Χιλιάδες κυβικά μέτρα κατεργασμένης ξυλείας από την Τουρκία φέρονται να καταλήγουν δια της πλαγίας οδού στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Το θέμα έχει λάβει διαστάσεις την τελευταία περίοδο και ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν γίνει παραστάσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, προκειμένου να ληφθούν μέτρα.
Φωτογραφικά στιγμιότυπα που έχει δει ο «Φ», απεικονίζουν μεγάλες ποσότητες κατεργασμένης ξυλείας με σημάνσεις τουρκικών εταιρειών να μεταφέρονται εντός της Δημοκρατίας ή να βρίσκονται σε αποθήκες κυπριακών επιχειρηματικών οντοτήτων. Πρόκειται για ξυλεία που με βάση πάντα τα φωτογραφικά ντοκουμέντα προέρχεται από τουρκικές εταιρείες, οι οποίες εδρεύουν σε πόλεις όπως η Μπούρσα και τα Άδανα.
Με άλλα λόγια, Κύπριοι επιχειρηματίες εν γνώσιν τους προμηθεύονται τα εν λόγω δευτερογενή προϊόντα, ενισχύοντας την τουρκική οικονομία. Επώνυμη μαρτυρία που δόθηκε στον «Φ» από πολίτη, φανερώνει και το μέγεθος του φαινομένου. Διαπίστωσε ότι η εταιρεία από την οποία αγόρασε φιλικό του πρόσωπο διαμέρισμα, προμηθεύτηκε τουρκικής προέλευσης μεταποιημένη ξυλεία για τις ανάγκες της οικιστικής μονάδας. Αυτό ήταν ευδιάκριτο από τις συσκευασίες και τη σήμανση που είχαν τα προϊόντα.
Πώς, όμως, καταλήγει η μεταποιημένη ξυλεία στην Κυπριακή Δημοκρατία; Αυτό συμβαίνει με δύο τρόπους, σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλονται. Ο ένας είναι μέσω οδοφραγμάτων. Δηλαδή, η ξυλεία έρχεται από τα κατεχόμενα και φέρει εγκρίσεις από το «τουρκοκυπριακό εμπορικό επιμελητήριο».
Ο έτερος τρόπος είναι μέσω Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ποσότητες ξυλείας καταλήγουν σε Ελλαδίτες εμπόρους οδικώς μέσω των συνόρων στον Έβρο και εν συνεχεία εξάγονται ως ευρωπαϊκό προϊόν στην Κύπρο. Σε κάθε περίπτωση οι Κύπριοι εισαγωγείς γνωρίζουν πολύ καλά τι παραλαμβάνουν.
Κανονισμός πράσινης γραμμής
Για την περίπτωση της τουρκικής ξυλείας που καταλήγει στην Κυπριακή Δημοκρατία μέσω κατεχομένων, εγείρονται ζητήματα. Συγκεκριμένα γίνεται διακίνηση βιομηχανικών πάνελ ξυλείας μέσω οδοφραγμάτων, τη στιγμή που όπως καταγγέλλεται, στα κατεχόμενα δεν υπάρχει βιομηχανική μονάδα, η οποία να παράγει, να μεταποιεί ή να επεξεργάζεται ξυλεία. Με άλλα λόγια, προκύπτει ότι η κατεργασμένη ξυλεία εισάγεται από την Τουρκία και εν συνεχεία μέσω κατεχομένων καταλήγει στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές.
Από τα όσα αναφέρονται πιο πάνω, προκύπτει παραβίαση του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Στο εν λόγω κανονισμό που ισχύει από το 2004 ξεκαθαρίζεται ότι τέτοια εμπορεύματα πρέπει να παράγονται εξ ολοκλήρου στα κατεχόμενα ή να έχουν υποστεί εκεί «την τελευταία, ουσιαστική, οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία σε επιχείρηση εξοπλισμένη για τον σκοπό αυτό». Τα εν λόγω εμπορεύματα θα πρέπει να συνοδεύονται από έγγραφο του «τουρκοκυπριακού εμπορικού επιμελητηρίου».
Οι θέσεις του τελωνείου
Ο «Φ» επικοινώνησε με το Τμήμα Τελωνείων που υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών. Αναφέραμε ότι διερευνούμε σχετικές καταγγελίες και υποβάλαμε ερωτήματα που αφορούν τους τρόπους που καταλήγουν τα συγκεκριμένα τουρκικά προϊόντα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές. Από τις απαντήσεις που λάβαμε γραπτώς από αρμόδιο πρόσωπο, προκύπτει ότι το Τμήμα Τελωνείων προβαίνει στους ελέγχους βάσει των διεθνών κανονισμών.
Η πρώτη απάντηση που λάβαμε σε σχέση με τον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, έχει ως ακολούθως: «Αναφορικά με την διέλευση εμπορευμάτων (συμπεριλαμβανομένων και των επιτρεπόμενων ειδών ξυλείας) από τις κατεχόμενες περιοχές προς τις ελεγχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω των εγκεκριμένων σημείων διέλευσης, το Τμήμα Τελωνείων έχει την ευθύνη να διαπιστώσει ότι τα εμπορεύματα συνοδεύονται από το απαραίτητο πιστοποιητικό έγγραφο που ορίζεται στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, το οποίο εκδίδεται από το Τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο, στο οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει την αρμοδιότητα να πιστοποιεί ότι τα εμπορεύματα έχουν παραχθεί εξολοκλήρου ή έχουν υποστεί την τελευταία ουσιαστική μεταποίηση τους στις κατεχόμενες περιοχές».
Σε ό,τι αφορά το ερώτημα που θέσαμε για το εμπόριο ξυλείας με την Τουρκία, μέσω Ελλάδας, απαντήθηκε ως εξής: «Η μεταφορά ξυλείας από την Τουρκία μέσω Ελλάδας επιτρέπεται εφόσον ακολουθηθούν οι νόμιμες τελωνειακές διατυπώσεις στην Ελλάδα που αποτελεί το πρώτο σημείο εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση οπότε και χαρακτηρίζονται ως ενωσιακά και μπορούν να μεταφερθούν ως ενδοενωσιακή διακίνηση σε οποιαδήποτε χώρα της Ε.Ε. μεταξύ των οποίων και η Κύπρος. Επιπρόσθετα η εισαγωγή προϊόντων από την Τουρκία επιτρέπεται από την συμφωνία τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. – Τουρκίας».
Εξαγωγές 405.000 δολαρίων
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων που επικαλείτο πληροφορίες της εφημερίδας Milliyet, το πρώτο εξάμηνο του 2023 πραγματοποιήθηκαν εξαγωγές από την Τουρκία προς την Κυπριακή Δημοκρατία, ύψους 405.000 δολαρίων.
Η εν λόγω εφημερίδα επισημαίνει ωστόσο ότι το τουρκικό Υπουργείο Εμπορίου έδωσε εντολή στις τελωνειακές Αρχές της Τουρκίας να μην ανταλλάσσουν καμιά αλληλογραφία με την Κυπριακή Δημοκρατία. Σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «υπήρξε ενδιαφέρουσα επαφή μεταξύ της ε/κ διοίκησης και των τουρκικών Αρχών. Όταν η ε/κ διοίκηση, η οποία δεν αναγνωρίζεται από την Τουρκία, ζήτησε έγγραφα από τις τουρκικές τελωνειακές Αρχές, το τουρκικό Υπουργείο Εμπορίου έδωσε εντολή να μην υπάρξει επαφή με την ε/κ διοίκηση με καμία επίσημη επιστολή και να αποφευχθεί κάθε είδους αλληλογραφία, συμπεριλαμβανομένων e-mail».
Μιλά για λαθρεμπόριο ο Σύνδεσμος Εμπόρων Ξυλείας
Ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων – Εμπόρων Ξυλείας & Οικοδομικών Υλικών, αποτάθηκε και γραπτώς στη διευθύντρια του Τμήματος Τελωνείων, Θεοδώρα Δημητρίου, θέτοντας ενώπιόν της την κατάσταση. Με επιστολή ημερομηνίας 27/9/2023 μέσω του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Χρύσης Πετούσης, σημειώνει, μεταξύ άλλων: «{…}θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για το δύσκολο έργο που επιτελείται. Ωστόσο, δυστυχώς, θέλουμε και πάλι να καταγγείλουμε με φωτογραφίες και αποδεικτικά στοιχεία το λαθρεμπόριο βιομηχανικών πάνελ ξυλείας (μελαμίνες, MDF, μοριοσανίδες, κοντραπλακέ, επενδυμένα με καπλαμά) που γίνεται με τα κατεχόμενα αλλά και τις παρατυπίες που θεωρούμε ότι γίνονται στην εισαγωγή τους στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφερόμαστε σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις:
- Στο βαθμό που τα βιομηχανικά πάνελ ξυλείας φτάνουν στη Δημοκρατία από την κατεχόμενη περιοχή, αυτό παραβιάζει τους εμπορικούς κανονισμούς της Πράσινης Γραμμής, δεν παράγονται εκεί και άρα εισάγονται. Αυτό συνιστά κατάφωρη παραβίαση του κανονισμού Πράσινης Γραμμής εφόσον δεν υπάρχει τέτοιο εργοστάσιο στην κατεχόμενη περιοχή και τα προϊόντα που παραδίδονται στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχουν υποστεί μεταποίηση. Θα βρείτε συνημμένα στο e-mail φωτογραφίες από κουτιά μελαμίνης και ντουλάπας, τα οποία έχουν παραδοθεί σε πολυκατοικία στη Λευκωσία. Επίσης, στέλνουμε το link μιας εκ των τουρκοκυπριακών ιστοσελίδων.
- Μεγάλες ποσότητες βιομηχανικών πάνελ ξυλείας τουρκικής κατασκευής εισάγονται μέσω Ελλάδας με την μορφή τριγωνικού εμπορίου από τα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ελληνικές εταιρείες και Έλληνες αντιπρόσωποι τουρκικών εργοστασίων εισάγουν στην Ελλάδα τα εν λόγω προϊόντα και μετά τα επανεξάγουν ως προϊόντα ευρωπαϊκής προέλευσης, μέσω των λιμανιών της Κυπριακής Δημοκρατίας, χρησιμοποιώντας το πιστοποιητικό T2L.
Ο έλεγχος που κάνουν οι ελληνικές Αρχές όσον αφορά τη νομοθεσία EUTR είναι υποτυπώδης και οι καταγγελίες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από άλλες χώρες-μέλη είναι έντονες. Τα πλείστα προϊόντα βιομηχανικών πάνελ ξυλείας που εισάγονται στην Κύπρο με τριγωνικό εμπόριο μέσω Τουρκίας είναι εκτός προδιαγραφών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού είναι κατηγορίας Ε2 αντί Ε1 που προνοεί η νομοθεσία. Προς επιβεβαίωση των πιο πάνω σας αποστέλλουμε φωτογραφίες από φορτία που ξεφορτώνονται σε κυπριακά εργοστάσια, ως επίσης και φωτογραφίες από εμπορεύματα αποθηκευμένα μέσα σε κυπριακές αποθήκες. Σε μια από τις φωτογραφίες φαίνεται στη σήμανση της παλέτας το όνομα…, που είναι Έλληνας παραγωγός βιομηχανικών πάνελ ξυλείας και κάνει τριγωνικό εμπόριο στην Κύπρο με τουρκικής προέλευσης προϊόντα».
