Μειώνονται οι ώρες λειτουργίας το Σάββατο, αυξάνονται τις Κυριακές και τις αργίες – Καταγράφηκε σημαντική μείωση στις επισκέψεις στα ΤΑΕΠ του δημοσίου στην εποχή του ΓεΣΥ.
Από τον Σεπτέμβριο έρχονται αλλαγές στα εφημερεύοντα ιατρεία με τις ώρες λειτουργίας τους να μειώνονται κατά δύο ώρες το Σάββατο και να αυξάνονται, επίσης, κατά δύο ώρες τις Κυριακές και τις αργίες. Τα στατιστικά δεδομένα του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, έναν χρόνο μετά την έναρξη λειτουργίας του θεσμού, οδήγησαν σε αναθεώρηση του ωραρίου των εφημερευόντων ιατρείων, ενώ τα δεδομένα που καταγράφονται σε σχετική έκθεση και αφορούν την προσέλευση ασθενών στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών των δημόσιων νοσοκομείων προκαλούν ενδιαφέρον, καθώς, όπως διαπιστώνεται, από την ημέρα έναρξης της εφαρμογής του ΓεΣΥ παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση στον συνολικό αριθμό επισκέψεων από δικαιούχους του συστήματος.
Συγκεκριμένα και όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση, η οποία τέθηκε την περασμένη Δευτέρα ενώπιον των μελών του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΥ, το 2017 είχαν καταγραφεί στα ΤΑΕΠ του δημοσίου συνολικά 287.372 επισκέψεις, το 2018 ο αριθμός έπεσε στις 280.820, το 2019 καταγράφηκαν 261.651 επισκέψεις, το 2020 166.890, το 2021 οι επισκέψεις έφτασαν στον μικρότερο αριθμό τους 125.416, ενώ το 2022 τα ΤΑΕΠ του δημοσίου δέχθηκαν συνολικά 149.551 επισκέψεις.
Την ίδια ώρα, το ΤΑΕΠ που λειτουργεί στο νοσοκομείο Mediterranean στη Λεμεσό στο πλαίσιο του ΓεΣΥ, δέχθηκε το 2021, 20.160 επισκέψεις και το 2022 30.452 επισκέψεις. Στον αριθμό των επισκέψεων στα ΤΑΕΠ του δημοσίου πρέπει να προστεθεί και ο αριθμός των μη δικαιούχων του ΓεΣΥ (π.χ. μετανάστες ή τουρίστες) οι οποίοι εξυπηρετούνται από τα κρατικά νοσοκομεία και αριθμούν αρκετές χιλιάδες ετησίως.
Όπως τονίζεται στην έκθεση, «η επισκεψιμότητα των ΤΑΕΠ δεν πρέπει να συνδέεται με τις υπηρεσίες εφημερίας», αφού οι υπηρεσίες που προσφέρονται είναι εντελώς διαφορετικές. «Αφενός, τα ΤΑΕΠ παρέχουν υπηρεσίες σε περιπτώσεις επειγουσών περιστατικών και ατυχημάτων που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή του ασθενή και αφετέρου, οι υπηρεσίες εφημερίας, εξυπηρετούν έκτακτα περιστατικά υγείας πρωτοβάθμιου επιπέδου που διεξάγονται σε περιβάλλον ιατρείου χωρίς άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες όπως εργαστηριακές ή διαγνωστικές εξετάσεις, διευρυμένο ιατρικό εξοπλισμό ή και άλλες ιατρικές ειδικότητες».
Επισημαίνεται ότι «κατά την προ ΓεΣΥ εποχή –και εν απουσία οργανωμένου καθολικού συστήματος υγείας– οι ασθενείς επισκέπτονταν τα ΤΑΕΠ για να λάβουν δωρεάν υπηρεσίες υγείας, ανεξαρτήτως της σοβαρότητας της κατάστασης της υγείας τους, αλλά με την εφαρμογή του ΓεΣΥ και την ένταξη όλων των βασικών υπηρεσιών στο σύστημα, οι όγκοι των ΤΑΕΠ του δημοσίου μειώθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό».
Σε ό,τι αφορά τα εφημερεύοντα ιατρεία, στην έκθεση περιλαμβάνονται αναλυτικά τα δεδομένα όπως αυτά έχουν προκύψει κατά τους πρώτους 10 μήνες λειτουργίας του θεσμού.
Συγκεκριμένα, από τον Ιούλιο του 2022 μέχρι τον Μάιο του 2023, τα τηλεφωνικά κέντρα των εφημερευόντων ιατρείων έλαβαν 8.736 τηλεφωνικές κλήσεις σε παγκύπρια βάση και δέχθηκαν 7.861 επισκέψεις ενηλίκων και παιδιών. Το 57% των συνολικών επισκέψεων αφορούσε επισκέψεις παιδιών και το υπόλοιπο 43% επισκέψεις ενηλίκων.
«Κατά τις πρώτες εβδομάδες λειτουργίας του θεσμού και δεδομένου ότι επρόκειτο για καλοκαιρινούς μήνες οι επισκέψεις ήταν σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά, με την έναρξη των εποχιακών ιώσεων, ειδικότερα στα παιδιά, παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση, με τις επισκέψεις παιδιών σχεδόν να διπλασιάζονται. Οι επισκέψεις ενηλίκων ακολούθησαν αυξητική τάση από τον Δεκέμβριο του 2022 και μετέπειτα».
Συγκεκριμένα, όπως διαπιστώθηκε, «σε περιόδους χαμηλής νοσηρότητας οι μέσοι όροι επισκεψιμότητας ήταν περίπου 76 επισκέψεις για παιδιά και 66 επισκέψεις για ενήλικες ανά Σαββατοκύριακο (κατά τις 12 ώρες λειτουργίας).
Στην περίοδο αυξημένης νοσηρότητας (χειμώνα και άνοιξη), σχεδόν διπλασιάστηκαν οι επισκέψεις και η επισκεψιμότητα για τα παιδιά κατά μέσο όρο έφθασε στα 149 παιδιά ανά Σαββατοκύριακο (αύξηση 96%) ενώ για τους ενήλικες ήταν 96 επισκέψεις ανά Σαββατοκύριακο που αντιστοιχεί σε 45% αύξηση».
Σύμφωνα με την έκθεση, «στην επαρχία Λεμεσού η επισκεψιμότητα που παρατηρήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια των δέκα μηνών ήταν ιδιαίτερα χαμηλή κατ’ αναλογία πληθυσμού, τόσο για τους ενήλικες (περίπου 6 επισκέψεις ανά Σαββατοκύριακο ανά προσωπικό γιατρό), όσο και για τα παιδιά (περίπου 11 επισκέψεις ανά Σαββατοκύριακο ανά παιδίατρο).
Ταυτόχρονα όμως, η επαρχία Λάρνακας παρουσιάζει γενικά ιδιαίτερα υψηλή επισκεψιμότητα. Για ενήλικες ήταν κατά μέσο όρο γύρω στις 16 επισκέψεις ανά Σαββατοκύριακο ανά προσωπικό γιατρό και για τα παιδιά ήταν κατά μέσο όρο 21 επισκέψεις».
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Έξι ώρες είναι αρκετές;
Η αναθεώρηση του ωραρίου λειτουργίας των εφημερευόντων ιατρείων ήταν επιβεβλημένη, κυρίως κατά τις Κυριακές και τις αργίες, αφού μέχρι σήμερα τα ιατρεία προσέφεραν υπηρεσίες μόνο για 4 ώρες.
Εκείνο που, μάλλον, πρέπει να περιμένουμε για να δούμε στην πράξη, είναι κατά πόσον οι έξι ώρες λειτουργίας είναι αρκετές κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όταν το ωράριο λειτουργίας των ιατρείων θα λήγει τις Κυριακές και αργίες στις 5 το απόγευμα. Βεβαίως, από τη στιγμή που το νέο ωράριο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Σεπτέμβριο και μετά, μάλλον πρέπει να περιμένουμε έναν χρόνο, όταν θα βρισκόμαστε και πάλι στο καλοκαίρι για να αξιολογήσουμε την κατάσταση.
