Δημιούργησε περισσότερα προβλήματα απ’ όσα έλυσε το συρματόπλεγμα που τοποθετήθηκε σε ορισμένες περιοχές της Λευκωσίας κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής το 2020 για να ανακόψει τις μεταναστευτικές ροές από τα κατεχόμενα, με αποτέλεσμα, τέσσερα χρόνια μετά να αποφασιστεί το ξήλωμά του.
Μάλιστα, τον πρώτο χρόνο τοποθέτησής του από την προηγούμενη κυβέρνηση, δηλαδή το 2020-21, οι αφίξεις παράτυπων μεταναστών μέσω της Πράσινης Γραμμής, αυξήθηκαν κατά 155%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. Συγκεκριμένα, ενώ το 2020 είχαν έρθει μέσω κατεχομένων 4.050 μετανάστες, το 2021 οι αφίξεις ανήλθαν στις 11.500. Οι πλείστοι εισήλθαν από τις περιοχές της Περιστερώνας, του Μάμμαρι, του Ορκόντα και του Αστρομερίτη.
Η απόφαση για τοποθέτηση του συρματοπλέγματος είχε ληφθεί στις 9/9/2020 όταν υπουργός Εσωτερικών ήταν ο Νουρής και υπήρξαν πολλές αντιδράσεις από κατοίκους ακριτικών περιοχών, γιατί ταλαιπωρούνταν στην προσπάθειά τους να έχουν πρόσβαση στα χωράφια τους και κάποιοι στις κατοικίες τους. Μάλιστα, είχαν οργανωθεί και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, ενώ ευθύς μόλις τοποθετήθηκε ο φράκτης, διαπιστώθηκε ότι αυτός πρακτικά δεν ήταν απροσπέλαστος, αφού με την τοποθέτηση ενός απλού ξύλου μπορούσε κάποιος να περάσει από πάνω.
Το ίδιο διάστημα με τη δημιουργία του φράκτη, είχε προωθηθεί η πρόσληψη συμβασιούχων ειδικών αστυνομικών, των γνωστών οριοφυλάκων, οι οποίοι άρχισαν περιπολίες κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής. Αρχικά, είχε τοποθετηθεί φράκτης μήκους 14 χιλιομέτρων και υπήρχε πρόθεση για τοποθέτηση άλλων έξι χιλιομέτρων στην περιοχή της ακριτικής Αθηαίνου. Ωστόσο, υπήρξαν αντιδράσεις από τους κατοίκους και το συρματόπλεγμα που προοριζόταν για τον σκοπό αυτό, έμεινε στις αποθήκες.
Η αντίστροφη μέτρηση για την αφαίρεσή του άρχισε, όταν από το 2023 παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στις μεταναστευτικές ροές μέσω κατεχομένων. Όπως αναφέρθηκε στον «Φ» από αξιωματικό της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (ΥΑΜ), ενώ προηγουμένως έρχονταν καθημερινά 100-120 παράτυποι μετανάστες μέσω διαφόρων σημείων της Πράσινης Γραμμής, τώρα έρχονται 10-12 ημερησίως, κυρίως από τις περιοχές της Αυλώνας και του Πυροΐου. Η μείωση αυτή οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, αλλά κυρίως στην παρουσία αστυνομικών κατά μήκος της γραμμής αντιπαράταξης που λειτουργεί αποτρεπτικά, συν το γεγονός ότι σταμάτησε η εξέταση αιτήσεων ασύλου για Σύρους πρόσφυγες.
Ένα άλλο στοιχείο που διαδραμάτισε ρόλο στη μείωση των μεταναστευτικών ροών είναι και το μπλοκάρισμα στη νεκρή ζώνη, όσων προσώπων επέτρεπαν μέλη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ να μπουν σε αυτήν και να περάσουν στις ελεύθερες περιοχές. Αυτό το εγχείρημα έγινε σε δυο περιοχές στη Λευκωσία, μια στην Αγλαντζιά και μια στο Απλίκι. Μετανάστες που εισήλθαν με την ανοχή μελών της Ειρηνευτικής Δύναμης στη νεκρή ζώνη, ανακόπηκαν από περίπολα της Αστυνομίας και δεν τους επιτράπηκε να περάσουν στις περιοχές που ελέγχει η Δημοκρατία. Το θέμα δημιούργησε ένταση μεταξύ Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών και της Κυπριακής Δημοκρατίας, όμως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ήταν ξεκάθαρος για το θέμα, δηλώνοντας ότι δεν επιθυμεί η πλευρά μας, να γίνει η νεκρή ζώνη νέα δίοδος έλευσης παράτυπων μεταναστών. Το θέμα εξετάζεται και υπάρχει διαβούλευση μεταξύ των δύο πλευρών για να βρεθεί λύση.
Το συρματόπλεγμα δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σύμφωνα με έκθεση της Αστυνομίας
Λόγω όλων αυτών των εξελίξεων, πρόσφατα ο υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νικόλας Ιωαννίδης, ήρθε σε συνεννόηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης, Μάριο Χαρτσιώτη, για να ετοιμαστεί έκθεση σε σχέση με τη χρησιμότητα του φράχτη. Η έκθεση ετοιμάστηκε από την ΥΑΜ, αφού μελετήθηκαν όλα τα δεδομένα και η κατάληξή της ήταν πως η τοποθέτηση του συρματοπλέγματος, δεν βοήθησε στην ανακοπή των μεταναστευτικών ροών.
Όπως δήλωσε στον «Φ» ο κ. Ιωαννίδης, μετά την έκθεση της Αστυνομίας στην οποία καταγράφεται ότι επιχειρησιακά δεν βοήθησε η τοποθέτηση του συρματοπλέγματος στη μείωση των ροών, ενώ, παράλληλα, ταλαιπωρούνται καθημερινά αρκετοί άνθρωποι στις περιοχές που επηρεάζονται, αφού μοιράστηκαν οι περιουσίες τους στη μέση, αποφασίστηκε να πάρει πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για αφαίρεση του. Η πρόταση εγκρίθηκε την περασμένη Τετάρτη και τώρα απομένουν τα τυπικά για ν’ αρχίσει το ξήλωμά του.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, επειδή ο φράκτης στοίχησε αρκετά, αποφασίστηκε όπως το συρματόπλεγμα το πάρει η Εθνική Φρουρά για τις ανάγκες της για την περίφραξη στρατοπέδων. Επίσης, το συρματόπλεγμα από έξι χιλιόμετρα που έμεινε αχρησιμοποίητο ήδη παραλήφθηκε από την Ε.Φ.
Ο κ. Ιωαννίδης τόνισε ότι παράλληλα με την απόφαση για να φύγει ο φράκτης, συμφωνήθηκε όπως αυξηθεί η επιτήρηση της Πράσινης Γραμμής από περίπολα. Η ενίσχυση των ελέγχων από την Αστυνομία, θα αποτρέψει την κάθοδο μεταναστών, ανέφερε.
Από πλευράς του, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μάριος Χαρτσιώτης, μας ανέφερε ότι κατόπιν εμπεριστατωμένης και λεπτομερούς έκθεσης της Αστυνομίας, φάνηκε ότι ο φράκτης δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την παρεμπόδιση της έλευσης παράτυπων μεταναστών. Επιπρόσθετα, δημιούργησε προβλήματα στους αγρότες στις περιοχές που τοποθετήθηκε. Κατόπιν τούτου, ανέφερε, η εισήγηση στο συναρμόδιο υφυπουργείο Μετανάστευσης ήταν ότι κάτω υπό τις παρούσες συνθήκες, ενδείκνυται η αφαίρεσή του. Το συρματόπλεγμα θα χρησιμοποιηθεί από την Εθνική Φρουρά, ενώ, την ίδια ώρα, αποφασίστηκε όπως στο σημείο που θα αφαιρεθεί, θα υπάρχει αυξημένη επιτήρηση τόσο σε επίπεδο περιπολιών όσο και σε παρακολουθήσεων μέσω καμερών.
Η αφαίρεση του φράκτη είναι πλέον θέμα ημερών, ώστε η Εθνική Φρουρά να το πάρει και να αποφασίσει σε ποια στρατόπεδα θα το τοποθετήσει.
50% μείωση φέτος των αιτήσεων ασύλου
Η αρχική παραγγελία αφορούσε συρματόπλεγμα μήκους 20χλμ. Τοποθετήθηκε συρματόπλεγμα μήκους 14χλμ στην περιοχή της δυτικής Λευκωσίας μέχρι και τον Αστρομερίτη. Επίσης, τοποθετήθηκαν 13 καγκελόπορτες ώστε να μπαινοβγαίνουν οι ε/κ που έχουν περιουσίες στις περιοχές που αποκόπηκαν.
Ο φράκτης είχε ύψος 1,5 μέτρα και όπως αποδείχθηκε δεν ήταν αποτελεσματικός αφού μπορούσαν οι μετανάστες να διέρχονται με ευκολία. Όπως μας αναφέρθηκε από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, αυτό το διάστημα οι λίγοι παράτυποι μετανάστες που καταφέρνουν να περνούν στις ελεύθερες περιοχές είναι Πακιστανοί, Ινδοί, από το Μπανγκλαντές και πολύ λίγοι από τη Συρία και τις αφρικανικές χώρες. Όπως διαπιστώνεται, έχουν ληφθεί μέτρα και στην Τουρκία για ανακοπή όσων έρχονταν παλαιότερα με πάσα ευκολία στα κατεχόμενα και από εκεί περνούσαν στις ελεύθερες περιοχές, ενώ φαίνεται πως έπιασαν τόπο τα διαβήματα του υπουργού Εσωτερικών με αποδείξεις, ότι Αφρικανοί έρχονται ως φοιτητές στα κατεχόμενα και ευθύς μετά περνούν στις περιοχές που ελέγχει η Δημοκρατία.
Το γεγονός της μείωσης των αφίξεων από τα κατεχόμενα σε συνδυασμό με τις μηδενικές αφίξεις διά θαλάσσης, έφερε φέτος ρεκόρ μείωσης αιτήσεων ασύλου που φτάνει και το 50% σε σύγκριση με πέρσι.
