Τη στιγμή κατά την οποία δεκάδες χιλιάδες πολίτες ζουν σε πολυκατοικίες, η Πολιτεία όχι μόνο καθυστέρησε την προώθηση νομοσχεδίου το οποίο να ρυθμίζει τα των κοινόκτητων οικοδομών αλλά δεν εφαρμόζει ούτε και τη λειψή νομοθεσία που υπάρχει, κάτι το οποίο εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια των ιδιοκτητών/ ενοίκων.
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εσωτερικών, Άριστος Δαμιανού, ανέφερε ότι η εξέταση του νομοσχεδίου θα προχωρήσει με γοργού ρυθμούς και ήδη από χθες άρχισε να συζητείται στην παρουσία όλων των εμπλεκομένων κρατικών Υπηρεσιών και οργανώσεων.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι να ρυθμιστεί το θέμα των κοινόκτητων οικοδομών, ώστε να τερματιστεί η απόλυτη αναρχία που επικρατεί, κάτι το οποίο προκαλεί διαρκείς προστριβές μεταξύ ιδιοκτητών και αφήνει χιλιάδες κτήρια ασυντήρητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Μία από τις βασικότερες καινοτομίες του νομοσχεδίου έγκειται στο ότι με αυτό παρέχεται στις διαχειριστικές επιτροπές εξουσία να προβαίνουν σε δαπάνες, εύλογα αναγκαίες, για τη συντήρηση και εύρυθμη λειτουργία των κοινόχρηστων χώρων της κοινόκτητης οικοδομής, τις οποίες ο ιδιοκτήτης αμελεί να καταβάλει.
Η συγκεκριμένη εξουσία αναβαθμίζει τον ρόλο των διαχειριστικών επιτροπών και όσοι τις αγνοούσαν μέχρι σήμερα, αν συνεχίσουν την ίδια τακτική, είναι πολύ πιθανό να κληθούν να λογοδοτήσουν ενώπιον Δικαστηρίου. Το υπουργείο Εσωτερικών θεωρεί πως με το νομοσχέδιο διευρύνονται οι αρμοδιότητες και εξουσίες των διαχειριστικών επιτροπών (επιβάλλεται η λειτουργία τους σε όλες τις κοινόκτητες οικοδομές) οι οποίες θα ενεργούν στη βάση πρότυπων ή εσωτερικών κανονισμών.
Το νομοσχέδιο αποσκοπεί, παράλληλα, στην επίλυση σοβαρών θεμάτων, όπως για παράδειγμα η μη ύπαρξη διαχειριστικής επιτροπής, η μη καταβολή κοινοχρήστων, η ασφάλιση, η μερική ή ολική καταστροφή της οικοδομής κ.λπ., που αφορούν όλους τους ιδιοκτήτες μίας κοινόκτητης οικοδομής.
Το θέμα απασχόλησε κατά καιρούς και την κοινοβουλευτική επιτροπή Εσωτερικών, ενώπιον της οποίας αναπτύχθηκαν όλοι οι προβληματισμοί σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο δεδομένου ότι επηρεάζονται χιλιάδες άνθρωποι, οι ανέσεις, η ασφάλεια τους, ενώ υπάρχει και το «αγκάθι» της οικονομικής πτυχής, το οποίο δημιουργούσε και δημιουργεί προστριβές, αφού άλλοι ιδιοκτήτες επιθυμούν την εκτέλεση έργων συντήρησης ή και εξωραϊσμού των οικοδομών στις οποίες ζουν, ενώ άλλοι δεν επιθυμούν να ξοδέψουν οτιδήποτε, είτε επειδή δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια είτε επειδή αδιαφορούν ή ακόμη περιμένουν να καλύψουν οι υπόλοιποι και το δικό τους μερίδιο. Βεβαίως, στους πιο πάνω θα πρέπει να προστεθούν και οι χιλιάδες ενοικιαστές οι οποίοι θέλουν να ζουν σε κτήρια με σχετικές ανέσεις, αλλά δεν έχουν λόγο στη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Θέμα υπάρχει και με τη μη καταβολή κοινοχρήστων, αλλά επειδή η υφιστάμενη νομοθεσία παρουσιάζει κενά, είναι δύσκολο και χρονοβόρο να προωθηθούν λύσεις από τις κατά τόπους διαχειριστικές επιτροπές, στον βαθμό που αυτές λειτουργούν.
Η ανάγκη για τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας πηγάζει, σύμφωνα με το Τμήμα Κτηματολογίου, από τα ακόλουθα:
α) Τις αδυναμίες και ορισμένα κενά που διαπιστώθηκαν κατά την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, περιλαμβανομένης της ανάγκης καθορισμού των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των κύριων των μονάδων (δηλαδή των ιδιοκτητών) για τη ρύθμιση διαφόρων ζητημάτων, αλλά και των αδυναμιών στις υφιστάμενες πρακτικές διαχείρισης τέτοιων οικοδομών, καθώς και την ανάγκη για τη διασφάλιση αποτελεσματικότερης εφαρμογής της διαχείρισης λαμβάνοντας υπόψη ότι, ιδιοκτήτες μονάδων διαφεύγουν των υποχρεώσεων τους και πολλά ακίνητα δεν συντηρούνται επαρκώς, με αποτέλεσμα να ελλοχεύουν κίνδυνοι για την ασφάλεια τους και την ασφάλεια τρίτων.
β) την ανάγκη όπως οι αρμοδιότητες του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ενόψει και του τεράστιου όγκου πρόσθετης εργασίας, να περιοριστούν μόνο σε θέματα διακατοχής και εγγραφής των κοινόκτητων οικοδομών.
Σημειώνεται, πως το προτεινόμενο νομοσχέδιο («Ο περί Διαχείρισης Κοινόκτητων Οικοδομών και Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2022») εφαρμόζεται όχι μόνο για τις εγγεγραμμένες κοινόκτητες οικοδομές, αλλά επεκτείνεται σε όλες τις κοινόκτητες οικοδομές οι οποίες έχουν εξασφαλίσει άδεια οικοδομής και διαίρεσης, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι δεν έχουν εξασφαλίσει πιστοποιητικό έγκρισης ή/και δεν έχουν εγγραφεί στο κτηματικό μητρώο και κατ’ επέκταση δεν έχουν εκδοθεί ξεχωριστοί τίτλοι των μονάδων.
Τι ρυθμίζει η προωθούμενη νομοθεσία
Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο ορίζεται Υπηρεσία Εγγραφής Κοινόκτητων Οικοδομών και Εποπτείας Λειτουργίας Διαχειριστικών Επιτροπών με παράλληλο καθορισμό των αρμοδιοτήτων της.
Η Υπηρεσία Εγγραφής Κοινόκτητων Οικοδομών, μεταξύ άλλων, θα έχει την ευθύνη:
>> Εγγραφής των κοινόκτητων οικοδομών, καθώς και την υποχρεωτική εγγραφή των διαχειριστικών επιτροπών στην Υπηρεσία, η οποία διατηρεί μητρώο κοινόκτητων οικοδομών και διαχειριστικών επιτροπών.
>> Θέσπισης Πρότυπων Εσωτερικών Κανονισμών για τη ρύθμιση της διαχείρισης των κοινόκτητων οικοδομών, καθώς και τον καθορισμό των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των ιδιοκτητών, οι οποίοι θα τυγχάνουν εφαρμογής στην περίπτωση μη έκδοσης κανονισμών δυνάμει του προτεινόμενου νόμου για τη ρύθμιση των οποιωνδήποτε ζητημάτων.
>> Υποχρεωτικής ασφάλισης των κοινόκτητων οικοδομών και εποπτείας για την υποχρεωτική ασφάλιση των μονάδων και κοινόκτητων οικοδομών.
>> Εγγραφής των κοινόκτητων οικοδομών και της οικείας διαχειριστικής επιτροπής σε μητρώο που θα τηρείται από την Υπηρεσία και ρύθμιση της διαχείρισής τους.
>> Καθορισμού των δικαιωμάτων καθώς και των υποχρεώσεων των κυρίων των μονάδων για τη ρύθμιση διάφορων ζητημάτων.
