Ο ήδη κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος που συνέρχονται οι ποινικοί ανακριτές για την υπόθεση Θανάση στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, θα φιλοξενεί την Ερευνητική Επιτροπή για την υπόθεση των αερόσακων takata που ορίστηκε χθες από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Τα τρία μέλη ενημερώθηκαν και αποδέχτηκαν να αναλάβουν τη διερεύνηση της υπόθεσης και καλύπτουν την περίοδο από την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι και σήμερα.
Ουσιαστικά την 1η Μαΐου 2004 δημιουργήθηκαν τα λεγόμενα «γκρίζα» οχήματα, αυτά δηλαδή που κατασκευάστηκαν με προδιαγραφές τρίτων χωρών και συνήθως εισάγονται στην Κύπρο μεταχειρισμένα. Από τότε άρχισε ο διαχωρισμός σε ευρωπαϊκά και μη οχήματα και επομένως στους όρους εντολής αναμένεται να περιληφθεί προς διερεύνηση κατά πόσο οι διανομείς, οι εισαγωγείς και η εποπτική Αρχή έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους με βάση τα όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία.
Πρόεδρος της Ερευνητικής διορίζεται ο Κώστας Παμπαλλής, πρώην Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου και μέλη της Επιτροπής διορίζονται ο Βοηθός Γενικός Ελεγκτής, Κυριάκος Κυριάκου, και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λευκωσίας Στέφανος Σκορδής.
Με την επιστροφή του κ. Παμπαλλή από το εξωτερικό, στις 4 Μαρτίου αναμένεται να δοθούν οι όροι εντολής και ακολούθως να πιάσει δουλειά η Ερευνητική Επιτροπή η οποία και θα πρέπει να ολοκληρώσει την έρευνα της τρεις μήνες μετά.
«Το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε σήμερα είναι ότι μαζεύτηκαν δεκάδες χιλιάδες οχήματα, τα οποία οι ιδιοκτήτες τους δεν γνωρίζουν αν έχουν ανάκληση ή όχι και για αυτό απαιτείται και ο χρόνος που έχουμε δώσει για την ανάκληση», είπε ο υπουργός Μεταφορών Αλέξης Βαφεάδης.
Ωστόσο, το θέμα των ανακλήσεων απασχολεί από το 2010, όταν υιοθετήθηκαν οι Κανονισμοί Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Το 2011 συμφωνήθηκε διαδικασία λήψης στοιχείων επικοινωνίας για σκοπούς επικοινωνίας των διανομέων με τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων.
Από το 2015, τουλάχιστον, αλλά με πολύ μεγαλύτερη ένταση το 2018, το ζήτημα αυτό απασχόλησε εκτενώς τόσο διεθνώς όσο και την ΕΕ. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το σκάνδαλο των αερόσακων takata συνιστά μία από τις μεγαλύτερες ανακλήσεις προϊόντων στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Στην Κύπρο το 2017, και πάλι μετά από συνεννόηση με τους διανομείς οχημάτων, υιοθετήθηκε πιο λεπτομερής διαδικασία που περιλάμβανε και συγκεκριμένα έντυπα που θα έπρεπε να συμπληρώνουν οι διανομείς για ενημέρωση του ΤΟΜ και, για να λαμβάνουν τα στοιχεία επικοινωνίας των ιδιοκτητών αυτοκινήτων.
Σημειώνεται ότι πριν την χθεσινή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να διοριστεί Ερευνητική Επιτροπή αποτελούμενη από τρία άτομα, διενεργήθηκε διοικητική έρευνα με όρους εντολής να διαπιστωθεί κατά πόσο προκύπτει οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα σε σχέση με την εγκύκλιο του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) όπως διαμορφώθηκε μετά από συνάντηση με τους διανομείς των οχημάτων στις 21 Μαρτίου 2017.
Η εν λόγω εγκύκλιος παρόλο που εξαιρεί τους διανομείς των κατασκευαστών από την πληροφόρηση για ανακλήσεις μεταχειρισμένων οχημάτων που προέρχονται από τρίτες χώρες εφόσον δεν εμπίπτει στο δίκτυο διανομής τους, εντούτοις δεν καθόρισε ποιος είναι ο αρμόδιος να το πράξει. Αποτέλεσμα σήμερα να κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους χιλιάδες εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα, τα οποία φέρουν τους ελαττωματικούς αερόσακους και μόλις πρόσφατα ενημερώθηκαν οι ιδιοκτήτες τους.
Το 2022, και μετά από παράπονα διανομέων ότι ιδιοκτήτες οχημάτων παρέλειπαν να προσκομίζουν τα οχήματά τους για ανάκληση, αποφασίστηκε να τίθεται εμπόδιο στα Ιδιωτικά Κέντρα Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων (ΙΚΤΕΟ) από τους διανομείς σε όσους οδηγούς δεν ανταποκρίνονται στην ανάκληση, και την ίδια ώρα να αποστέλλεται ενημερωτικό τηλεφωνικό μήνυμα (SMS) από το ΤΟΜ στον ιδιοκτήτη του οχήματος.
Τον Ιούλιο 2023 αποφασίστηκε να αναρτηθεί σύνδεσμος στην ιστοσελίδα του ΤΟΜ που να παραπέμπει τους πολίτες στην ιστοσελίδα RAPEX, όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση ενημερώνει για τις ανακλήσεις, και να εντατικοποιηθούν οι παρεμβάσεις προς τους διανομείς να ολοκληρώνουν τις ανακλήσεις.
Σήμερα το ΤΟΜ παραθέτει στην ιστοσελίδα κατάλογο 82.000 περίπου οχημάτων που είναι σε ανάκληση για αντικατάσταση αερόσακων. Νομοθεσία που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο και τέθηκε σε εφαρμογή τον Φεβρουάριο μέσω διαταγμάτων στοχεύει να επιβάλει την ενημέρωση των ιδιοκτητών οχημάτων σε ημερομηνίες ορόσημα στην ζωή ενός οχήματος. Ως έκτακτα μέτρα, επιφορτίζει κάποιους οικονομικούς φορείς με επιπρόσθετες ευθύνες πέραν των όσων περιλαμβάνονται στον Κανονισμό αλλά δεν μπορεί να επιβάλει την συνεχή ενημέρωση για ανακλήσεις γκρίζων οχημάτων.