Πέντε αυτεπάγγελτες έρευνες που αφορούν τους καυτούς για τους πολίτες κλάδους των τραπεζών και των καυσίμων έχει διενεργήσει η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) από το 2015 μέχρι και το 2024, χωρίς να εντοπιστεί καμία παραβίαση.
Αυτό προκύπτει από επίσημα στοιχεία που διαβίβασε προσφάτως στη Βουλή η ΕΠΑ και συγκεκριμένα στην κοινοβουλευτική επιτροπή Θεσμών.
Στη συζήτηση που έγινε τον περασμένο Ιανουάριο στο κοινοβουλευτικό σώμα, βουλευτές είχαν ζητήσει στοιχεία για τις έρευνες που έκανε η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού αυτεπαγγέλτως σε σχέση με συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας: Τον κλάδο των τραπεζών, των καυσίμων, των βασικών υπηρεσιών/αγαθών, καθώς και τους δημόσιους διαγωνισμούς.
Οι αυτεπάγγελτες έρευνες που αφορούν τους συγκεκριμένους τομείς, λοιπόν, ήταν συνολικά 12, ενώ επιβλήθηκαν πρόστιμα για παραβάσεις της νομοθεσίας σε τρεις περιπτώσεις. Τα τρία αυτά διοικητικά πρόστιμα έχουν συνολικό ύψος περί το €1,5 εκατ.
Οι εν λόγω οικονομικές ποινές, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία τα οποία εξασφάλισε και παραθέτει ο «Φ», επιβλήθηκαν σε εταιρεία γαλακτοβιομηχανίας (€271.385,11), στον Παγκύπριο Οργανισμό Αγελαδοτρόφων (€77.197,99) και σε εννέα νομικές οντότητες σκυροδέματος σε σχέση με δημόσια σύμβαση στη Λεμεσό.
Αυτό, πάντως, που προκαλεί εντύπωση από τα στοιχεία είναι το μεγάλο χρονικό διάστημα που παίρνει στην Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού για να διεκπεραιώσει τις έρευνες, κάτι που είχε επισημανθεί και στη πρόσφατη συζήτηση στην Βουλή. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές, καθώς όπως φαίνεται αυτεπάγγελτες έρευνες ολοκληρώνονται μέχρι και 7 χρόνια μετά την απόφαση για διενέργειά τους.
Αναζητώντας απαντήσεις ο «Φ» αποτάθηκε στην ΕΠΑ και συγκεκριμένα στην διευθύντρια της υπηρεσίας, Όλγα Δρουσιώτη – Παπαχρυσάνθου. Αφού πρώτα θέσαμε το ζήτημα της καθυστέρησης, η κ. Δρουσιώτη – Παπαχρυσάνθου αναφέρθηκε στην πολυπλοκότητα των υποθέσεων, στη οικονομική και νομική ανάλυση που διενεργείται γι’ αυτές και στις διαδικασίες που ακολουθούν. Υπέδειξε συγκεκριμένα ότι αν διαφανεί ενδεχόμενη παράβαση της νομοθεσίας η ΕΠΑ πρέπει να ακούσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Πρόσθεσε πως η Επιτροπή πρέπει να είναι πολύ προσεκτική και να αιτιολογεί επαρκώς και νομικά ορθώς τις αποφάσεις της για επιβολή προστίμων, διότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν δικαστικές προσφυγές.
Σε ό,τι αφορά τον αριθμό των αυτεπάγγελτων ερευνών η κ. Όλγα Δρουσιώτη – Παπαχρυσάνθου, ανέφερε πως είναι πολύ μεγαλύτερος από τις 12 κατά τη συγκεκριμένη 10ετία. Εξήγησε πως αυτός ο αριθμός αφορά μόνο συγκεκριμένους κλάδους για τους οποίους ζητήθηκαν στοιχεία από τους βουλευτές.
Μετά από ερώτημά μας, ανέφερε πως η ΕΠΑ έχει αυτή τη στιγμή 17 μόνιμους λειτουργούς, ενώ παλιότερα είχε 28. Ρωτήσαμε, ακόμη, αν μπορεί να υπάρξει θεραπεία για τον καταναλωτή από τη στιγμή που μια έρευνα που αφορά βασικά αγαθά ολοκληρώνεται χρόνια αργότερα. Απάντησε πως μετά από μια απόφαση της ΕΠΑ, παραπονούμενοι μπορούν να αξιώσουν αποζημιώσεις.
Αναλυτικά:
Αναλυτικά:
Τραπεζικός κλάδος
>> Πρακτικές JCC -Άρχισε το 2015 και ολοκληρώθηκε στις 10/9/2019.
Με την ολοκλήρωση της έρευνας αποφασίστηκε ομόφωνα πως δεν στοιχειοθετείται ότι οι τιμολογιακές και εκπτωτικές πρακτικές εμπίπτουν στις απαγορευτικές διατάξεις της νομοθεσίας.
>> Συμβάσεις Στεγαστικών δανείων της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας – Άρχισε το 2017 και ολοκληρώθηκε την 1η Νοεμβρίου του 2018.
Η Επιτροπή έκρινε πως η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα κατά τα έτη 2012-2016 δεν κατείχε δεσπόζουσα θέση και ομόφωνα αποφάσισε να κλείσει την έρευνα.
>> Συμβάσεις δανειοδότησης της Τράπεζας Κύπρου – Άρχισε το 2016 και ολοκληρώθηκε στις 11/1/2024.
Η επιτροπή κατέληξε πως η Τράπεζα Κύπρου δεν κατέχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά των χορηγήσεων ώστε να την καθιστά ικανή να παρακωλύει την διατήρηση αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά.
Κλάδος καυσίμων
>> Πρακτικές πρατηριούχων Λευκωσίας και Λάρνακας – Άρχισε το 2015 και ολοκληρώθηκε στις 9//8/2017.
Κρίθηκε πως κατά την περίοδο στην οποία εστίασε η έρευνα (23/1/2015 – 2/3/2015) δεν προέκυψε οποιαδήποτε σύμπραξη των υπό διερεύνηση πρατηριούχων σε σχέση με τις τιμές καυσίμων που να περιόριζε/νόθευε και ή παρακώλυε κατά τον ουσιώδη χρόνο τον ανταγωνισμό.
>> Πρακτικές, ενέργειες και συμπεριφορές πρατηριούχων Λευκωσίας και/ή του Συνδέσμου τους – Άρχισε το 2016 και ολοκληρώθηκε στις 10/8/2017.
Στη βάση στοιχείων που λήφθηκαν από το αρμόδιο τμήμα του Υπουργείου Ενέργειας και αφορούσαν τιμές αντλίας μόνο για έξι μήνες εντός του 2016, δεν προέκυψε ένδειξη σύμπραξης (σημ. καρτέλ) των πρατηριούχων Λευκωσίας που να περιόριζε/νόθευε και ή παρακώλυε κατά τον ουσιώδη χρόνο τον ανταγωνισμό.
Κλάδος Βασικών Αγαθών / Υπηρεσιών
>> Έρευνα στην αγορά του φρέσκου παστεριωμένου, υψηλής παστερίωσης και μακράς διάρκειας αγελαδινού γάλακτος – Άρχισε το 2014 και ολοκληρώθηκε στις 2/2/2021
Αποφάσισε ομόφωνα πως υπήρξε παράβαση του άρθρου 6(1)(α) και της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τα γεγονότα που εξετάστηκαν και τα οποία ανάγονται στην 5ετία 2010-2014, και συγκεκριμένα μέχρι τις 24/10/2014, οπότε είχε καταλήξει η ΕΠΑ να αρχίσει η έρευνα. Ως εκ τούτου η Επιτροπή αποφάσισε να επιβάλει διοικητικό πρόστιμο ύψους €271.385,11 στην εταιρεία «Χαραλαμπίδης Κρίστης» και συγκεκριμένα για υπερβολική τιμολόγηση των προϊόντων της που εμπίπτουν στη σχετική αγορά σοκολατούχου/αρωματισμένου γάλακτος.
>> Έρευνα για σχολές εκπαίδευσης οδηγών και επαγγελματικών συνδέσμων του κλάδου – Άρχισε το 2020 και ολοκληρώθηκε στις 23/5/2024
Η ΕΠΑ έκρινε πως δεν υπάρχουν ζητήματα τιμολογιακής πολιτικής. Επιπλέον, κατέληξε πως δεν στοιχειοθετείται η ύπαρξη εναρμονισμένης πρακτικής από μέρους των Σχολών Οδηγών.
>> Πρακτικές, ενέργειες και συμπεριφοράς του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων που ενδεχομένως να είχαν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό, παρακώλυση και/ή νόθευση του ανταγωνισμού.
Κατέληξε πως η πρακτική του ΠΟΑ ως δεσπόζουσα επιχείρηση στην παραγωγή νωπού αγελαδινού γάλακτος, να επιβάλει ποσοστώσεις στους αγελαδοτρόφους-μέλη του σε ό,τι αφορά την παραγωγή νωπού αγελαδινού γάλακτος, είχε ως αποτέλεσμα την παρακώλυση και/ή τον περιορισμό και/ή νόθευση του ανταγωνισμού στην αγορά παραγωγής και στην αγορά χονδρικής προμήθειας νωπού αγελαδινού γάλακτος. Η Επιτροπή κατά πλειοψηφία επέβαλε στον ΠΟΑ διοικητικό πρόστιμο ύψους €77.197,99.
>> Έρευνα των εταιρειών Aegean Airlines, Olympic Air, Blue Air Aviation, Ryanair και Charlie Airlines Ltd (Cyprus Airways), για ενδεχόμενες παραβιάσεις σε δρομολόγια Λάρνακα-Αθήνα, Αθήνα-Λάρνακα, Λάρνακα – Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη-Λάρνακα, Πάφος-Θεσσαλονίκη και Θεσσαλονίκη-Πάφος – Άρχισε το 2019 και ολοκληρώθηκε στις 4/7/2022
Η Επιτροπή έκρινε πως δεν έχει στοιχειοθετηθεί οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ τους και/ή εναρμονισμένη πρακτική στο χρονικό πλαίσιο που τέθηκε υπό εξέταση (1/6/2019 – 31/8/2019). Η ΕΠΑ διαπίστωσε πως υπάρχει δεσπόζουσα θέση της εταιρείας Aegean Airlines και συγκεκριμένα για τις απευθείας προγραμματισμένες πτήσεις Λάρνακα-Αθήνα και Αθήνα-Λάρνακα μεταξύ 2017 και 2019, αλλά δεν στοιχειοθετείται καταχρηστική εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης.
>> Νωπά οπωροκηπευτικά – Άρχισε το 2018 και ολοκληρώθηκε στις 12/1/2024
Κρίθηκε κατά πλειοψηφία πως δεν προκύπτει καμία παραβίαση.
Δημόσιοι διαγωνισμοί
>> Έρευνα για τις εταιρείες Ματθαίος Ιωάννου Έτοιμο Μπετόν Λτδ, Κ. Κυθραιώτης Σκυρόδεμα Λτδ, Skyramix Ltd, Athinodorou και Poullas Supper Beton Ltd, Top Mix Concrete Ltd, I&S KRITONIS LIMITED, BETOMAN LIMITED, ALFA CONCRETE PUBLIC COMPANY LIMITED δια της οικονομικής της διαδόχου ALFA BETON LTD και ΨΑΡΟΥΔΗΣ ΜΠΕΤΟΝ ΛΙΜΙΤΕΔ -Άρχισε το 2012 και ολοκληρώθηκε στις 18/7/2018
Η ΕΠΑ κατέληξε στα ακόλουθα:
- Όλες οι εταιρείες από τις 30/11/2011 μέχρι και 22/12/2011 προέβησαν σε νόθευση του Διαγωνισμού του Τ.Δ.Ε. με αρ. Δ.Τ.Δ.Ε. (ΕΜ Λ/σου) 6/2012 αναφορικά με την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος κατηγορίας C15, C20, C25 και C30 στην επαρχία Λεμεσού.
- Όλες οι εταιρείες από 3/2/2012 έως και 24/2/2012 προέβησαν σε νόθευση του Διαγωνισμού του Τ.Δ.Ε. με αρ. Δ.Τ.Δ.Ε. (ΕΜ Λ/σου) 15/2012 αναφορικά με την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος κατηγορίας C15, C20, C25 και C30 στην επαρχία Λεμεσού.
- Όλες οι εταιρείες από 10/6/2012 έως και 29/6/2012 προέβησαν σε νόθευση του Διαγωνισμού με αρ. Δ.Τ.Δ.Ε. (ΕΜ Λ/σου) 54/2012 αναφορικά με την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος κατηγορίας C15, C20, C25 και C30 στην επαρχία Λεμεσού.
Η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού επέβαλε τα ακόλουθα πρόστιμα:
- Στην εταιρεία ΚΥΘΡΑΙΩΤΗΣ πρόστιμο ύψους €175.522
- Στην ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ πρόστιμο ύψους €128.466
- Στην BETOMAN πρόστιμο ύψους €76.828
- Στην ALFA CONCRETE πρόστιμο ύψους €312.262
- Στην Athinodorou και Poullas Supper Beton Ltd πρόστιμο ύψους €207.566
- Στην TOP MIX πρόστιμο ύψους €21.850
- Στην SCYRAMIX πρόστιμο ύψους €50.018
- Στην I&S KRITONIS LIMITED πρόστιμο ύψους €114.366
- Στην ΨΑΡΟΥΔΗΣ ΜΠΕΤΟΝ πρόστιμο ύψους €68.715
Β΄Φάση Αποχετευτικού Συστήματος Λάρνακας – Άρχισε το 2015 και ολοκληρώθηκε στις 30/8/2018
Η ΕΠΑ ομόφωνα αποφάσισε πως δεν στοιχειοθετούνται παραβάσεις εκ μέρους των εμπλεκόμενων στην παρούσα υπόθεση επιχειρήσεων. Σύμφωνα με την Επιτροπή δεν προέκυψαν περιοριστικές του ανταγωνισμού συμφωνίες / πρακτικές.
