Έργα που αλλάζουν την καρδιά της Λευκωσίας αναδεικνύοντας τον αναπτυξιακό και κοινωνικό χαρακτήρα και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων επισκέφθηκε πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. Πρόκειται για έργα που υλοποιούνται ή έχουν υλοποιηθεί κατά την περίοδο της δεκαετούς διακυβέρνησης του, και επέλεξε να τα αναδείξει. Ποια είναι, όμως, τα έργα αυτά και γιατί επιλέγηκαν; Πώς αλλάζουν προς το καλύτερο τη συνολική εικόνα της Λευκωσίας; Ποια άλλα έργα υλοποιούνται ή υλοποιήθηκαν στον Δήμο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Λευκωσίας, και πώς αυτά συμβάλλουν στην, ομολογουμένως, εμφανή αλλαγή της πόλης;
Τα έξι εμβληματικά έργα που επισκέφθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι:
1. Νέο Κέντρο Ψυχικής Υγείας στην Αθαλάσσα
Το Νέο Κέντρο Ψυχικής Υγείας, συνολικού κόστους €33 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβάνει άρτια εξοπλισμένες κτηριολογικές εγκαταστάσεις, που επιτρέπουν την παροχή υψηλών υπηρεσιών θεραπείας, αποκατάστασης και επανένταξης των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας. Στην πρώτη φάση του έργου, συνολικού προϋπολογισμού πέραν των €12 εκατομμυρίων, εντάσσεται η ανέγερση Κλινικών Οξέων Περιστατικών Ανδρών και Γυναικών, καθώς και η ανέγερση Θεραπευτικής Μονάδας Εξαρτημένων Ατόμων, συμπεριλαμβανομένων και Εξωτερικών Ιατρείων, δυναμικότητας 20 κλινών, μέσω της οποίας θα παρέχονται υπηρεσίες απεξάρτησης από το αλκοόλ και άλλες νόμιμες ουσίες. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη έχει αρχίσει ο προγραμματισμός για τη δεύτερη φάση υλοποίησης του έργου, που θα αυξήσει τη δυναμικότητα και τη δυνατότητα εξυπηρέτησης περισσότερων δικαιούχων, το νέο κέντρο αναμένεται να αναβαθμίσει την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της προσφερόμενης φροντίδας, ενώ θα βελτιώσει το εργασιακό περιβάλλον δεκάδων λειτουργών ψυχικής υγείας.
2. Διαμόρφωση και ανάπλαση του χώρου του παλαιού ΓΣΠ.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον κρατικό προϋπολογισμό και τον Δήμο Λευκωσίας, στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2021-2027. Το συνολικό κόστος του έργου αναμένεται να ξεπεράσει τα €22 εκατομμύρια. Η διαμόρφωση και ανάπλαση του χώρου του παλιού ΓΣΠ, προβλέπει τη δημιουργία αστικής πλατείας, χώρων πρασίνου και χώρων αναψυχής, καθώς και την κατασκευή υπόγειου χώρου στάθμευσης. Ο υπόγειος χώρος στάθμευσης αναμένεται να εξυπηρετήσει τόσο τις πιο πάνω χρήσεις, όσο και την ευρύτερη περιοχή του αστικού κέντρου, περιλαμβανομένου και του εμπορικού κέντρου της εντός των τειχών πόλης. Το έργο θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την αναζωογόνηση της παλιάς Λευκωσίας και για την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας, μέσω της χρήσης μικρών λεωφορείων, η αφετηρία των οποίων χωροθετείται εντός του έργου. Στόχος του έργου είναι η μεταμόρφωση του τοπίου του παλιού ΓΣΠ σε μια νέα εμπειρία αυτόνομου δημόσιου χώρου και σε έναν πνεύμονα αναπτυγμένο σε εδαφικό ανάγλυφο, με κυρίαρχη τη φύση και με βάση το ανθρωπογενές περιβάλλον. Αναλυτικότερα, η συνθετική δομή της πρότασης διαμόρφωσης και ανάπλασης και ο καινοτόμος σχεδιασμός του έργου βασίζεται στη δημιουργία εσωστρεφούς πράσινου πνεύμονα, μονωμένου από την πόλη και την κυκλοφορία, στην κατασκευή ενός ανοιχτού αμφιθεάτρου αστικών συγκεντρώσεων (όπως συνέβαινε παλιά στο ΓΣΠ), στην εμπορική υποστήριξη της επιχειρηματικής βιωσιμότητας του έργου και στην κατασκευή δύο υπόγειων επιπέδων στάθμευσης χωρητικότητας 554 θέσεων (περιλαμβανομένων 33 χώρων στάθμευσης για ΑμεΑ, 28 χώρων στάθμευσης για άτομα μειωμένης κινητικότητας και οικογένειες και 12 χώρων φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων). Η διαμόρφωση του χώρου του παλιού ΓΣΠ συνδέεται άμεσα με άλλα σημαντικά έργα στην πόλη, όπως είναι η ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας και του εμπορικού τριγώνου Μακαρίου-Στασικράτους-Ευαγόρου, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο, η αποκατάσταση του παλαιού κτηρίου του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου και το νέο Δημοτικό Μέγαρο, που δίνουν στη Λευκωσία την όψη μιας πραγματικά ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.
3. Κέντρο Ενημέρωσης και Επιμόρφωσης για την ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικής δράσης του Δήμου Λευκωσίας.
Πρόκειται για ένα έργο που, μέσα από την υλοποίηση προγραμμάτων και κατάλληλα διαμορφωμένων υποδομών, συμβάλλει στη δημιουργία ενός πραγματικού κράτους Πρόνοιας και μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού €1 εκατομμυρίου, στεγάζεται στο ανακαινισμένο και κατάλληλα διαμορφωμένο κτήριο «Φοινιέας» και θέτει στο επίκεντρο των δράσεων που αναπτύσσει την αύξηση της απασχόλησης ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τη συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού, την ενίσχυση της προσωπικής ανάπτυξης, την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και τη βελτίωση της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών σε υποβαθμισμένες αστικές περιοχές. Από τη λειτουργία του Κέντρου, επωφελούνται άνεργοι συμπολίτες μας, λήπτες Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, νέοι, μονογονιοί, πρώην χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών, υπήκοοι τρίτων χωρών, αναλφάβητοι και άτομα με αναπηρία. Στο πλαίσιο των υπηρεσιών που προσφέρει, το Κέντρο προωθεί τη συνεργασία και τη δικτύωση δομών και φορέων στήριξης της απασχόλησης, παρέχει πληροφόρηση και προωθεί σχέδια στήριξης και διευκόλυνσης της εργασιακής ένταξης/επανένταξης ατόμων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση αλλά και στη στήριξη επαγγελματικών φορέων, επιχειρήσεων και εργοδοτών, σε θέματα εργασιακής ένταξης/επανένταξης ατόμων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού και υλοποιεί προγράμματα ανάπτυξης επαγγελματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων από άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
4. Αποκατάσταση κτηρίου παλαιού Ανωτάτου Δικαστηρίου για στέγαση του Διοικητικού Δικαστηρίου
Η αποκατάσταση του κτηρίου του παλαιού Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο θα στεγάσει το νεοσύστατο Διοικητικό Δικαστήριο, στοίχισε €5 εκατομμύρια, από εθνικούς πόρους. Πρόκειται για ένα έργο που θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των δομών και του πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης, περιλαμβανομένων και των κτηριακών εγκαταστάσεων, με στόχο τη διασφάλιση της ταχείας και αποτελεσματικής απόδοσης της δικαιοσύνης. Στον τομέα της Δικαιοσύνης, έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα κτηριακής υποδομής, με συνολικές δαπάνες πέραν των €100 εκατομμυρίων. Εκτός από το υπό αναφορά έργο, καταγράφονται ενδεικτικά η ανακαίνιση των κτηρίων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου ύψους €6 εκατομμυρίων, η ανέγερση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου ύψους €9 εκατομμυρίων και τα έργα για την πλήρη ανακαίνιση και τεχνολογική αναβάθμιση του υφιστάμενου Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ύψους €3 εκατομμυρίων.
5. Αναδόμηση και αποκατάσταση Παγκυπρίου Γυμνασίου
Το έργο έγινε με απόλυτο σεβασμό στην ιστορική φυσιογνωμία και την ταυτότητα του Παγκυπρίου Γυμνασίου και με προτεραιότητα την πλήρη ικανοποίηση των εκπαιδευτικών του αναγκών, μέσα από την αναδόμηση, αποκατάσταση και συντήρηση των κτηρίων του. Το συνολικό κόστος του έργου, που άρχισε τον Ιούνιο του 2016 και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022, ανήλθε στα 8 εκατομμύρια ευρώ. Η πρώτη φάση, που εγκαινιάσθηκε τον Ιανουάριο του 2018, περιελάμβανε την ανέγερση νέας πτέρυγας, την επισκευή των διατηρητέων κτηρίων της οδού Θησέως και την κατασκευή μέρους της αθλητικής υποδομής, ενώ η δεύτερη φάση περιλαμβάνει το αναβαθμισμένο ιστορικό κτήριο της Σεβερείου Βιβλιοθήκης και της Πτέρυγας Θεοδότου, όπως και το κεντρικό κτήριο διοίκησης και της Πτέρυγας Χατζηκωστή. Προς την κατεύθυνση της περαιτέρω αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού της λειτουργίας του Παγκυπρίου Γυμνασίου, το υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, προώθησε και υλοποιεί καινοτόμες δράσεις όπως, μεταξύ άλλων, η ψηφιοποίηση του πλούσιου αρχείου των χειρογράφων, χαρτών, παλαιτύπων, κειμηλίων που διαθέτει το Σχολείο και η λειτουργία Κέντρου Διαδραστικής Μάθησης.
6. Ανάπλαση εμπορικού τριγώνου οδών Μακαρίου – Ευαγόρου – Στασικράτους (Φάση Β’).
Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ανάπλασης του εμπορικού τριγώνου Μακαρίου-Στασικράτους-Ευαγόρου, ο Δήμος Λευκωσίας έχει ολοκληρώσει, εντός χρονοδιαγράμματος, και τη δεύτερη φάση του σημαντικού αυτού έργου, με συνολικό κόστος €14 εκατομμύρια. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του άξονα «Προώθηση βιώσιμων μεταφορών και μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα». Οι εργασίες ανάπλασης αποσκοπούσαν στη συνολική αναδιαμόρφωση της περιοχής, έτσι ώστε το αστικό εμπορικό κέντρο της Λευκωσίας να καταστεί ανταγωνιστικό, ελκυστικό και φιλικό στον άνθρωπο αλλά και στο περιβάλλον, δίνοντας στην πόλη ταυτότητα ευρωπαϊκής πρωτεύουσας. Η φιλοσοφία του σχεδιασμού και της υλοποίησης του έργου, ενισχύει την προσπάθεια της Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στους στόχους που τέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. για πράσινη ανάπτυξη, αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και μείωση των ρύπων, μέχρι το 2030. Η κατασκευή νέου οδοστρώματος και πεζοδρομίων, η εγκατάσταση σύγχρονου φωτισμού, η δημιουργία μικρών πλατειών ξεκούρασης, η κατασκευή θέσεων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και η φύτευση νέων δενδροστοιχιών, είναι μόνο μερικές από τις παραμέτρους του έργου που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός σύγχρονου περιβάλλοντος στην περιοχή, κατάλληλου για κοινωνικές, πολιτιστικές και εμπορικές δραστηριότητες. Επιπρόσθετα, οι νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που εφαρμόζονται με το πέρας του έργου, ενισχύουν τη βιώσιμη κινητικότητα και διευκολύνουν τη διακίνηση με φιλικά προς το περιβάλλον μεταφορικά μέσα. Με αυτό τον τρόπο, επιτυγχάνεται η άμβλυνση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, η μείωση των ρύπων και του θορύβου, καθώς και η αύξηση της ασφάλειας, της άνεσης, της επισκεψιμότητας και της εμπορικότητας της περιοχής.
Μεγάλη ικανοποίηση εξέφρασε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης
Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων του στα έργα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε:
«Δεν μπορεί παρά η αναγεννημένη εικόνα που παρουσιάζει η πρωτεύουσα τα τελευταία χρόνια, να μας ικανοποιεί και να μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Και τούτο γιατί υπήρξε στόχος μας εξαρχής, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, να αναδείξουμε τα ιδιαίτερα, ιστορικά χαρακτηριστικά της Λευκωσίας, να την καταστήσουμε σημείο αναφοράς, καθώς και κέντρο υψηλών υπηρεσιών και αναβαθμισμένων υποδομών. Ήδη, και νιώθω ευτυχής για αυτό, μέσα από τα έργα που έχουν υλοποιηθεί, τα οποία επέφεραν και μία σειρά άλλων επενδυτικών δράσεων, η Λευκωσία έχει καταστεί ελκυστικός τόπος διαβίωσης, πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, εμπορικής και επιχειρηματικής δραστηριοποίησης και προσέλκυσης τουριστών. Η πρωτεύουσα ανακτά και πάλι το κύρος που της αξίζει. Αναμορφώνεται, εκσυγχρονίζεται και αλλάζει».
