Γονείς εκλιπαρούν για βοήθεια. Τα παιδιά τους χρειάζονται εξειδικευμένη φροντίδα στο σπίτι. Το κράτος αδιαφορεί. Παιδιά εκλιπαρούν για βοήθεια.
Οι ηλικιωμένοι γονείς τους χρειάζονται εξειδικευμένη φροντίδα στο σπίτι. Το κράτος αδιαφορεί. Ενήλικες, κλινήρεις, με σοβαρές παθήσεις. Χρειάζονται συνεχή εξειδικευμένη φροντίδα στο σπίτι. Το κράτος αδιαφορεί. Πολίτες υποχρεώνονται να βγουν στα ΜΜΕ προκειμένου να εξασφαλίσουν αυτά που χρειάζονται. Όταν προκληθεί σάλος και ακολουθήσει δημόσια κατακραυγή, το πρόβλημα τους λύνεται.
Οι νοσηλευτικές υπηρεσίες μέσω του ΓεΣΥ προσφέρονται αλλά με περιορισμούς. Η κοινοτική νοσηλευτική παρέχεται δωρεάν μόνο από τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας και το αρμόδιο Τμήμα, όπως δημόσια καταγγέλλουν οι ίδιοι οι νοσηλευτές, οδηγείται σε κλείσιμο επειδή «δεν συμφέρει» στον Οργανισμό.
Νόμος που να διέπει την παροχή υπηρεσιών κοινοτικής νοσηλευτικής στην Κύπρο δεν υπάρχει. Το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται κάπου μεταξύ Βουλής και υπουργείου Υγείας εδώ και χρόνια. Νόμος για την παροχή ανακουφιστικής φροντίδας (η οποία περιλαμβάνει την εξειδικευμένη φροντίδα) δεν υπάρχει. Το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται κάπου στο υπουργείο Υγείας. Το ΓεΣΥ προσφέρει τις υπηρεσίες αυτές μόνο στους καρκινοπαθείς μέσω των αρμοδίων συνδέσμων ασθενών.
Πραγματικές περιπτώσεις πολιτών καταγράφηκαν από το Παρατηρητήριο Ασθενών της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρο:
>> Κλινήρης ασθενής χρειάζεται αλλαγή πληγής στο σπίτι του. Οι επισκέψεις νοσηλευτή που δικαιούται μέσω του ΓεΣΥ περιορισμένες. Πληρώνει €25 για κάθε επίσκεψη από την τσέπη του. Πληρώνει από την τσέπη του και για τα αναλώσιμα του χρειάζεται. Ο πλαστικός χειρουργός, επίσης, δεν τον επισκέπτεται στο σπίτι δωρεάν. Η σύνταξη και το επίδομα που λαμβάνει δεν είναι αρκετά.
>> Ηλικιωμένη 79 ετών με άνοια. Χρειάζεται εξειδικευμένη φροντίδα. Το σώμα της γέμισε πληγές. Κατακλίσεις. Ο ηλικιωμένος σύζυγος της προσπαθεί να τη φροντίσει. Δεν έχει τις γνώσεις. Η ίδια υπέρβαρη. Η μετακίνηση της δύσκολη. Χρειάζεται καθημερινή νοσηλευτική φροντίδα. Δεν την έχει. Το επίδομα που λαμβάνει δεν είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες της αγοράζοντας υπηρεσίες από ιδιώτες.
>> Ηλικιωμένη με Αλτσχάιμερ χρειάζεται εξειδικευμένη φροντίδα και συνεχή νοσηλευτική παρακολούθηση εξαιτίας και άλλων προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει. Η αλλοδαπή φροντίστρια δεν έχει τη γνώση για να της παρέχει αυτά που χρειάζεται. Η ηλικιωμένη βρίσκεται πλέον σε στάδιο που δεν μπορεί εύκολα να μετακινηθεί. Χρειάζεται συχνά μεταφορά σε νοσοκομείο για εργαστηριακές εξετάσεις. Η οικογένεια υποχρεώνεται να καλεί ασθενοφόρο για να τη μεταφέρει σε ΤΑΕΠ και να εξυπηρετηθεί. Η οικογένεια δεν μπορεί να αντέξει το κόστος της αγοράς υπηρεσιών από ιδιώτες.
>> Ενήλικας με σοβαρή πάθηση είναι για χρόνια κλινήρης. Χρειάζεται συνεχή νοσηλευτική παρακολούθηση. Λαμβάνει υπηρεσίες μέσω του ΓεΣΥ αλλά υπό περιορισμούς και προϋποθέσεις και οι επισκέψεις που δικαιούται δεν είναι αρκετές για να καλύψουν τις ανάγκες του. Η οικογένεια υποχρεώνεται να πληρώνει τεράστια ποσά για να εξασφαλίσει αυτές τις υπηρεσίες ιδιωτικά.
>> Γυναίκα με σοβαρή πάθηση χρειάζεται ενέσιμα φάρμακα σε καθημερινή βάση. Δεν μπορεί να μετακινηθεί για να μεταβαίνει σε κέντρο υγείας ή νοσοκομείο και να λαμβάνει τη θεραπεία της. Μέσω του ΓεΣΥ δικαιούται μόνο 12 επισκέψεις τον χρόνο. Η χρέωση για ιδιώτη νοσηλευτική είναι €20 ανά επίσκεψη.
Ακόμα πιο μεγάλο είναι το πρόβλημα στις περιπτώσεις μικρών παιδιών. Οι γονείς, υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν την εργασία τους. Δηλώνουν όμως ανήμποροι να προσφέρουν στα μωρά τους αυτά που χρειάζονται. Δεν έχουν τις γνώσεις για να το πράξουν. Χαρακτηριστικά παραδείγματα:
>> Κορίτσι 9 χρόνων με πολλά προβλήματα και υγείας και σπάνιο σύνδρομο. Χρειάζεται νοσηλευτική παρακολούθηση και αλλαγή γαστροστομίας ανά δεκαήμερο. Η οικογένεια κατοικεί σε κοινότητα της επαρχίας Λευκωσίας. Για να μεταφερθεί στο Μακάρειο Νοσοκομείο επιβάλλεται συνοδεία νοσηλευτή. Η οικογένεια δεν έχει την οικονομική δυνατότητα για να εξασφαλίσει ιδιωτικά τα όσα το παιδί χρειάζεται.
>> Γονείς βρέφους το οποίο γεννήθηκε πρόωρα μετά από παραμονή στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών και αφού παρουσίασε σοβαρές επιπλοκές παραδόθηκε στους γονείς του για να αναλάβουν εκείνοι τη φροντίδα του στο σπίτι. Στην επιστολή τους προς το υπουργείο Υγείας, οι γονείς καταγράφουν επτά σοβαρά προβλήματα υγείας τα οποία παρουσιάζει το παιδί τους και εξηγούν ότι οι ίδιοι δεν είναι σε θέση να του προσφέρουν την σωστή και εξειδικευμένη φροντίδα που χρειάζεται αφού δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις. Ζητούν την παραχώρηση νοσηλευτή.
>> Γονείς βρέφους 10 μηνών με νωτιαία μυϊκή ατροφία τύπου 1. Χρειάζεται διαρκή νοσηλευτική φροντίδα. Έστειλαν επιστολές σε ΟΚΥπΥ, υπουργείο Υγείας, υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας. Δεν έτυχαν καμίας ανταπόκρισης. Απευθύνθηκαν στα ΜΜΕ και έλαβαν δέσμευση ότι το παιδί τους να έχει σύντομα νοσηλευτική φροντίδα στο σπίτι. Βρίσκονται στην αναμονή. Τα επιδόματα που λαμβάνουν δεν είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες ενώ για την περίπτωση του χρειάζεται εξειδικευμένος νοσηλευτής.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις προστίθενται και οι περιπτώσεις παιδιών τα οποία μπορούν να φοιτούν κανονικά στα σχολεία τους αλλά χρειάζονται διαρκή παρακολούθηση και συνοδεία από νοσηλευτή.
Μεταξύ αυτών των παιδιών και τα παιδιά με διαβήτη. Οι αρμόδιοι σύνδεσμοι έχουν πολλές φορές θέσει σχετικό αίτημα στο υπουργείο Υγείας, το υπουργείο Παιδείας και τη Βουλή.
