Σοβαρές καταγγελίες για την απευθείας ταφή χωρίς καμία επεξεργασία αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) που καταλήγουν στην Μονάδα ΟΕΔΑ Πεντακώμου μετά την ανάληψή της από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, διατυπώνονται στην εφημερίδα μας από τον πρώην ανάδοχο του εργοστασίου, την Οικολογική Κίνηση Κύπρου και τον κοινοτάρχη Πεντακώμου.
Τα σκουπίδια παραμένουν εκτεθειμένα σε ανθυγιεινές υγειονομικές συνθήκες, ευάλωτα στην πρόκληση φωτιάς κα ενδεχομένως να αποτελούν εστίες μόλυνσης και ρύπανσης. Δεν είναι αποδεκτή στη βάση του θεσμικού πλαισίου και ενδεχομένως να έχει προεκτάσεις σε ότι αφορά τη συμμόρφωση μας προς τις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις. Το έργο έχει τύχει χρηματοδότησης από την ΕΕ και ενδεχομένως να τεθεί προς συζήτηση αφού δεν εξυπηρετείται ο αρχικός σκοπός και οι προϋποθέσεις που τέθηκαν με την έγκριση.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες, σήμερα γίνεται ενταφιασμός χωρίς καμιά επεξεργασία των ΑΣΑ που παραλαμβάνονται από την ΟΕΔΑ Πεντακώμου στο ΧΥΤΥ της Μονάδας, είτε με φορτηγά τα οποία μεταφέρουν ανεπεξέργαστα αστικά απόβλητα από την υποδοχή της Μονάδας, είτε απευθείας με τα οχήματα συλλογής που εξυπηρετούν δήμους και κοινότητες της επαρχίας Λεμεσού τα οποία εισέρχονται στη μονάδα και ξεφορτώνουν στο ΧΥΤΥ.
Όλα άρχισαν από τις 18 Δεκεμβρίου 2023 οπόταν το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) ως αναθέτουσα Αρχή προχώρησε στον τερματισμό της σύμβασης με τον ανάδοχο λειτουργίας της ΟΕΔΑ Πεντακώμου. Από τις 19 Δεκεμβρίου 2023 η λειτουργία της Μονάδας διεκπεραιώνεται αποκλειστικά με ευθύνη του ΤΑΥ. Οκτώ μήνες μετά η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Τα σκουπίδια απλώς θάβονται χωρίς καμία επεξεργασία και μπουλντόζες τα μπαζώνουν.
Εκρηκτική χαρακτήρισε την κατάσταση ο κοινοτάρχης Πεντακώμου Γιώργος Οικονόμου ο οποίος ανέφερε ότι μετά βίας κρατούνται οι κάτοικοι να μην κλείσουν τη μονάδα. Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου «το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή δεν είναι ούτε ο ηλεκτροπαραγωγός σταθμός, ούτε το σκάνδαλο με το γκάζι». «Ύψιστης σημασίας είναι το σκάνδαλο με την ΟΕΔΑ Πεντακώμου όπου έρχονται τα σκουπίδια όλης της επαρχίας Λεμεσού και θάβονται χωρίς καμία επεξεργασία». «Το πάρτι τέλειωσε», πρόσθεσε.
«Έχουμε πνιγεί στις αναθυμιάσεις και την μπόχα που δημιουργείται, και όλοι μας είμαστε αποφασισμένοι να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την παρανομία», αναφέρει ο κοινοτάρχης.
Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου τα όσα καταγγέλλει επιβεβαιώνονται από το Τμήμα Περιβάλλοντος το οποίο την Πέμπτη επισκέφθηκε την περιοχή και προχώρησε στη λήψη φωτογραφιών, ενώ κινηματογράφησε τα όσα συμβαίνουν. Πρόσθεσε ότι μόνο το Τμήμα Περιβάλλοντος αντιλαμβάνεται το τεράστιο πρόβλημα και προσπαθεί να βοηθήσει με κάθε τρόπο.
Χαρακτήρισε σχήμα οξύμωρο η Κυπριακή Δημοκρατία που πιέζει όλους να συμπεριφέρονται περιβαλλοντικά να είναι ο χειρότερος παραβάτης και όλοι να σφυρίζουν αδιάφορα. Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου η Κυπριακή Δημοκρατία ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέχεται και συμμετάσχει σε αυτό το περιβαλλοντικό έγκλημα.
Ο κοινοτάρχης προχώρησε σε ακόμα μία σοβαρή καταγγελία: «Τα υγρά απόβλητα έχουν μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα και μέσω ενός παρακείμενου αργακιού καταλήγουν στη θάλασσα της Ακτής του Κυβερνήτη». Κατάγγειλε ακόμα ότι «το ΤΑΥ είναι το πρώτο που παρανομεί, αντλεί πόσιμο νερό από το κοινοτικό συμβούλιο Πεντακώμου και καθαρίζει τα σκυβαλοφόρα». Σημείωσε ότι ο ίδιος καλεί τους πολίτες να μην ποτίζουν και να μην κάνουν σπατάλες, ενώ τα 3/5 του νερού καταλήγουν στην ΟΕΔΑ για να πλένονται τα σκουπιδιάρικα της Λεμεσού.
Ο κ. Οικονόμου υπογραμμίζει «όλοι εμείς που καλούμαστε να διαχειριστούμε αυτή την περιβαλλοντική βόμβα, πρέπει να βρούμε άμεσες λύσεις και νούσημα να πάρουμε σκληρές αποφάσεις». Ο ίδιος εισηγείται να τεθούν αυστηρά χρονοδιαγράμματα, να γίνει νέα μελέτη για οριστική επίλυση του ζητήματος και από τη στιγμή που το εργοστάσιο δεν μπορεί να τεθεί σε λειτουργία, να κτιστεί νέα εγκατάσταση ακριβώς δίπλα αναλαμβάνοντας τις υποχρεώσεις της η Κυπριακή Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες του πρώην αναδόχου η μη επεξεργασία εισερχόμενων ΑΣΑ στη Μονάδα και ο απευθείας ενταφιασμός τους αποτελεί επιλογή του κατά νόμο υπεύθυνου, ο οποίος είναι υπόλογος στο κοινωνικό σύνολο αλλά και στη δικαιοσύνη. Περαιτέρω, ο πρώην ανάδοχος καταγγέλλει ότι δεν υπάρχει κανένας τεχνικός λόγος για τον οποίο η Μονάδα ΟΕΔΑ Λεμεσού δεν μπορεί να διαχειριστεί τις ποσότητες συλλεγέντων ανακυκλώσιμων μέσω του συστήματος της Green Dot, αφού όπως εξηγεί η Μονάδα είναι σχεδιασμένη και κατασκευασμένη να παραλαμβάνει και να επεξεργάζεται πέραν των 20.000 τόνων ανακυκλώσιμων από Διαλογή-στη Πηγή ανά έτος. Ειδικά, σημειώνει, τώρα που δεν επεξεργάζεται ποσότητες ΑΣΑ, δεν θα χρειάζεται καν η προσθήκη επιπρόσθετων βαρδιών για την επεξεργασία αυτών των υλικών, όπως γινόταν από τον ανάδοχο της Μονάδας.
Θάβονται τα σκουπίδια χωρίς εξηγήσεις
Σε σοβαρές καταγγελίες προέβη και η Οικολογική Κίνηση Κύπρου η οποία υποστηρίζει ότι από την ημέρα που ανέλαβε τη διαχείριση το ΤΑΥ θάβονται τα σκουπίδια χωρίς να δίνει εξηγήσεις το αρμόδιο Υπουργείο για το θέμα.
Η γενική γραμματέας της Κίνησης Έφη Ξάνθου καταγγέλλει ότι έχει αυξηθεί η βρωμιά και δυσωδία που αναγκάζονται να υποφέρουν οι περίοικοι φέτος, με την παραδοχή όπως σημειώνει όλων πως η κατάσταση είναι ανυπόφορη, ειδικά λόγω των πολύ ψηλών θερμοκρασιών.
Σύμφωνα με την κ. Ξάνθου, πέραν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την απευθείας ταφή ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων, προκύπτουν και σοβαρότατες οικονομικές και πολιτικές συνέπειες για την Κυπριακή Δημοκρατία από την παραβίαση του Ενωσιακού Δικαίου.
Ηλιάνα Τόφα: Επικεντρωμένοι στη δουλειά μας να βρούμε λύσεις
Το Υπουργείο και τα Τμήματα του προσπαθούν να βρουν λύσεις για το Πεντάκωμο και τα υπόλοιπα ζητήματα που απασχολούν με τα απόβλητα ανέφερε η αν. γενική διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος Ηλιάνα Τόφα. Όπως ανέφερε το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων ανέλαβε μία πολύ δύσκολη κατάσταση να διαχειριστεί και είναι αποφασισμένο να κάνει βήματα μπροστά. Παραμένουμε, πρόσθεσε, επικεντρωμένοι στη δουλειά μας για να βρούμε λύσεις. Τόνισε ότι και με το προηγούμενο καθεστώς υπήρχε μια πολυετή κακή εμπειρία με τη διαχείριση των σκουπιδιών. Λήφθηκε η απόφαση για τερματισμό της σύμβασης γνωρίζοντας τις δυσκολίες που θα προκύψουν. Σύμφωνα με την κ. Τόφα τα ζητήματα που εγείρει ο κοινοτάρχης με την επιστολή του θα αξιολογηθούν από το αρμόδιο Τμήμα και το Υπουργείο.
