Μέχρι πρόσφατα, οι σοβαρές παθήσεις του πεπτικού συστήματος θεωρούνταν… προνόμιο της τρίτης ηλικίας. Όμως, τα δεδομένα αλλάζουν. Σήμερα, όλο και περισσότερες επιστημονικές ενδείξεις καταδεικνύουν πως οι ασθένειες αυτές πλήττουν πλέον και νεότερες ηλικιακές ομάδες, ανεξάρτητα από το πόσο προσεγμένο είναι το καθημερινό τους πρόγραμμα διατροφής και άσκησης.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα που προκύπτει για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ο οποίος εμφανίζει ραγδαία αύξηση στους κάτω των 40 ετών. Όπως επισημαίνει η παθολόγος Zion Ko Lamm, οι διαγνώσεις σε νεαρούς ενήλικες έχουν εκτοξευθεί κατά 80% τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Την ίδια ώρα, στους ηλικιωμένους – που παραδοσιακά θεωρούνται η πιο ευάλωτη ομάδα – τα περιστατικά είτε παρουσιάζουν πτωτική τάση είτε παραμένουν αμετάβλητα.
Υπάρχουν ενδείξεις που μπορούν να προειδοποιήσουν έγκαιρα για το πρόβλημα; Η ειδικός επισημαίνει 5 βασικά συμπτώματα που, αν επιμείνουν, χρειάζονται άμεσα έλεγχο:
- Συνεχής κοιλιακή ενόχληση ή φούσκωμα
Μία αίσθηση πίεσης που δεν είχατε πριν, πόνος, φούσκωμα ή το αίσθημα του κορεσμού υπερβολικά γρήγορα είναι σημάδια που δεν πρέπει να αγνοούνται. Αν τέτοιου τύπου ενοχλήσεις επιμένουν για περισσότερες από 4 εβδομάδες, καλό είναι να απευθυνθείτε στον γιατρό σας, προτείνει η δρ. Lamm.
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
Όταν χάνετε κιλά χωρίς να προσπαθείτε, ίσως σημαίνει πως κάτι δεν πάει καλά. Είναι πιθανό ο μεταβολισμός σας να επηρεάζεται από φλεγμονές ή ο οργανισμός να καταναλώνει περισσότερη ενέργεια εξαιτίας μιας σοβαρής πάθησης. Η ακούσια απώλεια βάρους αξίζει πάντα έναν διαγνωστικό έλεγχο.
- Αίμα στα κόπρανα
«Το αίμα στα κόπρανα δεν είναι ποτέ φυσιολογικό», υπογραμμίζει η δρ. Lamm. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να προκαλέσει αίμα στα κόπρανα, όταν οι καρκινικοί όγκοι αιμορραγούν στην πεπτική οδό. Το χρώμα του μπορεί να είναι ανοιχτό κόκκινο, σκούρο, ακόμη και μαύρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι ορατό και εντοπίζεται μόνο με ειδική εξέταση. Αν και μπορεί να σχετίζεται με άλλες καταστάσεις (όπως αιμορροΐδες), θα πρέπει να διερευνηθεί σοβαρά.
- Έλλειψη σιδήρου – Αναιμία
Ένας όγκος στο παχύ έντερο μπορεί να αιμορραγεί σταδιακά, προκαλώντας χαμηλά επίπεδα σιδήρου και αιμοσφαιρίνης. Το αποτέλεσμα; Κόπωση, αδυναμία, ζαλάδες ή ταχυκαρδία. Αν νιώθετε ότι οι δυνάμεις σας, σας εγκαταλείπουν χωρίς προφανή λόγο, ζητήστε αιματολογικό έλεγχο. Η αναιμία είναι συχνό πρώιμο σύμπτωμα.
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου
Πιο συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα, αίσθηση πίεσης ή μη πλήρους κένωσης, όλα αποτελούν σημάδια που δεν πρέπει να αγνοηθούν. Αν επιμείνουν για περισσότερες από δύο εβδομάδες, είναι ώρα να επισκεφθείτε έναν ειδικό.
Η πρόληψη δεν έχει ηλικία – Το παράδειγμα της 35χρονης Deborah
Χαρακτηριστική είναι η ιστορία της Deborah James, γνωστής και ως «Bowel Babe», που έκανε τον γύρο του κόσμου. Η Βρετανίδα δημοσιογράφος και podcaster διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου στα 35 της, σε μια φάση της ζωής της που βρισκόταν σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Αφιέρωσε το υπόλοιπο της ζωής της στην ενημέρωση του κοινού και την ευαισθητοποίηση για τη νόσο, συγκεντρώνοντας εκατομμύρια λίρες για την έρευνα πριν φύγει από τη ζωή το 2022.
Η περίπτωση της Deborah αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ότι ο καρκίνος δεν κάνει ηλικιακές διακρίσεις. Η δρ. Lamm το συνοψίζει σε μία φράση: «Μη φοβάστε να παρατηρήσετε ό,τι αφορά στην υγεία του εντέρου σας και να μιλήσετε, εάν χρειαστεί. Όλοι πρέπει να προσέχουμε».
