Μια σημαντική επιστημονική ανακάλυψη από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ φέρνει ελπίδα για την πρόληψη είδους οξείας μυελογενούς λευχαιμίας (ΟΜΛ), ενός από τους πιο επιθετικούς και θανατηφόρους τύπους καρκίνου του αίματος. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε σήμερα στο κορυφαίο περιοδικό Nature, δείχνει ότι η μετφορμίνη, ένα ασφαλές και οικονομικά προσιτό φάρμακο για τον διαβήτη, μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση της νόσου σε άτομα υψηλού κινδύνου.
Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο Καθηγητής Γιώργος Βασιλείου ο οποίος ηγείται ενός διεθνούς ερευνητικού σχήματος στο Cambridge Stem Cell Institute που χρηματοδοτήθηκε από τους οργανισμούς Blood Cancer UK, Cancer Research UK, Leukemia & Lymphoma Society (ΗΠΑ) και Wellcome Trust. Oι συνάδελφοι του Δρ. Βασιλείου, Καθηγητής Brian Huntly και ανώτατη ερευνητής Malgorzata Gozdecka, συνηγήθηκαν της έρευνας.
Ο Δρ. Βασιλείου είναι Καθηγητής Αιματολογικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, Ιατρικός Σύμβουλος Αιματολογίας στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Κέιμπριτζ και παράλληλα Επιστημονικός Διευθυντής του Καραϊσκάκειου Ιδρύματος, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μελέτης Αιματολογικών Κακοηθειών και Υπεύθυνος Ερευνητικής Ομάδας στο Cyprus Cancer Research Institute (CCRI).
Η έρευνα επικεντρώθηκε στο πώς η κλωνική αιμοποίηση — μια κατάσταση κατά την οποία κάποια αιμοποιητικά κύτταρα αποκτούν μεταλλάξεις όπως στο γονίδιο DNMT3A — μπορεί να εξελιχθεί σε ΟΜΛ. Η ομάδα έδειξε ότι η μετφορμίνη αναστέλλει την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων σε πειραματόζωα και ανθρώπινα δείγματα, πιθανώς εμποδίζοντας την εξέλιξη της νόσου.
«Ο καρκίνος του αίματος δεν μας δίνει την πολυτέλεια χειρουργικής αφαίρεσης, όπως συμβαίνει σε άλλες μορφές καρκίνου. Η μόνη μας επιλογή είναι να τον σταματήσουμε πριν ξεκινήσει. Και αυτός είναι ο στόχος μας: να εντοπίσουμε έγκαιρα όσους κινδυνεύουν και να αποτρέψουμε την εμφάνιση της ΟΜΛ με ασφαλή και απλά μέσα», δήλωσε ο Καθηγητής Βασιλείου.
Η σημασία της μελέτης επιβεβαιώνεται και από την ανάλυση δεδομένων 412.000 εθελοντών της UK Biobank, σύμφωνα με την οποία τα άτομα που λάμβαναν μετφορμίνη είχαν σημαντικά μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης μεταλλάξεων στο DNMT3A.
Ο Δρ Παύλος Κωστέας, Εκτελεστικός Διευθυντής του Καραϊσκάκειου Ιδρύματος, σημείωσε: «Η παρούσα μελέτη αποτελεί ένα ορόσημο στην παγκόσμια προσπάθεια πρόληψης της λευχαιμίας. Ως Καραϊσκάκειο Ίδρυμα, αισθανόμαστε ιδιαίτερη υπερηφάνεια για τη συμβολή του Καθηγητή Βασιλείου, και ευελπιστούμε να πρωτοστατήσουμε στην εφαρμογή αυτών των ευρημάτων στην Κύπρο, προς όφελος των ασθενών και της κοινωνίας μας.»
Η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για κλινικές δοκιμές με στόχο την εφαρμογή της μετφορμίνης ως προληπτική θεραπεία σε άτομα με αυξημένο γενετικό κίνδυνο. Η δυνατότητα αξιοποίησης ενός ήδη εγκεκριμένου και ευρέως χρησιμοποιούμενου φαρμάκου, μειώνει σημαντικά τον χρόνο και το κόστος για την καθιέρωση μιας νέας στρατηγικής πρόληψης.