Με τη μεταρρύθμιση στον τομέα της Υγείας, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά από τον Ιούνιο του 2017 να μην έχει ακόμα ολοκληρωθεί, το 2025 πρέπει να θεωρείται έτος κάλυψης των κενών και διευθέτησης των εκκρεμοτήτων. Από πλευράς υπουργείου Υγείας φαίνεται ότι αρκετά από τα ανοικτά ζητήματα έχουν πάρει τον δρόμο τους, αν και οι εκκρεμότητες είναι ακόμα πολλές.
Σε ό,τι αφορά τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, το 2025 θα είναι καθοριστικό για την ένταξη δύο πολύ σημαντικών για τους ασθενείς υπηρεσιών στο ΓεΣΥ, ενώ η μεγαλύτερη πρόκληση ορθώνονται μπροστά από τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας ο οποίος καλείται να αποδείξει ότι έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει τα κρατικά νοσηλευτήρια στην οικονομική και διοικητική τους αυτονόμηση χωρίς να χρειάζονται τα δεκανίκια του κράτους για να προσφέρουν σωστές υπηρεσίες στους Κύπριους ασθενείς.
Καθοριστικός, το 2025, για τον τομέα της Υγείας θα είναι ο ρόλος της Βουλής, η οποία, καλώς εχόντων των πραγμάτων και εάν το υπουργείο Υγείας πετύχει τους στόχους του, θα κληθεί να μελετήσει και να ψηφίσει σειρά νομοθεσιών, άκρως απαραίτητων για την ολοκλήρωση της γενικότερης μεταρρύθμισης του συστήματος Υγείας του τόπου.
Νομοσχέδια και άλλα για το υπουργείο Υγείας
Τρία νομοσχέδια, (Συνήγορος Ασθενή, υπηρεσίες αποκατάστασης και λειτουργία κλινικών εργαστηρίων), έχουν κατατεθεί στην κοινοβουλευτική επιτροπή Υγείας, ενώ το νομοσχέδιο που προβλέπει για τη λειτουργία των ακτινοδιαγνωστικών κέντρων έχει σταλθεί στη Νομική Υπηρεσία για τον απαραίτητο νομοτεχνικό έλεγχο. Στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης βρίσκεται διπλό τροποποιητικό νομοσχέδιο, το οποίο αφορά τη λειτουργία των ιδιωτικών νοσοκομείων αλλά και των κρατικών. Η ταυτόχρονη, βεβαίως, τροποποίηση δύο υφιστάμενων νόμων, του «Περί Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων» και του νόμου που διέπει τη λειτουργία του ΟΚΥπΥ και η μη δημιουργία ενός νομοσχεδίου που θα καλύπτει τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά νοσοκομεία, μάλλον θα προκαλέσει στη συνέχεια έντονες αντιδράσεις από πλευράς αρκετών εκ των κοινωνικών εταίρων.
Στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο βρίσκεται, επίσης, το νομοσχέδιο που αφορά τη λειτουργία κέντρων παροχής υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας καθώς και το νομοσχέδιο για την ίδρυση και λειτουργία Πανεπιστημιακών Κλινικών.
Αρκετά από αυτά τα νομοσχέδια, με διαφορετικό περιεχόμενο, είχαν σταλθεί στη Βουλή και στο παρελθόν, ωστόσο, λόγω ενστάσεων και έντονων διαφωνιών επέστρεφαν στο υπουργείο Υγείας για περαιτέρω διαβούλευση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το νομοσχέδιο για τις Πανεπιστημιακές Κλινικές αφού, αν και ολοκληρώθηκε μετά από αρκετή διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκομένων, πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι και πάλι θα αποτελέσει αντικείμενο διαφωνιών και ενστάσεων.
Ιδιάζουσα περίπτωση, θεωρείται εκείνη που αφορά το νομοσχέδιο για τη λειτουργία των ασθενοφόρων στην Κύπρο. Το προσχέδιο νομοσχεδίου, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού για τα δικά της σχόλια με δεδομένο το γεγονός ότι ήδη έχουν γίνει δημόσιες τοποθετήσεις, εν είδει ενστάσεων, τόσο από πλευράς ιδιωτικών εταιρειών παροχής υπηρεσίες ασθενοφόρου, όσο και από τον ΟΚΥπΥ.
Με αυτά τα δεδομένα και εκτός απροόπτου, τα περισσότερα νομοσχέδια πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα κατατεθούν στη Βουλή τους επόμενους μήνες και η κοινοβουλευτική επιτροπή Υγείας πρέπει αναλάβει τη συζήτηση και προώθηση τους στην Ολομέλεια για ψήφιση. Ως εκ τούτου, σημαντικός για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στον τομέα της Υγείας θα είναι, το 2025, ο ρόλος των κομμάτων, αφού από τη στάση που θα τηρήσουν έναντι των νομοσχεδίων που θα τεθούν ενώπιον τους, θα εξαρτηθεί στην πραγματικότητα και το κατά πόσον το σύστημα υγείας του τόπου γενικά και το ΓεΣΥ ειδικότερα θα μπορέσουν να λειτουργήσουν και να προσφέρουν στους Κύπριους ασθενείς με τρόπο πιο αποτελεσματικό από ό,τι μέχρι σήμερα.
Πρόκληση για το υπουργείο Υγείας θα αποτελέσει το 2025 και η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τη λειτουργία του Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης. Το ΕΚΚΤ μετά από αρκετά χρόνια καθυστερήσεων έχει προωθηθεί σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό τον τελευταίο χρόνο και αναμένεται ότι εντός του 2025 θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα βήματα του τομέα της Υγείας γενικά. Κατά τον ίδιο τρόπο αναμένεται και η λειτουργία του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου.
Ο ΟΚΥπΥ τεράστιο στοίχημα για τον τομέα της Υγείας
Ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας αποτελεί από μόνος του ένα τεράστιο στοίχημα για τον τομέα της Υγείας γενικά. Ο Οργανισμός, ο οποίος διαρκώς βρίσκεται αντιμέτωπος, μεταξύ άλλων, με συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις επιβαρύνουν στο τέλος και τον προϋπολογισμό του, καλείται εντός του 2025 να προωθήσει όλες τις ενέργειες που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης το οποίο έχει συμφωνηθεί με τα δύο αρμόδια υπουργεία, Οικονομικών και Υγείας. Από την υλοποίηση του σχεδίου δράσης θα εξαρτηθεί άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό και η απόφαση που θα λάβει η κυβέρνηση τον ερχόμενο Μάιο για το κατά πόσον θα δοθεί ακόμα ένας χρόνος κρατική χορηγία στον Οργανισμό ή όχι.
Το ζήτημα, όπως πληροφορούμαστε, απασχολεί ήδη έντονα την κυβέρνηση με τα δύο αρμόδια υπουργεία να παρακολουθούν πολύ στενά τις κινήσεις του Οργανισμού. Οι περισσότερες από τις πρόνοιες του σχεδίου δράσης στοχεύουν στην οικονομική εξυγίανση του Οργανισμού αν και υπάρχουν και ενέργειες οι οποίες πρέπει να γίνουν προκειμένου τα κρατικά νοσηλευτήρια να καταφέρουν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις με τα ιδιωτικά νοσοκομεία του ΓεΣΥ. Για να γίνει αυτό βεβαίως, πρέπει τα κρατικά νοσηλευτήρια να καταστούν ελκυστικά και ικανά να προσελκύσουν τους Κύπριους ασθενείς.
Τεράστια πρόκληση για τον Οργανισμό αποτελούν πάντοτε και οι συνεχείς συγκρούσεις του με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Μεγάλη εκκρεμότητα εξακολουθεί να αποτελεί η μη επίτευξη συμφωνίας με τους γιατρούς για τα οικονομικά κίνητρα που λαμβάνουν, επιπρόσθετα του μισθού τους, για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στο πλαίσιο του ΓεΣΥ. Αν και τις τελευταίες εβδομάδες θεωρήθηκε ότι υπήρξε κάποια πρόοδος, τα πράγματα εξακολουθούν, επί της ουσίας, να είναι στάσιμα.
Δύο οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τον ΟΑΥ
Η μεταφορά του προγράμματος αποστολής ασθενών στο εξωτερικό για εξειδικευμένες χειρουργικές επεμβάσεις και εξετάσεις στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας είναι ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα για το Γενικό Σύστημα Υγείας το 2025, ενώ δεύτερη μεγάλη πρόκληση αποτελεί η χορήγηση εξειδικευμένων και καινοτόμων θεραπειών στους ασθενείς μέσω του Συστήματος και όχι μέσω των διαδικασιών του υπουργείου Υγείας όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΥ επιβάλλεται να προχωρήσει στη σύναψη συμβολαίων με ιατρικά κέντρα του εξωτερικού, κατά τα πρότυπα των συμβάσεων που το υπουργείο Υγείας τηρεί εδώ και χρόνια. Πρέπει, επίσης, να δημιουργήσει μηχανισμό άμεσης ανταπόκρισης για περιστατικά πολύ επείγοντα ώστε να μην καθυστερεί η μεταφορά των ασθενών στο εξωτερικό και τέλος επιβάλλεται η σύσταση των ιατροσυμβουλίων που θα εξετάζουν τα σχετικά αιτήματα και θα λαμβάνουν, με επιστημονικά κριτήρια, τις τελικές αποφάσεις.
Η προετοιμασία για την εφαρμογή του προγράμματος, η οποία αναμένεται εντός του πρώτου τριμήνου του 2025, βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες, σε πολύ αρχικά στάδια και για την ολοκλήρωση της χρειάζεται συνεργασία μεταξύ υπουργείου Υγείας και ΟΑΥ. Σε ότι αφορά τα εξειδικευμένα φάρμακα, η πρόκληση για τον ΟΑΥ είναι διπλή, ενώ οι διαδικασίες για τη μεταφορά του προγράμματος στο ΓεΣΥ έχουν ολοκληρωθεί και αναμένεται τώρα η εφαρμογή του στην πράξη.
