Νέα καταγγελία για την παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Ακάμα και του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα υποβλήθηκε στην υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στις 25/7/2024. Η καταγγελία αφορά την εγκατάσταση αγωγού υδροδότησης, κατά μήκος δευτερεύοντος οδικού δικτύου ειδικού καθεστώτος και συγκεκριμένα του δρόμου Ίνειας – Λάρας, η όδευση της οποίας χωροθετείται εντός και πλησίον καθορισμένων περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών.
Συγκεκριμένα, στο τέρμα της θεματικής διαδρομής Αφροδίτη, στα διοικητικά όρια της κοινότητας Ίνειας, τοποθετήθηκε αγωγός για την υδροδότηση τριών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Σύμφωνα με το Κοινοτικό Συμβούλιο Ίνειας, το οποίο πραγματοποιεί τα έργα, τα έξοδα θα τα επωμιστούν οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι.
Η όδευση του αγωγού υδροδότησης ξεκινά από την τοποθεσία «Κάτω Αλυκού» και καταλήγει στην τοποθεσία «Βρύση του Πίρκολου». Ο αγωγός υδροδότησης έχει συνολικό μήκος περίπου 4 χιλιόμετρα και εγκαταστάθηκε κατά μήκος του δρόμου Ίνειας-Λάρας και Πολεοδομικής Ζώνης Υπαίθρου Γα4.
Σύμφωνα με την καταγγελία που υποβλήθηκε προς την υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, θα έπρεπε να προηγηθεί η υποβολή του υδρευτικού ή/και αρδευτικού έργου σε δέουσα εκτίμηση (γνωστή και ως Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση) των δυνητικών επιπτώσεων στους στόχους διατήρησης της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (ΕΖΔ) και της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα, δεδομένου ότι το έργο υποδομής δεν συνδέεται άμεσα και δεν είναι αναγκαίο για τη διαχείριση των εν λόγω περιοχών του Δικτύου Natura 2000, αλλά δύναται να τις επηρεάζει σημαντικά, καθαυτό ή/και από κοινού με άλλα έργα και σχέδια. Σύμφωνα με την καταγγελία, η εγκατάσταση του αγωγού υδροδότησης χωρίς την έκδοση περιβαλλοντικής έγκρισης, εγείρει θέμα παράβασης νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα και του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα.
Με βάση τις πρόνοιες του «περί της Πρόσβασης του Κοινού σε Πληροφορίες που είναι Σχετικές με το Περιβάλλον Νόμου», οι καταγγέλλοντες ζητούν ενημέρωση, κατά πόσο έχει χορηγηθεί οποιαδήποτε έγκριση/ άδεια για την εγκατάσταση του συγκεκριμένου αγωγού υδροδότησης. Παράλληλα, ζητούν ενημέρωση αναφορικά με τον σκοπό εγκατάστασης, την ακριβή όδευση και το συνολικό μήκος του αγωγού υδροδότησης, καθώς και την αρμόδια Αρχή υλοποίησης του εν λόγω έργου και τη διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχει ακολουθηθεί.
Σύμφωνα με το «Τοπικό Σχέδιο Ακάμα: Πρόνοιες και Μέτρα Πολιτικής», το οποίο δημοσιεύτηκε στις 24/2/2023 από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως του υπουργείου Εσωτερικών, ο αγωγός υδροδότησης, συνολικού μήκους περίπου 4 χιλιομέτρων, ξεκινά από Πολεοδομικές Ζώνες Προστασίας (Δα3 και Δα1) και διαπερνά Πολεοδομική Ζώνη Υπαίθρου (Γα4), στα διοικητικά όρια της κοινότητας Ίνειας της επαρχίας Πάφου.
Σύμφωνα με την καταγγελία, η περιβαλλοντική έγκριση για το Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα, καθώς και η περιβαλλοντική έγκριση για τη φάση α΄ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, αναγνωρίζουν και τονίζουν ότι οι οδεύσεις που συνδέουν το ΕΔΠ Ακάμα με τις κοινότητες της περιοχής πρέπει να αντιμετωπίζονται ολοκληρωμένα και οι συσσωρευτικές επιπτώσεις πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη από τη δημιουργία τυχόν αναπτύξεων εκατέρωθεν τους (π.χ. αλλαγή χρήσης γης, κατάληψη γης, σφράγιση εδάφους, αλλοίωση τοπίου, απώλεια οικοτόπων, κατακερματισμός ενδιαιτημάτων, όχληση ειδών, κ.ά.). Σημειώνεται ότι η εγκατάσταση του αγωγού υδροδότησης, κατά μήκος του δρόμου Ίνειας-Λάρας, υλοποιήθηκε ενόσω εκκρεμεί η διαδικασία επαναξιολόγησης των κόμβων εξυπηρέτησης επισκεπτών και κυρίως των κύριων δασικών δρόμων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠ Ακάμα. Παράλληλα, η εγκατάσταση του αγωγού υδροδότησης παρέχει πρόσβαση σε δημόσιο δίκτυο υδροδότησης κατά μήκος δευτερεύοντος οδικού δικτύου ειδικού καθεστώτος και δύναται να οδηγήσει στην εκχώρηση δικαιωμάτων ανάπτυξης σε ιδιωτικά τεμάχια γης εκατέρωθεν του δρόμου Ίνειας-Λάρας.
Επιπρόσθετα, με βάση την επικαιροποιημένη περιβαλλοντική έγκριση για τη φάση α΄ του έργου βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα, δεν νοείται να αποφασίζεται η αφαίρεση ενός αγωγού υδροδότησης από τον Άσπρο Ποταμό μέχρι την Χερσόνησο της Λάρας και την ίδια στιγμή να προωθείται η εγκατάσταση άλλου αγωγού υδροδότησης από τους Βράχους της Ίνειας μέχρι σχεδόν την Χερσόνησο της Λάρας, η όδευση του οποίου, μάλιστα, υποβλήθηκε στο παρελθόν σε Δέουσα Εκτίμηση Επιπτώσεων και απορρίφθηκε, στα πλαίσια του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠ Ακάμα.
Δεν υποβλήθηκαν μελέτες για χορήγηση αδειών για νέα έργα
Με βάση την περιβαλλοντική έγκριση για το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα, δεν υποβλήθηκε και δεν αξιολογήθηκε μέχρι στιγμής οποιαδήποτε:
Α) Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ) ή Έκθεση Πληροφοριών πριν τη χορήγηση πολεοδομικών αδειών για νέα έργα, όπως επισκέψιμα αγροκτήματα και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, η κατηγορία των οποίων εμπίπτει στο Πρώτο ή Δεύτερο Παράρτημα του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου.
Β) Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΜΕΟΑ) πριν τη χορήγηση πολεοδομικών αδειών για νέες αναπτύξεις, όπως κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και επισκέψιμα αγροκτήματα, και δίκτυα υποδομών, όπως υδρευτικά και αρδευτικά έργα, τα οποία εμπίπτουν εντός Πολεοδομικών Ζωνών Προστασίας (Δα1-ΤΑ και Δα3), Υπαίθρου (Γα4, Γα2 και Γα2*) και Κτηνοτροφικής Χρήσης (Γγ1 και Γγ2), ενώ, παράλληλα, χωροθετούνται εντός ή/και σε απόσταση μέχρι και 500 μέτρα από τα όρια των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 ΕΖΔ και ΖΕΠ Χερσόνησος Ακάμα, όπως ορίζεται με βάση τις πρόνοιες του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου, καθώς και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου.
