Ξένισε ή ενδεχομένως προβλημάτισε το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ταξιδεύοντας προς Ρωσία και Ουκρανία φρόντισε να περάσει από την Πόλη για να μιλήσει με τον Ερντογάν και εν συνεχεία αφού ολοκλήρωσε τις επαφές του στις δύο χώρες επανήλθε τηλεφωνικώς. Τουλάχιστον εδώ στην Κύπρο ποσώς δεν έπρεπε να ξενίζει ο τρόπος που ενεργεί όχι μόνο ο συγκεκριμένος Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και οι προκάτοχοι του. Ο Αντόνιο Γκουτέρες κινήθηκε μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που ακολουθείται διαχρονικά από τον εκάστοτε επικεφαλής του διεθνούς οργανισμού.
Ο ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, καλώς ή κακώς, βλέπει στο πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έναν μεσολαβητή που μπορεί να συνδράμει στην προσπάθεια για να λυθεί το Ουκρανικό ζήτημα. Εκτιμά πως η Τουρκία μη έχοντας λάβει θέση υπέρ του ενός ή του άλλου, βρίσκεται σε καλύτερη θέση για να συνδράμει στις προσπάθειες για αναζήτηση ενός διεξόδου στον συνεχιζόμενο πόλεμο.
Κοιτάζοντας τα γεγονότα από την Κύπρο, βλέπουμε στην Τουρκία έναν επιτήδειο ουδέτερο που προσπαθεί να αποκομίσει κέρδη από έναν ακόμα πόλεμο. Κοιτάζοντας τα πράγματα από τη Νέα Υόρκη και σε μεγαλύτερη απόσταση, βλέπει κάποιος την Τουρκία ως μια χώρα που μπορεί να βοηθήσει στο να επιλυθεί ένα πρόβλημα.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία, μια χώρα στην οποία γίνεται λόγος για να πραγματοποιηθούν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι το Ισραήλ. Το ρωσικό πρακτορείο ΤΑΣΣ σημείωσε σε σχετική είδησή του πως η Ρωσία βλέπει θετικά την πραγματοποίηση μιας υψηλού επιπέδου συνάντηση στην Ιερουσαλήμ, αν και το θεωρεί πρόωρο αυτή τη στιγμή.
Το Ισραήλ μπαίνει στο κάδρο των χωρών που μπορεί να παίξουν ρόλο στην εκτόνωση της κρίσης και στο να συμβάλουν στον τερματισμό του πολέμου. Το Ισραήλ είναι επίσης μια χώρα που κράτησε σχεδόν ίσες αποστάσεις από την αρχή της Ουκρανικής κρίσης. Δεν βιάστηκε να πάρει θέση είτε υπέρ είτε εναντίον. Ακόμα και σήμερα καταφέρνει από τη μια να παρακάθεται στις συσκέψεις για παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία και από την άλλη να διατηρεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τη Μόσχα.
Είναι εμφανές πως δύο χώρες οι οποίες παίζουν ή μπορεί να παίξουν ρόλο μεσολαβητή σ’ αυτή την κρίση, αυτή τη στιγμή, είναι εκείνες που για δικούς τους λόγους φρόντισαν να κρατήσουν απόσταση και από τις δύο χώρες. Από τη μια στηρίζουν την Ουκρανία ως το θύμα αλλά δεν έρχονται σε σύγκρουση με τη Ρωσία, που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο θύτης. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής τόσο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα όσο και ο Ναφτάλι Μπένετ στην Ιερουσαλήμ δείχνουν να παίζουν σωστά τα χαρτιά τους.
Ακούγονται, αλλά και γράφονται, αρκετά ως προς τον ρόλο των Ηνωμένων Εθνών και γιατί ο ΓΓ να συνομιλεί με τον Ερντογάν ή να θεωρεί τον Τούρκο Πρόεδρο ως μέρος της λύσης. Επανέρχονται και πάλι στο ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες κινείται μέσα στο δοσμένο πλαίσιο λειτουργίας των Ηνωμένων Εθνών. Από τις ιδρύσεώς του ο διεθνής οργανισμός είδε τους πέντε βασικούς πυλώνες του –τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας– να εμπλέκονται σε ουκ ολίγες ενέργειες που παραβιάζουν τις ίδιες τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών.
Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Ρωσία, Γαλλία και Κίνα, έχουν σωρεία παραδειγμάτων παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου. Στο Βιετνάμ ήταν οι Γάλλοι και μετά πήγαν οι Αμερικάνοι, στο Αφγανιστάν μπήκαν οι Σοβιετικοί και οι Αμερικανοί εξόπλιζαν τους Ταλιμπάν για να έρθουν μετά να τους πολεμήσουν, στην Κίνα τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται συστηματικά, η Βρετανία αποφάσιζε εκτελέσεις Κυπρίων γιατί ζητούσαν την ελευθερία τους, γαλλικά στρατεύματα συμμετείχαν σε πολέμους στην κεντρική Αφρική. Και ο κατάλογος μπορεί να συνεχίζεται επί μακρόν. Και νομίζει κάποιος ότι δεν τα ξέρει όλα αυτά ο Αντόνιο Γκουτέρες ή οποιοσδήποτε άλλος στα Ηνωμένα Έθνη; Όλα αυτά και πολλά άλλα ζητήματα συζητούνται σχεδόν καθημερινά στο διεθνή οργανισμό.
Ας έρθουμε όμως και στη δική μας περίπτωση. Με ποιο εκ των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών δεν θέλησε να συνεργαστεί η Κύπρος για να λύσει το πρόβλημά της; Υπάρχει κυβέρνηση στην Κύπρο που δεν χρησιμοποίησε τη Ρωσία (και προηγουμένως την ΕΣΣΔ) ως αντίβαρο στις ραδιουργίες των Βρετανών και ενίοτε και των Αμερικάνων; Δεν είναι όλες οι κυβερνήσεις της Κύπρου, διαχρονικά, που παρακαλούν τους Βρετανούς να βοηθήσουν να λυθεί το Κυπριακό (ενώ την ίδια ώρα παραδέχονται πως το Λονδίνο είναι μέρος του προβλήματος);
Αλλά και σ’ ό,τι αφορά την Τουρκία, για την οποία συχνά-πυκνά ακούγονται κατηγορίες για τα παιχνίδια ουδετερότητας που παίζει, μήπως δεν είναι οι ίδιοι οι Κύπριοι ηγέτες με την τακτική που ακολούθησαν (υπακούοντας προφανώς στις υποδείξεις των ισχυροτέρων) που την τοποθέτησαν στην ίδια μοίρα με τις χώρες που μπορεί να συνδράμουν στην επίλυση του προβλήματος; Η Κύπρος, σήμερα, ζητά από την Τουρκία να συνδράμει (συμβάλλοντας στην επανέναρξη των συνομιλιών) στο Κυπριακό, όπως και ο Γκουτέρες ζητά από τον Ερντογάν να βοηθήσει στο Ουκρανικό.
