Σε ρυθμίσεις που είναι σχεδόν ίδιες με εκείνες που είχαν συζητηθεί και απορριφθεί από Βουλή και κοινωνικούς εταίρους πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια φαίνεται να καταλήγει η διαφωνία μεταξύ υπουργείου Οικονομικών και υπουργείου Υγείας για το νομοσχέδιο που αφορά την λειτουργία των ασθενοφόρων στην Κύπρο. Η ίδρυση Εθνικής Αρχής Ασθενοφόρων, μάλλον πέφτει για άλλη μια φορά στη δίνη του «μεταβατικού σταδίου» και το Προεδρικό, όπως πληροφορούμαστε, προκρίνει παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ (θέση την οποία υποστηρίζει το υπουργείο Οικονομικών) και διορισμό «Εφόρου ασθενοφόρων» στο υπουργείο Υγείας, όπως προέβλεπε και νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση και δεν έγινε αποδεκτό από τον Φεβρουάριο του 2020.
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα βρίσκεται σε εξέλιξη έντονο ενδοκυβερνητικό παρασκήνιο, προκειμένου να πειστεί η υπουργός Υγείας σε αλλαγή του νομοσχεδίου που ετοιμάστηκε και προβλέπει για λειτουργία αρχής ασθενοφόρων υπό το Υπουργείο της, ενώ τις προηγούμενες εβδομάδες έγινε και προσπάθεια να πειστεί και η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου και να συμφωνήσει στην παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ με προοπτική ίδρυσης Εθνικής Αρχής Ασθενοφόρων σε κατοπινό στάδιο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι προ δεκαημέρου η ΟΣΑΚ εξέδωσε ανακοίνωση κάνοντας λόγο για «μεσοβέζικες λύσεις», τονίζοντας την απαίτηση της για τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχή και διευκρινίζοντας πως δεν αποδέχεται ούτε την απλή μεταφορά της σημερινής υπηρεσίας ασθενοφόρων στο υπουργείο Υγείας.
Η λύση που το Προεδρικό φαίνεται να προωθεί, είναι αμφίβολο εάν θα γίνει αποδεκτή από τα κοινοβουλευτικά κόμματα και τους κοινωνικούς εταίρους αν και υπάρχει το ενδεχόμενο αλλαγής στάσης από πλευράς των κομμάτων που στήριξαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Προηγούμενη απόπειρα πάντως του υπουργείου Υγείας, με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής στις 24 Ιανουαρίου 2020 και δεν προέβλεπε καθαρά την ίδρυση εθνικής αρχής, αλλά σύσταση Συμβουλευτικής επιτροπής στο υπουργείο Υγείας, Ταμείο ασθενοφόρων και διορισμό εφόρου ασθενοφόρων, έπεσε στο κενό.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, προέβλεπε, σύμφωνα με την ανακοίνωση του τότε υπουργού Υγείας:
– Εγκαθίδρυση μηχανισμού ελέγχου των παρόχων υπηρεσιών ασθενοφόρου και ασθενοφόρων οχημάτων,
– Καθιέρωση ελάχιστων επαγγελματικών προσόντων του προσωπικού που θα διευθύνει και θα στελεχώνει τα ασθενοφόρα οχήματα,
– Ρύθμιση της ίδρυσης του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επείγουσων Κλήσεων, και
– Καθορισμό κριτηρίων που πρέπει να πληρούνται για την άσκηση του επαγγέλματος του Διασώστη, καθώς και η δημιουργία Μητρώου Διασωστών.
Το νομοσχέδιο συζητήθηκε στην επιτροπή Υγείας της Βουλής στις 27 Φεβρουαρίου 2020 με τους βουλευτές, μετά και από τις αντιδράσεις από πλευράς της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων στη συνεδρίαση, να ζητούν από το υπουργείο Υγείας τη συνέχιση της διαβούλευσης με στόχο να εντάξει σε αυτό πρόνοιες που να αφορούν την ίδρυση εθνικής αρχής κατά τα πρότυπα αντίστοιχων αρχών που λειτουργούν σε άλλα κράτη.
Εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόστηκαν το νομοσχέδιο, όπως και άλλα νομοσχέδια, μπήκαν στα συρτάρια και το θέμα συζητήθηκε στην κοινοβουλευτική επιτροπή Υγείας εκ νέου στις 14 Οκτωβρίου 2021 ενώ ακόμα βρισκόταν σε εξέλιξη η διαβούλευση του υπουργείου Υγείας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Κατά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση το υπουργείο Υγείας αναφέρθηκε στην ένταξη της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας με επισήμανση ότι αυτό θα έπρεπε να θεωρηθεί ως ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι την εκπόνηση μελέτης, την κοστολόγηση και την ετοιμασία νομοσχεδίου για την ίδρυση Εθνικής Αρχής.
Η τοποθέτηση αυτή του υπουργείου Υγείας προκάλεσε την αντίδραση των περισσότερων κοινωνικών εταίρων που συμμετείχαν στην συνεδρίαση αλλά και κοινοβουλευτικών κομμάτων τα οποία ζήτησαν για άλλη μια φορά ανεξάρτητη εθνική αρχή ασθενοφόρων και επίσπευση των διαδικασιών.
Τον Σεπτέμβριο του 2022 μετά από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Υγείας επιβεβαιώθηκε ότι οι περισσότεροι, από τους εμπλεκόμενους στο διάλογο, φορείς επέμεναν στην λειτουργία ανεξάρτητης αρχής με τον ΟΚΥπΥ να υποστηρίζει την παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων υπό τη δική του αρμοδιότητα. Επόμενη δημόσια συζήτηση επί του θέματος έγινε στα τέλη Φεβρουαρίου 2022 όταν ο τότε υπουργός Υγείας Μιχάλης Χατζηπαντέλα είχε δηλώσει ότι πριν την αποχώρηση του από το Υπουργείο (μετά την αλλαγή Κυβέρνησης), θα κατέθετε και το συγκεκριμένο νομοσχέδιο στη Βουλή, κάτι το οποίο ωστόσο δεν έγινε.
Με την αλλαγή της Κυβέρνηση και την ανάληψη των καθηκόντων της η νυν υπουργός Υγείας Πόπη Κανάρη προχώρησε, μετά και την καταγραφή των θέσεων όλων των κοινωνικών εταίρων σε διαμόρφωση κειμένου το οποίο προς το τέλος του καλοκαιριού του 2023 στάλθηκε στο υπουργείο Οικονομικών και τις απαραίτητες εγκρίσεις οι οποίες μέχρι σήμερα δεν έχουν δοθεί. Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται πρόνοιες για μεταφορά της υπηρεσίας ασθενοφόρων από τον ΟΚΥπΥ στο υπουργείο Υγείας.
Όπως έγινε άλλωστε γνωστό, το νομοσχέδιο σκάλωσε σε οικονομικά ζητήματα τα οποία προβλήθηκαν ως επιχείρημα από το υπουργείο Οικονομικών το οποίο εκφράζει φόβους για τη βιωσιμότητα του ΟΚΥπΥ σε περίπτωση που χάσει τα έσοδα που λαμβάνει από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας για τις υπηρεσίες που προσφέρει στο πλαίσιο του ΓεΣΥ. Παράλληλα, σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας τους προηγούμενους μήνες, το υπουργείο Οικονομικών εξέφρασε και την άποψη ότι μεταφορά της υπηρεσίας ασθενοφόρων στο υπουργείο Υγείας, θα στοίχιζε στα ταμεία του κράτους.
Η διαφωνία μεταξύ των δύο Υπουργείων, παρά το γεγονός ότι μεταξύ τους πραγματοποιήθηκαν επίσημες αλλά και ανεπίσημες συναντήσεις, παραμένει μέχρι σήμερα και στις 4 Νοεμβρίου έγινε γνωστό ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε ζητήσει από τους δύο Υπουργούς του να του καταθέσουν τις θέσεις τους για να λάβει ο ίδιος τις απαραίτητες αποφάσεις.
Άρχισαν να ενημερώνονται και τα κόμματα
Η απόφαση που τελικά φαίνεται να προκρίνει το Προεδρικό περιλαμβάνει παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ (κάτι το οποίο απέρριψαν δημόσια με τοποθετήσεις τους το τελευταίο διάστημα αρκετοί εμπλεκόμενοι φορείς, (μεταξύ αυτών και τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια) και ταυτόχρονο διορισμό «εφόρου ασθενοφόρων» στο υπουργείο Υγείας, ως μεταβατικό στάδιο μέχρι να γίνει σωστή προετοιμασία για την ίδρυση και λειτουργία εθνικής ανεξάρτητης αρχής.
Οι προθέσεις του Προεδρικού είχαν ως αποτέλεσμα να ακολουθήσει έντονο παρασκήνιο στο εσωτερικό της Κυβέρνησης ενώ ήδη και κάποια από τα κοινοβουλευτικά κόμματα έχουν ενημερωθεί σχετικά αφού οι διαμαρτυρίες όσων διαφωνούν με την παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων υπό τον ΟΚΥπΥ, έφθασαν, όπως ήταν φυσικό επακόλουθο και στη Βουλή. Εξελίξεις επί του θέματος πρέπει να αναμένονται τις επόμενες ημέρες. Σε περίπτωση δε που η Κυβέρνηση προχωρήσει στην υλοποίηση των αποφάσεων στις οποίες φαίνεται να καταλήγει το Προεδρικό, πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι το σκηνικό θα είναι ιδιαίτερα εκρηκτικό.
Φτάνει πια μεταβατικά στάδια
Με μια πρόχειρη αναζήτηση στο προσωπικό μου αρχείο, βρήκα δημοσίευμα μου (στην εφημερίδα «Αλήθεια», με ημερομηνία Οκτωβρίου του 2007 όταν ο τότε υπουργός Υγείας, Κώστας Καδής, αναφερόταν στην ανάγκη για δημιουργία Αρχής ασθενοφόρων. Ακολούθησαν κι άλλα δημοσιεύματα. Όταν η υπηρεσία ασθενοφόρων μεταφέρθηκε στον ΟΚΥπΥ σε συζήτηση στη Βουλή έγινε λόγος για «κουτσουρεμένη ανεξαρτησία». Το 2020 μας ξαναείπαν για μεταβατικό στάδιο, το επανέλαβαν το 2021 και τώρα μαθαίνουμε και πάλι για μεταβατικά στάδια και μελέτες. Ο διορισμός «εφόρου» δεν μου λέει κάτι. Η παραμονή των ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ, μου λέει ότι ένας παρόχος του ΓεΣΥ ρυθμίζει υπηρεσίες που αφορούν όλους τους παρόχους. Αν ο ΟΚΥπΥ πρόλαβε να ξοδέψει χρήματα για την υπηρεσία ασθενοφόρων, ας βρουν την λύση. Κάποιοι έβαλαν λυτούς και δεμένους για να με πείσουν να μην διαφωνήσω με την απόφαση που τώρα τροχοδρομείται. Ήμουν παρούσα όταν σχεδόν οι ίδιες ρυθμίσεις απορρίφθηκαν. Για αυτό τους απαντώ στην κυπριακή: Κανεί.
Μ.Π.
