Έναν σπάνιο πίνακα της ώριμης περιόδου του εξαίρετου Κύπριου ζωγράφου Γεώργιου Πολ Γεωργίου κι ένα αριστουργηματικό έργο του 19ου αιώνα του Έλληνα Νικηφόρου Λύτρα παρουσιάζει στην επερχόμενη θερινή της δημοπρασία η Cypria.
Η δημοπρασία πραγματοποιείται την Τετάρτη 19 Ιουνίου, στις 8μ.μ., στην γκαλερί Κ στον Στρόβολο.
Και τα δύο έργα αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της δημοπρασίας, προσφέροντας μια σπάνια ευκαιρία σε συλλέκτες και λάτρεις της τέχνης να αποκτήσουν έργα σημαντικότατων ζωγράφων της Κύπρου και της Ελλάδος.
Συνολικά, 157 λοτ θα δημοπρατηθούν από την Cypria μεταξύ των οποίων μια νεκρή φύση του Χριστόφορου Σάββα κι ένας πίνακας του Ιταλού Τζουζέπε Λορέντσο Γκατέρι (1829 – 1884) με τίτλο «Ο Μπραγαδίν αρνείται να παραδώσει την Αμμόχωστο στους Τούρκους».
Η ιδιαίτερη περίπτωση του «Άτιτλου» του Πολ Γεωργίου
Μέρος της μοναδικότητας του «Άτιτλου» (ΛΟΤ 75, εκτιμώμενη τιμή €45.000– €90.000) έγκειται στο γεγονός ότι δημιουργήθηκε την ώριμη περίοδο του καλλιτέχνη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Πολ Γεωργίου (1901 – 1972) φαίνεται να πειραματίζεται με τον μοντερνισμό, αποδίδοντας στις μορφές του γλυπτικές αξίες επηρεασμένες από τον Φερνάν Λεζέ. Αυτός ο πειραματισμός με τη μοντέρνα ζωγραφική αποτυπώνεται έντονα στο «Άτιτλο», καθιστώντας το έργο συναρπαστικό δείγμα της ώριμης περιόδου της καλλιτεχνικής πορείας του Γεωργίου.
«Ο Πολ Γεωργίου παρουσιάζει μια φαινομενικά συνηθισμένη βουκολική σκηνή με κέντρο μια καθισμένη Κύπρια χωρική» περιγράφει η κριτικός τέχνης Μαρίνα Στεφανίδη. «Ωστόσο, η σκηνή μετατρέπεται σ’ έναν υπερβατικό χορό όπου τα ζώα και οι φιγούρες στο υπόβαθρο μοιάζουν με αρχαϊκά κυπριακά ειδώλια. Ο χώρος, περιβαλλόμενος από την πυρωμένη-χρυσαφένια απόχρωση ενός εξιδανικευμένου χωραφιού με σιτάρι, αποκτά μια νέα, εντελώς υπερβατική διάσταση. Αυτός ο χώρος κυριαρχείται από μια διαχρονική ποιότητα και φτάνει σε ένα αινιγματικό αποκορύφωμα διαμαρτυρίας, ενσωματωμένο στη φιγούρα που στέκεται με το υψωμένο χέρι».
Ο πίνακας φαίνεται να συνδέεται με το επικό έργο «Ξαναγένηση», το οποίο παρουσιάστηκε μαζί με 219 έργα μεταξύ των οποίων έργα του Πολ Γεωργίου που βρίσκονταν στα κατεχόμενα βόρεια εδάφη της Κύπρου από το 1974 και επέστρεψαν στη Κυπριακή Δημοκρατία. Τα ίδια γλυπτικά χαρακτηριστικά και σύμβολα αφηγούνται την ιστορία της Κύπρου από την αρχαιότητα μέχρι την απεικόνιση της αγροτικής ζωής και της βρετανικής κατοχής της Κύπρου.
Σε αντίθεση με την επική αφήγηση του Πολ Γεωργίου στην «Ξαναγένηση», αυτός ο πίνακας δεν εξαναγκάζεται σε μια επική ή ομηρική αφήγηση αποκτώντας έτσι μεγαλύτερη ζωγραφική ελευθερία. Οι μορφές αναπνέουν ελεύθερα στη απλοποιημένη σύνθεση του «Άτιτλου», αφήνοντας χώρο στο θεατή να επιλέξει τις δικές του ερμηνείες και αναφορές. Παράλληλα, η γυμνή, στρογγυλεμένη γυναικεία μορφή παραπέμπει στην αρχέτυπη γυναικεία μορφή που αργότερα μετατράπηκε στην ενδημική Αφροδίτη της κυπριακή αρχαιότητας.
Ο Γεώργιος Πολ Γεωργίο είναι γνωστός για τις ζωντανές απεικονίσεις της κυπριακής ζωής και κουλτούρας. Τα έργα του ξεχωρίζουν για τα ζωντανά χρώματα και τις εκφραστικές μορφές τους, αποτυπώνοντας την ουσία της αγροτικής και παραδοσιακής ζωής. Αυτό το έργο αναδεικνύει την ικανότητά του να συνδυάζει το καθημερινό με το εξαιρετικό, δημιουργώντας μια σκηνή που είναι ταυτόχρονα οικεία και υπερκόσμια.
Το έργο (ακρυλικό σε νοβοπάν) προέρχεται από ιδιωτική συλλογή.
Η «Μελλόνυμφος» του Νικηφόρου Λύτρα
Η κριτικός τέχνης Νέλλη Μισιρλή θεωρεί ότι το συγκεκριμένο έργο του Νικηφόρου Λύτρα (1832 – 1904) είναι η πρώτη από τις δύο γνωστές εκδοχές του έργου «Η Μελλόνυμφος/ The Bride to be» (ΛΟΤ 44, εκτιμώμενη τιμή €150.000- €250.000). Το δεύτερο έργο πουλήθηκε στον Christie’s, Λονδίνο το 2009 με τον τίτλο «Στιγμή Ξεκούρασης». Η αυθεντικότητα του έργου επιβεβαιώθηκε από τη Νέλλη Μισιρλή η οποία το 2002, επιβεβαίωσε ότι ο πίνακας δημιουργήθηκε στο Μόναχο, κέντρο Ελλήνων ζωγράφων της Σχολής του Μονάχου, μεταξύ 1874–1875.
Η «Μελλόνυμφος/ The Bride to be» (λάδι σε καμβά) αναδεικνύει τη δεξιοτεχνία του Λύτρα και την εξαιρετική ικανότητά του να αποτυπώνει την ουσία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο πίνακας απεικονίζει μια νέα γυναίκα καθισμένη με μια επιβλητική αλλά και ευάλωτη παρουσία, ενσαρκώνοντας αυτό που έχει περιγραφεί από κριτικούς τέχνης ως «δωρική στερεότητα». Το υπόβαθρο, με το συνεχώς μεταβαλλόμενο φως του, δημιουργεί μια αινιγματική ατμόσφαιρα που ταυτόχρονα προβάλλει και μεταμορφώνει τη γυναικεία φιγούρα, περιβάλλοντάς την με μια σχεδόν αιθέρια λάμψη.
Ο Νικηφόρος Λύτρας συχνά αναφέρεται ως ο πατέρας της ελληνικής ζωγραφικής. Ήταν ένας σπουδαίος Έλληνας ζωγράφος της Σχολής του Μονάχου και έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην ανάπτυξη της ζωγραφικής στην Ελλάδα. Τα έργα του ξεχωρίζουν για την προσοχή τους στη λεπτομέρεια, το συναισθηματικό βάθος και την πολιτιστική σημασία τους.
Ο Βραγαδίνος του Γκατέρι
Στο σπάνιο έργο «Ο Μπραγαδίν αρνείται να παραδώσει την Αμμόχωστο στους Τούρκους» (ΛΟΤ 55, εκτ. €15.000-25.000), ο διακεκριμένος ζωγράφος ιστορικών θεμάτων Τζουζέπε Λορέντσο Γκατέρι (1829 – 1884) αποτυπώνει με μαεστρία το τραγικό αλλά και ηρωικό επεισόδιο της άμυνας του Μαρκαντώνιου Βραγαδίνου κατά την πολιορκία της Αμμοχώστου από τους Τούρκους το 1570-71.
Ο Μπραγαδίν, ο ακατάβλητος Ενετός διοικητής, απεικονίζεται σε μια στιγμή αμετάβλητης αποφασιστικότητας, αρνούμενος να παραδώσει την πόλη παρά τις απελπισμένες εκκλήσεις των κατοίκων της. Ο πίνακας του Γκατέρι δεν τιμά μόνο την ανδρεία του Μπραγαδίν αλλά και χρησιμεύει ως συγκινητική υπενθύμιση των βίαιων συνεπειών που ακολούθησαν. Μετά από 11 μήνες αντίστασης, ο Μπραγαδίν αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει, μόνο για να αντιμετωπίσει απάνθρωπα βασανιστήρια που οδήγησαν στο θάνατό του, μαζί με τη σφαγή των χριστιανών κατοίκων της πόλης.
Ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του έργου αφορά στη σπανιότητα του θέματος. Ενώ υπάρχουν πολλά έργα που εξυμνούν τις νίκες των Ελλήνων κατά των Τούρκων κατά την περίοδο του Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, το έργο του Γκατέρι ξεχωρίζει ως ένα από τα ελάχιστα που προβάλλουν την Ενετική αντίσταση κατά των Τούρκων σε μια ιστορική περίοδο της Κύπρου.
Η συμπερίληψη μιας γυναικείας φιγούρας στα δεξιά, πιθανώς προσωποποίηση της Κύπρου, προσθέτει ένα στρώμα συμβολικής σημασίας, σε αντίθεση με τους κατοίκους στα αριστερά που ικετεύουν για παράδοση. Αυτή η σπάνια οπτική εμπλουτίζει την αφήγηση της κυπριακής και ενετικής ανθεκτικότητας και ηρωισμού, προσφέροντας μια μοναδική οπτική απεικόνιση ενός σημαντικού ιστορικού γεγονότος.
Το έργο (λάδι σε καμβά) προέρχεται από ιδιωτική συλλογή.
Η «Νεκρή Φύση» του Σάββα
Στον πίνακα του Χριστόφορου Σάββα «Νεκρή Φύση Μπροστά σε Ένα Παράθυρο» (ΛΟΤ 88, εκτ. €22.000-35.000), που εικονίζεται στη σελίδα 270 του βιβλίου της Ελένης Σ. Νικήτα «Χριστόφορος Σάββα: Η Αρχή Μιας Νέας Εποχής στην Κυπριακή Τέχνη», ο καλλιτέχνης ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στη μοντέρνα και διακοσμητική τέχνη. Παρά τη γεμάτη σύνθεση, η συνολική εντύπωση είναι αυτή της απλότητας και της ηρεμίας. Το έργο σηματοδοτεί την ικανότητά του του Σάββα να δημιουργεί μια αίσθηση χώρου μέσω της στρατηγικής χρήσης του χρώματος.
Ο Σάββα (1924 – 1968) χρησιμοποιεί μια παλέτα από κόκκινα, κίτρινα, πράσινα και μπλε χρώματα, τα οποία όχι μόνο προσθέτουν βάθος και προοπτική, αλλά και ενσταλάζουν στη σκηνή μια αίσθηση ευτυχίας και ηρεμίας.
Τα χρώματα τοποθετούνται με προσοχή, καθοδηγώντας το μάτι του θεατή και δημιουργώντας μια αρμονική ισορροπία μέσα στη σύνθεση. Το παράθυρο αποτελεί λειτουργικό στοιχείο του πίνακα, με μια αφηρημένη φιγούρα να αναδύεται πίσω του, προσκαλώντας τους θεατές να την αποκωδικοποιήσουν δημιουργώντας τις δικές τους ερμηνείες και αφηγήσεις.
Παρά την μοντέρνα προσέγγιση, υπάρχουν στοιχεία ναΐφ τα οποία δημιουργούν μια επίπεδη διάσταση που έρχεται σε αντίθεση με την κατά τα άλλα δυναμική χρήση του χώρου.
- Λευκωσία, γκαλερί Κ. Τετάρτη 19 Ιουνίου, 8μ.μ. Παρουσίαση: 29 Μαΐου- 19 Ιουνίου (Δευτέρα- Σάββατο 9π.μ.- 8μ.μ., Κυριακή 11π.μ.- 6μ.μ., Τετάρτη 19 Ιουνίου 9π.μ.– 2μ.μ.)
Γραπτές Προσφορές / Τηλεφωνικές Προσφορές
Μπορείτε να υποβάλετε γραπτή προσφορά ή να ζητήσετε τηλεφωνική προσφορά για τα αντικείμενα που σας ενδιαφέρουν μέσω της ιστοσελίδας cypriaauctions.com
Ζωντανή διαδικτυακή δημοπρασία διατίθεται μέσω Invaluable και Drouot.
