Η υπερβολική πρόσληψη αλατιού, ήδη γνωστός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, φαίνεται ότι επηρεάζει αρνητικά και την ψυχική υγεία, σύμφωνα με νέα μελέτη από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Nanjing στην Κίνα. Επιστήμονες διαπίστωσαν ότι διατροφή πλούσια σε αλάτι επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου σε τρωκτικά, προκαλώντας συμπτώματα που παραπέμπουν σε καταθλιπτική συμπεριφορά.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πειραματόζωα που τρέφονταν με υψηλά επίπεδα νατρίου εμφάνισαν σημαντικές αλλαγές σε νευροχημικούς δείκτες που σχετίζονται με τη διάθεση, όπως και σε συμπεριφορές που θεωρούνται ενδείξεις καταθλιπτικών τάσεων.
Η διαπίστωση αυτή συνδέεται με τα αυξανόμενα ποσοστά κατάθλιψης στον παγκόσμιο πληθυσμό, τα οποία σε ορισμένες χώρες αγγίζουν το 15-18% κατά τη διάρκεια της ζωής, σε συνδυασμό με τη ραγδαία αύξηση της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων και αλμυρών τροφίμων – κυρίως μέσω της ταχυφαγίας. Οι δυτικές διατροφές περιέχουν πολλαπλάσια ποσότητα νατρίου σε σύγκριση με τα σπιτικά γεύματα, σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 100 φορές περισσότερη.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη υιοθέτησης υγιεινών διατροφικών προτύπων – όπως δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά και μη επεξεργασμένα τρόφιμα – για την πρόληψη όχι μόνο των καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και των διαταραχών ψυχικής υγείας που φαίνεται να συνδέονται με τη διατροφή.
Τα απελπισμένα ποντίκια
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η υπερβολική πρόσληψη αλατιού πυροδοτεί συγκεκριμένες ανοσολογικές αντιδράσεις στον εγκέφαλο που μπορούν να οδηγήσουν σε συμπεριφορές που παραπέμπουν σε κατάθλιψη. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο The Journal of Immunology, προσφέρουν μια βιολογική εξήγηση για τις συνδέσεις που είχαν παρατηρηθεί προηγουμένως μεταξύ της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και των διαταραχών της διάθεσης.
Στη μελέτη, τα ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα βασισμένη στην υπερβολική κατανάλωση αλατιού, παρουσίασαν συμπεριφορές που έμοιαζαν να προέρχονται από έντονο στρες. Ειδικότερα, τα πειραματόζωα εξερευνούσαν λιγότερο, εμφάνιζαν αυξημένο άγχος και περνούσαν περισσότερο χρόνο ακίνητα κατά τη διάρκεια δοκιμασιών μέτρησης της «συμπεριφοριστικής απελπισίας» – μοτίβα που παραλληλίζονται με τα ανθρώπινα συμπτώματα κατάθλιψης.
Στη συνέχεια, οι ειδικοί διερεύνησαν τους βιολογικούς μηχανισμούς πίσω από αυτές τις αλλαγές στη συμπεριφορά. Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι αύξησαν σημαντικά την παραγωγή της ιντερλευκίνης-17Α (IL-17A), ενός ανοσοποιητικού σηματοδοτικού μορίου, ιδιαίτερα σε εξειδικευμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται κύτταρα γ-δέλτα Τ (γδΤ κύτταρα). Προηγούμενες μελέτες, είχαν συνδέσει την υψηλή IL-17A με την κατάθλιψη, αλλά η παρούσα μελέτη αποκαλύπτει μια πιο άμεση διαδρομή από το διαιτητικό αλάτι στην αυξημένη παραγωγή IL-17A προς συμπτώματα, εφάμιλλα με τη διαταραχή.
Για να επιβεβαιώσει αυτή τη σύνδεση, η ομάδα εξέτασε ποντίκια γενετικά τροποποιημένα ώστε να μην έχουν την ικανότητα να παράγουν IL-17A. Αυτά τα ποντίκια δεν εμφάνισαν κανένα σημάδι κατάθλιψης παρά την πρόσληψη αλατισμένων τροφίμων. Όταν οι ερευνητές αφαίρεσαν τα συγκεκριμένα ανοσοκύτταρα που παράγουν την IL-17A, τα ζώα δεν ανέπτυσσαν πλέον συμπεριφορές που προσιδιάζουν στην κατάθλιψη ακόμη και αν είχαν υποβληθεί σε ανθυγιεινή διατροφή.
Απλοί τρόποι να αποφύγετε τον κίνδυνο
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, το συνιστώμενο ανώτατο όριο πρόσληψης νατρίου, είναι 2.300 mg. Αφού λάβετε υπόψη σας και αυτή την πληροφορία, μπορείτε να:
-μειώσετε την πρόσληψη επεξεργασμένων τροφών
-καταναλώνετε περισσότερα σπιτικά γεύματα
-ελέγχετε τις ετικέτες των τροφίμων σχετικά με την περιεκτικότητα τους σε νάτριο
-χρησιμοποιείτε βότανα και μπαχαρικά, αντί για αλάτι αν θέλετε να προσθέσετε άρωμα στο φαγητό
-υιοθετήστε τη μεσογειακή διατροφή ή αν επιθυμείτε τη δίαιτα DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) που αφορά υπερτασικούς ασθενείς. Η εν λόγω δίαιτα δίνει έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τις άπαχες πρωτεΐνες και το μειωμένο νάτριο. Σε γενικές γραμμές, μπορεί να επιτευχθεί μείωση κατά 15% της μέσης πρόσληψης αλατιού, αν εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα, κάτι που επιβεβαιώνεται από το παράδειγμα του Ηνωμένου βασιλείου με την υλοποίηση του Προγράμματος Μείωσης Αλατιού.
