Οι πρώτες δοκιμές εμβολίου mRNA για καρκίνο είναι γεγονός. Η ιατρική κοινότητα αλλά και οι ασθενείς κρατούν την ανάσα τους, αφού αν όλα πάνε καλά ένα πανίσχυρο όπλο θα προστεθεί στα υπάρχοντα για την καταπολέμηση της ασθένειας.

Μιλώντας στον Φιλελεύθερο ο Πάνος Παπαγεώργης, καθηγητής Βιολογίας και Κοσμήτορας στη σχολή Θετικών Επιστημών στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, εξήγησε πως η συγκεκριμένη τεχνολογία δεν είναι καινούρια, όπως αρκετοί πιστεύουν, αφού εδώ και χρόνια ξεκίνησαν οι σχετικές προσπάθειες. Η πανδημία του κορωνοϊού επιτάχυνε τις εξελίξεις και χάρη στις γενναιόδωρες επιχορηγήσεις που δόθηκαν τότε, φτάσαμε στο σημείο σήμερα να βρισκόμαστε στο στάδιο των κλινικών δοκιμών.

Όπως εξήγησε σε αντίθεση με τα παραδοσιακά εμβόλια, όπως και αυτά που δημιουργήθηκαν για τον κορωνοϊό, τα εμβόλια mRNA για τον καρκίνο δεν είναι προληπτικά αλλά αντίθετα δρουν θεραπευτικά.

Πώς δρουν όμως αυτά τα εμβόλια; «Όταν εισαχθεί το λιπόσωμα με το μόρια mRNA σε ένα ανθρώπινο οργανισμό, τότε αυτό θα διαβαστεί από τα ένζυμα που υπάρχουν μέσα στα κύτταρά μας και θα παραχθούν οι κωδικοποιημένες πρωτεΐνες για τις οποίες υπάρχουν πληροφορίες. Αυτές οι πρωτεΐνες θα αναγνωριστούν από κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ως ξένα στοιχεία. Στη συνέχεια θα ενεργοποιηθούν και θα επιτίθενται εναντίον των κυττάρων που φέρουν τις μεταλλαγμένες πρωτεΐνες, αντιμετωπίζοντας έτσι τον καρκίνο», ανάφερε.

Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος στον καρκίνο, αφήνοντας άθικτα τα υγιή κύτταρα, αντίθετα από τη χημειοθεραπεία.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δοκιμές για δεκάδες εμβόλια σε πάνω από 90 μελέτες, ενώ καθημερινά προστίθενται καινούρια. Υπολογίζεται πως τα επόμενα ένα με τρία χρόνια κάποια από αυτά θα πάρουν τις απαραίτητες εγκρίσεις και στη συνέχεια θα χρησιμοποιούνται από εκατοντάδες ασθενείς. Αυτά τα εμβόλια αναμένεται να χρησιμοποιούνται όχι μόνο ως θεραπεία από μόνα τους, αλλά και ως ενισχυτικά της δράσης άλλων ανοσοθεραπειών.

Παράλληλα, ο δρ Παπαγεώργης έσπευσε να καθησυχάσει και για τις ανησυχίες που δυστυχώς λανθασμένα πολλές φορές καταγράφονται. Στη διάρκεια της πανδημίας ακούστηκε ότι τα εμβόλια mRNA αφήνουν κατάλοιπα μέσα στο σώμα μας ότι αλλοιώνουν το DNA ή προκαλούν κάποια άλλη βλάβη. Ισχύει οτιδήποτε από όλα αυτά;

Η απάντηση, όπως είπε, είναι ένα μεγάλο όχι εξηγώντας μάλιστα και γιατί. «Πρώτο, ένα εμβόλιο mRNA δεν μπορεί να ενσωματωθεί στο σώμα μας, γιατί πρόκειται για δύο ξεχωριστά μόρια και άρα δεν μπορεί να προκαλέσει οποιεσδήποτε μεταλλάξεις. Δεύτερο το mRNA είναι πολύ ασταθές και έχει πολύ μικρή διάρκεια ζωής, μερικές μέρες μόλις. Έτσι, μετά την παραγωγή των απαραίτητων πρωτεϊνών απλά μετά διαλύεται».

Οι ειδικοί τονίζουν πως πρόκειται για την αρχή μιας πολύ συναρπαστικής εποχής στην έρευνα για τον καρκίνο. Τα εμβόλια mRNA μπορούν να κάνουν τη διαφορά, τόνισε ο δρ Παπαγεώργης εξηγώντας πως οι επιστήμονες ελπίζουν πως θα δημιουργούνται εξατομικευμένα εμβόλια έναντι όχι μόνο διαφορετικών τύπου καρκίνου αλλά και για ασθενείς με όγκους που φέρουν διαφορετικές γενετικές μεταλλάξεις στο γονιδίωμά τους. Επίσης, ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να παραχθούν σχετικά γρήγορα και ότι μπορούν να τροποποιούνται ανάλογα με την πορεία εξέλιξης της ασθένειας. Αν για παράδειγμα ένας ασθενής σε κάποια στιγμή παρουσιάσει αντίσταση στην πορεία της θεραπείας του λόγω συσσώρευσης επιπλέον μεταλλάξεων, κάτι που είναι συχνό φαινόμενο, τότε θα μπορούμε να επέμβουμε γρήγορα με μια αναθεωρημένη έκδοση του εμβολίου mRNA με σκοπό να επαναθεωρήσουμε τον καρκίνο έναντι αυτής της θεραπείας».

Και αν όλα πάνε καλά, τα εμβόλια για αντιμετώπιση του καρκίνου είναι μόνο η αρχή. Οι επιστήμονες είναι αισιόδοξοι ότι ανάλογα βήματα μπορούν να γίνουν και για άλλες ασθένειες από την εποχιακή γρίπη μέχρι τον διαβήτη ή τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες, δηλαδή το Αλτσχάιμερ ή τη Νόσο Πάρκινσον.