Μετά από αρκετές συζητήσεις και ανταλλαγή επιχειρημάτων εάν κάτι τέτοιο θα έχει ή όχι αποτελέσματα, η απαγόρευση της ενεργοποίησης και χρήσης των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής μέρας, ισχύει πλέον και στην Κύπρο.
Η Ολομέλεια της Βουλής υπερψήφισε τους σχετικούς Κανονισμούς του υπουργείου Παιδείας, στη συνεδρία της στις 17 Οκτωβρίου κι επί της ουσίας αυτό που τώρα διαφοροποιείται είναι η χρήση των κινητών τηλεφώνων και άλλων έξυπνων ηλεκτρονικών συσκευών από τους μαθητές και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων. Κι αυτό, διότι, τα ενεργοποιημένα τηλέφωνα και η χρήση τους κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, εντός τάξεων, έτσι κι αλλιώς απαγορευόταν, με τους μαθητές να είχαν το ελεύθερο να τα χρησιμοποιούν την ώρα των διαλειμμάτων τους.
Λόγω του ότι ένα τέτοιο θέμα, όπως είναι αναμενόμενο, προκαλεί έντονες συζητήσεις καθώς πάντα υπάρχουν οι δύο πλευρές, η κάθε μία με τα επιχειρήματά της, αξίζει να σημειωθεί ότι η Κύπρος δεν ανακάλυψε τη μαγική συνταγή, ούτε άνοιξε τον χορό των αλλαγών αυτών. Αντιθέτως, προηγούνται αρκετές άλλες χώρες, οι οποίες για τους δικούς τους λόγους, έχουν ήδη αποφασίσει απαγόρευση κινητών ή περιορισμένη χρήση από τους μαθητές τους, όσο αυτοί βρίσκονται εντός σχολικών μονάδων.
Ο «Φ» συγκέντρωσε στοιχεία για άλλες χώρες και καταγράφει την εικόνα που ισχύει, τουλάχιστον επί της παρούσης, σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα. Σημειώνεται ότι αρκετά από τα στοιχεία αυτά, αποτέλεσαν και οδικό χάρτη για το υπουργείο Παιδείας της Κύπρου, σχετικά με την πρόταση του.
Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχουν ενιαίοι κανόνες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πώς χειρίζονται οι χώρες το ζήτημα των κινητών στα σχολεία, κάτι το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε κάθε χώρα να δράσει αναλόγως των δικών των σκέψεων και δεδομένων. Στόχος όλων η βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και η πρόληψη όσον αφορά στον εθισμό παιδιών.
Πάντως, στη Φινλανδία την οποία έχουμε ως πρότυπο εκπαιδευτικού συστήματος και πολύ συχνά επικαλούμαστε πρακτικές της, η έναρξη της φετινής σχολικής χρονιάς έφερε και την απαγόρευση της χρήσης κινητών τηλεφώνων στα σχολεία.
Ευρωπαϊκές χώρες που εξετάζουν το ενδεχόμενο ή έχουν ήδη θεσπίσει απαγορεύσεις των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία ή περιορισμούς στη χρήση τους κατά τις σχολικές ώρες, είναι μεταξύ άλλων, το Βέλγιο, η Γαλλία, οι Κάτω Χώρες, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα. Άλλες χώρες, όπως η Σλοβενία, η Κροατία και η υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ Βοσνία-Ερζεγοβίνη, διερευνούν επιλογές για την αντιμετώπιση των ανησυχιών, αλλά δεν έχουν ακόμη εισαγάγει εθνικές απαγορεύσεις. Με βάση αυτά τα δεδομένα, τα σχολεία χειρίζονται το θέμα με το δικό τους τρόπο.
Τι ισχύει αυτή την περίοδο σε αλλά κράτη
Με στόχο τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και την πρόληψη όσον αφορά στον εθισμό παιδιών στις ηλεκτρονικές συσκεύες διάφορα κράτη έχουν προβεί σε λήψη μέτρων. Αναλυτικά:
>> Ολλανδία: Πλήρης εθνική απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων από την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου. Τα κινητά τηλέφωνα στις αίθουσες διδασκαλίας των Γυμνασίων απαγορεύονται από την αρχή του έτους, ένα μέτρο που επεκτάθηκε τώρα και στα Δημοτικά Σχολεία από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Τα τηλέφωνα μπορούν ακόμη να χρησιμοποιούνται στην τάξη, εάν είναι απαραίτητα για το περιεχόμενο του μαθήματος, για παράδειγμα κατά τη μάθηση δεξιοτήτων στα μέσα ενημέρωσης, ή εάν οι μαθητές εξαρτώνται από αυτά για ιατρικούς λόγους.
>> Γαλλία: Σε 180 μεσαία σχολεία στα οποία φοιτούν μαθητές ηλικίας μεταξύ 11 και 15 ετών, δοκιμάζεται ένα σύστημα απαγόρευσης της χρήσης κινητών τηλεφώνων καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας. Η δοκιμή της λεγόμενης «ψηφιακής παύσης», η οποία περιλαμβάνει περισσότερους από 50.000 μαθητές, εφαρμόζεται ενόψει ενός πιθανού σχεδίου για την επιβολή της σε εθνικό επίπεδο από το 2025. Αυτή τη στιγμή, οι μαθητές στα γαλλικά Γυμνάσια πρέπει να απενεργοποιούν τα τηλέφωνά τους και τα παραδίδουν κατά την άφιξή τους στο σχολείο.
>> Βέλγιο: Τα κινητά τηλέφωνα θα απαγορευτούν στις τάξεις εκατοντάδων γαλλόφωνων σχολείων στις Βρυξέλλες και τη Βαλλονία από τη φετινή σχολική χρονιά. Τα σχέδια ανακοινώθηκαν από τη νέα κυβέρνηση της γαλλόφωνης περιοχής το καλοκαίρι. Στην ολλανδόφωνη περιοχή της Φλάνδρας, ωστόσο, δεν υπάρχει γενική απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, αλλά ορισμένα έχουν αποφασίσει να θεσπίσουν δικές τους απαγορεύσεις.
>> Ελλάδα: Οι μαθητές υποχρεούνται να κρατούν τα κινητά τους τηλέφωνα στη σχολική τους τσάντα ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, διευκρίνισε ότι η σαφώς ορατή κατοχή και χρήση κινητών τηλεφώνων απαγορεύεται ακόμη και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων και η παράβαση οδηγεί σε αποβολή μίας ημέρας. Επίσης, εξετάζεται το ενδεχόμενο να παραδίδονται τα κινητά το πρωί στο σχολείο και να παραλαμβάνονται από τους μαθητές την ώρα που σχολάνε.
>> Ιταλία: Τα κινητά τηλέφωνα απαγορεύονται στις σχολικές αίθουσες από τη φετινή σχολική χρονιά, βάσει κυβερνητικού διατάγματος. Οι αναφορές για το θέμα κάνουν λόγο ακόμη και για απαγόρευση των τηλεφώνων για διδακτικούς σκοπούς. Αυτοί θα εξυπηρετούνται μόνο με τη χρήση τάμπλετ και υπολογιστών κατόπιν συγκατάθεσης εκπαιδευτικών.
>> Ισπανία: Σε αρκετές περιοχές έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ απαγορεύσεις και περιορισμοί για τα κινητά τηλέφωνα στα σχολεία, όπως στις κοινότητες της Μαδρίτης, της Γαλικίας, της Καστίλλης-Λα Μάντσα, της Ανδαλουσίας και της Εστρεμαδούρας. Στην Αραγονία, την Κοινότητα της Βαλένθια, τις Βαλεαρίδες Νήσους και τη Ναβάρα, καθώς και στην Ανδαλουσία, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να κατάσχουν και να απενεργοποιούν τα τηλέφωνα των μαθητών μέχρι το τέλος της σχολικής ημέρας.
>> Σουηδία: Με αφορμή την αλόγιστη χρήση κινητών τηλεφώνων και οθονών ήδη από τη νηπιακή ηλικία, οι Αρχές της χώρας συστήνουν στους γονείς να μειώσουν δραστικά τη χρήση τους:
– Τα νήπια δε θα πρέπει να παρακολουθούν οθόνες καθόλου.
– Τα παιδιά κάτω της ηλικίας των δύο ετών θα πρέπει να μην εκτίθενται καθόλου σε ψηφιακά μέσα και στην τηλεόραση.
– Τα παιδιά ηλικίας από δύο έως πέντε ετών θα πρέπει να περιορίζονται σε μέγιστη ημερήσια παρακολούθηση μιας ώρας, σύμφωνα με τις νέες συστάσεις, ενώ εκείνα από έξι έως 12 δεν θα πρέπει να περνούν πάνω από μία ή δύο ώρες ημερησίως μπροστά από οθόνη.
– Οι έφηβοι από 13 ως 18 ετών θα πρέπει να περιορίζονται σε δύο με τρεις ώρες παρακολούθησης οθόνης ημερησίως.
>> Σλοβενία: Στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση εναπόκειται σε κάθε σχολείο ξεχωριστά να περιορίσει τη χρήση κινητών συσκευών. Οι εσωτερικοί κανόνες διαφέρουν από σχολείο σε σχολείο, αλλά λίγα έχουν απαγορεύσει εντελώς τη χρήση κινητών συσκευών.
>> Κροατία: Δεν υπάρχουν ενιαίοι κανόνες και το υπουργείο Παιδείας δεν έχει λάβει ακόμη καμία απόφαση για το θέμα. Ωστόσο, ορισμένα σχολεία έχουν ήδη λάβει απόφαση να απαγορεύσουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων από τους μαθητές καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στο σχολείο, συμπεριλαμβανομένων των διαλειμμάτων.
>> Βοσνία – Ερζεγοβίνη: Για να ενθαρρυνθεί η μεγαλύτερη κοινωνικοποίηση μεταξύ των μαθητών και να αποτραπεί η νεανική παραβατικότητα, αρκετά σχολεία απαγόρευσαν την προσκόμιση κινητών τηλεφώνων στην τάξη.
