Η σύγχρονη Ιατρική έχει δομηθεί πάνω στη σοφή ρήση του Ιπποκράτης (460-377π.χ.) «κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν», δηλαδή η πρόληψη είναι προτιμότερη της θεραπείας. Όπως σε όλες τις ιατρικές ειδικότητες και στην Οφθαλμολογία η πρόληψη αποτελεί την καλύτερη θεραπεία για μια σειρά παθήσεων που πλήττουν την όραση.
Προληπτικός έλεγχος στα παιδιά
Στα παιδιά ο προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος πρέπει να γίνεται από την προσχολική ηλικία για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της αμβλυωπίας («τεμπέλικο μάτι») η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί σε μικρή ηλικία οδηγεί σε μόνιμη και μη αναστρέψιμη μείωση της οράσεως.
Επίσης, για την καλή οπτική λειτουργία αλλά και τη γενικότερη σωστή ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού είναι σημαντικό να γίνει έγκαιρη διάγνωση κάποιας διαθλαστικής πάθησης (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός) και αντιμετώπιση με τη χορήγηση κατάλληλων γυαλιών από μικρή ηλικία.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι, πολλές φορές κατά τον οφθαλμολογικό έλεγχο των παιδιών γίνεται για πρώτη φορά η διάγνωση κάποιας μορφής δυσλεξίας που μπορεί να διαφεύγει της προσοχής των γονέων.
Προληπτικός έλεγχος στους ενήλικες
Στους ενήλικες ο προληπτικός έλεγχος πρέπει να γίνεται απαραίτητα σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτη Μπούσαλη, καθώς επίσης και σε άτομα με συστηματικές παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, οι αυτοάνοσες παθήσεις, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, οι θυρεοειδοπάθειες, κ.ά..
Άτομα άνω των 60 ετών θα πρέπει να ελέγχονται προληπτικά -ιδιαίτερα οι γυναίκες- για την εμφάνιση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας ιδιαίτερα συχνή πάθηση και απειλητική για την όραση, ενώ η παρουσία καταρράκτη θα πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά έγκαιρα, σε πρώιμες φάσεις και όχι όπως παλιά που έλεγαν ότι πρέπει να ωριμάσει.
