Συνεχίζεται η δικαστική διαμάχη μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και εταιρειών βρετανικών και διεθνών συμφερόντων, σε σχέση με τις κατασχεθείσες αρχαιότητες που εντοπίστηκαν στο ερευνητικό πλοίο Odyssey Explorer με σημαία Παναμά το 2015, οι οποίες έχουν τεράστια αξία αφού πρόκειται για 588 αντικείμενα από 14 διαφορετικούς πολιτισμούς. Στην ουσία επρόκειτο για οθωμανικό πλοίο του 17ου αιώνα, το οποίο μετέφερε κυρίως κινέζικες πορσελάνες, ανεκτίμητης αξίας.
Όπως έγραψε και σε προηγούμενο δημοσίευμα ο «Φ», η διαμάχη κρατάει χρόνια, με τις κατασχεθείσες αρχαιότητες να βρίσκονται στα χέρια των Τελωνειακών Αρχών της Δημοκρατίας και την υπόθεση να εκδικάζεται. Η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να αποδείξει στο Δικαστήριο ότι το θέμα εμπίπτει στο Διεθνές Δίκαιο, κάνοντας λόγο ακόμη και για πάταξη αρχαιοκαπηλίας. Από την άλλη, οι εμπλεκόμενες εταιρίες, δια μέσου Ελληνοκύπριου δικηγόρου, διεκδικούν τις αρχαιότητες, αξιώνοντας αποζημίωση μέχρι και €2 εκατ.
Κατά τη χθεσινή διαδικασία, κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυρας υπεράσπισης, Βρετανός υποβρύχιος αρχαιολόγος Δρ. Sean Kingsley, ο οποίος εργαζόταν ως σύμβουλος των εμπλεκόμενων εταιρειών για το συγκεκριμένο ναυάγιο και εμφανίστηκε ως μάρτυρας υπεράσπισης των κατηγορουμένων.
Καταθέτοντας ο μάρτυρας υποστήριξε ότι ο σκοπός που ανασύρθηκαν οι αρχαιότερες από τον βυθό της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης του Λιβάνου το 2015, ήταν για να τοποθετηθούν ως εκθέματα σε μουσεία και όχι για να πωληθούν με αντίτιμο, μεγάλα χρηματικά ποσά. Να σημειωθεί πως αντεξεταζόμενος από τη Δημόσια Κατήγορο, απέφυγε να απαντήσει σε ουσιώδεις ζητήματα. Άξιο αναφοράς είναι πως η εμπλοκή αρχαιολόγου σε τόσο σοβαρές δικαστικές υποθέσεις αρχαιοτήτων είναι πρωτόγνωρη.
Κατά τη δικαστική διαδικασία έγινε αναφορά και σε έγγραφα, τα οποία κατατέθηκαν ως τεκμήρια και τα οποία εξασφάλισε η Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως αναφέρθηκε στο Δικαστήριο, πρόκειται για έγγραφα με ημερομηνία 2009, στα οποία αναγράφονται εμπορικές συμφωνίες μεταξύ των εμπλεκόμενων εταιρειών και με λεπτομέρειες ως προς τις ενέργειες της κάθε μιας εταιρείας ξεχωριστά, μέχρι την ολοκλήρωση της ανέλκυσης των αρχαιοτήτων. Μάλιστα, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ», στα συγκεκριμένα έγγραφα/τεκμήρια αναγράφονται και τα ποσοστά που θα λάμβαναν από τις πωλήσεις των πολύτιμων θησαυρών που θα ανακάλυπταν και θα ανέλκυαν.
Από την πλευρά των δικηγόρων των εμπλεκόμενων εταιρειών, υπάρχει άρνηση ότι τα έγγραφα αυτά έχουν σχέση με την ανέλκυση των αρχαιοτήτων το 2015 από το ερευνητικό πλοίο με την ονομασία Odyssey Explorer, υποστηρίζοντας ότι μετά το 2015, αυτές οι συμφωνίες δεν γινόντουσαν.
Η ιστορία των κατασχεθεισών αρχαιοτήτων έχει τεράστιο ενδιαφέρον όχι μόνο για τα στενά όρια της Κύπρου, αλλά και για άλλες χώρες, καθώς τίθεται θέμα αρχαιοκαπηλίας σε διεθνές επίπεδο. Είναι, επίσης, γνωστό ότι συγκεκριμένες εταιρείες που ανήκουν σε αυτό το δίκτυο έχουν εμπλακεί και στο παρελθόν σε δικαστικές διαμάχες.
Σύμφωνα με τον Βρετανό αρχαιολόγο, το πλοίο με τον πολύτιμο θησαυρό βυθίστηκε γύρω στο 1630 και βρέθηκε σε βάθος 2 χλμ από την επιφάνεια της θάλασσας. Ανάμεσα στα 588 αρχαία αντικείμενα περιλαμβάνονται κινέζικες πορσελάνες, κανάτες βαμμένες με έντονα χρώματα από την Ιταλία και άλλα, ενώ οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι ενδεχομένως το πλοίο να βυθίστηκε ενώ ταξίδευε μεταξύ Αιγύπτου και Κωνσταντινούπολης.
