• Στο μικροσκόπιο και το κάπνισμα αλλά και η χρήση κάνναβης
  • Από 11 ετών γνώρισαν αλκοόλ αλλά και μεθύσι
  • Ενδιαφέροντα στοιχεία έρευνας του ΠΟΥ και για το νησί μας

Όχι μόνο έχουν πιει αλλά έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Ο λόγος για το σχεδόν 29% των 15χρονων παιδιών στην Κύπρο, το 11,5% των 13χρονων και το 4,7% των 11χρονων. Την ίδια ώρα, ποσοστό περίπου στο 2% και το οποίο αφορά αγόρια κατανάλωσε αλκοόλ το οποίο οδήγησε σε μέθη περισσότερες από δέκα φορές σε διάστημα 30 ημερών.

Τα πιο πάνω στοιχεία προκύπτουν από την εθνική έκθεση που αφορά στα δεδομένα της χώρας μας, αποτέλεσμα της διεθνούς έρευνας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) με αντικείμενο τις συμπεριφορές παιδιών σε διάφορους τομείς, όπως η ψυχική υγεία, η σεξουαλική υγεία κ.ά., στοιχεία που, επίσης, παρουσίασε ο «Φ» σε πρόσφατα ρεπορτάζ του.

Αναφορικά με το κομμάτι «αλκοόλ και κάπνισμα» και τα όσα αφορούν παιδιά της Κύπρου, όπως έχουν καταγραφεί τα στοιχεία από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, στα γενικότερα ευρήματα προκύπτουν τα ακόλουθα:

>> Περισσότερο τα αγόρια (48,1%) σε σχέση με τα κορίτσια (44,4%) καθώς και τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας έχουν δοκιμάσει αλκοόλ.

>> Ποσοστό 15% των παιδιών δηλώνει πως έχει καταναλώσει αλκοόλ σε σημείο μέθης.

>> Η πλειονότητα των παιδιών δεν έχει καπνίσει συμβατικό τσιγάρο ή ηλεκτρονικό τσιγάρο ποτέ. Το ποσοστό αυτής της κατηγορίας για τα αγόρια ανέρχεται στο 91,8% και για τα κορίτσια στο 80,4%.

>> Μικρός αριθμός παιδιών (κάτω του 5%) δηλώνει ότι είναι συχνοί καπνιστές και καπνίστριες.

>> Τα παιδιά ηλικίας 15 ετών καθώς και τα αγόρια δηλώνουν περισσότερο ότι είναι συχνοί καπνιστές.

>> Ενδέχεται να επικρατεί ανάμεσα στα παιδιά εσφαλμένη άποψη ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί ασφαλέστερη επιλογή από το συμβατικό κάπνισμα καθώς η χρήση του πρώτου είναι αρκετά μεγαλύτερη από το δεύτερο.

>> Παρατηρείται μια τάση μεταξύ των εφήβων για δοκιμή εναλλακτικών μορφών καπνίσματος, όπως για παράδειγμα το κάπνισμα ναργιλέ.

>> Μικρός αριθμός παιδιών και πάλι περισσότερο τα αγόρια, δηλώνουν ότι καπνίζουν συχνά ναργιλέ.

>> Μικρός αριθμός εφήβων (ποσοστό περίπου 7%), ηλικίας 15 χρόνων έχουν δοκιμάσει κάνναβη. Περίπου 5% από αυτούς (ποσοστό που αφορά αποκλειστικά τα αγόρια) δήλωσαν πως κάνουν τακτικά χρήση κάνναβης.

Συμπεριφορά και συνήθειες των παιδιών

Επομένως, με βάση τα πιο πάνω προκύπτουν τρεις βασικές ενότητες οι οποίες εξετάζονται στην έρευνα. Πρόκειται για το αλκοόλ, το κάπνισμα και τη χρήση κάνναβης. Η κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες έχει τα δικά της στοιχεία όσον αφορά στη συμπεριφορά και τις συνήθειες των παιδιών της Κύπρου. Αναλυτικά:

ΑΛΚΟΟΛ: Σε σχέση με την κατανάλωση αλκοόλ, πέραν από το βασικό στοιχείο που αφορά στη μέθη όπως αυτό έχει παρουσιαστεί στην πρόταξη του ρεπορτάζ, φαίνεται πως σχεδόν τα μισά παιδιά στην Κύπρο (46,4%) δηλώνουν ότι σε όλη τους τη ζωή έχουν πιει κάποιο αλκοολούχο ποτό τουλάχιστον 1-2 μέρες. Σύμφωνα με την έκθεση, αυτό το στοιχείο ίσως να καταδεικνύει το βαθμό περιέργειας ή/και επιθυμίας των παιδιών για να δοκιμάσουν αλκοόλ.

Τα παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών δήλωσαν συχνότερη κατανάλωση αλκοόλ καθώς περισσότερα από 7 στα 10 παιδιά (ποσοστό που αγγίζει το 73%) κατανάλωσαν αλκοόλ τουλάχιστον 1-2 μέρες σε όλη τους τη ζωή. Παρομοίως, κατά το διάστημα των τελευταίων 30 ημερών που ρωτήθηκαν για τους σκοπούς της έρευνας, προέκυψε πως σχεδόν οι μισοί/ες 15χρονοι/νες (46,7%) κατανάλωσαν αλκοόλ.

Επίσης, όπως σημειώθηκε πιο πάνω, 28,9% των 15χρονων παιδιών στην Κύπρο, το 11,5% των 13χρονων και το 4,7% των 11χρονων δήλωσε πως έχει μεθύσει τουλάχιστον μια φορά.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΣΙΓΑΡΟ: Όσον αφορά στο κάπνισμα, μπορεί τα δεδομένα να είναι κάπως πιο θετικά κι ενθαρρυντικά σε σχέση με την κατανάλωση αλκοόλ, ωστόσο, υπάρχουν κι εδώ σημεία που χτυπάνε καμπανάκι γύρω από συνήθειες αλλά και αντιλήψεις παιδιών κι εφήβων.

Συγκεκριμένα, υψηλό ποσοστό παιδιών στην Κύπρο δηλώνει πως δεν έχει καπνίσει τσιγάρο ποτέ. Τα ποσοστά αυτά αναλόγως ηλικίας είναι: 97,5% για 11χρονους, 94,5% για 13χρονους και 82,8% για 15χρονους.

Όμως στην πιο πάνω εικόνα προστίθεται και το ποσοστό των παιδιών που δήλωσαν όχι μόνο πως κάπνισαν μια φορά αλλά πως είναι συχνοί καπνιστές. Όπως προκύπτει, πέραν του 1% των 13χρονων και πέραν του 5% των 15χρονων παιδιών δηλώνουν πως είναι συχνοί καπνιστές. Σημαντική είναι και η διαπίστωση ότι στην Κύπρο όσο η ηλικία των παιδιών αυξάνεται, τόσο αυξάνεται και ο αριθμός των παιδιών που έχουν καπνίσει τσιγάρο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που αφορούν στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, καθώς φαίνεται πως ανάμεσα στα παιδιά επικρατεί η αντίληψη ότι αυτό είναι πιο ασφαλές. Τα στοιχεία καταδεικνύουν πως η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου αυξάνεται δραματικά μεταξύ των εφήβων. Αρκεί μόνο να σημειωθεί πως σε σύγκριση με το ποσοστό των μαθητών και μαθητριών που δηλώνουν συχνοί καπνιστές συμβατικού τσιγάρου, το ποσοστό χρήσης ηλεκτρονικού είναι υψηλότερο. Συγκεκριμένα, 2,8% των 13χρονων και 7,7% των 15χρονων δηλώνουν συχνοί χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου, ενώ περίπου ένα στα έξι παιδιά ηλικίας 15 ετών και περίπου 5% των παιδιών ηλικίας 13 ετών έχουν χρησιμοποιήσει σε όλη τους τη ζωή ηλεκτρονικό τσιγάρο περισσότερες από «20 με 29 μέρες» ή «30 μέρες και περισσότερο».

ΝΑΡΓΙΛΕΣ ΓΙΑ… ΝΕΟΛΑΙΑ: Το κάπνισμα ναργιλέ άρχισε τα τελευταία χρόνια να διαδίδεται σε όλο και περισσότερες χώρες της Ευρώπης και όπως δείχνουν τα στοιχεία, είναι πιο σύνηθες ανάμεσα σε έφηβους και νεολαία παρά σε ενήλικες. Αναφορικά με τα όσα έχει καταγράψει η έρευνα, φαίνεται πως υψηλό ποσοστό παιδιών στην Κύπρο δεν έχει καπνίσει ναργιλέ (το 96,1% των 11χρονων, το 87,7% των 13χρονων και το 66,2% των 15χρονων). Ωστόσο, υπάρχει και η εξαίρεση: Ένα στα τρία παιδιά 15 χρόνων (33,9%), το 12,4% των 13χρονων και το 4% των 11χρονων έχουν χρησιμοποιήσει συσκευή τύπου ναργιλέ τουλάχιστον 1-2 μέρες σε όλη τους τη ζωή. Ταυτόχρονα όμως, το 1,5% των παιδιών ηλικίας 13 ετών καθώς και το 4,5% των 15χρονων παιδιών δηλώνουν συχνοί χρήστες ναργιλέ. Όσο για το φύλο, και σε αυτή την περίπτωση, το υψηλότερο ποσοστό αφορά αγόρια.

ΧΡΗΣΗ ΚΑΝΝΑΒΗΣ: Σε αυτή την ενότητα της έρευνας προκύπτει ότι το 7,1% των εφήβων ηλικίας 15 χρόνων έχει δηλώσει πως κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν κάνει χρήση κάνναβης. Ποσοστό 2,7% δηλώνει πως έχει κάνει συχνή χρήση κάνναβης, ενώ καθημερινή χρήση δήλωσαν πως κάνουν αποκλειστικά αγόρια σε ποσοστό που αγγίζει το 5%.

Η ενότητα που αφορά στην κάνναβη φαίνεται να προβληματίζει ιδιαίτερα, όχι μόνο τους αρμόδιους φορείς στην Κύπρο αλλά και τον ΠΟΥ σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς, όπως σημειώνεται, πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία κατέδειξαν ότι η κάνναβη μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβής, ειδικά για παιδιά σχολικής ηλικίας, τα οποία κάνουν συχνή χρήση.