Ξεκάθαρο μήνυμα ΟΣΑΚ: Oι ζωές δεν μετριούνται με τα χρήματα

Ξεκάθαρο μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση έστειλε σήμερα κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής διάσκεψης η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου. Αναλύοντας τις στρεβλώσεις, που σήμερα παρατηρούνται στο Γενικό Σύστημα Υγείας, καταγράφοντας τα όσα έπρεπε να είχαν γίνει και δεν πραγματοποιήθηκαν στην προ ΓεΣΥ εποχή και απαρριθμώντας τα προβλήματα, που σήμερα αντιμετωπίζουν οι ασθενείς, στην προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν υπηρεσίες υγείας, η ΟΣΑΚ έστειλε το μήνυμα ότι «οι ασθενείς, δεν είναι ούτε έσοδα, ούτε έξοδα. Oι ανθρώπινες ζωές δεν μετριούνται με τα χρήματα και τους προϋπολογισμούς».

Μεταξύ άλλων, η ΟΣΑΚ επισημαίνει ότι «δυστυχώς, παρατηρούμε ότι ο ΟΑΥ, στην προσπάθεια του να «απαντήσει» σε αυτούς, που μιλάνε γενικά και αόριστα για καταχρήσεις, έχει προχωρήσει σε μια σειρά από αποφάσεις και περιορισμούς, οι οποίοι, κατά τη δική μας άποψη, σε κάποιες περιπτώσεις οδηγούν από μόνοι τους σε σπατάλη χρημάτων, κάνοντας αναφορά σε συγκεκριμένα παραδείγματα».

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Απαίτηση η αναβάθμιση της ποιότητας του ΓεΣΥ

Υπογραμμίζει ότι αυτό, που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η ποιότητα μέσα από σωστό και αυστηρό έλεγχο, το κατά πόσον εφαρμόζονται πρωτόκολλα και το αποτέλεσμα, ενώ σημειώνει ότι όταν ασκείται σωστός και αυστηρός έλεγχος, όσοι διαπράττουν απάτη ή καταχρώνται του συστήματος, πρέπει να καταγγέλλονται και να προωθούνται ποινικές διαδικασίες και να τιμωρούνται ακόμη και με διακοπή της σύμβασης τους.   

Τονίζει ακόμη ότι τα χρήματα του ΓεΣΥ είναι προτιμότερο και αναγκαίο να καταλήγουν σε καινοτόμα φάρμακα, σε εξειδικευμένες θεραπείες, σε εξειδικευμένες επεμβάσεις, σε νέες υπηρεσίες, παρά να κατασπαταλούνται λόγω των καταχρήσεων στην τσέπη ενός ή δέκα ή τριάντα γιατρών ή άλλων επαγγελματιών υγείας.

Συγκεκριμένα και όπως ανέφεραν εκπρόσωποι της ΟΣΑΚ κατά τη δημοσιογραφική διάσκεψη:

«Σήμερα σας καλέσαμε εδώ γιατί θέλουμε να στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα σε όλους όσοι κρατάνε τις ζωές μας στα χέρια τους, αλλά, όπως διαπιστώνουμε, κάποιοι από αυτούς δεν αντιλαμβάνονται τις ευθύνες που κουβαλούν οι καρέκλες στις οποίες κάθονται, είτε πρόκειται για αξιωματούχους του κράτους, είτε πρόκειται για βουλευτές, είτε για στελέχη ημικρατικών οργανισμών ή επαγγελματίες υγείας.

Η Υγεία για εμάς, ως οργανωμένο κίνημα των ασθενών, σίγουρα ΔΕΝ έχει χρώμα και ακόμα πιο σίγουρα δεν μπορεί να αποτυπωθεί σε κανένα χαρτονόμισμα, όσο μεγάλο και αν είναι το ποσό που αυτό αντιπροσωπεύει.

Σας καλέσαμε εδώ για να πούμε «μέχρις εδώ ήταν: Οι ασθενείς δεν είναι ούτε έσοδα, ούτε έξοδα, η Υγεία δεν είναι ισολογισμός, ούτε λογιστικές πράξεις και οι ανθρώπινες ζωές δεν μετριούνται με τα χρήματα και τους προϋπολογισμούς».

ΔΕΝ σας καλέσαμε εδώ για να ζητήσουμε περισσότερα χρήματα για την Υγεία αλλά, για να διαμαρτυρηθούμε για όσους διαμαρτύρονται επειδή ξοδεύονται χρήματα για την Υγεία και να βάλουμε τέλος στην όποια προσπάθεια κρύβεται πίσω από τις διαμαρτυρίες τους.  

Να αναφέρουμε άλλωστε ότι οι δαπάνες Υγείας στην Κύπρο, σύμφωνα με τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία, είναι ακόμα σε επίπεδα κατά πολύ χαμηλότερα του μέσου όρου της Ε.Ε.

Εμείς, εκείνο που ζητάμε είναι να νοικοκυρευτούμε επιτέλους και το κυριότερο, να σταματήσουν όλοι να βλέπουν τον τομέα της Υγείας ως λογιστικό ισολογισμό.

Τον τελευταίο χρόνο, πολιτικοί αρχηγοί δυσφορούσαν δημόσια και κατάγγελλαν την αύξηση στις δαπάνες υγείας. Υπουργοί της απελθούσας Κυβέρνησης τόνιζαν και κατάγγελλαν ότι αυξήθηκαν οι δαπάνες υγείας. Βουλευτές καταγγέλλουν, και το θεωρούν και μαγκιά αυτό, ότι το κράτος ξοδεύει για την υγεία των πολιτών. Λαϊκίζουν χωρίς πολλές φορές να γνωρίζουν καν τα στοιχειώδη για τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος υγείας της Κύπρου.

Ο ίδιος ο ΟΑΥ λαμβάνει αποφάσεις με βάση ΜΟΝΟ τον προϋπολογισμό και τα χρήματα, ανεξαρτήτως αν οι αποφάσεις αυτές είναι προς όφελος ή σε βάρος των ασθενών. Ομάδες επαγγελματιών υγείας απαιτούν διαρκώς μεγαλύτερα κονδύλια στους δικούς τους προϋπολογισμούς, τα νοσηλευτήρια ζητούν μεγαλύτερες αποζημιώσεις.

Την Υγεία των ανθρώπων δεν τη μετράμε με το «δύο το λάδι, τρεις το ξύδι, πέντε το λαδόξυδο».

Τα τελευταία δύο χρόνια είδαμε δύο φορές τα υπουργεία Υγείας και Οικονομικών να τσακώνονται με τον ΟΑΥ για τα λεφτά. Για το ποιες υπηρεσίες πληρώνει ο καθένας. Για το ποιος χρωστά σε ποιόν και πόσα.

Εμείς, ως ασθενείς, βλέπουμε μπροστά μας τον τοίχο του προϋπολογισμού σε κάθε προσπάθεια μας να διεκδικήσουμε κάτι για την υγεία των πολιτών. Προτάσσουν τον προϋπολογισμό του ΓεΣΥ και επιβάλλουν περιορισμούς και κανόνες οριζόντιους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι ο κάθε άνθρωπος κι ο κάθε ασθενής έχουν διαφορετικές ανάγκες.

Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση των διαφόρων θεμάτων, θέλουμε να τονίσουμε και να φωνάξουμε σε όλους «Κάτω τα χέρια από το ΓεΣΥ». Οι ασθενείς εντοπίζουν προβλήματα, θα φωνάζουν με όλο το σθένος τους για να επιλυθούν τα προβλήματα αυτά, θα μπούμε μπροστά για να διορθωθούν όλες οι στρεβλώσεις που σήμερα παρατηρούνται στο ΓεΣΥ. ΑΛΛΑ, δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να εκμεταλλευθεί ή να επικαλεστεί τη δική μας αγωνία για να εξυπηρετήσει τους δικούς του σκοπούς. Αυτό να γίνει ξεκάθαρο. Και ξαναλέμε το δικό μας σύνθημα: Πολεμάμε ΓΙΑ το ΓεΣΥ και όχι το ΓεΣΥ.

Σας παρακαλούμε, δεν θα θέλαμε να δούμε τίτλους τύπου «έξω φρενών οι ασθενείς με το ΓεΣΥ ή για το ΓεΣΥ» ή «επίθεση ασθενών για το ΓεΣΥ». Επίθεση εναντίον όλων κάνουμε και όχι εναντίον του ΓεΣΥ. Το ΓεΣΥ είναι αυτό που χρειαζόμαστε. Στον τρόπο με τον οποίο ο ΟΑΥ το διαχειρίζεται, στον τρόπο με τον οποίο κάποιοι το εκμεταλλεύονται για να εξυπηρετήσουν συμφέροντα, βρίσκεται το λάθος.

Δυστυχώς, με το καλημέρα, είδαμε στον Τύπο πληροφορίες, που έφεραν τον νέο υπουργό Οικονομικών να θέτει στις προτεραιότητες του το κλείσιμο της «μαύρης τρύπας» του ΓεΣΥ. Ευτυχώς, αυτές οι πληροφορίες, όπως διαβάζουμε σήμερα, δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα και εκπρόσωπος του Γραφείου του Υπουργού, έχει διευκρινίσει στα ΜΜΕ ότι ο Υπουργός δεν θεωρεί το ΓεΣΥ μαύρη τρύπα και δηλώνει υπέρμαχος του Συστήματος.  Στον Τύπο διαβάσαμε όμως και δηλώσεις της υπουργού Υγείας η οποία έκανε λόγο για «τρύπιο σακούλι».

Εμείς θα τονίσουμε τρία σημεία:

• Πρώτον, το ΓεΣΥ δεν έχει καμία μαύρη τρύπα. Ένας σφαιρικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να έχει τρύπες και ελλείμματα.
• Δεύτερο, και στη νέας αναλογιστική μελέτη που ετοιμάστηκε για λογαριασμό του ΟΑΥ από τον ILO (Διεθνής Ομοσπονδία Εργασίας), το ΓεΣΥ αξιολογείται ως βιώσιμο σε βάθος χρόνου μέχρι και πέραν από το 2030.
• Τρίτο, από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας για το 2023, διαπιστώνεται ότι αρκετές υπηρεσίες που προνοούσαν οικονομική συνδρομή του Υπουργείου στο ΓεΣΥ, άρχισαν ήδη να μεταφέρονται στον ΟΑΥ.

Θέλουμε επίσης να τονίσουμε ότι η τακτική του «προσθέτω τις δαπάνες του ΟΚΥπΥ με τις δαπάνες του υπουργείου Υγείας και τις δαπάνες του ΟΑΥ και λέω φταίει το ΓεΣΥ» πρέπει να σταματήσει.

Κάποιοι έχουν κάνει σύνθημα το να «εξαλειφθούν οι καταχρήσεις» και εκείνο που εννοούν λέγοντας  «καταχρήσεις» είναι μόνο οι ομολογουμένως μεγάλες απολαβές μερίδας επαγγελματιών υγείας, κυρίως γιατρών. Aυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η ποιότητα μέσα από σωστό και αυστηρό έλεγχο, το κατά πόσον εφαρμόζονται πρωτόκολλα και το αποτέλεσμα.  Τα υπόλοιπα είναι εκ του πονηρού. Όταν ασκείται σωστός και αυστηρός έλεγχος, όσοι διαπράττουν απάτη ή καταχρώνται του συστήματος, να καταγγέλλονται και να προωθούνται ποινικές διαδικασίες και αν είναι κατάχρηση να τιμωρούνται ακόμη και με διακοπή της σύμβασης τους.   

Εμείς, θα τονίσουμε ότι τα χρήματα του ΓεΣΥ είναι προτιμότερο και αναγκαίο να καταλήγουν σε καινοτόμα φάρμακα, σε εξειδικευμένες θεραπείες, σε εξειδικευμένες επεμβάσεις, σε νέες υπηρεσίες, παρά να κατασπαταλούνται λόγω των καταχρήσεων στην τσέπη ενός ή δέκα ή τριάντα γιατρών ή άλλων επαγγελματιών υγείας.

Πριν την εφαρμογή του ΓεΣΥ, εμείς φωνάζαμε ότι τα χρήματα που είχαν δοθεί, μέσω του αρχικού σχεδιασμού, στους γιατρούς, ήταν αρκετά καλά και είχαμε συγκρουστεί τότε με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο που μας αμφισβητούσε και διεκδικούσε περισσότερα! Τώρα, έρχονται πολλοί να φωνάζουν για τις ψηλές απολαβές των γιατρών και επαγγελματιών του ΓεΣΥ.  Και την ίδια ώρα εμείς, ως οργανωμένο κίνημα των ασθενών, παλεύουμε για να ενταχθούν στο ΓεΣΥ καινοτόμες θεραπείες και επιπρόσθετες υπηρεσίες και ακούμε το στερεότυπο «δεν θα αντέξει ο προϋπολογισμός».

Κάποιοι ήταν υποκριτές και κάποιοι είναι υποκριτές, όταν φωνάζουν μόνο για αυτά που ξοδεύονται και δεν αναφέρονται καθόλου σε αυτά που πρέπει να ξοδευτούν για το καλό των ασθενών.

Τι ζητάμε; Σωστή κατανομή των διαθέσιμων κονδυλίων. Ανακατανομή του προϋπολογισμού εάν αυτό χρειάζεται. Να τολμήσουν και τα κόμματα και η Κυβέρνηση και ο ΟΑΥ, να κοιτάξουν τα προβλήματα κατάματα και να τα επιλύσουν. Να προχωρήσουν σε μελέτες, που δεν θα πάρουν μια δεκαετία για να ολοκληρωθούν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους, λαμβάνοντας αποφάσεις. Με τις φωνές μόνο και τα λαϊκά δικαστήρια και τις «έξυπνες» ατάκες, δεν λύνονται τα προβλήματα, ούτε νοικοκυρεύεται ο προϋπολογισμός.  

Εμείς, όμως, επιμένουμε και λέμε ότι οι στρεβλώσεις στην εφαρμογή του ΓεΣΥ δεν περιστρέφονται μόνο γύρω από τις απολαβές όσων παρέχουν υπηρεσίες Υγείας. Για εμάς, ο όρος «καταχρήσεις» δεν σημαίνει μόνο απολαβές γιατρών ή άλλων επαγγελματιών υγείας.

Δυστυχώς, παρατηρούμε ότι ο ΟΑΥ, στην προσπάθεια του να «απαντήσει» σε αυτούς που μιλάνε γενικά και αόριστα για καταχρήσεις, έχει προχωρήσει σε μια σειρά από αποφάσεις και περιορισμούς, οι οποίοι, κατά τη δική μας άποψη, σε κάποιες περιπτώσεις οδηγούν από μόνοι τους σε σπατάλη χρημάτων.

Για παράδειγμα, οι «κόφτες» που εφαρμόζονται στη συνταγογράφηση κάποιων φαρμάκων. Δεν δικαιούται ο προσωπικός γιατρός να τα συνταγογραφήσει και επιβάλλεται ο ασθενής, έστω κι αν το πρόβλημα του είναι χρόνιο, να επισκεφθεί γιατρό συγκεκριμένης ειδικότητας για να τα εξασφαλίσει. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι ο ΟΑΥ θα πληρώσει και στον ειδικό γιατρό μια επιπρόσθετη επίσκεψη για να πάρει ο δικαιούχος τα φάρμακα που παίρνει σε όλη του τη ζωή.

Οι χρόνιοι ασθενείς παρακολουθούνται από γιατρούς της κατάλληλης για την περίπτωση τους ειδικότητας. Θα μπορούσαν αυτοί οι γιατροί να συνταγογραφούν, αντί να πρέπει ο ασθενής να πηγαίνει σε άλλο ειδικό για να πάρει τη συνταγή που χρειάζεται. Παρόμοια είναι και η κατάσταση με κάποια φάρμακα τα οποία λαμβάνουν ασθενείς συγκεκριμένων κατηγοριών, για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι μας. Κάποιοι χρειάζονται φάρμακα για την άνοια. Ο προσωπικός τους γιατρός δεν μπορεί να συνταγογραφήσει και πρέπει ο ηλικιωμένος να επισκεφθεί νευρολόγο για να πάρει φάρμακα τα οποία είναι γνωστά, χρησιμοποιούνται για χρόνια ανά το παγκόσμιο και σίγουρα ο προσωπικός γιατρός ξέρει να τα διαχειριστεί.

Υπάρχουν πολλά παρόμοια παραδείγματα, τα οποία αφορούν και διάφορες διαγνωστικές εξετάσεις. Όλα αυτά πρέπει να νοικοκυρευτούν. Πριν από ένα χρόνο, είχαμε θέσει θέμα οριζόντιων περιορισμών, τονίζοντας το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς οδηγούν σε σπατάλη χρημάτων. Δυστυχώς, ενώ είχε συμφωνηθεί ότι θα γινόταν κάποια μελέτη επί του θέματος, δεν έχει γίνει τίποτα μέχρι αυτή τη στιγμή.

Σπατάλη χρημάτων βλέπουμε και σε άλλους τομείς. Για παράδειγμα, προ μερικών εβδομάδων η ΟΣΑΚ έφερε στο φως της δημοσιότητας την ακαταστασία που επικρατεί στις συνταγογραφήσεις των γιατρών. Εντοπίσαμε συνταγές στις οποίες περιλαμβάνονταν δύο φάρμακα της ίδιας κατηγορίας, εντοπίσαμε συσκευασίες τεράστιες, οι οποίες καταλήγουν με τις σακούλες στον κάλαθο των αχρήστων. επίσης, οι συνταγές φαρμάκων για χρόνια νοσήματα πρέπει να έχουν ισχύ αντί για έξι μήνες, για ένα χρόνο. Εάν ο χρόνιος ασθενής χρειάζεται εκτάκτως κάποια άλλα φάρμακα, τότε πρέπει να εκδίδεται διαφορετική συνταγή. Τα έχουμε επισημάνει όλα αυτά. Τα φάρμακα που καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων είναι χρήματα του ΓεΣΥ. Αν γίνει μια σωστή προσπάθεια από τον ΟΑΥ να διορθωθούν οι εκατοντάδες χιλιάδες συνταγές που βρίσκονται σε ισχύ, σίγουρα και από εκεί θα επιτευχθεί εξοικονόμηση χρημάτων».

AKOΛΟΥΘΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΜΕ ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΝΕΛΥΣΕ Η ΟΣΑΚ