Το αυξανόμενο προσδόκιμο ζωής και η τάση για ύστερη δημιουργία οικογένειας έχουν οδηγήσει σε ένα φαινόμενο που αφορά όλο και περισσότερους ανθρώπους: τη γενιά «σάντουιτς». Πρόκειται για άτομα μέσης ηλικίας που βρίσκονται στη θέση να φροντίζουν ταυτόχρονα τους ηλικιωμένους γονείς τους και τα ανήλικα ή νεαρά ενήλικα παιδιά τους, συχνά παραμελώντας τον εαυτό τους.
Οι προκλήσεις της γενιάς «σάντουιτς»
Η διαχείριση των αναγκών δύο διαφορετικών γενεών συνεπάγεται πολλαπλά καθήκοντα, από ιατρικά ραντεβού και οικονομική διαχείριση, μέχρι τις δουλειές του σπιτιού και την παροχή συναισθηματικής υποστήριξης. Σύμφωνα με έρευνα του 2022 που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Geriatrics Society, σχεδόν το 25% των ενηλίκων στις ΗΠΑ φροντίζουν ταυτόχρονα έναν ηλικιωμένο και ένα ανήλικο παιδί, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον.
Η δρ. Lianlian Lei, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και επικεφαλής της μελέτης, τονίζει ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι στα 40 και 50 τους μεγαλώνουν μικρά παιδιά, ενώ φροντίζουν γονείς με αυξημένες ανάγκες. Το γεγονός αυτό δημιουργεί σημαντικές σωματικές, συναισθηματικές και οικονομικές πιέσεις στους φροντιστές.
Οι επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Public Health αποκαλύπτει ότι η φροντίδα ενός μέλους της οικογένειας για περισσότερες από 20 ώρες εβδομαδιαίως συνδέεται με αυξημένο άγχος και σωματική κόπωση. Στην πραγματικότητα, η πλειονότητα των φροντιστών δαπανά περισσότερες από 77 ώρες το μήνα στη φροντίδα των ηλικιωμένων συγγενών, ενώ παράλληλα εργάζεται και μεγαλώνει παιδιά.
Η δρ. Lei επισημαίνει ότι η ταυτόχρονη εκπλήρωση πολλαπλών ρόλων μπορεί να οδηγήσει σε εξουθένωση, τεταμένες οικογενειακές σχέσεις και παραμέληση της προσωπικής ευημερίας. Οι γονείς-φροντιστές δυσκολεύονται να αφιερώσουν ποιοτικό χρόνο στα παιδιά τους, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τις σχολικές τους επιδόσεις και την ψυχική τους υγεία. Παράλληλα, οι συζυγικές σχέσεις συχνά δοκιμάζονται λόγω του αυξημένου στρες.
Η ανάγκη για στήριξη των φροντιστών
Η αναζήτηση υποστήριξης είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα που ανήκουν στη γενιά «σάντουιτς». Η δρ. Francesca Falzarano, επίκουρη καθηγήτρια στη Σχολή Γήρανσης Leonard Davis του University of Southern California, τονίζει τη σημασία της κοινωνικής δικτύωσης και της συμμετοχής σε ομάδες υποστήριξης.
«Υπάρχει διαθέσιμη υποστήριξη. Οι φροντιστές θα πρέπει να συνδεθούν με άλλους που βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις», αναφέρει. Η ανταλλαγή εμπειριών μπορεί να προσφέρει τόσο συναισθηματική ανακούφιση όσο και πρακτικές λύσεις για τη διαχείριση της καθημερινότητας.
Συμπεράσματα
Η γενιά «σάντουιτς» αντιμετωπίζει μοναδικές προκλήσεις που απαιτούν αναγνώριση και ουσιαστική υποστήριξη. Η εξισορρόπηση των ευθυνών, η αναζήτηση βοήθειας και η ανάθεση καθηκόντων σε άλλους μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της ψυχικής και σωματικής υγείας των φροντιστών. Η επένδυση σε κοινωνικά και υποστηρικτικά δίκτυα μπορεί να μειώσει το βάρος τους, βοηθώντας τους να βρουν τις απαραίτητες ισορροπίες στη ζωή τους.
