Η αμύθητη περιουσία των Σχολικών Εφορειών είναι ένα από τα ζητήματα που απασχολούν τους εμπλεκόμενους στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και τις ίδιες τις Εφορείες, με δεδομένο ότι τα κληροδοτήματα αξίας δεκάδων εκατομμυρίων, μελλοντικά θα τυγχάνουν διαχείρισης από τους νέους δήμους.
Αξίζει να σημειωθεί πως, όπως ανέφερε χθες η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εσωτερικών, κάποια κληροδοτήματα υπάρχουν από το 1820.
Κληροδοτήματα, δηλαδή ακίνητα ή και ρευστό που δόθηκαν στο παρελθόν στις Σχολικές Εφορείες από διάφορους ευεργέτες, δεν υπάρχουν μόνο στην Κύπρο, αφού όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας Λευκωσίας, Νίκος Μεγάλεμος, υπάρχουν και κληροδοτήματα στο εξωτερικό.
Ερωτηθείς σχετικά από τον «Φ», ο κ. Μεγάλεμος ανέφερε ότι ένας από τους ευεργέτες έδωσε στη Σχολική Εφορεία έκταση γης η οποία, μάλιστα, βρίσκεται σε σημαντική περιοχή, αν ληφθεί υπόψιν πως δεν απέχει πολύ από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο. Τη συγκεκριμένη έκταση γης, στην οποίαν υπάρχουν και κτήρια, επιθυμεί να απαλλοτριώσει η κυβέρνηση της Αιγύπτου με σκοπό να επεκτείνει τις εγκαταστάσεις του λιμανιού με αποθηκευτικούς χώρους, κάτι το οποίο σημαίνει πως η Σχολική Εφορεία Λευκωσίας θα εισπράξει σημαντικό ποσόν, το οποίο πιθανώς να κυμαίνεται μεταξύ €10εκατ.-€15 εκατ.
Αξίζει να σημειωθεί, πως η Σχολική Εφορεία είχε χάσει τη συνέχεια του κληροδοτήματος και βρέθηκε άκρη ψάχνοντας τα έγγραφα που υπήρχαν ξεχασμένα.
Η διεκδίκηση του τεμαχίου διήρκεσε 15 χρόνια και τώρα θα αναλάβει δικηγόρος τη διαπραγμάτευση τη Σχολικής Εφορείας με την κυβέρνηση της Αιγύπτου. Η Σχολική Εφορεία κατέχει ήδη και τον τίτλο και αυτό που απομένει πλέον είναι η συμφωνία για το ποσόν της απαλλοτρίωσης. Ο κ. Μεγάλεμος ανέφερε ότι δικαιούχες είναι άλλες δύο Σχολικές Εφορείες (Λεμεσό και Λάρνακα).
Ένα άλλο κληροδότημα είναι το Μέγαρο Χατζησάββα το οποίο η Σχολική Εφορεία νοικιάζει εισπράττοντας €20.000 μηνιαίως. Όπως ανέφερε στον «Φ» ο κ. Μεγάλεμος, οι κληρονόμοι διεκδίκησαν το κληροδότημα, επειδή στο κτήριο δεν είχε τοποθετηθεί πινακίδα με ένδειξη «Καφενείο Χατζησάββα» όπως προβλεπόταν όταν διατέθηκε η περιουσία. Η υπόθεση οδηγήθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης και η Σχολική Εφορεία κέρδισε, αν και τώρα τοποθετήθηκε σχετική πινακίδα.
Παράλληλα, η Εφορεία διαθέτει καταστήματα την οδό Τρικούπη, αν και εκεί τα ενοίκια είναι σχετικά χαμηλά, κάτι το οποίο δυνατό να διαφοροποιηθεί όταν ολοκληρωθεί η αναβάθμιση της οδού. Η Σχολική Εφορεία είχε, επίσης, μετοχές αξίας €10 εκατ. που ουσιαστικά εξανεμίστηκαν μετά την οικονομική κρίση και το «κούρεμα» που ακολούθησε. Υπάρχουν, επίσης, ακίνητα στη λεωφόρο Μακαρίου και αλλού, περιλαμβανομένου του Μεγάρου «Μιτσή».
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής εκ μέρους του υπουργείου Εσωτερικών, ο Αντώνης Οικονομίδης ανέφερε, ότι οι ρυθμίσεις που προωθούνται για τη σύνθεση των Σχολικών Εφορειών κ.ο.κ., είναι προσωρινές και θα ισχύσουν μέχρι το έτος 2029, οπόταν αυτές θα υπαχθούν στους δήμους. Συγκεκριμένα, στους 20 νέους δήμους θα υπαχθούν 17 Σχολικές Εφορείες. Σχολιάζοντας αναφορές ότι στις Σχολικές Εφορείες δεν θα εκπροσωπούνται όλα τα δημοτικά διαμερίσματα, εξέφρασε την άποψη πως οι συμμετέχοντες στις Σχολικές Εφορείες δεν θα μεριμνούν μόνο για τα σχολεία του δημοτικού διαμερίσματος από το οποίο προέρχονται, αλλά για όλα τα σχολεία.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, ανέφερε πως στα όρια των δώδεκα (από τους 20 νέους δήμους) θα λειτουργούν κάτω των 20 σχολείων, ενώ υπάρχει δήμος στου οποίου τα όρια υπάρχουν 80 σχολεία, σε άλλον δήμο θα λειτουργούν 65 σχολεία, σε άλλον δήμο 50 και σε άλλον 40 σχολεία. Διερωτήθηκε δε, κατά πόσον ιδιαίτερα οι μεγάλοι δήμοι που προκύπτουν από τις συνενώσεις θα μπορέσουν να διαχειριστούν με επάρκεια και προς όφελος της εκπαίδευσης, τις αυξημένες σχολικές μονάδες οι οποίες θα υπαχθούν σε αυτούς. Θα μπορούσε, είπε ο αριθμός των σχολικών εφόρων στους δύο μεγαλύτερους δήμους να ήταν μεγαλύτερος και συγκεκριμένα 15 έφοροι αντί 13 που προτείνονται.
Η βουλευτής Αλεξάντρα Ατταλίδου παρατήρησε πως «όταν συζητούνται ανάλογα ζητήματα, πίσω από το κεφάλι μας στριφογυρίζει η σκέψη ποιοι και πώς θα αντιπροσωπεύονται και όχι αν θα υλοποιείται έργο προς όφελος των σχολείων και κατ’ επέκταση των μαθητών». Παρατήρησε επίσης, πως οι Σχολικές Εφορείες έχουν κάποιας μορφής εξουσία την οποίαν κάποιοι αξιοποιούν.
