Η κλίμακα του οικονομικού χάους της Τουρκίας μπορεί να αποδειχθεί πολύ μεγάλη για να την ξεπεράσει η νεοσυσταθείσα “πρώτη ομάδα” της οικονομίας της χώρας, προειδοποίησε στις 21 Σεπτεμβρίου βετεράνος αναλυτής των τουρκικών αγορών.
Σε ένα σημείωμα προς τους επενδυτές, ο Τίμοθι Ας στην RBC BlueBay Asset Management, είπε: “Μίλησα αυτή την εβδομάδα σε ένα συνέδριο και τόνισα ότι η Τουρκία έχει τώρα την “πρώτη ομάδα” όσον αφορά τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στο Υπουργείο Οικονομικών και την TCMB [Κεντρική Τράπεζα της Δημοκρατίας της Τουρκίας], και αν κάποιος μπορεί να διαχειριστεί όλο αυτό χωρίς συστημική κρίση, είναι αυτή η ομάδα. Αλλά ανησυχώ απλώς ότι η κλίμακα του προβλήματος είναι πολύ μεγάλη – ξετυλίγοντας όλη την οικονομική αλχημεία που είχε τεθεί σε εφαρμογή από την προηγούμενη ομάδα πριν από τις εκλογές – ακόμη και για το σημερινό πλήρωμα… τελικά το ΔΝΤ μπορεί να χρειαστεί τουλάχιστον να παράσχει μπαζούκα. Ίσως αυτό μπορεί να παρέχεται από νέα χρήματα του Κόλπου, αλλά πρέπει να έρθουν όσο το δυνατόν συντομότερα”.
Ο Ας δημοσίευσε τη σημείωσή του λίγο μετά την ανακοίνωση της TCMB για άλλη μια αύξηση των επιτοκίων, αυτή τη φορά κατά 500 μονάδες βάσης, ανεβάζοντας το σημείο αναφοράς στο 30%.
Είπε ο Ας: “Είναι ενδιαφέρον ότι η αγορά ήταν λίγο απογοητευμένη με την αύξηση των επιτοκίων κατά 500 bps σήμερα – ορισμένοι περίμεναν ακόμα 750 bps.Αλλά αυτή είναι μια σταθερή δήλωση προθέσεων από την TCMB, και ας μην ξεχνάμε ότι έχουν ήδη αυξήσει τα 2150 bps σε αυτόν τον κύκλο αυξήσεων. Και, πολλοί άνθρωποι είχαν υποθέσει ότι οι τελικές τιμές επιτοκίων, ακόμη και σε μια νίκη της αντιπολίτευσης στις εκλογές, θα ήταν περίπου 30%.
Ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ και η επικεφαλής της TCMB Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν, πρόσθεσε ο Ας, “αναμφίβολα θα υποστηρίξουν ότι εάν βάλετε 2150 bps σε αυξήσεις επιτοκίων και πιθανότατα προχωρήσετε περισσότερο, δημοσιονομική σύσφιξη και μακροπροληπτικά μέτρα μαζί, ο συνδυασμένος αντίκτυπος θα είναι να συγκρατήσει την ανάπτυξη και τελικά να κερδίσει τον πληθωρισμό.
“Η πρόκληση εξακολουθεί να είναι η δολαριοποίηση, καθώς οι αρχές προσπαθούν να ξετυλίξουν το σύστημα καταθέσεων που προστατεύεται από συνάλλαγμα (KKM), το οποίο με υψηλό πληθωρισμό (65%) και πολύ αρνητικά πραγματικά επιτόκια εξακολουθεί να εισχωρεί στη ζήτηση για δολάρια. Ο υψηλός πληθωρισμός και το μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς και η ανάγκη ανασυγκρότησης των μειωμένων συναλλαγματικών αποθεμάτων επιβαρύνουν επίσης τη λίρα, διακινδυνεύοντας μια σπείρα πληθωρισμού υποτίμησης.
“Πρέπει να το διακόψουν και αυτό πρέπει να γίνει μέσω της διαχείρισης των προσδοκιών για τον πληθωρισμό, γι’ αυτό εξακολουθούν να απαιτούνται αυξήσεις επιτοκίων. Η επιβράδυνση στη διαχείριση των προσδοκιών υποθέτω ότι είναι το θέμα ότι οι τοπικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Μάρτιο του 2024 θα περιορίσουν τελικά το επίπεδο της θυσίας ανάπτυξης που μπορεί να ανεχθεί το παλάτι”.
Μετά την ανακοινωθείσα μείωση των επιτοκίων, ο Λίαμ Πιτς στην Capital Economics ανέφερε σε σημείωμα ότι “χρειάζεται ακόμη πολύ περισσότερη σύσφιξη… και πιστεύουμε ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν τουλάχιστον στο 35,0% μέχρι το τέλος του έτους”.
Και πρόσθεσε: “Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας κάνει τώρα αυτό που πολλοί επενδυτές ήλπιζαν ότι θα έκαναν, αυξάνοντας απότομα τα επιτόκια και λαμβάνοντας μια πιο σοβαρή στάση ενάντια στον πληθωρισμό. Πρόσφατα σχόλια υποδηλώνουν ότι ο πρόεδρος [Ρετζέπ Ταγίπ] Ερντογάν έδωσε την υποστήριξή του στην κεντρική τράπεζα, αντιστρέφοντας τις προηγούμενες ανορθόδοξες απόψεις. Όλα αυτά συμβάλλουν στη διατήρηση της αισιοδοξίας των επενδυτών σε αυτή τη μετατόπιση πολιτικής και στη διατήρηση των περιθωρίων ομολόγων του κρατικού δολαρίου της Τουρκίας κοντά στα χαμηλά πολυετών. Θα χρειαστεί να παρασχεθούν περαιτέρω αυξήσεις τους επόμενους μήνες. Τα επιτόκια πολιτικής στην Τουρκία παραμένουν έντονα αρνητικά σε πραγματικούς όρους και υπάρχει μια παραδοχή από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι η μείωση του πληθωρισμού θα πάρει χρόνο – δεν αναμένουμε ότι τα πραγματικά επιτόκια θα γίνουν θετικά μέχρι το 2025. Υπό την προϋπόθεση ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επιμείνουν στον κύκλο σύσφιξης και διατηρήσουν σαφείς και πειστικές οδηγίες, θα πρέπει να συνεχιστεί η μεγάλη αισιοδοξία που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των επενδυτών και “οι ανισορροπίες της Τουρκίας θα αρχίσουν να δείχνουν σαφέστερα σημάδια βελτίωσης το επόμενο έτος”, είπε ο Πιτς.
Ο Τόμας Ζιλέ, επικεφαλής αναλυτής για την Τουρκία στην Scope Ratings, φέρεται από το Bloomberg να παρατήρησε μετά την αύξηση των επιτοκίων: “Ο πληθωρισμός αυξάνεται ταχύτερα από το επιτόκιο πολιτικής από τον Ιούλιο. Η αντιστροφή αυτής της τάσης ώστε η κεντρική τράπεζα να προηγηθεί της καμπύλης είναι σίγουρα μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις αυτή τη στιγμή”.
Ο Τζέιμς Γουίλσον, αναλυτής στρατηγικής της ING στο EM, αναφέρθηκε από το Reuters ότι η τέταρτη αύξηση των επιτοκίων μέσα σε πολλούς μήνες “πιθανώς δεν είναι αρκετή από μόνη της για να πείσει τους επενδυτές ότι ο πληθωρισμός τίθεται υπό έλεγχο”. Και πρόσθεσε: “Αναμένουμε ότι θα χρειαστούν περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων πριν από το τέλος του έτους, αν και η συνολική κατεύθυνση της πολιτικής προς μια πιο επιθετική προκατάληψη θα πρέπει γενικά να ληφθεί ως θετική από τους επενδυτές”.
Capital.gr/Πέτρος Κρανιάς
