Λειτουργοί δικαιωμάτων των ασθενών σε όλα τα νοσοκομεία, σε ιατρεία, φαρμακεία ή οποιοδήποτε άλλο χώρο παρέχονται υπηρεσίες υγείας. Επιτροπές δικαιωμάτων των ασθενών σε κάθε επαρχία και στο πηδάλιο ο Συνήγορος.
Ένας ολόκληρος μηχανισμός στην υπηρεσία των πολιτών/ ασθενών περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που προβλέπει για τη λειτουργία του θεσμού του Συνηγόρου του Ασθενούς στην Κύπρο και βρίσκεται πλέον ένα βήμα πριν την ψήφιση του σε νόμο, αφού χθες η κοινοβουλευτική επιτροπή Υγείας ολοκλήρωσε την κατ’ άρθρο συζήτηση του.
Στους λειτουργούς δικαιωμάτων των ασθενών, που θα είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας, οι ασθενείς θα μπορούν να απευθύνονται όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εξασφάλιση των υπηρεσιών που χρειάζονται ή όταν θέλουν να προχωρήσουν σε παράπονο ή καταγγελία.
Μάλιστα, σύμφωνα με τις πρόνοιες του νομοσχεδίου, ο λειτουργός θα έχει την υποχρέωση να δίνει στον ασθενή ή εκπρόσωπο του αποδεικτικό έντυπο για την υποβολή παραπόνου ή καταγγελίας και θα έχει στη διάθεση του δύο ημέρες για να επιλύσει ένα πρόβλημα (εάν δεν είναι επείγον οπόταν πρέπει να επιλύεται νωρίτερα).
Προβλήματα που δεν είναι δυνατό να επιλυθούν ή δεν είναι δυνατό να εξεταστούν από τους λειτουργούς δικαιωμάτων των ασθενών θα παραπέμπονται στις Επαρχιακές Επιτροπές δικαιωμάτων των ασθενών και στην κορυφή της όλης διαδικασίας θα βρίσκεται ο Συνήγορος.
Ο Συνήγορος θα είναι ανεξάρτητος αξιωματούχος του κράτους και θα διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο στο οποίο και θα είναι υπόλογος.
Ο Συνήγορος του Ασθενούς, θα έχει την αρμοδιότητα αλλά και την υποχρέωση, μεταξύ άλλων, να:
– Λαμβάνει, εξετάζει και διαχειρίζεται οποιαδήποτε παράπονα και καταγγελίες αφορούν στα δικαιώματα ασθενών και αποστέλλονται σε αυτόν λόγω της επείγουσας φύσης τους.
– Ελέγχει τη συμμόρφωση όλων των παροχέων υπηρεσιών υγείας με τις πρόνοιες του νόμου για τα δικαιώματα των ασθενών και να υποβάλλει στον υπουργό Υγείας εκθέσεις για τα νοσηλευτήρια ανά διετία με διαπιστώσεις εισηγήσεις και συστάσεις.
– Ετοιμάζει και υποβάλλει ετήσια έκθεση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με διαπιστώσεις, παρατηρήσεις και εισηγήσεις.
– Παρακολουθεί τις εργασίες και ενέργειες των παροχέων υπηρεσιών υγείας που αφορούν ή επηρεάζουν τα δικαιώματα των ασθενών.
– Διοργανώνει διαφωτιστικές εκστρατείες για ενημέρωση του κοινού και ειδικότερα των ασθενών για τα δικαιώματα τους.
Επίσης, ο Συνήγορος, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα «διενεργεί επιτόπιες επισκέψεις στους παροχείς υπηρεσιών υγείας και θα ετοιμάζει εκθέσεις με απόψεις, εισηγήσεις και προτάσεις, ενώ σημαντικό το γεγονός ότι οι εκθέσεις του Συνηγόρου θα είναι δυνατό να δημοσιευθούν, ώστε να υπάρχει ενημέρωση και διαφάνεια γύρω από τον τρόπο διαχείρισης των παραπόνων αλλά γενικά των ζητημάτων που αφορούν τους κύπριους ασθενείς».
Προς υποστήριξη του Συνηγόρου θα λειτουργεί και Συμβουλευτική Επιτροπή, «αποστολή της οποίας θα είναι η στήριξη του έργου και των δράσεων του Συνηγόρου».
Σε ό,τι αφορά τους λειτουργούς δικαιωμάτων των ασθενών, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι:
– Σε κάθε παροχέα υπηρεσιών υγείας στον οποίο εργοδοτούνται περισσότερα από δύο πρόσωπα, εκλέγεται, επιλέγεται ή ορίζεται ένα από αυτά ως υπεύθυνος και ένα ως αναπληρωτής για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων των ασθενών σε εικοσιτετράωρη.
– Όπου ο παροχέας υπηρεσιών υγείας είναι αδειοδοτημένο νοσηλευτήριο και εργοδοτεί πέραν των 50 ατόμων ο λειτουργός δικαιωμάτων των ασθενών ασχολείται κατά κύριο λόγο με τα καθήκοντα που του ανατίθενται βάσει του νόμου.
Ο λειτουργός δικαιωμάτων των ασθενών:
– Παρέχει συμβουλές και βοήθεια σε ασθενείς για σκοπούς διαφύλαξης των δικαιωμάτων που τους παρέχονται.
– Λαμβάνει και χειρίζεται παράπονα και καταγγελίες ασθενών που μπορούν να τύχουν χειρισμού από τον ίδιο (η περίοδος χειρισμού του παραπόνου και της καταγγελίας δεν θα υπερβαίνει τις δύο εργάσιμες ημέρες).
– Κατά την παραλαβή του παραπόνου ή καταγγελίας παρέχει απόδειξη στον ασθενή ή τον εκπρόσωπο του ότι έχει παραλάβει το παράπονο ή καταγγελία του.
– Ενημερώνει τον Συνήγορο για τα προβλήματα που παρουσιάζονται και τα οποία παραβιάζουν ή ενδέχεται να παραβιάσουν τα δικαιώματα των ασθενών.
Οι επαρχιακές επιτροπές, θα εξετάζουν «παράπονα και καταγγελίες ασθενών που παραπέμπονται κατευθείαν από τον λειτουργό δικαιωμάτων των ασθενών, χωρίς αυτός να τα έχει εξετάσει ή εξετάζει σε δεύτερο βαθμό παράπονα ασθενών οι οποίοι δεν έχουν ικανοποιηθεί από την απόφαση του λειτουργού δικαιωμάτων των ασθενών».
Σε καμία περίπτωση ο μηχανισμός δικαιωμάτων των ασθενών, δεν θα μπορεί να «εξετάζει θέματα που αφορούν ιατρική πραγματογνωμοσύνη, ή ιατρική αμέλεια, ή αιτήματα για καταβολή αποζημιώσεων, ή λήψη πειθαρχικών μέτρων για το οποιοδήποτε θέμα, για το οποίο αρμοδιότητα έχει το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, ή άλλη αρμόδια Αρχή».