Στην εγκατάσταση μεγάλου συστήματος αποθήκευσης ενέργειας προχωρεί η ΑΗΚ. Θα είναι ισχύος 160 ΜWh, θα εγκατασταθεί στον χώρο του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Δεκέλεια και αναμένεται να κοστίσει γύρω στα €62 εκατομμύρια.
Με τη λειτουργία του συστήματος αποθήκευσης ενέργειας θα μετριαστούν τα προβλήματα που προκύπτουν από την αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ. Εκτιμάται πως μόνο για το 2024 θα υπάρξει αποκοπή της παραγωγής ενέργειας από μεγάλες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις κατά 20-25%.
Η ΑΗΚ έχει υποβάλει σχετική αίτηση στη ΡΑΕΚ, η οποία αξιολογείται, ενώ στη ΡΑΕΚ εκκρεμούν ακόμα δύο αιτήσεις της ΑΗΚ ισχύος 80 MWh στις περιοχές Γέρι και Καλό Χωριό.
Η ΑΗΚ έχει υποβάλει έκθεση πληροφοριών στο Τμήμα Περιβάλλοντος για το έργο στην περιοχή Δεκέλειας, η οποία διοικητικά υπάγεται στην κοινότητα Ορμήδειας της Επαρχίας Λάρνακας. Η ΑΗΚ, εφόσον εξασφαλίσει μέχρι το τέλος του χρόνου τις άδειες, προγραμματίζει έναρξη του έργου τον προσεχή Ιανουάριο και αποπεράτωση εντός 10 μηνών.
Το προτεινόμενο έργο αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας (BESS), δυναμικότητας 160 MWh. Το σύστημα BESS θα συνδεθεί με το δίκτυο του εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και θα παρέχει μια σειρά υπηρεσιών, που κρίνονται απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Κυρίως, το σύστημα BESS θα χρησιμοποιηθεί για την απάμβλυνση των προβλημάτων που προκύπτουν από την αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ.
Οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα περιλαμβάνουν μετατόπιση φορτίου με σκοπό τη μείωση της περικοπής ΑΠΕ. Σημειώνεται πως υπολογίζεται ότι κατά το 2024, θα υπάρξει αποκοπή της παραγωγής φωτοβολταϊκής ενέργειας από μεγάλες φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις κατά 20%-25%. Περαιτέρω, μέσα από το έργο επιτυγχάνεται έλεγχος συχνότητας, για τη σταθεροποίηση των διακυμάνσεων της συχνότητας του συστήματος που προκαλούνται από την αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ. Επιπλέον, προβλέπεται υποστήριξη του ρυθμού αυξομείωσης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ramp rate), για να βοηθήσει τις συμβατικές μονάδες να καλύψουν τη ζήτηση σε περιόδους που η παραγωγή ΑΠΕ αυξάνεται ή μειώνεται ραγδαία (συνήθως πρωινά και απογεύματα ή κατά τη διάρκεια αυξημένης κάλυψης νέφους). Με την εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης θα αποφεύγεται η χρήση συμβατικών μονάδων παραγωγής σε περιόδους αιχμής. Τέλος, οι παρεχόμενες υπηρεσίες περιλαμβάνουν την παροχή επικουρικών υπηρεσιών, για την αύξηση της αξιοπιστίας του συστήματος και της ικανότητας ανταπόκρισης σε σφάλματα (αδράνεια, εφεδρεία συγκράτησης συχνότητας (FCR), εφεδρεία αποκατάστασης συχνότητας (FRR), ταχεία απόκριση συχνότητας (FFR)).
Το σύστημα αποθήκευσης θα είναι ταξινομημένο σε μονάδες μπαταριών, όπου η δυναμικότητα της κάθε μονάδας θα είναι 4 MWh. Η κάθε μονάδα θα είναι τοποθετημένη σε προκατασκευασμένους οικίσκους, των οποίων οι πόρτες θα είναι σφραγισμένες υπό συνθήκες κανονικής λειτουργίας. Κάθε οικίσκος θα είναι εξοπλισμένος με σύστημα ψύξης, πυρανίχνευσης και πυροπροστασίας. Σημειώνεται ότι στην παρούσα φάση, ο σχεδιασμός του προτεινόμενου έργου είναι προκαταρκτικός. Ο τελικός σχεδιασμός του έργου θα υλοποιηθεί από τον ανάδοχο εργολάβο, στον οποίο θα ανατεθεί μέσω διαγωνισμού, καθώς πρόκειται για δημόσιο έργο. Κατά την κανονική λειτουργία, οι θύρες των οικίσκων θα είναι σφραγισμένες.
Απαιτείται η κατεδάφιση κτηρίων
Στον προτεινόμενο χώρο εγκατάστασης των BESS εντοπίζονται δύο κτήρια, συνολικού εμβαδού περί των 560τ.μ., τα οποία πρόκειται να κατεδαφιστούν. Ο χρόνος εργασιών εκτιμάται περί τους δύο μήνες. Τα προκύπτουσα απόβλητα υλικά, π.χ. μπάζα από σκυρόδεμα, τούβλα, μεταλλικές διατομές κ.λπ. θα διατεθούν σε μονάδα ΑΕΚΚ. Η οροφή του ενός κτηρίου, είναι καλυμμένη με τσίγκους αμιάντου. Οι τσίγκοι θα αποξηλωθούν και απομακρυνθούν από αδειούχα εταιρεία διαχείρισης αμιαντούχων υλικών. Κατά τη διάρκεια αποξήλωσης και απομάκρυνσης της αμιαντούχας οροφής, θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία.
Το τεμάχιο της ανάπτυξης βρίσκεται εντός των εγκαταστάσεων του Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρισμού της Δεκέλειας. Στη γειτνιάζουσα περιοχή εντοπίζονται οι εγκαταστάσεις του σταθμού. Βόρεια του σταθμού διέρχεται ο δρόμος Δεκέλειας – Αγίας Νάπας, βόρεια του δρόμου βρίσκονται 2 ιδιόκτητα τεμάχια της ΑΗΚ και βορειότερα τους οικιστική ανάπτυξη.
Εντός του σταθμού Δεκέλειας θα γίνει η εγκατάσταση
Η εγκατάσταση BESS, θα βρίσκεται εντός του υφιστάμενου περιφραγμένου χώρου του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού Δεκέλειας. Ωστόσο, ο χώρος περιμετρικά του συστήματος BESS θα περιφραχθεί προκειμένου να διασφαλιστεί η ελεγχόμενη πρόσβαση μόνο σε ειδικά εξουσιοδοτημένο προσωπικό.
Επιπρόσθετα, προτείνεται η κατασκευή δρόμου περιμετρικά του χώρου εγκατάστασης BESS, καθώς και εσωτερικών δρόμων, με σκοπό την επαρκή πρόσβαση κατά την κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση, καθώς και τη διευκόλυνση σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης.
Συμπεριλαμβάνοντας τις επιπρόσθετες μονάδες για κάλυψη των απωλειών, η BESS θα αποτελείται συνολικά από: 64 οικίσκους μπαταριών (ο αριθμός των οικίσκων συμπεριλαμβάνει τόσο την αρχική εγκατάσταση όσο και τη μελλοντική ενίσχυση), 32 συστήματα μετατροπής ισχύος (PCS), 32 κουτιά με τον βοηθητικό εξοπλισμό, μεταγωγέα μέσης τάσης (MV Switchgear), μεταγωγέα χαμηλής τάσης (LV Switchgear), δύο μετασχηματιστές κλιμάκωσης (MV σε HV), δύο βοηθητικούς μετασχηματιστές, δύο υφιστάμενους GIS Bay υψηλής τάσης.
H λειτουργία της BESS θα παρακολουθείται και θα ελέγχεται εξ ολοκλήρου από το σύστημα SCADA. Οι μπαταρίες θα τοποθετηθούν εντός προκατασκευασμένων οικίσκων. Το παραγόμενο ηλεκτρικό ρεύμα των μπαταριών είναι συνεχές (DC). Επομένως, για σύνδεση στο δίκτυο, το οποίο είναι εναλλασσόμενης τάσης (AC), τοποθετούνται συσκευές μετατροπής (PCS).
Η σύνδεση στο δίκτυο θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τους όρους σύνδεσης δικτύου, που θα εκδοθούν κατά τη διαδικασία αδειοδότησης από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου. Προβλέπεται ότι το σύστημα θα συνδεθεί στον υποσταθμό GIS 132 kV, ο οποίος βρίσκεται δίπλα από το σύστημα BESS. Θα χρησιμοποιηθούν δύο μετασχηματιστές κλιμάκωσης μέσης τάσης (MV) σε υψηλή τάση (HV) (22-132 kV). Σημειώνεται ότι ο εξοπλισμός θα θεμελιωθεί από οπλισμένο σκυρόδεμα και τα απαιτούμενα καλώδια θα είναι υπόγεια.
