Η γρίπη των πτηνών φαίνεται να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για μια νέα παγκόσμια υγειονομική κρίση με αυξανόμενα περιστατικά σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τον τελευταίο χρόνο, προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Η νόσος Mpox, η ευλογιά των πιθήκων δηλαδή, αποτελεί άλλη μεγάλη απειλή ενώ η ιλαρά, ο κορωνοϊός και ο ιός του Δυτικού Νείλου βρίσκονται επίσης ψηλά στη λίστα ανησυχίας.
Ιοί και ασθένειες έθεσαν σε συναγερμό τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τις αρμόδιες ευρωπαϊκές Αρχές σε αρκετές περιπτώσεις το 2024, με την «άγνωστη νόσο», που ονομάστηκε «Χ» και προς το παρόν περιορίζεται στην περιοχή εμφάνισης της, το Κονγκό, να εξακολουθεί να βρίσκεται υπό διερεύνηση προκειμένου να συνδεθεί με κάποιο ιό, γνωστό ή πρωτοεμφανιζόμενο.
Ο ιός Oropouche, που μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα κουνούπια και προκαλεί τη λοίμωξη «Orov», είχε θέσει σε συναγερμό το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) τον περασμένο Αύγουστο ενώ στην πρώτη γραμμή ανησυχίας βρίσκεται και ο επίσης μεταδιδόμενος μέσω των κουνουπιών, ιός Chikungunya.
Μαζί με αυτά και άλλα, πάντοτε στην πρώτη γραμμή παρακολούθησης βρίσκεται ο Covid-19, ο νοροϊός ο οποίος μόλις τις προηγούμενες ημέρες έθεσε σε συναγερμό τις αρμόδιες Αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο και βεβαίως, η γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και λοιποί ιοί που προκαλούν τις λεγόμενες εποχικές λοιμώξεις.
Η μικροβιακή αντοχή, επίσης προκαλείανησυχία ενώ ο ΠΟΥ προειδοποίησε πως αποτελεί την κορυφαία παγκόσμια απειλή για την υγεία. Η Κύπρος βρίσκεται σταθερά μακριά από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της μικροβιακής αντοχής γεγονός που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Ποιοι οι ιοί μας απασχόλησαν το 2024
Ο ιός Oropouche: Αν και είναι γνωστός εδώ και χρόνια στη Νότια Αμερική, στην Ευρώπη μόλις πρόσφατα άρχισε να εμφανίζεται. Μεταδίδεται στον άνθρωπο από μολυσμένα κουνούπια ωστόσο και παρά το γεγονός ότι δεν οδηγεί συχνά στον θάνατο, τα τελευταία δεδομένα έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στους επιστήμονες καθώς η λοίμωξη «OROV», που προκαλεί ο ιός, σε έγκυες γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή ή/και αναπτυξιακά προβλήματα, ή/και σε παραμορφώσεις του εμβρύου. Τον Αύγουστο του 2024, το ECDC εξέδωσε σχετική έκθεση/ ενημέρωση για τον ιό.
Η άγνωστη νόσος «Χ»: Η μυστηριώδης ασθένεια, που φαίνεται να προτιμά τα μικρά παιδιά και έχει προκαλέσει ήδη δεκάδες θανάτους στο Κονγκό σήμανε συναγερμό για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στις αρχές Δεκεμβρίου ενώ το ECDC, ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση και καταγράφει δεδομένα. Από το τέλος Οκτωβρίου μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου, στο Κονγκό καταγράφηκαν 406 περιστατικά της αδιάγνωστης μέχρι τώρα ασθένειας η οποία έχει οδηγήσει στο θάνατο 79 ανθρώπους, 64% των οποίων είναι παιδιά.
Η νόσος Mpox: Υπό τη στενή παρακολούθηση της επιστημονικής κοινότητας διεθνώς βρίσκεται η δραστηριότητα του ιού που προκαλεί τη νόσο Μποξ, γνωστή ως ευλογιά των πιθήκων, ενώ μερικές μόνο ημέρες πριν τα Χριστούγεννα στη Γερμανία σήμανε συναγερμός όταν εντοπίστηκε αλυσίδα μετάδοσης και οι Αρχές υποχρεώθηκαν να προχωρήσουν σε πρόωρο κλείσιμο σχολείου προκειμένου να αποτρέψουν τα χειρότερα. Ο ιός που προκαλεί τη νόσο Mpox, εντοπίστηκε για πρώτη φορά πριν δεκαετίες, όταν καταγράφηκαν τα πρώτα κρούσματα σε πιθήκους εργαστηρίου, ενώ ο πρώτος άνθρωπος ασθενής διαγνώστηκε το 1970 στη Δημοκρατία του Κονγκό. Η Mpox άρχισε να παρουσιάζει σημαντική αύξηση των κρουσμάτων το 2022 ενώ έχει κάνει την εμφάνιση της σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες τους τελευταίους μήνες, μεταξύ αυτών και η Κύπρος.
Ο κορωνοϊός, ο Covid-19 που προκάλεσε την τελευταία πανδημία, εξακολουθεί να υπάρχει, να μεταλλάσσεται. Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Οργανισμός Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA) επιβεβαίωσε ότι μια νέα παραλλαγή φαίνεται να είναι πιο μολυσματική από τα προηγούμενα στελέχη. Το ECDC περιλαμβάνει ανελλιπώς στις εβδομαδιαίες του αναφορές τον κορωνοϊό.
Ο νοροϊός: Έθεσε σε συναγερμό τα τελευταία εικοσιτετράωρα τις αρμόδιες Αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξαιτίας της μεγάλης εξάπλωσης του. Ο νοροϊός (norovirus) είναι το συχνότερο αίτιο εμφάνισης ιογενούς γαστρεντερίτιδας. Υπενθυμίζεται ότι και στην Κύπρο η γαστρεντερίτιδα ταλαιπώρησε κατά τη διάρκεια του 2024 πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών, όλων των ηλικιακών ομάδων.
