Καλοκαίρι, διακοπές, θάλασσα, πισίνα, ήλιος. Το κολύμπι, μεταξύ άλλων, είναι και μια πολύ καλή μορφή σωματικής άσκησης για μικρούς και μεγάλους. Ο ήλιος που συνεπάγεται όμως της παραμονής μας στην παραλία ή στην πισίνα μπορεί από φίλος μας να γίνει εχθρός και η πισίνα, μπορεί να καταστεί επικίνδυνη εάν δεν λάβουμε τα μέτρα μας για την προστασία της οικογένειας μας και κυρίως των παιδιών.
«Η έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασίας μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα, στα μάτια, στο αμυντικό σύστημα ή ακόμα και καρκίνο, ενώ στην πισινά, ακόμα και ένα παιδί που γνωρίζει πως να κολυμπά, μπορεί να πνιγεί», λέει στον «Φ» ο παιδίατρος Αδάμος Χατζηπαναγής και δίνει μικρές, αλλά σημαντικές συμβουλές για την προστασία των παιδιών από τον ήλιο και χρήσιμες οδηγίες για τα μέτρα προστασίας που πρέπει να λαμβάνουμε στην πισίνα.
«Ο ήλιος είναι αναμφισβήτητα απαραίτητος για τη ζωή μας. Ενεργοποιεί τη βιταμίνη D, που είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου το οποίο χρησιμοποιεί οργανισμός μας για να δημιουργεί δυνατά οστά».
Η έκθεση όμως στον ήλιο, χωρίς προστασία, «μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα, στα μάτια, στο αμυντικό σύστημα, ακόμη και καρκίνο».
Ο ήλιος εκπέμπει υπεριώδεις ακτινοβολίες που δεν είναι ορατές από το ανθρώπινο μάτι. «Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες Α, Β, C(UVA, UVB, UVC). Oι UVC είναι οι πιο επικίνδυνες υπεριώδεις ακτινοβολίες, αλλά ευτυχώς δε φτάνουν στη γη γιατί μπλοκάρονται από τη στιβάδα του όζοντος».
Σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, «απορροφούνται από μια ουσία που λέγεται μελανίνη και βρίσκεται στο δέρμα μας. Όσο περισσότερο εκτιθέμεθα στον ήλιο τόσο περισσότερη μελανίνη παράγεται με αποτέλεσμα το δέρμα να παίρνει πιο σκούρο χρώμα».
Όταν όμως το δέρμα εκτεθεί σε μεγαλύτερη ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας, από αυτήν που μπορεί να απορροφήσει η μελανίνη, αναπτύσσεται ηλιακό έγκαυμα και ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά με σπίλους (ελιές), πολύ ξανθό δέρμα ή/και οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του δέρματος».
Σημαντική για την προστασία των παιδιών από τον ήλιο είναι η εφαρμογή αντηλιακής κρέμας η οποία, όπως επισημαίνει ο κ. Χατζηπαναγής, «πρέπει να εφαρμόζεται σωστά για να είναι αποτελεσματική».
«Κατά την αγορά αντηλιακής κρέμας πρέπει να προσέχουμε τον δείκτη προστασίας. Πρέπει απαραίτητα ο δείκτης προστασίας να είναι μεγαλύτερος του 15. Επίσης επιλέγουμε αντηλιακή κρέμα στην οποία αναγράφεται ότι προστατεύει από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες A, B (UVA, UVB)».
«Τοποθετούμε την κρέμα 30 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο χωρίς να παραλείπουμε να αλείψουμε τα χείλη, τα χέρια και τα αυτιά». Επαναλαμβάνουμε «αν το παιδί μπει στη θάλασσα ή ιδρώσει πολύ και σίγουρα όταν περάσουν δύο ώρες από την πρώτη εφαρμογή».
Μέτρο προστασίας από τον ήλιο, αποτελούν και τα γυαλιά ηλίου, αφού «η έκθεση στον ήλιο για μια μέρα μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα στον κερατοειδή χιτώνα (εξωτερική μεμβράνη του ματιού)».
Για αυτό και η επιλογή γυαλιών ηλίου για τα παιδιά, και όχι μόνο, πρέπει να γίνεται με προσοχή. «Πριν αγοράσετε γυαλιά ηλίου στο παιδί σας σιγουρευτείτε ότι αυτά που θα αγοράσετε προσφέρουν 100% προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία».
Κανόνες ασφάλειας στην πισίνα
«Η πισίνα πρέπει να περιβάλλεται από κάποιο κιγκλίδωμα (φράκτη) έτσι ώστε να μην μπορεί ένα παιδί να πλησιάζει χωρίς να συνοδεύεται από ένα ενήλικα».
· Κανένα παιδί δεν μένει μόνο στη πισίνα χωρίς την παρακολούθηση ενός ενήλικα που βέβαια θα ξέρει να κολυμπά.
· Αν το παιδί είναι πολύ μικρό (βρέφη και παιδιά μέχρι την ηλικία των 5 χρονών) εξυπακούεται ότι ο ενήλικας πρέπει να είναι μαζί με το μωρό μέσα στη πισίνα.
· Μην βασίζεστε ποτέ σε «μπρατσάκια», γιλέκα για κολύμπι ή σχεδίες ως υποκατάστατο για την συνεχή επίβλεψη.
· Να έχετε στο μυαλό σας ότι ένα παιδί μπορεί να πνιγεί ακόμα και σε μια πολύ μικρή πισίνα με ελάχιστο νερό
· Είναι σημαντικό να ξέρει ο ενήλικας ότι παρακολούθηση παιδιού στη πισίνα σημαίνει ότι δεν κάνει οτιδήποτε άλλο, όπως να μιλά στο τηλέφωνο, σε φίλους ή να πίνει αλκοόλ.
· Μην αφήνετε τα παιδιά να μασούν τσίχλα καθώς κολυμπούν. Μπορεί να πνιγούν.
«Αν η πισίνα είναι φουσκωτή τότε μετά από κάθε χρήση πρέπει να την αδειάζουμε και να την ξεφουσκώνουμε».
· Μην έχετε ηλεκτρικές συσκευές κοντά στην πισίνα.
· Μην αφήνετε κανένα να κάνει βουτιές στη πισίνα γιατί συνήθως είναι πολύ ρηχές και είναι πάρα πολύ επικίνδυνο.
· Μην αφήνετε τα παιδιά να χρησιμοποιούν ποδήλατο γύρω από τη πισίνα.
· Μην αφήνετε κανένα να τρέχει γύρω από τη πισίνα γιατί εύκολα μπορεί να γλιστρήσει και να πέσει.
· Να έχετε κοντά στη πισίνα εξοπλισμό διάσωσης (ένα μακρύ κοντάρι με ένα γάντζο στο τέλος – και σωσίβιο.
Γενικές συμβουλές για την προστασία των παιδιών από τον ήλιο
– Προσπαθήστε να μην εκτίθενται στον ήλιο μεταξύ των ωρών 10.00 π.μ και 03.00 μ.μ. «Σε αντίθετη περίπτωση, ακόμη και αν παίζουν στην αυλή του σπιτιού, τότε βάλτε τους κάποιο αντηλιακό».
– Φορέστε ελαφρά ρούχα στα παιδιά σας και σιγουρευτείτε ότι δεν τα διαπερνά η ηλιακή ακτινοβολία. «Τοποθετείστε το χέρι σας κάτω από το ρούχο, αν δεν το βλέπετε, τότε το ρούχο είναι ικανό να απορροφήσει την ηλιακή ακτινοβολία».
– Ειδικά για τα βρέφη κάτω των έξι μηνών, «στα οποία δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντηλιακή κρέμα, ο μόνος τρόπος προστασίας, αν δεν μπορείτε να αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο, είναι να καλύψετε το σώμα τους με ρούχα».
– Προσοχή στα φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο.
– «Αν το παιδί σας παίρνει φάρμακα, τότε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και αν ανήκουν στην πιο πάνω κατηγορία να αποφύγετε όσο το δυνατό τον ήλιο».
Και επειδή κάποια πράγματα, όσα μέτρα και να λάβουμε, δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε, εάν το παιδί μας αναπτύξει ηλιακό έγκαυμα, υπάρχουν τρόποι για να το αντιμετωπίσουμε.
«Το ηλιακό έγκαυμα δυστυχώς το αντιλαμβανόμαστε στο τέλος της ημέρας όταν το δέρμα πάρει κοκκινωπό χρώμα. Το παιδί αρχίζει να πονά και να αισθάνεται φαγούρα γιατί ο ήλιος έχει στεγνώσει το δέρμα του. Το ξεφλούδισμα θα αρχίσει περίπου μια βδομάδα μετά το έγκαυμα».
Για να ανακουφίσουμε αλλά και να προστατεύσουμε το παιδί:
– Το ενθαρρύνουμε να μην ξύνει το δέρμα του
– Κάνουμε στο παιδί ένα δροσερό μπάνιο
– Τοποθετούμε στο δέρμα ενυδατική κρέμα
– Αποφεύγουμε την οποιαδήποτε περαιτέρω έκθεση στον ήλιο γιατί θα επιδεινώσει την κατάσταση
Προσοχή: «Εάν το έγκαυμα είναι έντονο και δημιουργηθούν φυσαλίδες τότε πρέπει να συμβουλευθούμε γιατρό».