Η Πολιτεία σπρώχνει εμμέσως πρόσφυγες στη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων των κατεχομένων, αφήνοντας υποστελεχομένο το Κτηματολόγιο, το οποίο έχει την ευθύνη εκτίμησης των ακινήτων τα οποία υποθηκεύονται για σκοπούς σύναψης δανείου από τον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.
Αξίζει να σημειωθεί, πως εκτιμήσεις που αφορούν στεγαστικά δάνεια εκκρεμούν από το έτος 2022. Οι καθυστερήσεις στις εκτιμήσεις έχουν ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια ο προϋπολογισμός του Φορέα να υλοποιείται μόνο κατά 60%, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δάνεια περίπου €50 εκατ. τον χρόνο (τα οποία μπορούσαν να διατεθούν στους πρόσφυγες υπό μορφή στεγαστικών δανείων, για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σπουδές κ.ο.κ.), να επιστρέφουν στα ταμεία του κράτους, χωρίς να καταλήγουν σε ανθρώπους που δεν μπορούν να εξασφαλίζουν δάνειο από άλλη πηγή. Σαν να μην έφτανε αυτό, ποσό €55 εκατ. το οποίο έχει συσσωρευθεί από επιβολή τέλους 0,4% στα μεταβιβαστικά ακινήτων (με σκοπό την ενίσχυση των προσφύγων) δεν έχει διατεθεί ακόμη.
Ειδικά το θέμα της κουτσουρεμένης υλοποίησης του προϋπολογισμού του Φορέα προκάλεσε την αντίδραση βουλευτών. Το θέμα αρχικά ήγειρε ο βουλευτής Χρίστος Χριστόφιας, ενώ ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, Νίκος Κέττηρος, ενώπιον της οποίας συζητήθηκε ο προϋπολογισμός του Φορέα, έκανε λόγο για σκοπιμότητες από πλευράς της κυβέρνησης. Ισχυρίστηκε δε, ότι η κυβέρνηση δεν ενισχύει τον κλάδο εκτιμήσεων του Κτηματολογίου ώστε να είναι σε θέση να διεκπεραιώνει σε εύλογο χρόνο τις αιτήσεις, με αποτέλεσμα δεκάδες εκατομμύρια αντί να καταλήγουν στους πρόσφυγες, να επιστρέφουν στα ταμεία της κυβέρνησης. «Αυτά τα χρήματα τα χρησιμοποιούν για χουβαρνταλίκια διαθέτοντας τα για άλλους σκοπούς», είπε. Με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός του Φορέα για το έτος 2025 είναι €134εκατ. (ανάλογος ήταν και το 2024) και λαμβάνοντας υπόψιν ότι ο κλάδος εκτιμήσεων του Κτηματολογίου δεν ενισχύθηκε, ο κ. Κέττηρος υπέδειξε, ότι η υλοποίηση του προϋπολογισμού θα κυμανθεί στα περσινά επίπεδα, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε περίπου €80 εκατ. Αυτό σημαίνει, είπε, ότι €50-€55 εκατ. (από τα €134 εκατ.) θα μείνουν αδιάθετα και θα επιστρέψουν στα κρατικά ταμεία για να διατεθούν για άλλους σκοπούς.
Πάντως, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Φορέα, Άκης Πούρος και ο ίδιος ο Φορέας έχει δέκα κενές θέσεις, κάτι το οποίο οδηγεί σε καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτήσεων των προσφύγων για παροχή δανείων.
Ο βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας εισηγήθηκε ότι ο Φορέας θα μπορούσε να αναθέσει ο ίδιος σε πέντε εκτιμητές να διενεργούν οι ίδιοι τις εκτιμήσεις (λαμβάνοντας τα στοιχεία από το Κτηματολόγιο) προκειμένου να εκλείψουν οι καθυστερήσεις. Υπέρ της ρύθμισης του ζητήματος τάχθηκαν, επίσης, οι βουλευτές Νίκος Γεωργίου και Γιώργος Κάρουλας του ΔΗΣΥ, Χρίστος Χριστοφίδης και Χρίστος Χριστόφιας του ΑΚΕΛ καθώς και ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης.
Ο κ. Πούρος παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό του Φορέα ανέφερε, πως το έτος 2024 η υλοποίηση του προϋπολογισμού σε άτοκα δάνεια ήταν 61% και το 2023 60%. Εξήγησε επίσης, πως το ποσοστό υλοποίησης οφείλεται στο διαχρονικό πρόβλημα με τον μειωμένο αριθμό εκτιμήσεων που ετοιμάζει το Τμήμα Κτηματολογίου.
«Έχουμε αποστείλει επιστολή με την οποία αποδεχόμαστε όλα τα αιτήματα που υπέβαλε το Τμήμα προκειμένου να βελτιωθεί η απόδοση του κλάδου ο οποίος ασχολείται με τα ζητήματα του Φορέα και από εκεί και πέρα επαφίεται σε αυτούς ο ρυθμός διεκπεραίωσης των αιτήσεων», είπε. «Επικαλούνται έλλειψη προσωπικού, οπόταν είναι και θέμα του κράτους», πρόσθεσε, δακτυλοδείχνοντας τον κύριο αίτιο των καθυστερήσεων. «Από τη μια έχουμε θετική ανταπόκριση από το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο εγκρίνει τα ποσά που ζητά ο Φορέας, και από την άλλη το Κτηματολόγιο δεν ανταποκρίνεται, οπόταν είναι κάτι το οποίο δεν μπορούμε να διαχειριστούμε», σημείωσε.
Παρατήρησε επίσης, πως υπάρχει υποστελέχωση στον Φορέα, γι’ αυτό ζητήθηκε με πλήρη τεκμηρίωση από το υπουργείο Οικονομικών, ενίσχυση δέκα ατόμων με σκοπό να λειτουργεί απρόσκοπτα ο Φορέας, όπως χαρακτηριστικά είπε. Ανέφερε επίσης, πως οι αιτήσεις που εκκρεμούν ανέρχονται σε 3.000. Τέλος, ανέφερε ότι παρατηρείται σοβαρή καθυστέρηση στο Κτηματολόγιο το οποίο εξετάζει αιτήσεις για στεγαστικά δάνεια που είχαν υποβληθεί το έτος 2022.
Σημειώνεται, πως για τα φοιτητικά δάνεια υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον, το οποίο τον Ιανουάριο έφτασε το 70%. Στα στεγαστικά υπάρχει αύξηση των αιτήσεων κατά 20%.
