Τέρμα η περίοδος χάριτος που έχει δοθεί στους γιατρούς για συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους για τη διαχείριση των κλινικών αποβλήτων.
Πλέον όλοι οι γιατροί οφείλουν να συνάψουν συμφωνία με αδειοδοτημένη εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων στη βάση των νομικών υποχρεώσεών τους, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα όπως σύριγγες, λάμες, χειρουργικά νυστέρια και άλλα επικίνδυνα απόβλητα υγειονομικών μονάδων να καταλήγουν στα σκουπίδια. Τα μολυσματικά απόβλητα από ιατρεία λόγω των σοβαρών κινδύνων για το περιβάλλον, τους πολίτες και τους εργαζομένους στην υπηρεσία καθαριότητας και τις μονάδες διαχείρισης αποβλήτων, πρέπει να καταλήγουν σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων.
Μιλώντας στον «Φ», η Χρυστάλλα Στυλιανού, Ανώτερη Λειτουργός Περιβάλλοντος, ανέφερε ότι «αποτελεί πολύ θετική εξέλιξη που, επιτέλους, οι υποχρεώσεις των ιατρών με βάση τους “περί Αποβλήτων Νόμους” (ώστε να γίνεται ορθή διαχείριση των επικινδύνων ιατρικών αποβλήτων), διασυνδέονται με τους Κανονισμούς του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) και τα συμβόλαια των γιατρών με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) και θα υποχρεωθούν όλοι όσοι είναι πάροχοι υπηρεσιών υγείας του ΓεΣΥ να διατηρούν συμφωνίες για συλλογή και διαχείριση των αποβλήτων που παράγουν».
Σύμφωνα με την κ. Στυλιανού η όλη προσπάθεια είχε ξεκινήσει εδώ και 5 χρόνια. «Έγινε μεγάλη προσπάθεια με συσκέψεις, χιλιάδες επιστολές και επιθεωρήσεις. Το 2023 μετά από τις ενέργειες μας καταφέραμε και είχαμε περίπου 800 ιατρούς συμβεβλημένους με διαχειριστές αποβλήτων», σημείωσε. Επισήμανε ότι «με τις επιστολές που στέλνει ο ΟΑΥ τώρα σε ιατρούς πιστεύουμε ότι θα συμβληθούν όλοι».
Προηγήθηκε εκστρατεία ελέγχου συμμόρφωσης των ιατρών και των ιατρικών κέντρων αναφορικά με τη διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων εντός του 2024 από το Τμήμα Περιβάλλοντος. Οι ιατροί και οι παροχείς υπηρεσιών φροντίδας υγείας, όπως τα ιδιωτικά ιατρεία, είναι υποχρεωμένοι βάσει του «Νόμου περί Αποβλήτων» να διαχειρίζονται τα μολυσματικά και τοξικά απόβλητα τους σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις και να τα παραδίδουν σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις. Σημειώνεται ότι οι επιθεωρητές του Τμήματος Περιβάλλοντος έχουν τη δυνατότητα να λάβουν αυστηρά μέτρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, όπως εξώδικες ρυθμίσεις έως €4.000 ή και ποινικές διώξεις μέσω του Γενικού Εισαγγελέα.
Με βάση τη νομοθεσία, οι ιατροί που διατηρούν προσωπικά ιατρεία, καθώς και οι εργαζόμενοι σε ιατρικά κέντρα, καλούνται να συνάψουν συμφωνία συνεργασίας με αδειοδοτημένες εταιρείες διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και να εγγραφούν στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ). Οι ιατροί πρέπει να δηλώνουν ετησίως την ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν, ενώ οι ιατρικές κλινικές και πολυκλινικές έχουν την ευθύνη να εξασφαλίσουν την ορθή διαχείριση των αποβλήτων των γιατρών που εργάζονται σε αυτές.
Όλες οι ιατρικές ειδικότητες, εκτός από ορισμένες όπως οι αναισθησιολόγοι και οι ιατροδικαστές, θεωρούνται παραγωγοί επικίνδυνων αποβλήτων και είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται με τις εν λόγω διαδικασίες. Εξαίρεση αποτελούν και οι ιατροί που δραστηριοποιούνται σε οργανωμένες δομές και δεν εξασκούν σε ιδιωτικά ιατρεία.
Το Τμήμα Περιβάλλοντος υπενθυμίζει τη σοβαρότητα της τήρησης της νομοθεσίας για τη διαχείριση ιατρικών αποβλήτων και τονίζει ότι η συμμόρφωση είναι απαραίτητη για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Τα επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα μολυσματικού ή/και τοξικού χαρακτήρα που προκύπτουν κατά την περιγεννητική φροντίδα, διάγνωση, θεραπεία, ή πρόληψη ασθενειών σε ανθρώπους, πρέπει να συλλέγονται χωριστά ανάλογα του είδους τους και να αποθηκεύονται σε κατάλληλες συνθήκες μέχρι την παράδοση τους σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις διαχείρισης και να μην τοποθετούνται σε μαύρες/ μπλε σακούλες μαζί με τα δημοτικά απόβλητα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ιατροί παροχείς υπηρεσιών φροντίδας υγείας, ως παραγωγοί επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων μολυσματικού ή/ και τοξικού χαρακτήρα, έχουν υποχρέωση να διασφαλίσουν την ορθή διαχείριση των εν λόγω αποβλήτων μέσω διακανονισμού με αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις διαχείρισης ιατρικών αποβλήτων, με τις οποίες οφείλουν να διατηρούν γραπτή συμφωνία συνεργασίας.
ΟΑΥ: Κυρώσεις αν δεν υπάρξει συμμόρφωση μέχρι τις 3 Μαρτίου
Επιστολές προς όλους τους ιατρούς παροχείς υπηρεσιών στο ΓεΣΥ απέστειλε ο ΟΑΥ στις 13/2/2025 αναφορικά με τις νομικές τους υποχρεώσεις για τη διαχείριση κλινικών αποβλήτων. Ο Οργανισμός, στις 23/9/2024 ενημερώθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος ότι δεν υπήρξε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις των ιατρών οι οποίες απορρέουν από τον «Περί Αποβλήτων Νόμο». Ειδικότερα, ενημερώθηκαν ότι δεν έχουν συνάψει συμφωνία με αδειοδοτημένη εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων και δεν έχουν εγγραφή στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων.
Ο ΟΑΥ δίνει τη δυνατότητα συμμόρφωσης μέχρι τις 3 Μαρτίου. Περαιτέρω, προειδοποιεί πως σε περίπτωση που δεν συναφθεί συμφωνία με αδειοδοτημένη εταιρεία, ο Οργανισμός θα προχωρήσει στην έκδοση απόφασης στη βάση των στοιχείων που έχει στην κατοχή του.
Σύμφωνα με σχετικό Κανονισμό των περί Γενικού Συστήματος, τόσο ο προσωπικός ιατρός, όσο και ο ειδικός ιατρός διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό και τα απαραίτητα αναλώσιμα και στεγάζεται σε κατάλληλες κτιριακές εγκαταστάσεις, για την ασφαλή και αποτελεσματική παροχή των υπηρεσιών φροντίδας υγείας. Ο Κανονισμός αναφέρει ότι ο ελάχιστος εξοπλισμός και οι ελάχιστες απαιτήσεις κτηριακών εγκαταστάσεων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, διευθετήσεις για την αποθήκευση και απόρριψη κλινικών αποβλήτων. Επίσης, σύμφωνα με τον Κανονισμό, οι ιατροί παρέχουν τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας σύμφωνα με τις διατάξεις του «Περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου», του «Περί Ιατρών (Σύλλογοι, Πειθαρχία και Ταμείο Συντάξεων) Νόμου» και τις πρόνοιες των δυνάμει αυτών εκδιδομένων Κανονισμών, καθώς και οποιαδήποτε άλλη ισχύουσα νομοθεσία αφορά τους ιατρούς.
Ο ΟΑΥ στις επιστολές σημειώνει ότι, «εκ πρώτης όψεως, φαίνεται ότι έχετε ενεργήσει κατά παράβαση των Κανονισμών 5/4 και 6, εφόσον δεν έχετε μέχρι σήμερα εξασφαλίσει τις απαραίτητες διευθετήσεις για την αποθήκευση και απόρριψη των κλινικών αποβλήτων του ιατρείου σας σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία».
Εφιστά το άρθρο 63 του Νόμου, πως σε περίπτωση όπου ο Οργανισμός κατά τη διερεύνηση ενός παραπόνου, μιας καταγγελίας ή και αυτεπάγγελτα διαπιστώσει παράβαση οποιοσδήποτε διάταξης του υπό αναφορά Νόμου ή των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών, εσωτερικών κανονισμών ή αποφάσεων έχει εξουσία μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
α) Να διατάξει ή να συστήσει στον ενδιαφερόμενο παραβάτη όπως μέσα σε τακτή προθεσμία τερματίσει την παράβαση και αποφύγει την επανάληψή της στο μέλλον ή, σε περίπτωση που η παράβαση τερματίσθηκε πριν από την έκδοση της απόφασης του Οργανισμού, να βεβαιώσει με απόφασή του την παράβαση.
β) Να επιβάλει διοικητικό πρόστιμο, ανάλογα με τη φύση, τη βαρύτητα και τη διάρκεια της παράβασης, το ύψος του οποίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ.
γ) Να αποφασίσει ότι σε περίπτωση συνέχισης της παράβασης, θα οφείλεται διοικητικό πρόστιμο από 340 μέχρι 3.400 ευρώ για κάθε ημέρα συνέχισης της παράβασης, ανάλογα με τη βαρύτητα αυτής.
