Σε μια γειτονιά της περιοχής Δροσιάς στη Λάρνακα, παππούδες και γιαγιάδες, βρήκαν αντίδοτο στη μοναξιά συμμετέχοντας στα ανακουφιστικά και συνάμα διασκεδαστικά προγράμματα που προσφέρει το Χρυσοστόμειο Μέλαθρο. Εκεί ηλικιωμένοι, οι πλείστοι εκ των οποίων διαμένουν μόνοι, έχουν την ευκαιρία να ξεφύγουν από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, να κάνουν γυμναστική και να εκφραστούν μέσω της τέχνης.
Το ίδρυμα είναι το μοναδικό κέντρο ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων στη Λάρνακα και δημιουργήθηκε το 1999 από τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ Δέσπω και Γιώργο Τσινίκολα. Όταν απεβίωσε η Δέσπω Τσινίκολα, η οποία ήταν δασκάλα από το κατεχόμενο Τρίκωμο, το κέντρο έγινε δωρεά στο Δήμο Λάρνακας, που ανέλαβε τη χρηματοδότησή του.
Ο «Φ» βρέθηκε στο Χρυσοστόμειο Μέλαθρο, μία από τις πιο αγαπημένες ημέρες των παππούδων και των γιαγιάδων, που απασχολούνται μέχρι το μεσημέρι στο κέντρο. Ήταν μία από τις μέρες που ο καθηγητής φυσικής αγωγής του ΚΟΑ, Ανδρέας Αθανασίου, έκανε μάθημα γυμναστικής. Αρκετοί συνταξιούχοι, μαζεύτηκαν στην βεράντα και υπό τους ήχους δυνατής ηλεκτρονικής μουσικής, έκαναν αερόβια γυμναστική. Από το μάθημα δεν εξαιρέθηκε κανείς αφού υπήρχε πρόγραμμα και στον εσωτερικό χώρο γι’ αυτούς που, λόγω προβλημάτων υγείας, δεν ήταν σε θέση να γυμναστούν όρθιοι.
Ανάμεσά τους είναι η Ντόρα Ορφανίδου, 88 χρόνων, από την κατεχόμενη Αμμόχωστο που δεν κρύβει τη χαρά της για τα μαθήματα γυμναστικής. «Έρχομαι εδώ γιατί περνώ την ώρα μου πολλά ωραία. Έκαμα παρέες και κάμνουμε και γυμναστική. Η γυμναστική είναι κάτι το πολλά καλό για μας. Όλοι οι συνταξιούχοι πρέπει να κινούνται όσο μπορούν για να ζούμε υγιείς».
Η Κυπρούλα Ευσταθιάδου, από τη Λάρνακα έχει ρευματοπάθεια και είδε, όπως λέει, μεγάλη διαφορά από τότε που άρχισε να γυμνάζεται. «Στην ηλικία μας πρέπει να γυμνάζουμε τα πόδια και τα χέρια. Εμείς δεν μπορούμε να πάμε στα γυμναστήρια. Γι’ αυτό έρχομαι εδώ κάθε Τρίτη και Πέμπτη, που έχει γυμναστική και περνώ πολλά ωραία».
Στα μαθήματα γυμναστικής συμμετέχει ανελλιπώς και η Βάσω Πετρίδης, η οποία διέμενε για 40 χρόνια στην Αυστραλία. Όταν επέστρεψε πριν από λίγα χρόνια στην Κύπρο, αναζήτησε τρόπους για να γεμίσει δημιουργικά τις ώρες της και τότε της πρότειναν το Χρυσοστόμειο. «Έρχομαι τις μέρες που κάνουμε γυμναστική επειδή μου αρέσει πολύ. Συνάντησα και άλλες κυρίες εδώ και περνά ευχάριστα η ώρα μου. Μας προσφέρουν πολύ όμορφα πράγματα και σύντομα θα πάμε και εκδρομή».
Από τους πιο καλούς μαθητές στη γυμναστική είναι οι δίδυμοι της παρέας, Πέτρος και Παύλος Ελευθερίου, οι οποίοι δεν μπορούν να κρύψουν τον ενθουσιασμό τους.
Η σύνδεση που έχουν αποκτήσει οι ηλικιωμένοι με το γυμναστή τους είναι πολύ μεγάλη, αφού είναι ο ίδιος τα τελευταία 15 χρόνια. «Η δουλειά μας εδώ είναι πιο κοντά στο λειτούργημα παρά στο επάγγελμα», αναφέρει ο ίδιος, σημειώνοντας πως είναι μεγάλη εμπειρία να δουλεύει κάποιος με ηλικιωμένους. «Δίνεις αλλά παίρνεις κιόλας. Τα άτομα τρίτης ηλικίας πρέπει να έχουν κάτι να ασχολούνται, επειδή η καθημερινότητά τους είναι λίγο μονότονη και η γυμναστική είναι μια καλή διέξοδος. Η γυμναστική δεν έχει ηλικία. Εδώ ξεκινήσαμε με πολύ λίγα άτομα και πλέον έχω το λιγότερο 15. Απ’ ό,τι μου λεν η γυμναστική είναι το αγαπημένο τους μάθημα».
«Αχ τζιείνη η μοναξιά…»
Το πιο σημαντικό κέρδος από τα μαθήματα αλλά και τη συναναστροφή τους με άλλα άτομα της ηλικίας τους, είναι η αλλαγή της ψυχολογίας των παππούδων και των γιαγιάδων.
«Ευτυχώς που υπάρχει τζιαι τούτο. Αχ τζιείνη η μοναξιά… Όταν πάω τζιαι κλειστώ σπίτι εν μου αρέσκει», λέει η Παναγιώτα Γιασουμή 80 χρόνων, από την Κώμη Κεπήρ. «Έσιει πολλά χρόνια που έρκουμαι δαμέ, αρέσκει μου πολλά. Όταν είμαι σπίτι εν ησυχάζω. Ευτυχώς μηνίσκω στην περιοχή. Πριν δύο χρόνια έσπασα το πόδι μου τζιαι έρχομαι με το ΠΙ».
Κάποιοι από τους ηλικιωμένους, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του Χρυσοστόμειου και είχαν προσφέρει εθελοντική εργασία. Πλέον απασχολούνται στο κέντρο και έχουν αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία της συνεισφοράς τους. Ένας από αυτούς είναι ο 90χρονος, Πιερής Χατζηαναστάση από το Πραστειό Αμμοχώστου. «Εβοήθησα να κτιστεί το ίδρυμα, επειδή είμασταν γείτονες με την οικογένεια Τσινίκολα. Είχα φορτηγά και εκσκαφείς και πρόσφερα εθελοντική εργασία. Τα τελευταία χρόνια, έρχομαι το πρωί και απασχολούμαι εδώ, επέθανεν η γυναίκα μου. Νιώθω πολλά ευχάριστα εδώ και νιώθω πως έβαλα και εγώ το λιθαράκι μου».
Η κ. Κυριακή, 84 χρόνων από τη Λάρνακα ήταν παλαιότερα στην επιτροπή διαχείρισης του κέντρου. Πλέον, όπως λέει, πηγαίνει στο μέλαθρο επειδή της προσφέρει συντροφικότητα. «Η διευθύντρια εδώ είναι σπουδαία. Περνούμε πολλά καλά. Και η κ. Δέσπω που το δημιούργησε, ήταν μια εξαιρετική γυναίκα που εργαζόταν ακατάπαυστα. Έκανε ένα ίδρυμα, που δεν έκανε κανένας άλλος στη Λάρνακα».
Περιμένουν να έρθουν πώς και πώς
Διευθύντρια στο μέλαθρο είναι εδώ και ενάμιση χρόνο η κοινωνική λειτουργός, Μαρία Κούρου, η οποία αναφέρθηκε στα οφέλη από τα προγράμματα που προσφέρονται. «Πέραν από τα μαθήματα, διοργανώνουμε επίσης εκδρομές, έρχονται εδώ εθελοντές και τραγουδούν και προσφέρουμε πρόγευμα. Μπορούν να έρθουν εδώ άτομα τρίτης ηλικίας, απ’ όπου θέλουν φτάνει να έχουν μεταφορικό μέσο. Εάν είναι κοντινές οι αποστάσεις, τους φέρνουμε με τα αυτοκίνητά μας μαζί με τη φροντίστρια. Πληρώνουν κάθε μήνα ένα συμβολικό ποσό, που είναι 10-20 ευρώ, ανάλογα με τις μέρες που έρχονται. Έχει άτομα που η μόνη έξοδος τους είναι εδώ και την περιμένουν πώς και πώς. Είναι πολύ σημαντικό για την ψυχολογία τους. Έχουμε μία γυναίκα που ήρθε πρόσφατα και άλλαξε η ψυχολογία της σε ένα μήνα. Της αρέσει να απαγγέλλει ποιήματα, να μας τραγουδά, να ζωγραφίζει».
Η φροντίστρια των ηλικιωμένων, Άντρη Μιχαήλ, εργάζεται στο κέντρο εδώ και 15 χρόνια. «Αρχικά ερχόμουν εδώ εθελοντικά, αλλά τώρα μου δίνουν ένα μικρό μισθό. Περνούμε πολλά ωραία με τους ηλικιωμένους και μου δίνει μεγάλη δύναμη να δουλεύω μαζί τους».
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Χρειάζεται στήριξη του κράτους
Το Χρυσοστόμειο Μέλαθρο, καταφέρνει να επιβιώνει χάρη στη χρηματοδότηση του Δήμου Λάρνακας αλλά και από δωρεές. Τέτοια κέντρα, ωστόσο, με αδιαμφισβήτητη συμβολή στην ευημερία ατόμων τρίτης ηλικίας, πρέπει να στηρίζονται και από το κράτος. Όπως μας ανέφερε ο πρόεδρος του Δ.Σ του κέντρου, αντιδήμαρχος Λάρνακας, Ιάσωνας Ιασωνίδης, με σκοπό ν ’αναβαθμιστούν οι υπηρεσίες που προσφέρονται γίνεται προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλιστούν κονδύλια από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας. «Θέλουμε να βοηθήσουμε περαιτέρω τους ηλικιωμένους. Το ίδρυμα αυτή τη στιγμή χρηματοδοτείται από το Δήμο Λάρνακας και ευχαριστούμε γι’ αυτό τον δήμαρχο, Ανδρέα Βύρα και το Δημοτικό Συμβούλιο. Επίσης τα πλείστα τρόφιμα που χρησιμοποιούνται για το πρωινό, είναι δωρεές από υπεραγορές και φούρνους και το Κοινωνικό Παντοπωλείο της Λάρνακας».
