Οι παγκόσμιες ανακλήσεις ασφαλείας των αερόσακων Takata που επηρεάζουν πάρα πολλά μοντέλα αυτοκινήτων, δεκάδων κατασκευαστών απασχολούν και τις κυπριακές Αρχές που προσπαθούν να βρουν λύσεις ώστε να εκλείψει ο κίνδυνος να χαθούν άλλες ζωές.
Στους κυπριακούς δρόμους κυκλοφορούν χιλιάδες οχήματα με ελαττωματικούς αερόσακους, κάτι που αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια.
Παρατηρούνται, ωστόσο, σημαντικά κενά σε ότι αφορά τη διαδικασία της ανάκλησης που πραγματοποιείται για λόγους ασφαλείας από τη στιγμή που υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού ή ακόμα και θανάτου.
Για το θέμα, που απασχολεί το τελευταίο διάστημα την κοινοβουλευτική επιτροπή Εμπορίου, κλήθηκε να δώσει απαντήσεις ο υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Αλέξης Βαφεάδης, ο οποίος ανέφερε ότι «η ευθύνη για τις ανακλήσεις βαραίνει τους διανομείς και τους εισαγωγείς αυτοκινήτων και το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) έχει την ευθύνη εποπτείας τους».
Παραδέχθηκε ότι το πρόβλημα σε σχέση με την ενημέρωση εντοπίζεται στα αυτοκίνητα που εισάγονται από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ τα λεγόμενα «γκρίζα αυτοκίνητα», όπως τα αποκάλεσε, για τα οποία η «αλυσίδα ενημέρωσης έχει σπάσει» –όπως είπε– και τα οποία αποτελούν το 60% των εγγραφών αυτοκινήτων στην Κύπρο.
«Για το 60% των εγγραφών η αλυσίδα ενημέρωσης έχει σπάσει» είπε, προσθέτοντας ότι η κατασκευάστρια εταιρεία δεν γνωρίζει ότι το αυτοκίνητο εισήχθη στην Κύπρο.
«Για αυτά τα αυτοκίνητα είναι πολύ πιο μεγάλο το πρόβλημα και πρέπει να είναι διαφορετική η προσέγγιση», συμπλήρωσε.
Στην τοποθέτησή του, ο Υπουργός ανέφερε ότι το θέμα των ανακλήσεων απασχολεί την Πολιτεία τουλάχιστον από το 2010, όταν υιοθετήθηκαν οι Κανονισμοί Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή σημείωσε ότι το 2011 συμφωνήθηκε διαδικασία λήψης στοιχείων επικοινωνίας για σκοπούς επικοινωνίας των διανομέων με τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων.
Όπως, είπε, το 2017 και πάλι μετά από συνεννόηση με τους διανομείς οχημάτων, υιοθετήθηκε πιο λεπτομερής διαδικασία.
Το 2022 και μετά από παράπονα διανομέων ότι ιδιοκτήτες οχημάτων παρέλειπαν να προσκομίζουν τα οχήματά τους για ανάκληση, αποφασίστηκε να τίθεται εμπόδιο στα Ιδιωτικά Κέντρα Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων (ΙΚΤΕΟ) από τους διανομείς σε όσους οδηγούς δεν ανταποκρίνονται στην ανάκληση και την ίδια ώρα να αποστέλλεται ενημερωτικό τηλεφωνικό μήνυμα (SMS) από το ΤΟΜ στον ιδιοκτήτη του οχήματος.
Όπως εξήγησε ο Αλέξης Βαφεάδης, το ΤΟΜ έχει εντοπίσει τρία προβλήματα στη διαδικασία διεκπεραίωσης των ανακλήσεων:
α) Χρειάζεται σχετικά μεγάλος χρόνος για να φτάσει η ενημέρωση στους πολίτες και για να ολοκληρωθούν οι ανακλήσεις στο σύνολό τους.
β) Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται καθυστέρηση στην ενημέρωση των πολιτών από τους διανομείς και τους εισαγωγείς. Στις περιπτώσεις εισαγόμενων οχημάτων από τρίτες χώρες, η ενημέρωση είναι πολύ περιορισμένη.
γ) Παρατηρείται έλλειψη ανταλλακτικών για διενέργεια των ανακλήσεων.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό, το ΤΟΜ έχει προβεί ή προτίθεται να προβεί στη λήψη επιπρόσθετων μέτρων:
● Ζήτησε από όλους τους διανομείς κατασκευαστών να κοινοποιήσουν τους ηλεκτρονικούς συνδέσμους διαδικτύου (links), μέσω των οποίων οι πολίτες μπορούν εύκολα να εντοπίσουν κατά πόσον εκκρεμεί ανάκληση για το όχημά τους. Οι σύνδεσμοι θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΤΟΜ.
● Έχουν κοινοποιηθεί σε όλους τους διανομείς των κατασκευαστών κατάλογοι με όλα τα οχήματα του ιδίου κατασκευαστή και κλήθηκαν να ενημερώσουν τους ιδιοκτήτες κατά πόσον εκκρεμεί οποιαδήποτε ανάκληση.
● Όταν διανομέας κατασκευαστή ενημερώσει το ΤΟΜ για την έναρξη ανάκλησης και ζητήσει στοιχεία ιδιοκτητών των επηρεαζόμενων οχημάτων για να επικοινωνήσει μαζί τους, το ΤΟΜ θα αποστέλλει ενημερωτικό SMS στους ιδιοκτήτες των οχημάτων αυτών.
● Θα εκδώσει τεχνική οδηγία προς τα ΙΚΤΕΟ ώστε κατά τον τεχνικό έλεγχο να ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης για τη διαδικασία επικαιροποίησης των προσωπικών του στοιχείων. Αυτό θα βοηθήσει στην άμεση ενημέρωσή τους μόλις γίνει η ανάκληση από τους διανομείς.
● Θα καθορίσει τη διάρκεια, κατά την οποία ο διανομέας οφείλει να ολοκληρώσει μια ανάκληση, ώστε ο έλεγχος να είναι πιο αποτελεσματικός.
● Θα προχωρήσει σε περαιτέρω δημοσιοποίηση του θέματος, για να αντιληφθούν καλύτερα οι πολίτες τη σημαντικότητα των ανακλήσεων.
Βαφεάδης: Ιδιοκτήτες οχημάτων από τρίτες χώρες έχουν υποχρέωση να ενημερώνονται για ανακλήσεις
Για να αποκατασταθεί η αλυσίδα ενημέρωσης και στα οχήματα εισαγωγής από τρίτες χώρες, όπως λειτουργεί και για οχήματα προερχόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να γίνουν τα πιο κάτω σύμφωνα με τον υπουργό Μεταφορών:
1) Να δίνεται η πληροφορία και οι λεπτομέρειες για τις ανακλήσεις από τους κατασκευαστές σε τρίτες χώρες. 2) Να αναλάβουν οι διανομείς των κατασκευαστών ή άλλα εξουσιοδοτημένα συνεργεία να ενημερώνουν και να διεκπεραιώνουν τις ανακλήσεις και για οχήματα εισαγόμενα από τρίτες χώρες (καινούργια και μεταχειρισμένα).
Εάν δεν ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις αυτές –συμπλήρωσε– και στην ουσία δεν είναι δυνατή η συνεχής ενημέρωση των πολιτών για τις ανακλήσεις εισαγόμενων οχημάτων από τρίτες χώρες, σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες των οχημάτων αυτών θα πρέπει να διενεργούν οι ίδιοι επαναλαμβανόμενους ελέγχους μέσω διαδικτύου για ανακλήσεις των οχημάτων τους.
Παρά το γεγονός ότι αυτό αποτελεί υποχρέωσή τους, εκτιμάται από τον Υπουργό ότι στην πράξη δεν θα εφαρμόζεται και οι οδηγοί θα διατρέχουν ενδεχόμενο κίνδυνο. Σε τέτοια περίπτωση, οι επιλογές είναι δύο και το ΤΟΜ πρέπει να μελετήσει τα εξής:
Α) Εισαγωγή οχημάτων με όρους που να περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της αλυσίδας ενημέρωσης για τις ανακλήσεις, την οποία αποκατάσταση υλοποιούν ως προβλέπεται στη νομοθεσία οι εισαγωγείς αυτοκινήτων από τρίτες χώρες ή άλλοι ιδιωτικοί φορείς.
Β) Ενημέρωση των ιδιοκτητών για τους κινδύνους που διατρέχουν, εάν οι ίδιοι δεν ενημερώνονται τακτικά για ενδεχόμενες ανακλήσεις.
Χατζηγιάννης: Απούσα η κυβέρνηση, ζητά παραίτηση Υπουργού
Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εμπορίου, Κυριάκος Χατζηγιάννης, δήλωσε: «Απούσα η κυβέρνηση για έναν δημόσιο κίνδυνο. Ποια η διαφορά του δημόσιου κίνδυνου και της έκρηξης στο Μαρί; Και τότε θα έπρεπε να παραιτηθεί Υπουργός, ή στη συνέχεια με άλλες περιπτώσεις όπου είχαμε δολοφονίες και εκεί υπήρξαν παραιτήσεις Υπουργών», είπε, προσθέτοντας ότι «το πιο ανησυχητικό είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος του προβλήματος». Ερωτηθείς αν ζητεί την παραίτηση του υπουργού Μεταφορών, ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι είναι θέμα συναίσθησης ευθύνης και συμπλήρωσε: «Ένας ο οποίος διαχειρίζεται ένα πρόβλημα και είναι στον πάγκο του παρατηρητή ή της κερκίδας των σιωπηλών φιλάθλων, να αναβάλει ο ίδιος να αναλάβει τις ευθύνες του για ένα πρόβλημα το οποίο έχει διαγνωστεί, δολοφονήσαμε ως σύστημα ανθρώπους και τούτη την ώρα δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο».
Ο βουλευτής ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, κάκισε το γεγονός ότι μέχρι τώρα μόνο το 50% των εταιρειών εισαγωγών απέστειλε στοιχεία που ζήτησε με επιστολές το ΤΟΜ. «Και τώρα προσπαθούν να κάνουν εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού μετά που χάσαμε ένα δεύτερο άνθρωπο, μια νέα κοπέλα, η οποία πιθανώς να σκοτώθηκε από ελαττωματικό αερόσακο Takata», κατέληξε.
Ο βουλευτής των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης είπε πως το πρόβλημα υπερβαίνει τα 12.000 ευρωπαϊκών προδιαγραφών αυτοκίνητα που εντοπίστηκαν μέσω του συστήματος Rapex, καθώς υπάρχουν και άλλα 18.000 αυτοκίνητα που εισήχθηκαν μεταχειρισμένα.
