Άλλες πολυκατοικίες του κτίΖΩ άρχισαν ήδη να ανεγείρονται, άλλες είναι ακόμη στα χαρτιά και άλλες προχωρούν με βήμα σημειωτόν ή παραμένουν στάσιμες.

Για κάποιους η εξέλιξη αυτή ήταν αναμενόμενη υπό την έννοια ότι η κυβέρνηση ένιψε τας χείρας της (για πρακτικούς και άλλους λόγους) μεταβιβάζοντας το βάρος του συντονισμού και της υλοποίησης σε ηλικιωμένους παντελώς άσχετους με τα κατασκευαστικά.

Ωστόσο, το σχέδιο, το οποίο θεωρείται ελκυστικό, δρομολογήθηκε ήδη και οι εμπλεκόμενοι δεν έχουν άλλη επιλογή από του να συμβάλουν στον βαθμό που μπορούν ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία παρά τις δυσκολίες που αναφύονται, κάποιες εκ των οποίων δεν είχαν καν προβλεφθεί.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα δικαιούχων προσφύγων οι οποίοι επέλεξαν να μην συμμετάσχουν στο σχέδιο και να πάρουν το χρηματικό ποσό που αναλογεί στη γη της πολυκατοικίας στην οποία διέμεναν. Μέχρις εδώ όλα καλά ή τουλάχιστον έτσι νόμιζαν οι 40 δικαιούχοι οι οποίοι επέλεξαν να μην συμμετέχουν.

Στην πορεία συνειδητοποίησαν ότι τα χρήματα τα οποία θα εισπράξουν (είτε για να αγοράσουν αλλού, είτε επειδή έχουν κάπου αλλού να μείνουν κ.ο.κ.) πρέπει περάσουν από τον Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών και να καταβληθεί ο φόρος του αναλογεί στο ποσόν που θα εισπράξουν.

Βεβαίως προκλήθηκαν αντιδράσεις και τελικά το θέμα θα ρυθμιστεί χωρίς την καταβολή φόρου. Για να μην πληρώσουν φόρο πρέπει να τροποποιηθεί η νομοθεσία και μέχρι τότε δεν θα εισπράξουν το ποσόν που τους αναλογεί.

Ως προς το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του κτίΖΩ, μιλώντας στην κοινοβουλευτική επιτροπή Προσφύγων, εκ μέρους του Τμήματος Πολεοδομίας η κ. Ειρήνη Γιαννακού, ανέφερε ότι δεν μπορεί να καθοριστεί.

Κι αυτό επειδή το σχέδιο δεν υλοποιείται από την Πολεοδομία αλλά από τους ενοίκους. «Δεν αναλάβαμε εμείς την ανέγερση των πολυκατοικιών αλλά οι ίδιοι οι δικαιούχοι», είπε. Είπε επίσης, πως αυτό που υπάρχει είναι τα χρονοδιαγράμματα τα οποία καθόρισαν οι συντονιστές (ιδιώτες μελετητές) της κάθε πολυκατοικίας.

Όπως εξήγησε, με βάση αυτά προωθείται η ανέγερση 19 πολυκατοικιών οι οποίες θα αντικαταστήσουν τις 43 πολυκατοικίες οι οποίες κρίθηκαν επικίνδυνες και στην πλειονότητά τους έχουν ήδη κατεδαφιστεί, αφού υπάρχουν και πολυκατοικίες των οποίων οι ένοικοι αρνούνται να τις εγκαταλείψουν.

Από τις 19 πολυκατοικίες οι δέκα βρίσκονται στη Λευκωσία, οι οκτώ στη Λεμεσό και μία στη Λάρνακα. Η κ. Γιαννακού ενημέρωσε τους βουλευτές πως στη Λευκωσία το σχέδιο προχωρεί με πιο ταχείς ρυθμούς.

Ήδη, σε τέσσερις πολυκατοικίες δρομολογήθηκαν οι διαδικασίες. Η κατασκευή των πρώτων πολυκατοικιών άρχισε τον περασμένο Οκτώβριο. Στη μία (την πιο προχωρημένη) κατασκευάστηκε και η πλάκα μέχρι τον τρίτο όροφο (από τους πέντε), ενώ κτίστηκαν και τα τούβλα του πρώτου ορόφου. Η πολυκατοικία αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2026. Δεύτερη πολυκατοικία αναμένεται να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2026.

Η κατασκευή άλλων δύο πολυκατοικιών αναμένεται να αρχίσει περί το τέλος τρέχοντος μηνός. Άλλη πολυκατοικία βρίσκεται υπό κατεδάφιση.

Στη Λευκωσία άλλες δύο πολυκατοικίες βρίσκονται στο στάδιο υποβολής των αρχιτεκτονικών σχεδίων. Τέσσερις πολυκατοικίες στο συνοικισμό Στρόβολος 3 δεν προχώρησαν επειδή ένοικοι δεν τις εγκατέλειπαν. Ειδικά στις τρεις πολυκατοικίες φαίνεται ότι δεν έγινε ούτε βήμα.

Όπως είπε η κ. Γιαννακού, μία δικαιούχος, η οποία μάλιστα εργάζεται στο δημόσιο, «δεν εγκαταλείπει τον χώρο διαμονής της επειδή έχει την αυλή της, τον κήπο της, τα ζώα της τους γάτους της και δεν μπορεί εύκολα να μετακινηθεί». Ίσως δεν την ικανοποίησε και η εισφορά της κυβέρνησης, είπε.

Άλλος ένοικος δεν είναι καν δικαιούχος ο ίδιος (το διαμέρισμα ανήκει σε συγγενικό του πρόσωπο) αλλά δεν φεύγει.

Στην τρίτη περίπτωση ο ένοικος είπε «μόνο αν μας δώστε μισό εκατομμύριο θα φύγουμε». Η κ. Γιαννακού ανέφερε ότι υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις ενοίκων που δεν μετακινήθηκαν.

Όσον αφορά τις οκτώ πολυκατοικίες της Λεμεσού, στις δύο περιπτώσεις προχώρησε η διαδικασία με προκήρυξη προσφορών. Οι τρεις άλλες πολυκατοικίες βρίσκονται στο στάδιο που τώρα ετοιμάζουν τα σχέδια.

Σε άλλη πολυκατοικία υποβλήθηκαν προσφορές για εντοπισμό εργολάβου, ενώ δύο περιπτώσεις στις οποίες οι ένοικοι δεν βρήκαν καν συντονιστή ο οποίος να αναλάβει να προωθήσει τα σχέδια, τις προσφορές, την κατασκευή κ.ο.κ.

Όπως εξήγησε η κ. Γιαννακού, απαντώντας σε ερώτηση του προέδρου της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, Νίκου Κέττηρου, η καθυστέρηση παρατηρείται επειδή οι ένοικοι δεν συμφωνούν σε ποιον να αναθέσουν τον συντονισμό του έργου. Δεν είναι μόνο αυτό. Κάποιοι από τους ενοίκους δεν θέλουν καν να βρεθούν στην ίδια πολυκατοικία με συγκεκριμένο ένοικο.

Τέλος, η μοναδική πολυκατοικία στη Λάρνακα βρίσκεται στο στάδιο που οι ένοικοι ετοιμάζονται να προκηρύξουν προσφορά για εξεύρεση εργολάβου.

Τι αφορά συνολικά το σχέδιο

Όσον αφορά τις 70 πολυκατοικίες (αποτελούνται από 543 διαμερίσματα), οι οποίες κρίθηκε μεν ότι παρουσιάζουν προβλήματα αλλά είναι σε θέση να συντηρηθούν αντί να κατεδαφιστούν (όπως οι πρώτες 43), όπως είπε η κ. Γιαννακού εστάλησαν ήδη επιστολές στους ενοίκους οι οποίοι ενημερώνονται για τη διαδικασία που δρομολογείται από το κράτος.

Συνολικά, 120 επιστολές (ποσοστό 22%) δεν παραλήφθηκαν από τους ενοίκους παρ’ όλο ότι ήταν διπλοσυστημένες. Οι επιστολές επεστράφησαν και αναζητούνται οι δικαιούχοι ώστε να ειδοποιηθούν ότι θα συμμετέχουν.

Η Πολεοδομία να εργοδοτήσει πολιτικό μηχανικό ο οποίος θα συντονίσει τις εργασίες αποκατάστασης. Σε κάποιες πολυκατοικίες συστήθηκαν διαχειριστικές επιτροπές και βρίσκονται στο στάδιο ανάθεσης του έργου σε συντονιστή.

Τα έργα επιδιόρθωσης πρέπει να υλοποιηθούν με βάση τις συστάσεις του μελετητή της κάθε πολυκατοικίας.

Το σχέδιο κτίΖω αφορά την κατεδάφιση 43 πολυκατοικιών σε προσφυγικούς κυβερνητικούς οικισμούς και την ανέγερση νέων καθώς και τη συντήρηση άλλων 70 από τις 358 που πέρασαν από έλεγχο του Τμήματος Πολεοδομίας.

Από τη μελέτη στατικής επάρκειας των 358 πολυκατοικιών προέκυψε πως οι 245 βρίσκονται σε ικανοποιητική κατάσταση.

Για κάθε μια από τις 70 πολυκατοικίες οι οποίες θα συντηρηθούν, θα διατεθούν μέχρι €300.000, ενώ όπου δεν υπάρχει ανελκυστήρας θα διατεθούν άλλες €90.000.

Η πρώτη φάση, την οποία εμπίπτουν 43 πολυκατοικίες, οι οποίες αποτελούνται από 375 διαμερίσματα, θα συμμετέχουν 327 δικαιούχοι ενώ άλλοι 40 δικαιούχοι επέλεξαν να μη συμμετέχουν και θα λάβουν αποζημίωση. Άλλα επτά διαμερίσματα (από τα 375) ανήκουν στο κράτος. Όπως είχε εξαγγείλει ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, το έργο αναδόμησης των 43 πολυκατοικιών θα ολοκληρωθεί εντός δύο ετών. Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, το χρονοδιάγραμμα δυνατόν να ανατραπεί σε κάποιες από τις περιπτώσεις.

Με βάση τις δηλώσεις συμμετοχής στο σχέδιο, έχουν 19 ομάδες δικαιούχων. Υπενθυμίζεται, ότι για τη συμμετοχή τους στο σχέδιο, οι δικαιούχοι θα καταβάλουν συνεισφορά ύψους €10.000 (για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου), €20.000 (για διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων) και €25.000 (για διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων).