση που θα καλύπτει το κενό στο οποίο βασίστηκε και η απόφαση του Δικαστηρίου.
«Η συγκεκριμένη απόφαση αγγίζει την φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ και αυτό είναι κάτι το οποίο εμείς δεν πρόκειται να δεχθούμε», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπή Υγείας και αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Ευθύμιος Δίπλαρος. Το ΓεΣΥ, είπε, «πρέπει να το ενισχύσουμε και να το διαφυλάξουμε. Για να εφαρμοστεί αυτό που το Δικαστήριο αποφάσισε στην ουσία θα πρέπει να ξηλώσουμε ολόκληρο το Σύστημα. Ο ΟΑΥ δεν θα μπορεί να ασκεί έλεγχο. Στην πράξη και μέσω του λογισμικού δεν θα είναι δυνατό να γίνονται οι καταχωρήσεις, με ό,τι αφορά συνεπάγεται για ενδεχόμενο μεγάλων καταχρήσεων που στο τέλος θα πλήξουν, μεταξύ άλλων, οικονομικά το Σύστημα και αυτό σίγουρα δεν συμφέρει καθόλου τον κύπριο πολίτη και ασθενή». Από τη στιγμή, είπε καταλήγοντας ο κ. Δίπλαρος, «που εντοπίζεται νομοθετικό κενό, το οποίο το υπουργείο Υγείας, ο ΟΑΥ, αλλά και εμείς ως Βουλή οφείλουμε να το καλύψουμε».
Στο ίδιο μήκος και οι δηλώσεις του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΑΚΕΛ, Γιώργου Λουκαΐδη. «Σεβόμαστε την απόφαση του Δικαστηρίου αλλά διαφωνούμε και κυρίως θεωρούμε ότι οι παρενέργειες αυτής της απόφασης θα είναι καταστροφικές για τη φιλοσοφία του ΓεΣΥ. Είμαστε σίγουροι παράλληλα, ότι στην πράξη αυτή η απόφαση δεν μπορεί να εφαρμοστεί και αυτή μας τη θέση μπορούμε να τη στηρίξουμε με πάρα πολλά επιχειρήματα. Ο ΟΑΥ πρέπει να εκμεταλλευθεί όλα τα νόμιμα δικαιώματα του για να αμφισβητήσει αυτή την απόφαση και εάν απαιτείται τροποποίηση της νομοθεσίας να έρθει στη Βουλή αυτή η τροποποίηση χωρίς καθυστέρηση».
Σε ανάγκη για τροποποίηση της νομοθεσίας παρέπεμψε ο δικηγόρος (Δικηγορικό γραφείο Στέλιος Αμερικάνος και ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε) Σωτήρης Κώστα. «Για να συμβαδίζει το πνεύμα του νόμου με τη γραμματική ερμηνεία, επιβάλλεται να προωθήσει τροποποίηση του άρθρου το οποίο επικαλείται και το Δικαστήριο στην απόφαση του», είπε και τόνισε ότι «αν η πρόθεση και το πνεύμα του νομοθέτη αλλά και του ΟΑΥ ήταν και είναι ότι ο ΟΑΥ συναλλάσσεται μόνο με παρόχους συμβεβλημένους με το ΓεΣΥ, τότε και ο νόμος πρέπει να το αναφέρει ρητά σε κάθε περίπτωση».
Από πλευράς ΟΑΥ, χθες, δεν έγιναν δημόσια τοποθετήσεις ωστόσο, η συγκεκριμένη απόφαση έχει προγραμματιστεί να συζητηθεί σήμερα από το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού το οποίο θα αποφασίσει για τα περαιτέρω βήματα. Κατά πάσα πιθανότητα θα ασκηθεί έφεση, ενώ, παράλληλα, ο Οργανισμός δηλώνει έτοιμος να προωθήσει στο υπουργείο Υγείας τροποποιητικό νομοσχέδιο το οποίο έχει ετοιμαστεί ήδη και σε αυτό περιλαμβάνονται αλλαγές στον νόμο, τόσο για το συγκεκριμένο ζήτημα όσο και για διόρθωση άλλων στρεβλώσεων που έχουν εντοπιστεί από την ημέρα εφαρμογής του ΓεΣΥ μέχρι σήμερα.
Η απόφαση του Δικαστηρίου και η ερμηνεία του νόμου του ΓεΣΥ
Η δικαστική απόφαση είναι αποτέλεσμα προσφυγής πολίτη ο οποίος ζήτησε από τον ΟΑΥ και έλαβε αρνητική απάντηση στο αίτημα του για εξασφάλιση των φαρμάκων του από το ΓεΣΥ με συνταγή γιατρού ο οποίος τον παρακολουθεί αλλά δεν είναι συμβεβλημένος με το Σύστημα. Το Δικαστήριο στην απόφαση του αναλύει την αρνητική απάντηση που έδωσε ο Οργανισμός στον εν λόγω πολίτη και απορρίπτει σχεδόν όλα τα επιχειρήματα του ΟΑΥ, παραπέμποντας στο «γραμματικό νόημα» του νόμου.
«Από την απλή γραμματική ερμηνεία της παραγράφου (δ) του εδαφίου 2 του άρθρου 22 που αφορά σε φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία χορηγούνται βάσει συνταγής από ιατρό ή οδοντίατρο εις αντιδιαστολή με τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας από προσωπικό και ειδικό ιατρό, κατά τις παραγράφους (α) και (β) του ίδιου εδαφίου διαφαίνεται η πρόθεση του νομοθέτη να διαχωρίσει την παροχή αυτών των υπηρεσιών φροντίδας υγείας.
(. . .) Δεν διαφεύγουν της προσοχής μου οι διατάξεις του εδαφίου (5) του άρθρου 22 όπου κατά ρητή νομοθετική πρόνοια, απαιτείται όπως οι παροχείς των υπηρεσιών φροντίδας υγείας να είναι συμβεβλημένοι με τον Οργανισμό. Τέτοιοι πάροχοι με την κατά νόμο απαίτηση να είναι συμβεβλημένοι με τον Οργανισμό καθορίζονται οι προσωπικοί γιατροί, οι ειδικοί γιατροί, οι οδοντίατροι, άλλοι επαγγελματίες υγείας, φαρμακοποιοί, εργαστήρια, νοσηλευτές κ.ο.κ
Συνεπώς, πάροχος των φαρμακευτικών προϊόντων είναι ο φαρμακοποιός ο οποίος κατά τις διατάξεις του άρθρου 30 (β) θα πρέπει να είναι συμβεβλημένος με τον Οργανισμό, ενώ τέτοια υποχρέωση δεν προκύπτει ρητώς να απαιτείται για τον εκδότη της συνταγής παρά μόνο αυτή να εκδίδεται από γιατρό. Χωρίς αναφορά, είτε σε προσωπικό, είτε σε ειδικό γιατρό.
Ο συμβεβλημένος με τον Οργανισμό φαρμακοποιός ενεργεί ως πάροχος υπηρεσιών φροντίδας υγείας σε σχέση με τα αναγκαία φαρμακευτικά προϊόντα εκτελώντας συνταγή που εκδίδεται από “ιατρό”, ή οδοντίατρο και επιπρόσθετα και τηρουμένων των διατάξεων της υποπαραγράφου (1) ενεργεί και ως πάροχος υπηρεσιών φροντίδας υγείας για τη χορήγηση φαρμακευτικών προϊόντων κατόπιν συνταγής που εκδίδουν προσωπικοί και ειδικοί γιατροί».
Επομένως, αναφέρει το Δικαστήριο, «κατά τη γραμματική ερμηνεία του συνόλου των συγκεκριμένων νομοθετικών διατάξεων, εφόσον το δικαιούχο πρόσωπο επιλέξει να λάβει τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας από προσωπικό ιατρό ή ειδικό ιατρό τότε το σύστημα καλύπτει την δαπάνη της αμοιβής του, όπως και τα αναγκαία φαρμακευτικά προϊόντα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα και υγειονομικά είδη βάσει της συνταγής που ο προσωπικός ή ειδικός γιατρό θα εκδώσει, από συμβεβλημένο προς τούτο φαρμακοποιό.
Στην απουσία ερμηνείας του όρου “ιατρός” που απαντάται στο άρθρο 22(2)(δ) του νόμου καθώς και στην απουσία πρόνοιας για δυνατότητα συνταγογράφησης φαρμακευτικών προϊόντων μόνο από προσωπικό ή ειδικό γιατρό συμβεβλημένο με τον Οργανισμό, ο οποίος παρέχει πρόσθετα υπηρεσίες φροντίδας υγείας κατά τα εδάφια (2)(α) και (β) του άρθρου 22, τότε ο όρος “ιατρός” ερμηνεύεται με την απλή του έννοια».
Το Δικαστήριο, σε αρκετά σημεία της απόφαση του κάνει λόγο για προσπάθεια παραπλάνησης από πλευράς ΟΑΥ, ο οποίος στην επιχειρηματολογία του πρόσθεσε στην έννοια «ιατρός» τη φράση «συμβεβλημένος με το ΓεΣΥ».
