Το όραμα του Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας ευρύτερης αστικής περιοχής Λευκωσίας (ΣΒΑΚ) είναι να καταστεί η Λευκωσία το 2030 στην «πόλη των 15 λεπτών». Το συγκεκριμένο σενάριο εκφράζει ένα υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας ως προς την υλοποίηση μέτρων βιώσιμης αστικής κινητικότητας, και περιλαμβάνει εκτός των άλλων, επιπρόσθετα έργα προώθησης των δημοσίων συγκοινωνιών, διαχείρισης της στάθμευσης και ποδηλατικών υποδομών.
Η βασική στόχευση του συγκεκριμένου σεναρίου συνοψίζεται στην φράση «Πολυκεντρική Συνδεδεμένη Πόλη στα 15 λεπτά της ώρας», προς εξασφάλιση της διακίνησης πολιτών και επισκεπτών εντός των πυρήνων του Δήμου Λευκωσίας και των όμορων αυτού δήμων, με χρήση υποδομών πεζοπορίας και ποδηλασίας στα 15 λεπτά, αλλά και μεταξύ των πυρήνων αυτών, με χρήση δημοσίων συγκοινωνιών, με διάρκεια μετακίνησης κατά το δυνατόν και πάλι τα 15 λεπτά της ώρας. Η ιδέα της «πόλης των 15 λεπτών» αποσκοπεί στη δημιουργία αστικών περιοχών όπου οι κάτοικοι μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες από τις καθημερινές τους ανάγκες μέσα σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με το ποδήλατο από το σπίτι τους.
Για τη βελτίωση υποδομών ήπιας μετακίνησης παρεμβάσεις προβλέπονται στα εμπορικά κέντρα Λευκωσίας και Λακατάμιας, στα ιστορικά κέντρα Αγίου Δομετίου, Αγίων Ομολογητών, Αγλαντζιάς, Έγκωμης, Καϊμακλίου, Λευκωσίας και Παλλουριώτισσας και στον Παλαιό Πυρήνα Στροβόλου – «Slow city».
Μείωση ορίου ταχύτητας στα 30χλμ.
Ανάγκη εφαρμογής μέτρων ανάσχεσης των υψηλών ταχυτήτων κυκλοφορίας των μηχανοκίνητων οχημάτων, έως 60-70χλμ./ώρα, στο κύριο οδικό δίκτυο και έως 30χλμ./ώρα, στα πολεοδομικά κέντρα των αστικών περιοχών (π.χ. εμπορικό κέντρο Λευκωσίας και ιστορικοί πυρήνες), προωθούνται μέσω του ΣΒΑΚ. Οι υψηλές ταχύτητες κυκλοφορίας οχημάτων επιδρούν αρνητικά στην επιλογή του βαδίσματος και του ποδηλάτου ως καθημερινών μέσων μετακίνησης. Το μέγιστο όριο ταχύτητας προτείνεται να μειωθεί στα 30χλμ. στον πυρήνα Αγλαντζιάς, στην εντός των τειχών Λευκωσία, στο Καϊμακλί και στην Παλλουριώτισσα.
Σημαντικές αναπτύξεις στα σκαριά
Εννέα μεγάλης σημασίας αναπτύξεις οι οποίες θα κατασκευαστούν πριν το 2030 και λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της παροχή ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας στη Λευκωσία.
Η λειτουργία των μεγάλων αυτών αναπτύξεων θα συμβάλει στην ευκολότερη πρόσβαση στην εργασία, εκπαίδευση, αγορές, υπηρεσίες, αναψυχή, καθώς στο σύνολό τους προωθούν τη βιώσιμη κινητικότητα. Ο σχεδιασμός τους συνδέεται με την κατασκευή χώρων στάθμευσης οι οποίοι συνδέονται με το σύστημα των δημοσίων λεωφορείων, με την κατασκευή πλατειών, με την προσθήκη στο κτηριακό απόθεμα της Λευκωσίας διαμερισμάτων, γραφειακών χώρων, με την ανάπτυξη διαφόρων ειδών χρήσεων γης όπως εμπορικών, γραφειακών, τουριστικών, οικιστικών, αναψυχής, ιατρικής και εκπαίδευσης. Σε όλες τις αναπτύξεις συμπεριλαμβάνεται έκταση που διατίθεται ως δημόσιος χώρος πρασίνου και κοινοτικός εξοπλισμός.
Ποιες είναι οι εννέα αναπτύξεις που αξιολογήθηκαν
Ανάπλαση παλιού σταδίου ΓΣΠ: Το έργο που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024, βρίσκεται στην κεντρική επιχειρηματική περιοχή της Λευκωσίας και θα συνδέει τη νέα πόλη με τον ιστορικό πυρήνα της Λευκωσίας και θα συνεισφέρει στην αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και στην προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, ενώ παράλληλα θα παρέχει έναν σημαντικό χώρο πρασίνου και αναψυχής για τους κατοίκους της Λευκωσίας και τους επισκέπτες.
Μεικτή ανάπτυξη «Landmark»: Το έργο περιλαμβάνει την ανακαίνιση και μετατροπή του ξενοδοχείου «Landmark» σε πολυτελές ξενοδοχείο, ενώ στον υπαίθριο χώρο του ξενοδοχείου θα υψώνονται δύο πύργοι με γραφειακές εγκαταστάσεις και 53 διαμερίσματα. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2025.
Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο: Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο χωροθετείται στο οικόπεδο του παλαιού νοσοκομείου Λευκωσίας, απέναντι από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και έκτασης 40.000 τετραγωνικών μέτρων. Το νέο μουσείο θα περιλαμβάνει εκτός από τους μόνιμους εκθεσιακούς χώρους και τους χώρους περιοδικών εκθέσεων, χώρους εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εργαστήρια συντήρησης, υπόγειους χώρους στάθμευσης 100 αυτοκινήτων και 7 θέσεις λεωφορείων στο ισόγειο, αποθήκες, χώρους αναψυχής, βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο και γραφεία.
Υπερκατάστημα «JUMBO» στον Στρόβολο: Το νέο κατάστημα «JUMBO» στο Στρόβολο στα παλιά κεντρικά κτήρια του Ομίλου Στεφανίδη, θα διαθέτει και 331 χώρους στάθμευσης, αποθηκευτικούς χώρους και γραφεία.Το κατάστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024.
Κτήριο Αρχιγραμματείας και κτήριο υπουργείου Δικαιοσύνης: Το έργο περιλαμβάνει την ανέγερση δύο υπουργείων στο χώρο στάθμευσης απέναντι από την Αρχιγραμματεία. Τα νέα κτήρια θα στεγάσουν το υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠΕΣ), το υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων (ΥΜΕΕ), το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, την Κυπριακή Βιβλιοθήκη, την Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών και, επίσης, θα υπάρχει και ανοιχτός χώρος για αναψυχή (πλατεία).Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027.
Επιπλέον, το υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως (ΥΔΔΤ), θα μεταφερθεί στον Δήμο Αγλαντζιάς, στον ευρύτερο χώρο του Αρχηγείου Αστυνομίας, στην συμβολή των λεωφόρων ΡΙΚ και Ακαδημίας.
Διαχωρισμός τεμαχίου της Ι.Μ. Κύκκου Το έργο περιλαμβάνει το διαχωρισμό τεμαχίου της Ι.Μ. Κύκκου σε οικόπεδα, τα οποία θα διατεθούν για την ανάπτυξη διαφόρων ειδών χρήσεων, όπως εμπορικών, γραφειακών, τουριστικών, οικιστικών, αναψυχής, ιατρικής και εκπαίδευσης, ενώ συμπεριλαμβάνεται έκταση που διατίθεται ως δημόσιος χώρος πρασίνου και κοινοτικός εξοπλισμός.Συνολικά, το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2035 αλλά μέχρι το 2030, θα λειτουργήσει μόνο ένα νοσοκομείο (έτος κατασκευής 2025).
Νέα κτήρια Κτηματολογίου Η ανάπτυξη αφορά στην κατασκευή και λειτουργία πενταόροφου κτιρίου εμβαδού 6.940 τετραγωνικών μέτρων με δύο υπόγεια εμβαδού 2.300τ.μ. το κάθε ένα για 103 χώρους στάθμευσης και αποθήκες. Επιπρόσθετα, στην ανάπτυξη θα περιλαμβάνεται η δημιουργία δύο υπαίθριων χώρων στάθμευσης με 142 θέσεις για το προσωπικό και30 θέσεις στάθμευσης για τους επισκέπτες. Στην εγκατάσταση θα μεταφερθούν 250 εργαζόμενοι από τα υφιστάμενα κτήρια του Κτηματολογίου.
Νέο Κρατικό Χημείο Το έργο αφορά στην ανέγερση νέου Κρατικού Χημείου πλησίον της Ψυχιατρικής Κλινικής Αθαλάσσας. Η κατασκευή αναμένεται να ολοκληρωθεί μεταξύ 2028 και 2029 και στις νέες εγκαταστάσεις θα μεταφερθούν 180 εργαζόμενοι από τα υφιστάμενα κτήρια.
Πολυώροφη μεικτή ανάπτυξη (εταιρεία πληροφορικής «Logicom») Το προτεινόμενο έργο χωροθετείται νότια της πόλης της Λευκωσίας σε απόσταση μερικών μέτρων από τον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού – Λευκωσίας, εντός της ενορίας Απόστολου Βαρνάβα και Αγίου Μακαρίου, μεταξύ του Αυτοκινητόδρομου Α1 και της Λεωφ. Σταυρού του Δήμου Στροβόλου.Η ανάπτυξη αφορά την κατασκευή και λειτουργία πολυώροφου κτιρίου το οποίο θα αποτελείται κυρίως από πολυτελή γραφειακές εγκαταστάσεις, ορισμένα διαμερίσματα, βοηθητικές εγκαταστάσεις όπως χώρο εκγύμνασης, εκθεσιακό χώρο, αίθουσας συνεδριάσεων, εστιατόριο, καφετέρια, κουζίνα, μπαρ, υποδομές και χώρους στάθμευσης.
