Οικονομικότερο και Αποδοτικότερο σε σχέση με το σύστημα του κράτους, είναι το πρόγραμμα «Πληρώνω όσο πετώ» εφαρμόζεται εδώ και τέσσερα χρόνια από τον Δήμο Κουρίου και θα εξελιχθεί σε «Πληρώνω όσο πετώ με προπληρωμένο κάδο». Ο δήμαρχος Παντελής Γεωργίου εξήγησε στον «Φ» τις διαφορές στις χρεώσεις, τονίζοντας ότι το κάθε νοικοκυριό θα πληρώνει ανάλογα με τα σκουπίδια που πετάει, χωρίς όμως το σύστημα να επιβραβεύει την ανακύκλωση ή την κομποστοποίηση.
Οι διαφορές στις χρεώσεις είναι σημαντικές, αφού, όπως προκύπτει, για ένα νοικοκυριό με δύο παιδιά, η χρέωση του συστήματος του κράτους στο αρχικό σενάριο μπορεί να αγγίξει τα €200 ετησίως, ενώ με το πρόγραμμα του Δήμου Κουρίου κυμαίνεται από €137 έως €180, ανάλογα με τη χρήση και τη δυνατότητα περαιτέρω εξοικονόμησης μέσω της κομποστοποίησης.
«Το “Πληρώνω όσο πετώ” είναι ένα σύστημα πιο δίκαιο για τα σκουπίδια που πραγματικά πετάμε, καθώς σήμερα η χρέωση είναι ίδια για κάθε υποστατικό, είτε μένει ένας άνθρωπος, είτε δύο, είτε πέντε. Υπάρχουν, βέβαια, κάποιες ξεχωριστές κατηγορίες πολιτών στους δήμους και για αυτές σίγουρα πρέπει να υπάρξει διαφοροποίηση», αναφέρει ο κ. Γεωργίου, φέρνοντας ως παράδειγμα ότι στον Δήμο Ύψωνα και τώρα στον Δήμο Κουρίου, η χρέωση των σκουπιδιών είναι στα €190 ανά υποστατικό, ωστόσο, έχουν δημιουργηθεί 13 κατηγορίες πολιτών, όπως συνταξιούχοι, λήπτες ΕΕΕ, μονογονείς, πολύτεκνοι κ.λπ., στις οποίες εφαρμόζεται κοινωνική πολιτική.
«Με το “Πληρώνω όσο πετώ”, βασιζόμαστε στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Έτσι, δεν υπάρχει ενιαία τιμολόγηση, αλλά ο κάθε δημότης πληρώνει ανάλογα με τα σκουπίδια που παράγει. Αυτή όμως η οδηγία αφαιρεί την κοινωνική πτυχή του ζητήματος, ειδικά σε ότι αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση και εγώ προσωπικά, είμαι αντίθετος», τονίζει.
Κληθείς να απαντήσει γιατί δεν μπορεί να εφαρμοστεί κοινωνική πολιτική, εξήγησε ότι το πρόγραμμα που προτείνει η κυβέρνηση, είναι πολύ πιο χρονοβόρο για τους δήμους. «Εάν εφαρμοστεί, θα καταργηθούν οι κοινωνικές παροχές για τον απλούστατο λόγο ότι η λογιστική διαχείριση και η ενσωμάτωση των κοινωνικών παροχών θα μας δυσκολέψει αφάνταστα». Έφερε, μάλιστα, ως παράδειγμα, πολίτες με χρόνιες σοβαρές παθήσεις, όπως οι καρκινοπαθείς, που σήμερα πληρώνουν μηδενικά τέλη, εξηγώντας ότι θα πρέπει να μεταβαίνουν στα δημαρχεία για να παραλαμβάνουν δωρεάν σακούλες.
«Ο δήμος, θα πρέπει να συγκεντρώνει δικαιολογητικά, να κρατάει αρχείο τιμολογίων και να διαχειρίζεται ένα συνεχώς ενημερωμένο μητρώο. Όταν υπάρχουν πολλές κατηγορίες πολιτών, όπως οι παραπάνω, καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο και χρονοβόρο θα είναι αυτό», τόνισε.
Οι δημότες πληρώνουν λιγότερα και πιο δίκαια
Σε σχέση με την εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω όσο πετώ με προπληρωμένο κάδο», ο κ. Γεωργίου ανέφερε ότι είναι πολύ αποδοτικό και καλύτερο για τους πολίτες, οι οποίοι στην πραγματικότητα πληρώνουν όσα πετάνε.
Στον Ύψωνα, όπου η ανακύκλωση γινόταν με κάδο, οι πολίτες πλήρωναν €50 για δύο κάδους των 120 λίτρων. Κάθε φορά που έβγαζαν την ανακύκλωση (κάθε Κυριακή), πιστωνόταν ένας βαθμός ανά κάδο. «Με το “Πληρώνω όσο πετώ”, οι κάδοι θα είναι τέσσερις: Ένας για PWD, ένας για χαρτί (120 λίτρα), ένας για σύμμεικτα (60 ή 120 λίτρα, ανάλογα με το νοικοκυριό) και ένας για οργανικά (40 λίτρα). Εμείς, σε αντίθεση με το κράτος θα χρεώνουμε με τη συχνότητα που αδειάζεται ο κάδος. Συγκεκριμένα, για τα σύμμεικτα, ο κάδος των 120 λίτρων θα χρεώνεται €3, ενώ ο κάδος των 60 λίτρων με €1,5. Για τα οργανικά, ο κάδος των 40 λίτρων θα χρεώνεται με €1 ευρώ και των 20 λίτρων με 0,50 σεντς. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της κυβέρνησης, τα οργανικά θα μαζεύονται δύο φορές την εβδομάδα τον χειμώνα και τρεις φορές το καλοκαίρι, κάτι που είναι υποχρεωτικό για όλους στα πρώτα χρόνια».
Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο προγραμμάτων
Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα ανταποδοτικής ανακύκλωσης Ecofy
Ο κ. Γεωργίου, θέλοντας να εξηγήσει τη διαφορά μεταξύ των δύο προγραμμάτων, αναφέρθηκε σε παραδείγματα.
Στο «ιδανικό» σενάριο που είναι ένα νοικοκυριό 4 ατόμων (2 ενήλικες και 2 παιδιά), το οποίο πετάει μια σακούλα σύμμεικτα, μια σακούλα οργανικά και μια σακούλα ανακύκλωση, σύμφωνα με το κράτος, η χρέωση θα είναι €2 /σακούλα για σύμμεικτα, ενώ το οργανικό θα καλύπτεται από το πάγιο κόστος (€120 ευρώ). Υπολογίζοντας 52 εβδομάδες τον χρόνο, το κόστος φτάνει στα €224 για το «ιδανικό» σενάριο. Στο σημείο αυτό, ο κ. Γεωργίου αναφέρει ότι με βάση το αρχικό σενάριο του κράτους, με 2 σακούλες σύμμεικτα την εβδομάδα, η χρέωση αυξάνεται στα €328 ετησίως.
Σε σχέση με τον Δήμο Κουρίου και βασιζόμενοι στο ίδιο σενάριο, ένας κάδος των 120 λίτρων κοστίζει €3 την εβδομάδα, ενώ ένας κάδος οργανικών κοστίζει €1. Για την ανακύκλωση, ο δήμος πληρώνει στον πολίτη 0,50 ευρώ/ ανά κάδο. Έτσι, €3 (σύμμεικτα) + €1 (οργανικά) ενώ αφαιρείται €1 για την ανακύκλωση. Αυτό συνεπάγεται με €3 ευρώ ανά εβδομάδα και η ετήσια χρέωση υπολογίζεται στα €241 (€3 x 52 εβδομάδες + €85 πάγιο).
Στο «ιδανικό» σενάριο του Δήμου Κουρίου και εφόσον ο πολίτης κάνει οικιακή κομποστοποίηση, τότε αμέσως γλιτώνει και €1 από το οργανικό απόβλητο. Ουσιαστικά, θα πληρώνει μόνο €137 ετησίως. «Με απλά μαθηματικά, το κόστος στο δικό μας πρόγραμμα είναι σημαντικά χαμηλότερο από το πρόγραμμα του κράτους», υπογραμμίζει ο κ. Γεωργίου.
Κληθείς να εξηγήσει το πώς λειτουργεί το πρόγραμμα ανταποδοτικής ανακύκλωσης Ecofy, ανέφερε ότι η πλατφόρμα δίνει ακριβή πληροφόρηση για το πώς κινείται κάθε υποστατικό με τα σκουπίδια του. «Εάν ένας πολίτης δεν δηλώσει ότι βγάζει σκουπίδια τη Δευτέρα και θα τα βγάλει την Πέμπτη, το πρόγραμμα αυτόματα δημιουργεί βέλτιστη διαδρομή για το απορριμματοφόρο. Έτσι, εξοικονομούνται καύσιμα και χρόνος για τα συνεργεία».
Ένα ακόμη πλεονέκτημα του συστήματος του Δήμου Κουρίου είναι ότι, αν ένας πολίτης που δεν έχει δηλώσει ότι κάνει κομποστοποίηση, αλλά δεν έχει βγάλει σκουπίδια για δύο συνεχόμενες εβδομάδες, το πρόγραμμα αυτόματα ενημερώνει τον δήμο και με αυτόν τον τρόπο οι έλεγχοι είναι πιο στοχευμένοι. Επεσήμανε ότι υπάρχει πραγματική ενημέρωση, σε πραγματικό χρόνο για το πώς κινείται το κάθε υποστατικό με τα σκουπίδια του, μέσω της πλατφόρμας Ecofy.
Η συνολική χρέωση σε ένα νοικοκυριό 4 ατόμων μπορεί να κυμανθεί από €137 έως €230, ανάλογα με τη χρήση. Σε σύγκριση με το «Πληρώνω όσο πετώ», οι χρεώσεις θα ξεκινούν από τα €400 ετησίως και θα μειώνεται μέχρι περίπου τα €200. Η διαφορά θα είναι τεράστια, εξήγησε.
Χρέωση σακούλας
Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα που καλείται να απαντήσει το κράτος, σύμφωνα με τον κ. Γεωργίου, είναι ποιος θα πουλάει τις σακούλες ανακύκλωσης, αναφέροντας ότι η πάγια χρέωση θα καλύπτει τις βασικές ανάγκες, που αφορούν το κόστους περισυλλογής. «Θα πρέπει να ενημερωθούν οι πολίτες ότι η νομοθεσία που αλλάζει τώρα με το “Πληρώνω όσο πετώ” έχει δύο χρεώσεις. Η μία είναι η πάγια χρέωση για τα τέλη σκυβάλων, συν τη σακούλα και η άλλη χρέωση είναι το τέλος καθαριότητας». Πρόκειται, όπως είπε, για μια νέα φορολογία που θα χρεώνεται ξεχωριστά στον λογαριασμό. «Εντέχνως, όλοι αποφεύγουν αυτή την αναφορά, ωστόσο, αυτή η χρέωση διορθώνει μια στρέβλωση που αφορά το κόστος καθαριότητας των δήμων (πάρκα, δρόμοι, ογκώδη), αφού μέχρι σήμερα οι δήμοι δεν μπορούσαν να το ανακτήσουν. Με αυτή τη χρέωση, η οποία είναι απαίτηση και της Ένωσης Δήμων, θα χρεώνεται η καθαριότητα». Κληθείς να τοποθετηθεί για το τέλος της υπηρεσίας καθαριότητας, ανέφερε ότι θα κυμαίνεται από τα €80 εως €150.
Ερωτηθείς γιατί είναι καλύτερο το πρόγραμμα Ecofy, τόνισε ότι το σύστημα παρέχει χαμηλότερο κόστος, κοινωνική πολιτική, στοχευμένο έλεγχο ενώ υπάρχει και ο παράγοντας της επιβράβευσης όπου εκεί ο πολίτης όντως συμμορφώνεται με το όλο ζήτημα της ανακύκλωσης.
Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που έθιξε ο δήμαρχος είναι η χρέωση της σακούλας, εξηγώντας ότι δεν θα είναι εύκολο να λειτουργεί ένας δήμος, σημεία για να αγοράζονται σακούλες από τους πολίτες. Τόνισε δε, ότι εάν θα πωλούνται σε υπεραγορές, θα προστεθεί ΦΠΑ 19%, αυξάνοντας το κόστος κατά 0,38 σεντς.